SKKN Một số biện pháp giúp học sinh làm tốt dạng bài “Viết đoạn văn ngắn theo chủ đề”
Thực tế ở những lớp tôi dạy, học sinh rất ngại học TLV, thậm trí có em còn “sợ” học TLV. Các em đều cho rằng học TLV là khó, khó nhất trong các môn học.Vì vậy các em ít cố gắng hoặc có cố gắng nhưng chưa bền bỉ nên không thu được hiệu quả cao.Và hiện nay đa số các em học sinh lớp 3 đều rất ngại học phân môn TLV vì không biết nói gì? viết gì? Ngay cả bản thân giáo viên đôi khi cũng không tự tin lắm khi dạy phân môn này so với các phân môn khác.Với tầm quan trọng của phân môn Tiếng Việt nói chung và TLV lớp 3 nói riêng. Tôi luôn trăn trở làm thế nào để dạy tốt và giúp học sinh học tốt phân môn TLV? Chính những trăn trở đó đã giúp tôi đến với đề tài: Một số biện pháp giúp học sinh làm tốt dạng bài “Viết đoạn văn ngắn theo chủ đề ’’ ở lớp 3.
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI
------------******------------
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP
GIÚP HỌC SINH LÀM TỐT DẠNG BÀI
“VIẾT ĐOẠN VĂN NGẮN THEO CHỦ ĐỀ”
Môn: Tiếng Việt
Cấp học: Tiểu học
Tên tác giả: Trần Thị Kim Mỹ
Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Trung Tự
Chức vụ: Giáo viên cơ bản
NĂM HỌC 2018 – 2019
MỤC LỤC
PHẦN I - ĐẶT VẤN ĐỀ .....................................................................................2
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI ................................................................................2
2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU.........................................................................2
3. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU.........................................................................3
4. KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU........................................3
5. PHẠM VI NGHIÊN CỨU............................................................................3
6. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.................................................................3
PHẦN II - NỘI DUNG........................................................................................4
CHƯƠNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN ........................................................................4
CHƯƠNG II. CƠ SỞ THỰC TIỄN...................................................................7
I. CƠ SỞ THỰC TIỄN..........................................................................................7
II. NỘI DUNG CHƯƠNG TRÌNH DẠNG KIỂU BÀI VIẾT ĐOẠN VĂN NGẮN
THEO CHỦ ĐỀ Ở LỚP 3 .....................................................................................7
III. QUY TRÌNH DẠY KIỂU BÀI VIẾT ĐOẠN VĂN NGẮN THEO CHỦ ĐỀ
Ở LỚP 3.................................................................................................................8
IV. THỰC TRẠNG...............................................................................................8
CHƯƠNG III. BIỆN PHÁP .............................................................................11
I.BIỆN PHÁP 1: CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS.................................................11
II. BIỆN PHÁP 2: THIẾT KẾ DẠY HỌC PHÙ HỢP........................................16
III. BIỆN PHAP 3. RÈN KĨ NĂNG VIẾT CÂU ................................................16
IV. BIỆN PHÁP 4: TÍCH HỢP, LỒNG GHÉP .................................................23
V. BIỆN PHÁP 5: RÈN KĨ NĂNG LÀM VĂN MIỆNG...................................26
VI. BIỆN PHÁP 6: SỬ DỤNG CÁC PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC HIỆN ĐẠI..28
VII. BIỆN PHÁP 7:VẬN DỤNG LINH HOẠT ĐÁNH GIÁ THEO THÔNG TƯ 22.....28
CHƯƠNG IV. KẾT QUẢ.................................................................................29
PHẦN III. KẾT LUẬN .....................................................................................33
TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................................35
1
PHẦN I - ĐẶT VẤN ĐỀ
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Tiếng Việt là môn học trung tâm, môn học công cụ chiếm thời lượng lớn
nhất trong thời gian học tập ở trường của học sinh tiểu học. Một trong những phân
môn có vị trí quan trọng hàng đầu trong chương trình Tiếng Việt ở Tiểu học là
phân môn Tập làm văn (TLV).
TLV là môn học phản ánh trung thực và tổng thể quá trình, kết
quả học tập Tiếng Việt ở Tiểu học của học sinh, nó rèn cho học sinh hai kĩ năng
cơ bản đó là “Nói” và “Viết”.
Với tầm quan trọng như vậy ngay từ lớp 2, học sinh đã được học riêng phân
môn TLV. Hiện nay các nhà trường rất chú trọng đến phân môn này. Học xong
chương trình Tập làm văn ở Tiểu học các em sẽ có một lượng kiến thức cơ bản để
có thể tiếp tục học lên các lớp trên.
Hơn thế nữa kiến thức về TLV nếu các em lĩnh hội tốt thì đó sẽ là cái vốn vô
giá trong cuộc đời các em. Là nền tảng căn bản vững chắc giúp các em bước vào
cuộc sống dễ dàng, phục vụ cho giao tiếp hàng ngày được thuận lợi có hiệu quả.
Qua kinh nghiệm bản thân tôi nhận thấy, dạy tốt phân môn TLV không chỉ
“thức tỉnh” ở học sinh về nhận thức mà còn làm rung động về tình cảm, nảy nở
những ước mơ tốt đẹp, khơi dậy những năng lực hành động, sức mạnh sáng tạo
cũngnhư bồi dưỡng tâm hồn cao đẹp cho các em. Đó chính là cái đích mà bất cứ
người giáo viên nào cũng mong có được.
Thực tế ở những lớp tôi dạy, học sinh rất ngại học TLV, thậm trí có em còn
“sợ” học TLV. Các em đều cho rằng học TLV là khó, khó nhất trong các môn
học.Vì vậy các em ít cố gắng hoặc có cố gắng nhưng chưa bền bỉ nên không thu
được hiệu quả cao.Và hiện nay đa số các em học sinh lớp 3 đều rất ngại học phân
môn TLV vì không biết nói gì? viết gì? Ngay cả bản thân giáo viên đôi khi cũng
không tự tin lắm khi dạy phân môn này so với các phân môn khác.
Với tầm quan trọng của phân môn Tiếng Việt nói chung và TLV lớp 3 nói
riêng. Tôi luôn trăn trở làm thế nào để dạy tốt và giúp học sinh học tốt phân môn
TLV? Chính những trăn trở đó đã giúp tôi đến với đề tài: Một số biện pháp
giúp học sinh làm tốt dạng bài “Viết đoạn văn ngắn theo chủ đề ’’ ở lớp 3.
2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:
Chương trình Tiếng Việt góp phần nâng cao kĩ năng giao tiếp cho HS. HS
học theo chương trình mới năng động hơn, khả năng giao tiếp tốt hơn, mạnh dạn
hơn nhiều so với học sinh học theo chương trình sách giáo khoa cũ.
Đề tài này nhằm giúp giáo viên:
2
-Tìm ra một quy trình giảng dạy hiệu quả nhất, phù hợp với trình độ nhận
thức của các em.
-Tìm hiểu và làm sáng tỏ những nguyên nhân còn tồn tại trong quá trình
dạy TLV ở lớp 3.
-Đề xuất một số giải pháp để khắc phục hạn chế trong việc dạy TLV ở
lớp 3.
3. NHIỆM VỤ VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU:
Nghiên cứu cơ sở lí luận và thực tiễn để dạy tốt dạng bài Viết một đoạn
văn ngắn theo chủ đề ở phân môn TLV.
Đề xuất những biện pháp giúp HS biết cách làm TLV dạng bài “Viết
một đoạn văn ngắn theo chủ đề”.
Dạy học thực nghiệm vấn đề cần nghiên cứu.
4. KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:
Đối tượng nghiên cứu: Biện pháp giúp HS làm tốt dạng bài “Viết đoạn
văn ngắn theo chủ đề” ở lớp 3.
Khách thể nghiên cứu: Phương pháp dạy TLVở lớp 3 trong trường tiểu
học.
5. PHẠM VI NGHIÊN CỨU:
Nghiên cứu về việc dạy học TLV ở lớp 3 dạng bài “Viết một đoạn văn
ngắn theo chủ đề”.
Đề tài được tiến hành ở trường Tiểu học Trung Tự với giáo viên nhà trường
và học sinh khối 3.
6. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
Phương pháp nghiên cứu lý thuyết:
Các tài liệu, giáo trình có liên quan đến vấn đề nghiên cứu như: SGK,
chương trình, sách giáo viên…
Phương pháp điều tra quan sát:
Thông qua dự giờ, tìm hiểu thực trạng dạy và học qua tiết TLV ở trường
tiểu học.
Phương pháp đàm thoại:
Trao đổi với giáo viên trong tổ khối về những thuận lợi, khó khăn khi dạy
tiết TLV. Trao đổi với học sinh về vướng mắc của học sinh khi học TLV. Tham
khảo sáng kiến kinh nghiệm của đồng nghiệp.
Phương pháp thực nghiệm:
Soạn giáo án, đặc biết là giáo án điện tử để dạy thực nghiệm trên lớp.
Phương pháp thống kê toán học:
Đánh giá, đối chiều kết quả trước và sau khi thực hiện các biện pháp
3
PHẦN II - NỘI DUNG
CHƯƠNG 1- CƠ SỞ LÝ LUẬN
I. Vị trí, nhiệm vụ của phân môn Tập làm văn trong trường Tiểu học:
1. Vị trí
Tập làm văn được hiểu là tập sản sinh, tạo lập ngôn bản. Dạy TLV là dạy
các kiến thức và kĩ năng giúp HS tạo lập, sản sinh ra ngôn bản. Phân môn TLVcó
vai trò, vị trí quan trọng trong việc hoàn thiện và nâng cao dần các kĩ năng sử
dụng tiếng Việt đã được hình thành, xây dựng ở các phân môn khác.
Nhờ quá trình vận dụng các kĩ năng để tạo lập, sản sinh văn bản trong dạy
học TLV, Tiếng Việt trở thành một công cụ sinh động trong quá trình học tập và
giao tiếp của học sinh tiểu học.
2. Nhiệm vụ
Nhiệm vụ cơ bản của phân môn TLV là giúp HS tạo ra được các ngôn bản
nói và viết theo các phong cách chức năng ngôn ngữ, hình thành và phát triển
năng lực tạo lập ngôn bản - một năng lực được tổng hợp từ các kĩ năng bộ phận
như: xác định mục đích nói, lập ý, triển khai ý thành lời (dạng nói, viết bằng
câu, đoạn, bài). Nhiệm vụ cụ thể của phân môn TLV bao gồm:
- Cung cấp kiến thức và hình thành, phát triển các kĩ năng bộ phận, góp
phần hình thành và phát triển năng lực tạo lập, sản sinh ngôn bản.
- Cung cấp tri thức về các dạng nghi thức lời nói, rèn kĩ năng nói theo các
nghi thức đó.
- Rèn kĩ năng nói, viết các ngôn bản thông thường và một số văn bản nghệ
thuật như kể chuyện, miêu tả.
- Rèn các kĩ năng đặc thù phù hợp với mỗi dạng bài, kiểu bài TLV (kĩ năng
quan sát trong văn tả, kể; kĩ năng xây dựng cốt truyện, chi tiết, tình tiết trong văn
kể chuyện...).
- Ngoài ra, phân môn TLV cũng góp phần rèn luyện tư duy (tư duy hình
tượng, tư duy logic, kĩ năng phân tích - tổng hợp - phân loại - lựa chọn) và hình
thành nhân cách (lịch sự, khuôn mẫu trong giao tiếp; bồi dưỡng tình cảm đẹp và
vốn sống...) cho học sinh tiểu học.
II. Các kĩ năng làm văn
Để dạy tốt dạng bài Viết đoạn văn theo chủ đề, chúng ta cần thực hiện sao
cho học sinh có thể thực hiện liên hoàn các kĩ năng nghe, nói, đọc, viết. Cụ thể:
- Kĩ năng xác định đề bài, yêu cầu và giới hạn đề bài của bài viết (kĩ năng
tìm hiểu đề).
- Kĩ năng tìm ý (thu thập tài liệu cho bài viết).
4
- Kĩ năng lập dàn ý (hệ thống hóa, lựa chọn tài liệu).
- Kĩ năng diễn đạt (dùng từ đặt câu).
- Kĩ năng viết đoạn, viết bài theo các phong cách khác nhau (miêu tả, kể
chuyện, viết thư…).
- Kĩ năng hoàn thiện bài viết (phát hiện và sửa chữa lỗi).
1. Tính chất của phân môn TLV
1.1. Phân môn TLV là phân môn tổng hợp bởi lẽ: Sử dụng toàn bộ kĩ năng
do nhiều phân môn trong môn Tiếng Việt đảm nhiệm và góp phần phát triển
và hoàn thiện chúng:
Để dạy TLV cho HS, giáo viên không những cần quan tâm rèn luyện các
kĩ năng làm bài mà còn quan tâm đến việc bồi dưỡng tâm hồn, cảm xúc, mở rộng
và nâng cao vốn hiểu biết, vốn sống cho các em. Chỉ có như vậy bài văn của các
em mới trở nên sinh động và có hồn.
1.2 Tính chất sáng tạo của phân môn TLV
Đổi mới phương pháp dạy học thực chất là tìm cách chuyển hóa những
thành tựu mới nhất của khoa học kĩ thuật và khoa học giáo dục vào thực tiễn dạy
hoc. Một vấn đề như vậy đòi hỏi sự đổi mới đồng bộ từ nội dung, phương pháp
đến phương tiện, hình thức tổ chức dạy học. Trong dạy TLV, giáo viên không
chỉ quan tâm đến sản phẩm là bài nói, bài viết của học sinh mà còn phải quan tâm
đến quá trình làm ra bài nói, bài viết đó. Điều đó có nghĩa là giáo viên cần hướng
dẫn HS các thao tác để các em dựa trên các hiểu biết của mình để tự tìm ra kiến
thức.
Mỗi bài văn là một sản phẩm không lặp lại của từng học sinh trước đề bài.
Do đó có thể nói trong việc học làm văn, học sinh được chủ động, tự do thể hiện
cái “tôi”của mình một cách rõ ràng, bộc bạch cái riêng của mình một cách trọn
vẹn. Dạy TLV là dạy các em tập suy nghĩ riêng, tập sáng tạo, tập thể hiện trung
thực con người mình.
2. Nguyên tắc và phương pháp dạy học
2.1. Nguyên tắc
Nguyên tắc dạy học Tiếng Việt là những quan điểm cơ bản được coi là tiền
đề để xác định nội dung, phương pháp, cách thức tổ chức hoạt động dạy -học
Tiếng Việt trong nhà trường:
- Nguyên tắc phát triển tư duy.
- Nguyên tắc giao tiếp (nguyên tắc phát triển lời nói).
- Nguyên tắc chú ý tâm lý và trình độ Tiếng Việt vốn có của HS.
- Nguyên tắc kết hợp rèn luyện cả 2 hình thức lời nói, dạng viết, dạng nói.
- Nguyên tắc tích hợp.
5
-Nguyên tắc hướng tới những phương pháp và hình thức dạy học tích cực.
2.2. Các phương pháp trong dạy học Tiếng Việt
* Phương pháp phân tích ngôn ngữ:
Phân tích ngôn ngữ là phương pháp dưới sự hướng dẫn của giáo viên, học
sinh phát hiện ra các hiện tượng ngôn ngữ nhất định từ các ngữ liệu để phát hiện
ra những đặc trưng của chúng. Phương pháp phân tích ngôn ngữ được sử dụng
trong tất cả các phân phân môn của môn học Tiếng Việt ở Tiểu học.
* Phương pháp luyện tập theo mẫu:
Đây là phương pháp mà GV tổ chức cho HS hoạt động tạo ra các đơn vị lời
nói bằng cách mô phỏng lời thầy (cô) giáo hoặc SGK…
* Phương pháp thực hành giao tiếp:
Nội dung của phương pháp này là đặt HS vào các tình huống giao tiếp cụ
thể để rèn luyện kĩ năng sử dụng ngôn ngữ. Tình huống giao tiếp có thể là tình
huống giao tiếp cụ thể là tình huống thực hành ở lớp hoặc những tình huống được
tạo ra từ các nhiệm vụ học tập trong SGK.
Kết luận:
Như vậy, qua việc phân tích cơ sở lí luận của việc dạy TLV ở trường Tiểu
học nói chung, dạy TLV ở lớp 3 nói riêng, ta thấy phân môn TLV có vị trí hết sức
quan trọng. Nó trang bị kiến thức và rèn luyện làm văn cho HS. Qua đó, mở
rộng vốn sống, rèn luyện tư duy, bồi dưỡng tâm hồn, cảm xúc thẩm mĩ, hình thành
nhân cách học sinh.
Việc dạy học TLV phải bám sát vào nguyên tắc và phương pháp dạy Tiếng
Việt, đòi hỏi giáo viên vận dụng linh hoạt các phương pháp nhằm phát huy tính
tích cực, chủ động, sáng tạo của HS, tạo nên sắc thái riêng trong mỗi bài văn của
các em.
6
CHƯƠNG 2 - CƠ SỞ THỰC TIỄN
I. Cơ sở thực tiễn:
Trong chương trình TLV lớp 2 các em đã được làm quen với dạng bài viết
đoạn văn ngắn từ 3 đến 5 câu liên quan đến những nội dung mang tính gần gũi
với các em trong cuộc sống hàng ngày như:“Viết về một người thân của em”hay
“Viết về em và trường em”. Nhưng lên lớp 3 thì bài tập đã yêu cầu cao hơn, không
chỉ về số lượng câu mà nội dung viết yêu cầu cao hơn rất nhiều, đòi hỏi các em
phải có vốn hiểu biết rộng về cuộc sống xung quanh, như bài “ Viết về một trận
thi đấu thể thao”.
Vì vậy trong quá trình làm bài các em còn rất lúng túng, nhiều em làm bài
chưa đạt yêu cầu. Nhiều em dùng từ sai, viết chưa thành câu. Có những bài đủ số
câu nhưng không đủ ý. Có em diễn đạt còn lủng củng, sắp xếp ý còn lộn xộn, câu
chưa thoát ý. Qua thực trạng trên tôi thấy mình cần phải có phương pháp giảng
dạy như thế nào để học sinh ham thích, hứng thú học TLV. Hơn nữa, trong phân
phối chương trình hiện nay, một tuần chỉ có 1 tiết TLV, với thời gian như vậy đòi
hỏi người giáo viên phải tìm ra một hướng đi ngắn nhưng đem lại hiệu quả cao.
Kiểu bài Viết đoạn văn ngắn theo chủ đề ở lớp 3 có nội dung gắn với một chủ
điểm nhất định và có liên quan đến nội dung, kiến thức của các phân môn khác
trong môn Tiếng Việt như phân môn Tập đọc, Luyện từ và câu,....
Như vậy để dạy tốt kiểu bài này, người giáo viên cần nắm chắc nội dung
và phương pháp tổ chức quá trình dạy học TLV; phân tích kĩ nội dung chương
trình sách giáo khoa để từ đó có những biện pháp tác động hiệu quả đến quá trình
dạy kiểu bài Viết đoạn văn ngắn theo chủ đề trong phân môn TLV lớp 3.
II. Nội dung chương trình dạy kiểu bài Viết đoạn văn ngắn theo chủ đề ở lớp
3:
Trong chương trình Tiểu học mới, môn Tiếng Việt được dạy theo các chủ
điểm. Mỗi chủ điểm thường được học trong 2 tuần. Trong mỗi một chủ điểm, các
phân môn Tập đọc, Luyện từ và câu, Chính tả, TLV,… đều có nội dung
xoay quanh một chủ điểm. Bài “Viết đoạn văn ngắn theo chủ đề” thường được
sắp xếp vào tuần cuối cùng của mỗi chủ điểm.
Ví dụ: Tuần 5- tuần 6 chủ điểm: Tới trường, thì tiết TLV của Tuần 6 có
bài viết đoạn văn Kể về buổi đầu đi học. Trong mỗi tiết TLV thường có 2 bài tập.
Bài tập số 1 là bài làm miệng, bài tập số 2 là bài làm viết.
Ví dụ Tiết TLV của tuần 22
Bài 1: Hãy kể về một người lao động trí óc mà em biết.
7
Bài 2: Viết những điều em vừa kể thành một đoạn văn ( từ 5 đến 7 câu).
Nội dung của các bài viết bám sát theo các chủ điểm, nói về các lĩnh vực
khác nhau như: kể hoặc tả ngắn về người thân, gia đình, trường lớp, quê hương,
lễ hội, hoạt động thể thao - văn nghệ,….
Nội dung các bài tập Viết đoạn văn theo chủ đề cụ thể như sau:
- Viết về buổi đầu em đi học (Chủ điểm Tới trường - Tuần 6)
- Viết về người hàng xóm (Chủ điểm Cộng đồng - Tuần 8)
- Viết về cảnh đẹp đất nước (Chủ điểm Bắc - Trung - Nam - Tuần 12)
- Viết về tổ em (Chủ điểm Anh em một nhà - Tuần 15)
- Viết về người lao động trí óc (Chủ điểm Sáng tạo - Tuần 22)
- Viết về buổi biểu diễn nghệ thuật (Chủ điểm Nghệ thuật - Tuần 23)
- Viết về lễ hội (Chủ điểm Lễ hội - Tuần 26)
- Viết về một trận thi đấu thể thao (Chủ điểm Thể thao - Tuần 29)
- Viết về bảo vệ môi trường (Chủ điểm Ngôi nhà chung - Tuần 32)
Trong số các bài viết trên, chỉ có bài viết về một trận thi đấu thể thao được
dạy trong một tiết. Các bài còn lại chỉ được dạy trong nửa tiết. Bài làm viết thường
được thực hiện sau bài làm miệng. Dạng bài này rèn cho học sinh kĩ năng viết, kĩ
năng tạo lập văn bản. Viết đúng đề tài, đúng ngữ pháp, đúng chính tả.
III. Quy trình dạy kiểu bài Viết đoạn văn ngắn theo chủ đề:
Bài viết đoạn văn ngắn theo chủ đề là bài làm viết, được thực hiện sau bài
làm miệng nên phần gợi ý nội dung bài viết nằm trong bài tập 1 – bài làm miệng.Vì
vậy giáo viên cần tiến hành giảng dạy theo các bước sau:
- Học sinh đọc đề bài.
- Xác định yêu cầu của bài viết.
- Hướng dẫn viết bài.
- Học sinh viết bài.
- Chữa, nhận xét, rút kinh nghiệm bài viết của học sinh.
Tuy quy trình dạy học là như vậy nhưng nếu người giáo viên không linh
hoạt trong việc lựa chọn phương pháp và hình thức tổ chức dạy học sao cho phù
hợp với trình độ học sinh của mình thì hiệu quả giờ dạy sẽ không cao.
IV. Thực trạng việc dạy và học kiểu bài “Viết đoạn văn ngắn theo chủ đề” ở
lớp 3:
1. Thuận lợi:
8
- Học sinh được quan tâm, chăm sóc chu đáo của gia đình. Có đủ sách vở
và đồ dung học tập. Nhận được nhiều sự quan tâm của các lực lượng giáo dục ở
địa phương.
- Học sinh được học theo mô hình học 2 buổi/ngày nên có nhiều điều kiện
để giáo viên quan tâm đến từng đối tượng học sinh.
- Cở sở vật chất được đầu tư xây dựng mới nên rất khang trang, hiện đại.
- Giáo viên nhiệt tình, luôn tìm tòi, nghiên cứu các tài liệu, đáp ứng kịp thời
nhiệm vụ dạy học, quan tâm đến mọi đối tượng học sinh.
2. Khó khăn:
Qua việc phân tích nội dung chương trình sách giáo khoa ở trên, ta thấy
phân môn TLV lớp 3 hiện nay có sự đổi mới cả vệ nội dung lẫn phương pháp.
Việc dạy học theo quan điểm đổi mới không chỉ rèn kĩ năng nói mà còn chú
trọng rèn cho học sinh kĩ năng viết, kĩ năng tạo lập văn bản cho học sinh. Điều đó
giúp cho học sinh biết vận dụng tổng hợp các kiến thức trong các phân môn của
môn Tiếng Việt để trình bày được một văn bản đúng chủ đề, đúng ngữ pháp, đúng
chính tả.
Cũng chính vì sự đổi mới đó khiến nhiều giáo viên còn lúng túng trong
giảng dạy. Đặc biệt với bài Viết đoạn văn ngắn theo chủ đề đòi hỏi cao ở cả giáo
viên và học sinh, khiến không ít giáo viên gặp khó khăn khi dạy. Khó vì yêu cầu
của một số bài viết về những lĩnh vực chưa thật sự gần gũi quen thuộc với học
sinh như: Viết về một trận thi đấu thể thao; Viết về một lễ hội…. Thời gian chỉ có
một nửa tiết để học sinh nhớ và viết, trình bày thành một đoạn văn. Như vậy với
học sinh lớp 3 không phải em nào cũng làm được.
Qua tham khảo và dự giờ một số giáo viên dạy lớp 3, tôi thấy dạy kiểu bài
Viết đoạn văn ngắn theo chủ đề, phần lớn các giáo viên đều bám sát vào sách giáo
khoa và câu hỏi gợi ý trong sách giáo khoa để soạn bài và hướng dẫn học sinh làm
bài mà chưa đi sâu khám phá, tìm tòi các kiến thức, cung cấp thêm cho học sinh
vốn từ hoặc sử dụng thêm tranh ảnh tư liệu để dẫn dắt học sinh đến với bài tập
một cách tự nhiên, nhẹ nhàng. Giáo viên còn nói nhiều, nói cho cả học sinh, dẫn
đến học sinh làm theo mẫu, chỉ nhớ lại lời của cô để viết bài mà không có sự sáng
tạo của chính mình. Giáo viên chưa biết khai thác triệt để các kiến
thức qua các phân môn khác của môn Tiếng việt để bổ trợ cho phân môn TLV.
Các em viết văn trên cơ sở trả lời các câu hỏi. Câu văn ngắn gọn, khô khan, dùng
từ thiếu chính xác, câu còn chưa rõ ý. Một bài văn nhưng thực tế không khác gì
việc liệt kê các ý cho đủ nội dung. Kĩ năng đặt câu còn rất hạn chế và gần như các
em chưa vận dụng 2 nghệ thuật đã học là so sánh và nhân hóa vào việc viết văn.
Có em hết giờ vẫn chỉ viết được hai, ba câu. Trong bài Viết về người lao động trí
9
Tải về để xem bản đầy đủ
36 trang
11/01/2025
150
Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một số biện pháp giúp học sinh làm tốt dạng bài “Viết đoạn văn ngắn theo chủ đề”", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- skkn_mot_so_bien_phap_giup_hoc_sinh_lam_tot_dang_bai_viet_do.docx
