SKKN Hướng dẫn học sinh vẽ hình chiếu trong chương trình Công nghệ 8
Trong không gian ta lấy một mặt phẳng P’ làm mặt phẳng hình chiếu và đường thẳng l không song song với mặt phẳng P’ làm đường chiếu. Gắn vào vật thể được biểu diễn hệ tọa độ vuông góc theo ba chiều dài, rộng, cao của vật thể và đặt vật thể sao cho phương chiếu l không song song với trục tọa độ nào của tọa độ. Sau đó chiếu vật thể cùng hệ tọa độ vuông góc lên mặt phẳng P’ theo phương chiếu l, ta được hình biểu diễn của vật thể gọi là hình chiếu trục đo của vật thể.
UBND QUẬN ĐỐNG ĐA
TRƯỜNG THCS THÁI THỊNH
-------*****-------
SÁ NG KIẾN KINH NGHIỆM
HƯỚNG DẪN HỌC SINH VẼ HÌ NH CHIẾU
TRONG CHƯƠNG TRÌ NH CÔ NG NGHỆ 8
Môn: Công nghệ
Tên tác giả: Nguyễn Cao Cường
Giáo viên môn: Toán - Công nghệ
Hà Nội, 2012
Hướng dẫn học sinh vẽ hình chiếu trong chương trình công nghệ 8
MỤC LỤC
Trang
Mở đầu
3
6
6
Chương 1. Tiêu chuẩn về trình bày bản vẽ kĩ thuật
1.1 Khái niệm về tiêu chuẩn
6
1.2. Khổ giấy, dụng cụ vẽ
1.3. Tỉ lệ
11
12
16
19
1.4. Nét vẽ
1.5. Chữ viết
1.6. Ghi kích thước
Chương 2. Hướng dấn học sinh vẽ hình chiếu
26
26
27
29
34
41
2.1. Vẽ hình chiếu của vật thể đơn giản :
2.2. Vẽ hình chiếu vuông góc từ hình chiếu trục đo :
2.3. Vẽ hình chiếu trục đo từ hình chiếu cho trước :
2.4. Bài tập thực hành
Kết luận - Kiến nghị
42
Tài liệu tham khảo
2
- Nguyễn Cao Cường - THCS Thái Thịnh - Quận Đống Đa - Hà Nội
Hướng dẫn học sinh vẽ hình chiếu trong chương trình công nghệ 8
MỞ ĐẦU
Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XI nêu rõ, phấn đấu đến năm 2020 đưa nước
ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại. Đất nước trong quá
trình đổi mới, nhất là trong thời điểm này khi mà cả đất nước đã và đang bước vào
cuộc hội nhập toàn cầu thì chủ trương của Đảng và nhà nước là phải phát triển và
đẩy mạnh nền công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước. Bên cạnh việc bảo tồn và
phát huy các ngành nghề thủ công truyền thống thì việc phát triển các ngành nghề
mới củng là một vấn đề cấp bách. Việc phát triển đó sẽ đưa nước ta trở thành một
nước công nghiệp. Để hoàn thành được điều đó thì không những phát triển các
ngành nghề và tăng số lượng các trường dạy nghề ở các tỉnh, thành phố mà các
ngành nghề cần phải được đưa vào giảng dạy và hướng nghiệp ở các trường phổ
thông nhằm góp phần đạt mục tiêu giáo dục.
Với sự mở mang của các ngành công nghiệp, nhất là ngành cơ khí chế tạo thì
đòi hỏi bản vẽ phải thể hiện một cách chính xác, rõ ràng các vật thể được biểu diễn.
Phương pháp vẽ các hình chiếu vuông góc là phương pháp cơ bản dùng để xây
dựng các bản vẽ kĩ thuật.
Ngày nay tất cả các công trình, máy móc từ bé đến lớn, trước khi thi công,
chế tạo đều được người ta vẽ và tính toán trước. Bản vẽ kĩ thuật được sử dụng rộng
rãi trong tất cả các ngành nghề có liên quan đến kĩ thuật. Có thể nói bản vẽ kĩ thuật
là ngôn ngữ dùng chung trong ngành kĩ thuật.
Phân môn vẽ kĩ thuật của công nghệ lớp 8 đòi hỏi trí tưởng tượng không
gian, là môn học góp phần giúp học sinh hình thành tính năng động, sáng tạo tiếp
cận với tri thức khoa học, học tốt các môn học khác và định hướng tốt hơn cho
ngành nghề của mình sau này. Đồng thời cung cấp cho học sinh những kiến thức cơ
bản về kĩ thuật công nghiệp, học sinh nắm được phương pháp sử dụng phép chiếu,
các hình biểu diễn (hình cắt, mặt cắt) để thể hiện, biểu diễn một chi tiết máy, một
3
- Nguyễn Cao Cường - THCS Thái Thịnh - Quận Đống Đa - Hà Nội
Hướng dẫn học sinh vẽ hình chiếu trong chương trình công nghệ 8
vật thể hay một sản phẩm cơ khí hoàn chỉnh. Thông qua đó giúp các em đọc được
các bản vẽ kĩ thuật đơn giản và là cơ sở cho quá trình học tập gia công định dạng
(lớp 10), kĩ thuật cơ khí ( lớp 11) và giáo dục học sinh trong lao động, sản xuất.
Trong thực tế hiện nay do đặc thù của môn học nên việc giảng dạy môn
Công Nghệ 8 phần vẽ kĩ thuật đang gặp nhiều khó khăn . Phần vẽ kĩ thuật được
phân bố vào học kì I trong khi đó một số kiến thức hình học không gian mới chỉ bắt
đầu học ở học kì II môn hình học lớp 8, nên kết quả dạy và học chưa cao. Song kết
quả chưa cao đó còn do những nguyên nhân sau:
- Giáo viên công nghệ được đào tạo chính quy còn thiếu nên việc giảng dạy bộ
môn này ở các trường chủ yếu là giáo viên dạy chéo ban, nên không thể day đúng
đủ kiến thức cần cung cấp của bài học.
- Điều kiện cơ sở vật chất của trường còn thiếu thốn : Không có phòng thực
hành riêng, không có các mẫu vật trực quan để giảng dạy.
- Phân môn vẽ kĩ thuật là một môn khó, đòi hỏi phải có trí tưởng tượng không
gian tốt, phải thường xuyên được tiếp xúc với các vật thể mẫu, với những sản phẩm
trong thực tế sản xuất.
Khi dạy xong chương I chúng tôi đã khảo sát môn công nghệ khối 8 để đánh
giá.
Kết quả :
+ 60% em không hiểu hình chiếu vuông góc là gì? Không phân biệt được hình
chiếu vuông góc và hình chiếu trục đo.
+ 20% học sinh không vẽ được hình chiếu vuông góc .
+ 20% học sinh vẽ được hình chiếu nhưng vẫn còn thiếu sót.
Rõ ràng học sinh đã thiếu đi những kĩ năng cơ bản về vẽ hình chiếu, do đó
không đọc được nội dung của các bản vẽ kĩ thuật đơn giản ở sách giáo khoa.
Là một giáo viên dạy môn công nghệ, qua những năm học tập ở trường sư
phạm và quá trình giảng dạy ở trường THCS, tôi luôn trăn trở suy nghĩ để tìm ra
một phương án dạy vẽ hình chiếu đạt kết quả cao, giúp các em nắm được kiến thức
4
- Nguyễn Cao Cường - THCS Thái Thịnh - Quận Đống Đa - Hà Nội
Hướng dẫn học sinh vẽ hình chiếu trong chương trình công nghệ 8
cơ bản ở SGK nên tôi chọn đề tài : Hướng dẫn học sinh vẽ hình chiếu trong
chương trình công nghệ 8.
Mục đích nghiên cứu: Giúp học sinh nắm vững phương pháp và thực
hành tốt vẽ hình chiếu trong chương trình công nghệ 8.
Đối tượng nghiên cứu: Phương pháp vẽ hình chiếu trong chương trình
công nghệ 8.
Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu tài liệu, thực nghiệm, trực quan.
Phạm vi nghiên cứu: Kỹ năng vẽ hình chiếu trong chương trình công
nghệ 8.
5
- Nguyễn Cao Cường - THCS Thái Thịnh - Quận Đống Đa - Hà Nội
Hướng dẫn học sinh vẽ hình chiếu trong chương trình công nghệ 8
Ch- ¬ng 1.
TIÊU CHUẨN VỀ TRÌNH BÀY BẢN VẼ KỸ THUẬT
1.1.KHÁI NIỆM VỀ TIÊU CHUẨN
Bản vẽ kỹ thuật là một phương tiện thông tin kỹ thuật dùng trong mọi lĩnh
vực kỹ thuật, là công cụ chủ yếu của người cán bộ kỹ thuật để diễn đạt ý đồ thiết kế
và đồng thời cũng là tài liệu kỹ thuật cơ bản dùng để chỉ đạo sản xuất và gia công.
Bản vẽ kỹ thuật được thành lập theo các quy tắc thống nhất của Tiêu chuẩn
Việt Nam hoặc Tiêu chuẩn Quốc tế.
Các tiêu chuẩn Việt Nam là những văn bản kỹ thuật do Uỷ ban Khoa học kỹ
thuật Nhà nước trước đây, nay là Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành. Tổng cục
Tiêu chuẩn, Đo lường và Chất lượng là cơ quan Nhà nước trực tiếp chỉ đạo công
tác tiêu chuẩn hóa nước ta, là tổ chức quốc gia về tiêu chuẩn hóa.
Năm 1977 nước ta là thành viên của Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế ISO
(International Organization for Standadization). Mục đích của ISO là phát triển
công tác tiêu chuẩn hóa trên phạm vi toàn thế giới, nhằm đơn giản hóa về việc trao
đổi hàng hóa, mở rộng quan hệ hợp tác giữa các quốc gia trong lĩnh vực khoa học,
kỹ thuật và công nghệ. Hiện nay ISO đã ban hành hơn 500.000 tiêu chuẩn, trong đó
có hàng trăm tiêu chuẩn về bản vẽ kỹ thuật.
Việc áp dụng các tiêu chuẩn nhằm mục đích thúc đẩy tiến bộ kỹ thuật, nâng
cao năng suất lao động, cải tiến chất lượng sản phẩm...Ngoài ra, việc áp dụng các
tiêu chuẩn còn làm thay đổi lề lối làm việc cho phù hợp với nền sản xuất lớn công
nghiệp hóa, hiện đại hóa.
1.2. KHỔ GIẤY VẼ. DỤNG CỤ VẼ
1.2.1. Khổ giấy vẽ :
TCVN 7285 : 2003 tương ứng ISO 5457 : 1999. Tiêu chuẩn này quy định
khổ giấy và cách trình bày tờ giấy vẽ.
1.2.1.1. Khổ giấy dãy ISO-A
Khổ giấy được xác định bằng các kích thước mép ngoài của bản vẽ (Hình
1.1)
Khổ giấy bao gồm các khổ chính và các khổ phụ.
- Khổ chính gồm có khổ có kích thước là 1189x841 với diện tích bằng 1m2
và các khổ giấy khác được chia ra từ khổ giấy này (Hình 1.2).
- Các khổ giấy tiêu chuẩn đều đồng dạng nhau với tỷ số đồng dạng là
1,41 (kích thước cạnh dài chia cho kích thước cạnh ngắn).
=
2
6
- Nguyễn Cao Cường - THCS Thái Thịnh - Quận Đống Đa - Hà Nội
Hướng dẫn học sinh vẽ hình chiếu trong chương trình công nghệ 8
22
24
11
12
Khung tenâ
11
297
Meùp ngoaøi
Ký
hiệu
và
594
1189
Hình 1-1
Hình 1-2
kích thước các khổ giấy chính (khổ
giấy dãy ISO-A) như sau ( Bảng 1.1):
Bảng 1.1. Khổ giấy dãy ISO-A
Ký hiệu khổ giấy
44 24 22
12
11
Kích thước các cạnh
khổ giấy tính bằng mm
Tên gọi tương ứng
1189x841 594x841 594x420 297x420 297x210
A0 A1 A2 A3 A4
1.2.1.2. Khổ giấy kéo dài
Ngoài các khổ giấy chính ra, cho phép dùng các khổ phụ. Các khổ phụ là các
khổ giấy kéo dài được tạo thành bằng cách kéo dài một cạnh ngắn của khổ giấy của
dãy ISO-A đến một độ dài bằng bội số cạnh ngắn của khổ giấy cơ bản đã chọn (
Bảng 8.2), khổ phụ được dùng trong trường hợp khi cần thiết, tuy nhiên không
khuyến khích dùng các khổ giấy kéo dài.
Bảng1.2. Khổ giấy phụ
Ký hiệu khổ
giấy
A3 x 3
A3 x 4
A4 x 3
A4 x 4
A5 x 3
A5 x 4
Kích thước các
cạnh khổ giấy 420x891
tính bằng mm
420
x1189
297x630 297x841 210x444 210x592
1.2.1.3. Các phần tử trình bày
Mỗi bản vẽ phải có khung vẽ, khung tên riêng. Nội dung và kích thước của
khung vẽ và khung tên của bản vẽ được quy định như sau :
a) Khung bản vẽ
7
- Nguyễn Cao Cường - THCS Thái Thịnh - Quận Đống Đa - Hà Nội
Hướng dẫn học sinh vẽ hình chiếu trong chương trình công nghệ 8
Khung bản vẽ được vẽ bằng nét liền đậm, kẻ cách các mép khổ giấy 5mm
(hình 1.3a), khi cần đóng thành tập, cạnh trái của khung bản vẽ được kẻ cách mép
trái của khổ giấy một khoảng bằng 25mm (hình 1.3b).
Khoå giaáy
5
5
Khung tenâ
Khung baûn veõ
a)
b)
Hình 1.3
b) Khung tên ( Hình 1.4):
Khung tên phải bố trí ở ngay góc phải phía dưới bản vẽ (Khung tên của mỗi
bản vẽ phải đặt sao cho các chữ ghi trong khung tên có đầu hướng lên trên hay
hướng sang trái đối với bản vẽ đó). Kích thước và nội dung của khung tên được
quy định như sau:
Hình 1.4
Ô1 : Đầu đề bài tập hay tên gọi chi tiết
Ô 2: Vật liệu của chi tiết
Ô3 : Tỷ lệ
Ô 4 : Ký hiệu bản vẽ
Ô 5 : Họ và tên người vẽ
Ô 6 : Ngày vẽ
8
- Nguyễn Cao Cường - THCS Thái Thịnh - Quận Đống Đa - Hà Nội
Hướng dẫn học sinh vẽ hình chiếu trong chương trình công nghệ 8
Ô 7 : Chữ ký của người kiểm tra
Ô 8 : Ngày kiểm tra
Ô 9 : Tên trường, khoa, lớp
1.2.2. Dụng cụ vẽ
1.2.2.1. Ván vẽ ( Hình 1.5 )
Ván vẽ thường làm bằng gỗ mềm, phẳng, nhẵn. Mép trái của ván vẽ dùng để
trượt thước T nên được bào thật nhẵn. Khi vẽ phải giữ gìn ván vẽ sạch sẽ, không
xây xước.
Hình 1.6
Hình 1.5
1.2.2.2.Thước chữ T
Thước chữ T gồm có thân ngang và đầu thước, chủ yếu dùng để vẽ các
đường nằm ngang( Hình 1.6 ).
Khi vẽ cần giữ đầu thước áp sát
mép trái ván vẽ để trượt thước dọc
theo mép trái ván vẽ đến vị trí nhất
định (hình 1.7).
Tay cầm bút di chuyển dọc theo mép
trên thân ngang để vẽ đường nằm
ngang.
Hình 1.7
Cần giữ gìn thước không bị cong
vênh.
1.2.2.3. Êke
Êke làm bằng chất dẻo hoặc gỗ mỏng, thường gồm bộ hai chiếc: một chiếc
hình tam giác vuông cân (có góc 450), chiếc kia hình nửa tam giác đều (có góc 300
và 600) (hình 1.8).
Êke phối hợp với thước chữ T để vạch các đường thẳng đứng, các đường
xiên 450, 300, 600 …(hình 1.9).
9
- Nguyễn Cao Cường - THCS Thái Thịnh - Quận Đống Đa - Hà Nội
Hướng dẫn học sinh vẽ hình chiếu trong chương trình công nghệ 8
Hình 1.8
Hình 1.9
1.2.2.4. Compa vẽ:
Compa vẽ dùng để vẽ các đường tròn, bộ phận compa có thể có thêm một số
phụ kiện như: đầu cắm đinh, đầu cắm bút (chì hoặc mực), cần nối…Khi vẽ cần giữ
cho đầu kim và đầu bút vuông góc với mặt giấy vẽ.
1.2.2.5. Compa đo:
Compa đo dùng để lấy độ dài đoạn thẳng. Điều chỉnh hai đầu kim của compa
đo đến hai điểm mút của đoạn thẳng cần lấy. Sau đó đưa compa đến vị trí cần vẽ
bằng cách ấn hai đầu kim xuống mặt giấy.
1.2.2.6. Thước cong (Hình 1.10 )
Thước cong dùng để vẽ các
đường cong có bán kính cong thay đổi.
Khi vẽ, trước hết phải xác định được
một số điểm thuộc đường cong để nối
chúng lại bằng tay. Sau đó đặt thước
cong có đoạn cong trùng với đường
cong vẽ bằng tay để vẽ từng đoạn một
sao cho đường cong vẽ ra chính xác.
Hình 1.10
10
- Nguyễn Cao Cường - THCS Thái Thịnh - Quận Đống Đa - Hà Nội
Tải về để xem bản đầy đủ
46 trang
22/12/2024
20
Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "SKKN Hướng dẫn học sinh vẽ hình chiếu trong chương trình Công nghệ 8", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- skkn_huong_dan_hoc_sinh_ve_hinh_chieu_trong_chuong_trinh_con.pdf
