SKKN Lựa chọn một số bài tập khắc phục những sai lầm thường mẳc trong giai đoạn bật nhảy của kỹ thuật bật xa cho khối 4 trường Tiểu Học Cát Linh
Để thực hiện mục đích và nhiiệm vụ của sáng kiến, khi sử dụng phương pháp này, chúng tôi đã tham khảo nhiều nguồn tư liệu khác nhau chủ yếu là các nguồn tài liệu về giảng dạy và huấn luyện điền kinh, các tài liệu tham khảo là công trình nghiên cứu của các tác giả trong nước, một số tạp chí chuyên ngành và các kỷ yếu của các Hội nghị khoa học TDTT, cũng như các tài liệu mang tính lý luận phục vụ mục đích của sáng kiến.
UỶ BAN NHÂN DÂN QUẬN ĐỐNG ĐA
TRƯỜNG TIỂU HỌC CÁT LINH
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
LỰA CHỌN MỘT SỐ BÀI TẬP
KHẮC PHỤC NHỮNG SAI LẦM THƯỜNG MẲC TRONG GIAI
ĐOẠN BẬT NHẢY CỦA KỸ THUẬT BẬT XA CHO KHỐI 4 TRƯỜNG
TIỂU HỌC CÁT LINH
Lĩnh vực / Môn : Thể dục
Người thực hiện: Nguyễn Thị Trang
Giáo viên môn : Thể dục
NĂM HỌC : 2010 - 2011
0
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Nguyễn Thị Trang
A. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Hiện nay, việc tập luyện và tham gia thi đấu điền kinh đã trở thành
truyền thống hàng năm thu hút đông đảo học sinh tham gia tập luyện và thi
đấu. Nội dung giảng dạy thể dục trong nhà trường cũng rất đa dạng và phong
phú.
Trong các môn của điền kinh, bật xa là một trong số các môn có lịch sử
phát triển lâu đời. Từ phương pháp để người xưa vượt qua các hào rãnh trong
săn bắn, hái lượm... bật xa dần trở thành một phương tiện rèn luyện để phát
triển các tố chất thể lực, đặc biệt là tốc độ, sức mạnh tốc độ, sự phát triển linh
hoạt, khéo léo và trở thành một môn thể thao.
Đây là kỹ thuật phức tạp, hoạt động khơng mang tính chu kỳ, đòi hỏi
người tập phải nắm vững những tư duy động tác đồng thời thực hiện động tác
một cách nhịp nhàng, thuần thục.
Như chúng ta đã biết thành tích của các môn phụ thuộc vào tốc độ bay
ban đầu và góc độ bay nhưng khơng thể bỏ qua hai yếu tố đó là kỹ thuật và
thể lực. Hai yếu tố này có mối quan hệ khăng khít, có tác dụng thúc đẩy để
đạt thành tích cao. Đặc biệt là yếu tố kỹ thuật, qua kinh nghiệm thực tế của
các huấn luyện viên lâu năm và các công trình nghiên cứu khoa học thể dục
thể thao của các tác giả trong nước đã chứng minh rằng động tác kỹ thuật
càng thành thục, chính xác thì càng tiết kiệm được sức, vận dụng và phát huy
được khả năng dùng sức của cơ thể giúp nâng cao thành tích của mình. Tuy
nhiên trong quá trình học tập của học sinh hiện nay, học sinh thường mắc
những sai lầm rất cơ bản trong học kỹ thuật. Chính yếu tố này đã ảnh hưởng
rất nhiều đến thành tích học tập và thi đấu của các em mà hai yếu tố đó lại
chính là kết quả giai đoạn chuẩn bị, bật nhảy tạo ra.
1
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Nguyễn Thị Trang
Từ sự phân tích nếu trên tôi mạnh dạn nghiên cứu sáng kiến kinh
nghiệm : “Lựa chọn một số bài tập khắc phục những sai lầm thường mắc
trong học kỹ thuật bật xa cho học sinh khối 4 trường Tiểu học Cát Linh”
Mục đích: nghiên cứu lựa chọn một số bài tập bổ trợ hoàn thiện kỹ thuật bật
xa cho học sinh khối 4 trường Tiểu học Cát Linh.
Nhiệm vụ của sáng kiến kinh nghiệm:
* Nhiệm vụ 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn để lựa chọn một số bài tập
nhằm khắc phục những sai lầm thường mắc trong học kỹ thuật bật xa cho học
sinh khối 4 trường Tiểu học Cát Linh.
* Nhiệm vụ 2: Lựa chọn, ứng dụng và đánh giá hiệu quả một số bài tập
khắc phục những sai lầm thường mắc trong học kỹ thuật bật xa cho học sinh
khối 4 trường Tiểu học Cát Linh.
B. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA SÁNG KIẾN KINH
NGHIỆM:
I. Cơ sở lý luận của Sáng kiến:
1. Một số quan điểm của Đảng và Nhà nước về công tác giáo dục thể chất.
Từ khi giải phóng Miền Nam thống nhất tổ quốc. Năm 1975 đến năm
1985 cơng tác TDTT đã được Đảng và nhà nước quan tâm một cách thường
xuyên để phục vụ sự nghiệp xây dựng đất nước giàu mạnh và bảo vệ tổ quốc
Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Tại chỉ thị 227 CT/TW ngày 18/11/1975 Ban
chấp hành Trung ương Đảng đã đề ra toàn diện về mục tiêu, nhiệm vụ và
phương châm xây dựng và phát triển sự nghiệp TDTT để phục vụ nhiệm vụ
phát triển kinh tế - xã hội, giữ gìn và ổn định an ninh xã hội, quốc phòng, xây
dựng con người mới, nền văn hóa mới xã hội chủ nghĩa. Tiếp sau đó đầu năm
1979 Bộ Chính trị ban hành nghị quyết số 14-NQ/TW về cải cách giáo dục,
trong đó đã yêu cầu ngành giáo dục chăm lo hơn nữa việc dạy thể dục và phát
động phong trào “Thể dục - Vệ sinh - Yêu nước” trong các nhà trường để
2
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Nguyễn Thị Trang
củng cố và tăng cường sức khoẻ cho học sinh, sinh viên. Trong những năm
1975-1985 các Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IV (1976), lần thứ
V (1982) luôn luôn xác định vai trị, vị trí của TDTT trong nhiệm vụ đào tạo
và bồi dưỡng con người có sức khoẻ, có đạo đức, có văn hóa để phục vụ
nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội, trong đó quan tâm công tác giáo dục thể
chất cho học sinh, sinh viên là nhiệm vụ mang tính chiến lược của ngành thể
dục thể thao. Chính vì vậy, năm 1983 Chính phủ đã cho phép Bộ Giáo dục,
Tổng cục Thể dục thể thao phối hợp với các đoàn thể Thanh - thiếu niên - nhi
đồng tổ chức Hội khoẻ phù đổng toàn quốc lần thứ nhất để biểu dương phong
trào rèn luyện thân thể, tập luyện thể thao của học sinh cả nước. Đại hội
TDTT toàn quốc lần thứ nhất năm 1985 các đoàn thể thao học sinh, sinh viên
đã tham gia thi đấu và đạt thành tích cao, nhiều học sinh, sinh viên đã giành
được thành tích xuất sắc, giữ nhiều kỷ lục quốc gia.
Bước vào thời kỳ đổi mới khởi đầu từ Nghị quyết Đại hội Đảng toàn
quốc lần thứ VI (1986) trong công tác thể dục thể thao nói chung và công tác
giáo dục thể chất trong các trường học luôn luôn được Đảng - Nhà nước quan
tâm đầu tư và chất lượng giáo dục thể chất trong các trường học là một yêu
cầu cấp bách để bồi dưỡng đội ngũ cán bộ khoa học kỹ thuật, quản lý kinh tế
an ninh quốc phòng trong điều kiện và nhiệm vụ mới của đất nước trên con
đường đổi mới.
Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến mục tiêu giáo dục toàn diện
cho thế hệ trẻ. Trong đó, trí dục, đức dục được coi là những vấn đề hệ trọng
nhằm giáo dục hình thành nhân cách người học sinh - sinh viên - người chủ
tương lai của đất nước, những người lao động phát triển cao về trí tuệ, cường
tráng về thể chất, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức.
Định hướng về công tác giáo dục đào tạo và khoa học công nghệ trong
những năm tới. Nghị quyết Trung ương khóa VII đã khẳng định: “Giáo dục
đào tạo cùng với khoa học và công nghệ phải thực sự trở thành quốc sách
3
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Nguyễn Thị Trang
hàng đầu... Chuẩn bị tốt hành trang cho thế hệ trẻ đi vào thế kỷ XXI... Muốn
xây dựng đất nước giàu mạnh, văn minh phải có con người phát triển toàn
diện, không chỉ phát triển về trí tuệ trong sáng, về đạo đức lối sống mà phải
là con người cường tráng về thể chất. Chăm lo cho con người về thể chất là
trách nhiệm của toàn xã hội, của tất cả các ngành, các đoàn thể, trong đó có
giáo dục - đào tạo, y tế và TDTT”.
2. Đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi 10 - 11.
Học sinh các trường THCS thường ở lứa tuổi 10 - 11. Để có cơ sở khoa
học cho việc lựa chọn các bài tập phát triển sức mạnh tốc độ chúng ta cần tìm
hiểu một số đặc điểm cơ bản về tâm sinh lý của lứa tuổi 10 - 11 có liên quan
tới việc tập luyện TDTT nói chung và với việc phát triển sức mạnh tốc độ nói
riêng.
a. Đặc điểm về sinh lý ở lứa tuổi 10 - 11.
* Đặc điểm phát triển của hệ thống thần kinh.
Do hệ thống thần kinh là một hệ thống phát triển sớm của cơ thể, vì vậy
ở lứa tuổi 10 - 11 trọng lượng não của các em đã đạt mức từ 1160 gam đến
1270 gam. Chức năng của các trung khu như: Thị giác, thính giác, xúc giác,
cảm giác, trung khu vận động ... tương đối hoàn thiện. Vì vậy các em có thể
nhanh chóng học hỏi nâng cao tri thức và các kỹ năng của cuộc sống, trong đó
có kỹ năng vận động thể thao. Cũng chính do hệ thống thần kinh được hoàn
thiện tương đối nên ở lứa tuổi 10 - 11 các em có thể hình thành tư duy trừu
tượng và tư duy lô gíc. Quá trình hưng phấn và ức chế được cân bằng hơn.
Tuy vậy cường độ quá trình hưng phấn vẫn cao hơn. Đó là điều kiện rất tốt để
phát triển các tố chất thể lực nhất là sức mạnh, sức bền . Đồng thời cũng dễ
dàng nắm vững được các kỹ thuật khó, tạo tiền đề cho việc nâng cao thành
tích thể thao.
* Đặc điểm phát triển của cơ quan vận động.
4
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Nguyễn Thị Trang
Cơ quan vận động của cơ thể chủ yếu gồm cơ bắp xương khớp và dây
- Về hệ xương: Do quá trình cốc hóa của cơ thể thường kéo dài tới 20
chằng.
tuổi. Vì vậy ở tuổi 10 - 11 vẫn còn ở trong thời kỳ phát triển của xương. Tuy
vậy thành phần hữu cơ trong xương giảm dần và thành phần vơ cơ tăng dần
làm cho xương cứng và chịu tải tốt hơn.
Ở lứa tuổi 10 - 11 chiều cao trung bình hàng năm của nam chỉ khoảng
1,7-2,5 cm còn ở nữ thấp hơn.
- Hệ cơ: Nhìn chung ở giai đoạn 10 - 11 sự phát triển của hệ cơ ở nam
và nữ đều có xu hướng phát triển các nhóm cơ nhỏ, tăng thiết diện các nhóm
cơ lớn làm cho sức mạnh tăng lên rõ rệt.
Riêng giây chằng và khớp của ở lứa tuổi này nếu không duy trì tập
mềm dẻo thường xuyên hợp lý có thể làm cho linh hoạt khớp bị giảm xuống.
Từ đó làm giảm biên độ động tác.
* Đặc điểm phát triển hệ thống tim mạch.
Ở tuổi 10 - 11 tim phát triển to hơn, thành cơ tim dày lên, van tim phát
triển tốt làm cho cơ tim bóp mạnh hơn làm cho cung lượng tim lớn hơn
* Đặc điểm phát triển hệ thống hơ hấp.
Ở tuổi 10 - 11 hệ thống hô hấp đang phát triển nhanh.
b. Đặc điểm tâm lý lứa tuổi.
Đặc điểm nổi bật về tâm lý của lứa tuổi là chịu ảnh hưởng mạnh mẽ
của cả 2 nhân tố bên trong và bên ngoài.
* Nhân tố bên trong gồm các yếu tố như sự khát vọng ham muốn hiểu biết,
khám phá thế giới trong đó có sự thử sức với các hoạt động TDTT. Vì vậy
TDTT đã có sức cuốn hút mạnh mẽ đối với các em.
5
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Nguyễn Thị Trang
Ở tuổi 1o - 11 là giai đoạn các em luôn muốn thể hiện mình là "người
lớn" nên mọi hành động của các em đều bắt chước người lớn. Chính điều này
đã tạo ra động lực cho các em hưng phấn trong quá trình hoạt động, khám phá
và tìm hiểu thế giới xung quanh.
Ở tuổi 10 – 11 do quá trình hưng phấn và ức chế của các em thăng bằng
hơn nên đã kéo dài được thời gian tập trung chú ý.
Ở tuổi 10 - 11quá trình nhận thức của các em cũng được nâng cao rõ
rệt. Các em có thể nhận thức được cái hay, cái đẹp của sự vật, cái đúng, cái
sai của một vấn đề một cách bản chất hơn. Tuy nhiên, những nhận thức này
còn có tỷ lệ chuẩn mực chưa cao và độ sâu sắc chưa đạt mức của người
trưởng thành.
* Về nhân tố bên ngoài bao gồm các yếu tố từ ngoại cảnh tác động đến tâm
lý của các em 10- 11 tuổi.
Thứ nhất là do đặc thù của thể thao là có tính cạnh tranh quyết liệt biểu
hiện rõ rệt trong sự thi đấu để giành phần thắng. Chính tác động của các hoạt
động thi đấu đã tạo cho các em một mơ ước, một khát vọng chiến thắng; Từ
đó tạo thành một thứ tình yêu nghề nghiệp, lòng hăng say tập luyện.
Cũng chính do tính ham hiểu biết, mong muốn khám phá thế giới cũng
như khát vọng giành chiến thắng ở các em rất cao nên một khi giành được 1
thắng lợi, tạo ra được một chiến tích lập nên một thành tựu nào đó thường làm
cho các em phấn chấn tự hào tự tin vào bản thân, tin vào giáo viên. Và cũng
chính từ đó dám dấn thân vào tập luyện thể thao.
Tóm lại, sự phát triển và lớn lên về mặt sinh lý cũng là một quá trình
làm cho tâm lý của các em được hoàn thiện. Quá trình phát triển về sinh lý và
tâm lý của các em có tính giai đoạn. Nắm vững được đặc điểm tâm sinh lý lứa
tuổi của các em để sử dụng các đối sách giảng dạy huấn luyện hợp lý là tiền
đề của sự nâng cao hiệu quả giảng dạy huấn luyện của các giáo viên .
6
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Nguyễn Thị Trang
3. Những yếu tố ảnh hưởng và quyết định đến độ bay xa của lần nhảy.
Về mặt lý thuyết, trong điều kiện không có sức cản của môi trường
không khí, điểm bay ra và điểm rơi cùng trên một mặt phẳng thì độ bay xa
của một vận thể được phóng ra tỷ lệ thuận với bình phương tốc độ bay ban
đầu, sin2 lần góc bay và tỷ lệ nghịch với gia tốc rơi tự do.
2
V0 sin2
S = ------------------
g
Trong đó S là độ bay xa của quỹ đạo bay trọng tâm cơ thể
V0 là tốc độ bay ban đầu
là góc độ bay ban đầu.
2
g là gia tốc rơi tự do = 9,8m/giây
Qua phân tích công thức trên ta thấy sự ảnh hưởng của g là không đổi
luôn bằng 9,8m/giây, nên V0 và là 2 yếu tố quyết định đến độ bay xa. Trong
thực tế bật xa, chuẩn bị và bật nhảy là hai giai đoạn tạo cho cơ thể có tốc độ
bay ban đầu lớn, góc độ bay hợp lý nhất vì thế nó là hai giai đoạn có ảnh
hưởng quyết định đến độ bay xa của lần nhảy.
Bật xa là một kỹ thuật hoàn chỉnh, song để tiện phân tích và giảng dạy
có thể phân thành các giai đoạn chuẩn bị, bật nhảy, bay trên không và rơi
xuống cát.( đệm)
4. Nguyên tắc lựa chọn bài tập.
Để đảm bảo tính khách quan trong quá trình nghiên cứu và lựa chọn
được các bài tập phù hợp với đối tượng nghiên cứu. Qua tham khảo các tài
liệu chuyên môn, chúng tôi xây dựng nguyên tắc lựa chọn bài tập như sau:
- Thứ nhất là phải dựa vào mục đích yêu cầu môn học.
7
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Nguyễn Thị Trang
- Thứ hai là phải dựa vào đặc điểm kỹ thuật môn học. Cụ thể là kỹ thuật bật
xa ưỡn thân, tăng cường tập luyện các khâu khó như chuẩn bị, bật nhảy, bay
trên không.
- Thứ ba là phải dựa vào nguyên tắc dạy học vận động là từ dễ đến khó, từ
đơn giản đến phức tạp cố gắng rút ngắn thời gian lan toả để nhanh chóng hình
thành kỹ năng vận động.
- Thứ tư là khi lựa chọn bài tập phải phù hợp với khả năng, trình độ, thể lực ...
của học sinh mặt khác phải phù hợp với điều kiện tập luyện như sân bãi dụng
cụ ...
- Thứ năm là khi lựa chọn bài tập cần vận dụng đa dạng các phương pháp,
phương tiện giảng dạy cơ bản, tiên tiến …
II. Cơ sở thực tiễn của sáng:
1. Về cơ sở vật chất:
Trường Tiểu học Cát Linh với đội ngũ giáo viên 55 người, trong đó
giáo viên dạy thể dục 04 người. Là một trường luôn là lá cờ đầu trong phong
trào thi đua dạy tốt , phong trào cải tiến nâng cao chất lượng giáo dục, cơ sở
vật chất phục vụ giảng dạy, học tập ngày càng áp dụng đầy đủ hơn.
Đặc biệt trong lĩnh vực thể dục thể thao - Đây là một mặt rất quan
trọng của giáo dục toàn diện. Trong nhiều năm gần đây thành tích thi đấu các
giải thể thao Hội khỏe Phù đổng cấp quận,thành phố,toàn quốc, nhà trường
luôn có H/S đạt giải. Có được điều đó là do nhà trường đã đầu tư cơ sở vật
chất khang trang cho việc giảng dạy và huấn luyện thể dục thể thao.
2. Về phương pháp giảng dạy bật xa của giáo viên nhà trường:
Với số lượng 04 giáo viên thể dục, đã đáp ứng đủ yêu cầu và tiêu chuẩn
giáo viên giáo dục thể chất của cấp tiểu học Nhà trường có đội ngũ giáo viên
năng động, dày dạn kinh nghiệm. Qua nghiên cứu tìm hiểu dự giờ dạy của
giáo viên và một số giáo án giảng dạy thể dục, chúng tôi nhận thấy các giáo
8
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Nguyễn Thị Trang
viên đã tuân thủ theo đúng chương trình và phương pháp giảng dạy của tiểu
học. Tuy nhiên giáo viên còn thiên về giảng dạy cơ bản, còn ít sử dụng các
bài tập sửa chữa sai sót kỹ thuật trong giảng dạy và huấn luyện bật xa, vì bật
xa là kỹ thuật khó. Nên việc nghiên cứu lựa chọn một số bài tập sửa chữa sai
lầm thường mắc trong bật xa mà cụ thể là giảng dạy kỹ thuật bật nhảy là hai
giai đoạn quan trọng, rất cần thiết để hoàn thiện kỹ thuật, nâng cao hơn nữa
thành tích bật xa cho học sinh nhà trường.
Tóm lại, cơ sở vật chất dành cho giảng dạy giáo dục thể chất của nhà
trường là tương đối khang trang. Tuy nhiên phương pháp sử dụng trong giảng
dạy và huấn luyện giáo dục thể chất của giáo viên còn ít sử dụng các bài tập
sửa chữa kỹ thuật, đặc biệt là với nội dung bật xa.
C. PHƯƠNG PHÁP VÀ TỔ CHỨC VIẾT SÁNG KIẾN:
I. Phương pháp:
1. Phương pháp tổng hợp và phân tích tài liệu.
Để thực hiện mục đích và nhiiệm vụ của sáng kiến, khi sử dụng phương
pháp này, chúng tôi đã tham khảo nhiều nguồn tư liệu khác nhau chủ yếu là
các nguồn tài liệu về giảng dạy và huấn luyện điền kinh, các tài liệu tham
khảo là công trình nghiên cứu của các tác giả trong nước, một số tạp chí
chuyên ngành và các kỷ yếu của các Hội nghị khoa học TDTT, cũng như các
tài liệu mang tính lý luận phục vụ mục đích của sáng kiến.
2. Phương pháp kiểm tra sư phạm:
Chúng tôi sử dụng phương pháp kiểm tra sư phạm để kiểm tra và đánh
giá hiệu quả một số bài tập sửa chữa sai lầm thường mắc trong học kỹ thuật
bật xa cho học sinh khối 4 trường Tiểu học Cát Linh.
9
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Nguyễn Thị Trang
Tải về để xem bản đầy đủ
Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "SKKN Lựa chọn một số bài tập khắc phục những sai lầm thường mẳc trong giai đoạn bật nhảy của kỹ thuật bật xa cho khối 4 trường Tiểu Học Cát Linh", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
skkn_lua_chon_mot_so_bai_tap_khac_phuc_nhung_sai_lam_thuong.doc