SKKN Một số biện pháp nâng cao hiệu quả Hoạt động trải nghiệm trong trường Tiểu học
Việc giáo dục học sinh không chỉ có nhà trường và gia đình mà phải có sự phối kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội... Mỗi lực lượng giáo dục đều có thế mạnh riêng vì vậy phối hợp các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường để tổ chức tốt các hoạt động trải nghiệm chính là thực hiện xã hội hóa giáo dục, tạo nên môi trường giáo dục tốt nhất cho học sinh. Nhờ sự phối hợp mà nhà trường sẽ bớt đi những hạn chế và khó khăn nhất định như thiếu điều kiện cho hoạt động, nguồn thông tin, còn gia đình và xã hội sẽ nắm được những nhu cầu hoạt động của học sinh để phối hợp thực hiện.
UBND QUẬN LONG BIÊN
TRƯỜN TIỂU HỌC THẠCH BÀN A
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Một số biện pháp nâng cao hiệu quả
Hoạt động trải nghiệm trong trường Tiểu học
Lĩnh vực/Môn: Quản lý
Cấp học: Tiểu học
Họ và tên tác giả: Phan Thị Thanh Bình
Chức vụ: Phó Hiệu trưởng
ĐT: 0385269672
Đơn vị: Trường Tiểu học Thạch Bàn A
Quận Long Biên – Hà Nội
Long Biên, tháng 3 năm 2019
MỤC LỤC
Nội dung
Trang
A. MỞ ĐẦU
1
2
B. NỘI DUNG
Chương I: Cơ sở lý luận về hoạt động trải nghiệm trong trường
Tiểu học
2
1. Khái niệm “Hoạt động trải nghiệm”
2
2
2. Những yêu cầu về tổ chức hoạt động trải nghiệm cho học sinh Tiểu học.
3. Một số yếu tố ảnh hưởng đến việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm
cho học sinh trong trường Tiểu học
3
4
Chương II: Thực trạng hoạt động trải nghiệm trong nhà trường
Tiểu học
1. Thế mạnh nhà trường
4
4
5
2. Hạn chế
3. Nguyên nhân
Chương III: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động trải
nghiệm trong trường Tiểu học
5
1
6
7
1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lí nhà trường, giáo viên, cha mẹ
học sinh về hoạt động trải nghiệm trong trường Tiểu học
2. Xây dựng kế hoạch thực hiện hoạt động trải nghiệm cho học sinh
đúng qui định và phù hợp với điều kiện thực tiễn của nhà trường
3. Xây dựng lực lượng giáo dục tham gia tổ chức các hoạt động trải
nghiệm cho học sinh
4. Giám sát, hỗ trợ kịp thời, xây dựng các điều kiện đảm bảo, tạo động
lực cho giáo viên, học sinh và các lực lượng tham gia trong tổ chức hoạt
động trải nghiệm
7
8
8
8
5. Tăng cường kiểm tra đánh giá việc thực hiện các hoạt động trải
nghiệm cho học sinh
6. Đổi mới phương pháp, nâng cao chất lượng dạy các tiết Hoạt động
trải nghiệm trong tiết Hoạt động ngoài giờ chính khóa của học sinh khối
1,2
7. Tăng cường các hoạt động trải nghiệm theo hướng giáo dục kĩ năng
sống, phòng ngừa xâm hại, bảo vệ bản thân cho học sinh.
Chương IV: Kết quả
9
A. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
10
10
10
Kết luận
Khuyến nghị
2/10
3/10
A. MỞ ĐẦU
Để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện đáp ứng nguồn nhân lực phục
vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, đáp ứng yêu cầu hội nhập
quốc tế và nhu cầu phát triển của người học đòi hỏi giáo dục phải có bước
chuyển mạnh mẽ cả về phương pháp, nội dung và cách thức quản lý.
Năng lực có thể phát triển trên cơ sở năng khiếu, tư chất song không phải
là bẩm sinh, mà được hình thành và được thể hiện trong hoạt động tích cực của
con người trong đời sống xã hội thông qua sự giáo dục và rèn luyện, hoạt động
tích cực của cá nhân. Như vậy, để giúp người học phát triển toàn diện năng lực
và phẩm chất phải đổi mới phương pháp dạy học, bên cạnh trang bị kiến thức
phải tạo môi trường để người học trải nghiệm mới phát triển được năng lực.
Với mong muốn nâng cao chất lượng các hoạt động trải nghiệm của học
sinh, góp phần phát triển các năng lực và phẩm chất cho học sinh, đáp ứng yêu
cầu đổi mới giáo dục, qua kinh nghiệm gần 4 năm quản lý, tôi đã nghiên cứu
ứng dụng sáng kiến kinh nghiệm: “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả các
hoạt động trải nghiệm trong trường Tiểu học”.
1/10
B. NỘI DUNG
CHƯƠNG I
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ
HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM TRONG TRƯỜNG TIỂU HỌC
1. Khái niệm “Hoạt động trải nghiệm”
Hoạt động trải nghiệm trong nhà trường cần được hiểu là hoạt động có
động cơ, có đối tượng để chiếm lĩnh, được tổ chức bằng các việc làm cụ thể của
học sinh, được thực hiện trong thực tế, được sự định hướng, hướng dẫn của nhà
trường. Hoạt động trải nghiệm chính khóa được hiểu là hoạt động giáo dục đáp
ứng nhu cầu người học không thuộc chương trình, kế hoạch giáo dục do các cơ
quan có thẩm quyền đã phê duyệt.
Hoạt động trải nghiệm và hoạt động giáo dục ngoài giờ chính khóa góp
phần củng cố, nâng cao kiến thức, kỹ năng, giáo dục nhân cách cho học sinh; có
nội dung phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý người học, phù hợp với thuần phong
mỹ tục Việt Nam.
2. Những yêu cầu về tổ chức hoạt động trải nghiệm cho học sinh Tiểu
học.
- Kế hoạch tổ chức các hoạt động trải nghiệm phải xây dựng cụ thể. Các
hoạt động phải được lựa chọn phù hợp với chủ đề học tập từng tháng, phù hợp
với điều kiện nhà trường, địa phương. Trong kế hoạch phải dự kiến các tình
huống có thể xảy ra và hướng giải quyết các tình huống đó.
- Nội dung của hoạt động trải nghiệm phải đảm bảo tính giáo dục và tính
thực tiễn: Gắn với đời sống thực tiễn địa phương, cộng đồng, đất nước, mang
tính tổng hợp nhiều lĩnh vực giáo dục, dễ vận dụng vào thực tế, phù hợp với tâm
lý lứa tuổi học sinh tiểu học.
- Hình thức tổ chức các hoạt động trải nghiệm phải đa dạng, phong phú,
linh hoạt, tạo cơ hội cho học sinh được trải nghiệm. Tạo điều kiện cho nhiều lực
lượng trong và ngoài nhà trường tham gia chỉ đạo, tổ chức các hoạt động trải
nghiệm .
- Trong quá trình tổ chức các hoạt động trải nghiệm phải tạo được môi
trường tương tác, thân thiện giữa thầy với trò, giữa trò với trò, phát huy tính chủ
động tích cực của học sinh; phải chú ý đảm bảo an toàn cho học sinh trong các
hoạt động kết hợp với giáo dục bảo vệ môi trường.
2/10
3. Một số yếu tố ảnh hưởng đến việc tổ chức các hoạt động trải
nghiệm cho học sinh trong trường Tiểu học
3.1. Công tác chỉ đạo hướng dẫn của cấp trên
Hiện nay việc triển khai tổ chức các hoạt động trải nghiệm trong trường
Tiểu học là một vấn đề mới. Để các trường Tiểu học tổ chức thực hiện tốt các
hoạt động trải nghiệm cần phải có hệ thống chương trình, văn bản hướng dẫn
thực hiện từ Bộ Giáo dục và đào tạo đến các văn bản hướng dẫn của Sở Giáo
dục và đào tạo, của Phòng Giáo dục và đào tạo .
3.2. Năng lực của cán bộ quản lý
Năng lực quản lý của Hiệu trưởng là yếu tố quyết định rất lớn tới kết quả
của quá trình quản lý các hoạt động trải nghiệm cho học sinh.
Trong nhà trường, Hiệu trưởng là hạt nhân thiết lập bộ máy tổ chức, phát
triển, điều hành đội ngũ nhân lực, hỗ trợ sư phạm và hỗ trợ quản lý cho đội ngũ
nhân lực giáo dục của nhà trường để mọi hoạt động của nhà trường thực hiện
đúng tính chất, nguyên lý, mục tiêu, nội dung, chương trình, phương pháp giáo
dục. Hiệu trưởng giữ vai trò chủ chốt trong việc tổ chức, huy động và sử dụng
có hiệu quả các nguồn lực nhằm đáp ứng các hoạt động giáo dục của nhà trường.
3.3. Trình độ năng lực của đội ngũ giáo viên
Đội ngũ giáo viên là người trực tiếp tổ chức các hoạt động trải nghiệm
cho nên năng lực, phẩm chất của đội ngũ sẽ quyết định đến chất lượng của việc
tổ chức các hoạt động trải nghiệm .
3.4. Đặc điểm tâm sinh lý học sinh tiểu học
Học sinh Tiểu học là những trẻ có độ tuổi từ 6 đến 11 tuổi. Hệ xương còn
nhiều mô sụn, xương sống, xương hông, xương chân, xương tay đang trong thời
kỳ phát triển nên dễ bị cong vẹo, gãy dập...Vì thế mà trong các hoạt động vui
chơi thầy cô cần phải chú ý quan tâm, hướng các em tới các hoạt động vui chơi
lành mạnh, an toàn. Hệ cơ đang trong thời kỳ phát triển mạnh nên các em rất
thích các trò chơi vận động như: chạy, nhảy, nô đùa,...Vì vậy mà các thầy cô nên
đưa các em vào các trò chơi vận động từ mức độ đơn giản đến phức tạp và đảm
bảo sự an toàn cho trẻ.
3.5. Điều kiện cơ sở vật chất
Điều kiện, phương tiện tổ chức các hoạt động trải nghiệm sẽ làm tăng tính
hấp dẫn của hoạt động. Để tổ chức các hoạt động trải nghiệm ở trường tiểu học
3/10
đạt kết quả mong muốn nhà trường cần đảm bảo tốt các điều kiện về cơ sở vật
chất.
3.6. Cha mẹ học sinh và cộng đồng dân cư
Việc giáo dục học sinh không chỉ có nhà trường và gia đình mà phải có sự
phối kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội... Mỗi lực lượng giáo
dục đều có thế mạnh riêng vì vậy phối hợp các lực lượng giáo dục trong và
ngoài nhà trường để tổ chức tốt các hoạt động trải nghiệm chính là thực hiện xã
hội hóa giáo dục, tạo nên môi trường giáo dục tốt nhất cho học sinh. Nhờ sự
phối hợp mà nhà trường sẽ bớt đi những hạn chế và khó khăn nhất định như
thiếu điều kiện cho hoạt động, nguồn thông tin, còn gia đình và xã hội sẽ nắm
được những nhu cầu hoạt động của học sinh để phối hợp thực hiện.
CHƯƠNG II
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM
TRONG NHÀ TRƯỜNG TIỂU HỌC
1. Thế mạnh nhà trường
Đại đa số học sinh của trường đều thể hiện tốt hành vi đạo đức, không xảy
ra các hiện tượng vi phạm nội quy nhà trường, đạt mức độ rèn luyện về phẩm
chất và năng lực. Các em tích cực tham gia vào các hoạt động học tập, các hoạt
động trải nghiệm được lồng ghép trong các tiết học và tổ chức trong các buổi
sinh hoạt ngoại khóa.
Hầu hết số cán bộ quản lý và giáo viên các trường đều nhận thức đúng về
mục đích ý nghĩa của hoạt động trải nghiệm, đều nhận thức đúng vai trò của đội
ngũ cán bộ quản lý, giáo viên và các lực lượng giáo dục trong nhà trường trong
việc tổ chức, quản lý các hoạt động trải nghiệm .
Đại đa số cha mẹ học sinh quan tâm tới các hoạt động giáo dục trong nhà
trường, sẵn sàng hỗ trợ kinh phí cho các nhà trường để tổ chức các hoạt động có
ý nghĩa cho học sinh.
2. Hạn chế
Một bộ phận cán bộ quản lý, giáo viên trong các nhà trường chưa nhận
thức đầy đủ về tầm quan trọng và sự cần thiết của hoạt động trải nghiệm .
Vẫn còn nhiều giáo viên khi lên lớp chủ yếu quan tâm đến việc làm sao
truyền thu hết nội dung kiến thức trong bài học mà ít quan tâm đến việc tổ chức
4/10
các hoạt động trải nghiệm cho học sinh. Các hình thức tổ chức hoạt động trải
nghiệm nhìn chung còn đơn điệu, chủ yếu là các bài giáo huấn mang năng tính
lý thuyết chưa quan tâm đến việc thực hành và vận dụng vào thực tế.
3. Nguyên nhân
3.1. Nguyên nhân của thế mạnh: Có được những kết quả như vậy là do
trường được UBND Quận Long Biên quan tâm đầu tư cơ sở vật chất cho nhà
trường. Hằng năm đều có kế hoạch cấp phát bổ sung các thiết bị đồ dùng phục
vụ cho các hoạt động trong nhà trường.
Phòng Giáo dục và đào tạo quan tâm chỉ đạo sát sao các hoạt động chuyên
môn. Các kế hoạch trong năm học được xây dựng cụ thể và triển khai kịp thời.
Tích cực kiểm tra tư vấn công tác chuyên môn, tổ chức nhiều các buổi chuyên
đề cho giáo viên toàn quận tham gia.
3.2. Nguyên nhân của hạn chế: Năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm
của giáo viên còn hạn chế, một bộ phận giáo viên còn lúng túng trong việc tổ
chức các hoạt động trải nghiệm cho học sinh, nhất là thực hiện lồng ghép trong
các tiết học, phương tiện dạy học chưa đáp ứng đầy đủ và mang tính khả thi.
Nhà trường chưa phát huy được vai trò chủ động trong việc hợp tác các
lực lượng giáo dục ngoài nhà trường, chưa xây dựng được kế hoạch phối hợp
chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội nên việc tổ chức hoạt động trải
nghiệm cho học sinh của nhà trường và gia đình còn tách rời thiếu nội dung và
biện pháp thống nhất.
CHƯƠNG III
MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM
TRONG NHÀ TRƯỜNG TIỂU HỌC
1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý nhà trường, giáo viên, cha
mẹ học sinh về hoạt động trải nghiệm trong trường Tiểu học
- Xây dựng nội dung tuyên truyền, phổ biến kiến thức cơ bản về lý thuyết
hoạt động trải nghiệm cho học sinh tiểu học bao gồm: Khái niệm, mục đích, ý
nghĩa, nội dung, hình thức và phương pháp tổ chức, điều kiện triển khai, các lực
lượng giáo dục tham gia và trách nhiệm của từng bên; yêu cầu đổi mới giáo dục,
qui định về việc tổ chức hoạt động trải nghiệm trong trường Tiểu học.
- Thông qua các buổi họp hội đồng giáo dục, họp phụ huynh học sinh đầu
5/10
năm hoặc các buổi họp thường kỳ...triển khai học tập quán triệt đường lối, chủ
trương của Đảng, Nhà nước về giáo dục, các văn bản quy chế quy định của
ngành về hoạt động trải nghiệm trong trường tiểu học để giáo viên và phụ
huynh hiểu rõ khái niệm, mục đích ý nghĩa, nội dung, hình thức và phương pháp
tổ chức, điều kiện triển khai các hoạt động trải nghiệm .
- Chỉ đạo các tổ chuyên môn đưa nội dung hoạt động trải nghiệm vào sinh
hoạt chuyên đề chuyên môn hàng tháng. Giao nhiệm vụ cho các khối lớp xây dựng
kế hoạch hoạt động ngoài giờ lên lớp, có thể cho từng lớp hoặc cho cả khối. Thông
qua các hoạt động đó tổ trưởng tổ chuyên môn chỉ đạo các giáo viên trong tổ đánh
giá ưu điểm của từng hoạt động và nội dung cần rút kinh nghiệm để giáo viên căn
cứ vào đó làm tốt các hoạt động trải nghiệm trong những giờ dạy hoặc các hoạt
động ngoài giờ lên lớp tiếp theo.
- Cung cấp tài liệu về hoạt động trải nghiệm cho giáo viên và các lực
lượng khác thông qua xây dựng tủ sách dùng chung đặt tại văn phòng nhà
trường để giáo viên tham khảo hoặc tờ rơi, pa-nô tuyên truyền trong trường và
cộng đồng.
- Tổ chức hội thảo chuyên đề về hoạt động trải nghiệm, thực trạng, biện
pháp triển khai hoạt động trải nghiệm cho học sinh có sự tham gia của cán bộ
quản lý, giáo viên, cha mẹ học sinh, đại diện các lực lượng giáo dục, các nhà
khoa học... để giúp giáo viên và các lực lượng giáo dục có cơ hội trao đổi, chia
sẻ nâng cao nhận thức và kinh nghiệm tổ chức hoạt động trải nghiệm cho học
sinh tiểu học.
2. Xây dựng kế hoạch thực hiện hoạt động trải nghiệm cho học sinh
đúng qui định và phù hợp với điều kiện thực tiễn của nhà trường
- Tổ chức nghiên cứu, học tập các văn bản chỉ đạo cấp trên về hoạt động
trải nghiệm , bám sát khung chương trình giáo dục của bộ giáo dục và đào tạo để
xác định các nội dung hoạt động trải nghiệm và phân phối nguồn lực cho từng
hoạt động;
- Huy động sự tham gia của giáo viên, tổ chức đoàn, đội.
- Hiệu trưởng dự thảo kế hoạch chi tiết cho hoạt động trải nghiệm , xin ý
kiến hội đồng sư phạm nhà trường sau đó xây dựng kế hoạch chi tiết triển khai
trong toàn trường.
- Chỉ đạo tổ chuyên môn và giáo viên căn cứ vào kế hoạch của nhà trường
xây dựng kế hoạch của tổ, của cá nhân; hiệu trưởng phê duyệt để đưa vào thực
6/10
hiện và cung cấp cơ sở để kiểm tra, đánh giá việc thực hiện trong năm học.
3. Xây dựng lực lượng giáo dục tham gia tổ chức các hoạt động trải
nghiệm cho học sinh
- Xác định rõ trong các cuộc họp hội đồng về trách nhiệm tổ chức hoạt
động trải nghiệm là của toàn thể hội đồng sư phạm nhà trường bao gồm đội ngũ
cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên nhà trường.
- Phân công thành viên trong Ban giám hiệu phụ trách triển khai hoạt
động trải nghiệm; kiện toàn tổ chuyên môn; phân công giáo viên chủ nhiệm và
giáo viên giảng dạy các môn chuyên; phân công tổng phụ trách đội dựa trên sự
xem xét hợp lý năng lực, sở trường, điều kiện của giáo viên và nguyên vọng của
học sinh; giao trách nhiệm cụ thể cho từng giáo viên trong thực hiện day học
theo hướng tăng cường hoạt động trải nghiệm để phát triển năng lực cho học
sinh, phối hợp tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho học sinh ngoài giờ học.
- Chú trọng việc bồi dưỡng nâng cao năng lực tổ chức thực hiện hoạt
động trải nghiệm cho đội ngũ giáo viên, nhân viên, các lực lượng giáo dục.Việc
bồi dưỡng có thể thông qua các buổi tập huấn, mời báo cáo viên có chuyên môn
và năng lực phù hợp giúp đỡ; bồi dưỡng thông qua sinh hoạt tổ chuyên môn;
phân công kèm cặp hỗ trợ trong công việc; đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, sáng
kiến kinh nghiệm cho giáo viên....
4. Giám sát, hỗ trợ kịp thời, xây dựng các điều kiện đảm bảo, tạo
động lực cho giáo viên, học sinh và các lực lượng tham gia trong tổ chức
hoạt động trải nghiệm
- Hiệu trưởng và các cán bộ quản lý thực hiện việc giám sát hoạt động trải
nghiệm trong trường tiểu học với vai trò người cố vấn, người trợ giúp kỹ thuật,
người đồng hành để giúp giáo viên tổ chức các hoạt động trải nghiệm theo đúng
nội dung chương trình giáo dục cấp học hiện hành, hướng đến mục tiêu đã xác
định.
- Động viên, khích lệ kịp thời những cá nhân, tập thể tổ chức tốt, sáng tạo
các hoạt động trải nghiệm phù hợp với điều kiện nhà trường.
- Cân đối các nguồn lực tài chính, huy động hợp lý sự đóng góp của cộng
đồng trong triển khai hoạt động theo phương châm "tiết kiệm, hiệu quả" để nhận
được sự đồng tình, ủng hộ.
- Thường xuyên động viên giáo viên, học sinh khắc phục khó khăn, đoàn
kết, hợp tác để triển khai tốt các hoạt động đề ra trong kế hoạch.
7/10
Tải về để xem bản đầy đủ
18 trang
23/09/2024
850
Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một số biện pháp nâng cao hiệu quả Hoạt động trải nghiệm trong trường Tiểu học", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- skkn_mot_so_bien_phap_nang_cao_hieu_qua_hoat_dong_trai_nghie.docx
