SKKN Một số biện pháp tích cực trong công tác chủ nhiệm lớp học sinh có hoàn cảnh đặc biệt
Công tác chủ nhiệm là một nội dung quan trọng về chuyên môn nghiệp vụ của giáo viên tiểu học. Công tác chủ nhiệm góp phần quan trọng vào chất lượng dạy học của giáo viên . Làm tốt công tác chủ nhiệm tức là người giáo viên đã hoàn thành tốt việc giảng dạy và tổ chức giáo dục, rèn luyện đạo đức cho học sinh. Đặc biệt trong trường tiểu học, vai trò của người giáo viên chủ nhiệm hết sức quan trọng. Giáo viên chủ nhiệm thay mặt nhà trường quản lý điều hành lớp, trực tiếp giáo dục tư tưởng đạo đức góp phần hình thành nhân cách cho học sinh, là cầu nối giữa các môi trường giáo dục : gia đình, nhà trường và xã hội.
Một số biện pháp tích cực trong công tác chủ nhiệm lớp
học sinh có hoàn cảnh đặc biệt.
1/27
Một số biện pháp tích cực trong công tác chủ nhiệm lớp
học sinh có hoàn cảnh đặc biệt.
A. Đặt vấn đề:
I. Lý do chọn đề tài:
Công tác chủ nhiệm lớp là một việc làm hết sức quan trọng và cần
thiết mà ngay từ đầu năm học mỗi giáo viên phải tự lập cho mình một kế
hoạch chủ nhiệm thật cụ thể nhằm giáo dục học sinh phát triển tốt cả về năng
lực và phẩm chất.
Xuất phát từ thực tiễn nhiều năm giảng dạy học sinh có hoàn cảnh đặc
biệt (mồ côi và bị nhiễm HIV ) - một mảng giáo dục trẻ khuyết tật học hòa
nhập đang được trường tôi thực hiện, vấn đề giảng dạy và giáo dục học sinh
luôn đòi hỏi người giáo viên phải linh hoạt và sáng tạo rất nhiều. Người giáo
viên không đơn thuần chỉ là dạy học, truyền đạt kiến thức từ sách vở cho học
sinh mà phải giáo dục, uốn nắn đạo đức, rèn cho các em từng hành vi đạo đức
nhỏ, đơn giản nhất để từ đó giúp cho các em hình thành nhân cách, phẩm chất
tốt đẹp. Điều này là không dễ, bởi lẽ mỗi một lớp học có nhiều học sinh mà
mỗi em là một cá tính khác nhau. Có em ngoan ngoãn, vâng lời, có em hiếu
động, ngỗ nghịch, có em lại trầm tĩnh, ít biểu lộ cảm xúc, có em thì tự kỉ không
nói… thật khó có thể đưa các em vào một “khuôn khổ” nhất định. Có một điểm
chung là: Các em đều là trẻ mồ côi, hoặc bị bỏ rơi và bị nhiễm HIV, đều thiếu
thốn tình cảm của người thân ruột thịt, hằng ngày phải dùng thuốc ARV (
kháng vi rút HIV) , trí não ít nhiều cũng bị ảnh hưởng, không được “nhạy bén”
như trẻ bình thường. Mỗi em là một mảnh đời đã làm tôi không cầm được nước
mắt. Nhận thức được tầm quan trọng của công tác chủ nhiệm, tôi luôn suy nghĩ
: Dạy trẻ không chỉ theo giáo trình sách vở mà phải xuất phát từ cuộc sống thực
tiễn của trẻ, phải linh hoạt, sáng tạo…
Chính vì lý do trên tôi đã chọn đề tài “ Một số biện pháp tích cực trong
công tác chủ nhiệm lớp học sinh có hoàn cảnh đặc biệt”.
1. Cơ sở lý luận.
Công tác chủ nhiệm là một nội dung quan trọng về chuyên môn nghiệp
vụ của giáo viên tiểu học. Công tác chủ nhiệm góp phần quan trọng vào chất
lượng dạy học của giáo viên . Làm tốt công tác chủ nhiệm tức là người giáo
viên đã hoàn thành tốt việc giảng dạy và tổ chức giáo dục, rèn luyện đạo đức
cho học sinh. Đặc biệt trong trường tiểu học, vai trò của người giáo viên chủ
nhiệm hết sức quan trọng. Giáo viên chủ nhiệm thay mặt nhà trường quản lý
điều hành lớp, trực tiếp giáo dục tư tưởng đạo đức góp phần hình thành nhân
cách cho học sinh, là cầu nối giữa các môi trường giáo dục : gia đình, nhà
trường và xã hội.
2/27
Một số biện pháp tích cực trong công tác chủ nhiệm lớp
học sinh có hoàn cảnh đặc biệt.
2. Cơ sở thực tiễn.
Học sinh có hoàn cảnh đặc biệt mồ côi và nhiễm HIV sống tập trung ở
một nơi :Trung tâm nuôi dưỡng trẻ có hoàn cảnh đặc biệt. Có thể nói các em có
một cuộc sống tách biệt với cộng đồng. Mọi sinh hoạt, hoạt động hay vui chơi
của các em cũng khác so với trẻ cộng đồng. Tuy nhiên cũng như học sinh tiểu
học nói chung, các em luôn muốn làm theo ý thích của mình, ham chơi nhiều
hơn ham học, thích tìm hiểu thế giới xung quanh mình…Chính vì vậy phải học
tập , thực hiện theo những khuôn khổ giáo dục là các em ít chú ý và không
thích làm. Các em muốn thoát ra, muốn tự do theo ý mình. Vì vậy làm gì để
giúp các em học tập tốt, rèn luyện đạo đức theo những khuôn khổ giáo dục của
nhà trường mà với tâm lý thoải mái, hứng thú hơn là ép buộc, hiểu được trách
nhiệm và nghĩa vụ của học sinh đối với từng lớp ?Muốn làm được điều này
công tác chủ nhiệm lớp là một trong những yếu tố quan trọng nhất mà giáo viên
cần phải thực hiện.
Tuy nhiên thực hiện công tác chủ nhiệm lớp không phải lúc nào chúng ta
cũng thực hiện một việc làm giống nhau hay theo một “khuôn mẫu” nào đó với
tất cả các đối tượng học sinh và thực hiện suốt cả năm học. Bởi như vậy tính
hiệu quả sẽ không cao. Mỗi giáo viên sẽ có những biện pháp cụ thể riêng,
những cách làm việc làm riêng và luôn có sự đổi mới, có những biện pháp tích
cực tạo sự mới mẻ, ham thích và phù hợp với học sinh ,nhằm thúc đẩy các em
thực hiện tốt những yêu cầu mà giáo viên đưa ra.
II. Mục đích:
Nghiên cứu, đưa ra một số biện pháp tích cực trong công tác chủ
nhiệm lớp học sinh có hoàn cảnh đặc biệt, giúp cho trẻ phát triển tốt cả về
kiến thức, kỹ năng và phẩm chất đạo đức:
1. Học sinh tích cực rèn luyện, thực hiện tốt các hành vi đạo đức theo
tấm gương Hồ Chí Minh.
2. Học sinh hứng thú, tích cực tham gia các hoạt động học tập , phong
trào,…
3. Học sinh có tiến bộ trong học tập cũng như rèn luyện đạo đức.
4. Học sinh biết yêu thương, thân thiện với nhau.
5. Học sinh được gần gũi, yêu thương và chia sẻ.
6. Học sinh tự tin hơn trong học tập, rèn luyện và trong cuộc sống.
7. Học sinh biết hiểu rồi thương và biết ơn những tấm lòng hảo tâm đã
giúp đỡ mình.
3/27
Một số biện pháp tích cực trong công tác chủ nhiệm lớp
học sinh có hoàn cảnh đặc biệt.
III. Đối tượng nghiên cứu:
Các giải pháp thực hiện để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp học sinh có
hoàn cảnh đặc biệt.
IV.Đối tượng khảo sát,thực nghiệm:
- Học sinh có hoàn cảnh đặc biệt của nhà trường.
V.Phương pháp nghiên cứu:
- Quan sát, tìm hiểu, đàm thoại, thuyết trình, đọc tài liệu, thực nghiệm.
VI.Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu:
- Hs lớp 4 có hoàn cảnh đặc biệt của nhà trường.
- Thời gian: 2 năm
Từ năm học 2016 - 2017 đến năm học 2017 - 2018.
B. Nội dung:
I. Thực trạng vấn đề:
1. Nội dung lý luận.
Như chúng ta đã biết đa số giáo viên tiểu học đều làm công tác giáo viên
chủ nhiệm lớp. Từ trước đến nay chưa sách vở, tài liệu nào định nghĩa rõ thế nào
là công tác chủ nhiệm và hướng dẫn cụ thể việc làm công tác chủ nhiệm mà chủ
yếu qua quá trình làm công tác này chúng ta ngầm hiểu với nhau : Công tác chủ
nhiệm lớp là hệ thống những kế hoạch, những biện pháp mà nguời giáo viên đưa
ra nhằm tổ chức hướng dẫn học sinh thực hiện tốt những nhiệm vụ của nhà
trường, của Đội, của giáo viên chủ nhiệm yêu cầu.
Trong những năm gần đây , ngành giáo dục đang tập trung đổi mới phương
pháp giáo dục nên công tác chủ nhiệm lớp ngày càng được quan tâm hơn và có
những đòi hỏi cao hơn. Qua nhận thức về công tác chủ nhiệm, qua trao đổi thảo
luận cùng đồng nghiệp và qua quá trình dạy học, bản thân tôi càng ý thức sâu
sắc hơn tầm quan trọng của công tác chủ nhiệm và nhiệm vụ cao cả của giáo
viên chủ nhiệm lớp.
2. Giới thiệu thực trạng.
Trong quá trình dạy và làm công tác chủ nhiệm lớp học sinh có hoàn cảnh
đặc biệt, tôi nhận thấy trẻ đều có hoàn cảnh đáng thương : Mồ côi và nhiễm
HIV. Mỗi em là một mảnh đời, một hoàn cảnh: có em bị bỏ rơi ở Viện Nhi
Trung Ương, bị bỏ rơi ở cổng trại từ lúc mới sinh ra, có em lớn hơn vài 3 tuổi
hoặc 6, 7 tuổi mới bị mồ côi và được đưa về trung tâm chăm sóc, nuôi dưỡng, có
em còn người thân là cô,dì, chú, bác …, có em chẳng được ai thân thích đến
thăm bao giờ.
Mỗi em là một tính cách: có em lầm lì, ít nói; có em tăng động, giảm chú
ý; có em ảnh hưởng của bệnh đao cứ nhớ nhớ, quên quên; và có em tự kỉ chẳng
4/27
Một số biện pháp tích cực trong công tác chủ nhiệm lớp
học sinh có hoàn cảnh đặc biệt.
nói to bao giờ… Hầu như tất cả các em đều có ảnh hưởng của thuốc uống ARV
( kháng vi rút HIV) hàng ngày, trí não không được “ nhạy bén” như trẻ bình
thường khỏe mạnh. Các em đều thiếu sự gần gũi, quan tâm, chia sẻ của người
thân ruột thịt mặc dù đã được cán bộ nuôi dưỡng chăm sóc, giáo dục tận tình,
chu đáo.
Các em đều thiếu đi sự hiểu biết về một gia đình bình thường như những
đứa trẻ khác như :gia đình có bố, mẹ, các con hay thêm ông bà, cô chú nữa…
Các kỹ năng sống cơ bản cũng khác với trẻ ở ngoài cộng đồng dân cư.
Nhiều em bị tác động tâm lý rất nhiều vào mỗi dịp ngày lễ, hay Tết đến
xuân về khi nhìn thấy bạn được người thân đón về ăn Tết cùng gia đình còn
mình thì chẳng có ai. Hoặc thấy bạn có người thân đến thăm mua quà bánh,
quần áo đẹp…nhiều em rất buồn không thích học chỉ ước mình cũng có gia đình
người thân.Có em bị bị khuyết tật chân tay hay thiểu năng trí tuệ việc dạy học
và giáo dục đạo đức cho các em cũng gặp nhiều khó khăn .Như vậy việc người
giáo viên Chủ nhiệm làm thế nào để cho các em thực hiện nhiệm vụ học tập và
tích cực trong rèn luyện, học tập đó là điều không dễ chút nào.
Năng lực
Hợp tác
Phẩm chất
Tự phục vụ,
tự quản
Tự học,
GQ VĐ
Chăm học,
chăm làm
Tự tin, trách Trung thực, Đoàn kết,
Tổng
số
nhiệm
kỷ luật
yêu thương
Mức
HS
Mức
Số
Mức
Số
Mức
Số
Số
Mức
Số Mức Số l
Mức Số
đạt lượng
đạt
đạt lượng đạt lượng đạt lượng
lượng đạt lượng đạt ượng
5=
41,7%
7=
9=
75%
3=
8=
7=
58,3 %
5=
8=
6=
50%
6=
3=
Đ
Đ
Đ
Đ
Đ
Đ
Đ
66,7%
4=
66,7%
4=
25%
12
9=
T
T
T
T
T
T
T
58,3
25%
33,3%
41,7%
33,3%
50%
75%
II. Các biện pháp giải quyết vấn đề:
1. Khảo sát đối tượng học sinh để đưa ra phương pháp giáo dục phù hợp:
a - Tìm hiểu thông qua hồ sơ học bạ, qua giáo viên cũ,qua tiếp xúc giao
lưu với học sinh trong lớp và qua cán bộ trực tiếp nuôi dưỡng các em theo mỗi
gia đình.
b - Tiến hành phân loại đối tượng học sinh để đưa vào sổ kế hoạch công
tác chủ nhiệm, cụ thể:
- Học sinh bỏ rơi, học sinh không có ai là người thân ruột thịt.
- Học sinh mồ côi nhưng vẫn còn người thân ruột thịt.
- Học sinh khuyết tật.
5/27
Một số biện pháp tích cực trong công tác chủ nhiệm lớp
học sinh có hoàn cảnh đặc biệt.
- Học sinh tự kỉ.
- Học sinh yếu, nhận thức chậm.
- Học sinh giỏi hoặc có năng khiếu đặc biệt.
2. Đặt ra yêu cầu đối vớt học sinh:
- Nắm được ngôi nhà em đang sống ở đâu? Mang tên gì? gồm có những ai?
- Nắm được mối quan hệ giao tiếp, cách xưng hô với nhau khi ở chung
một nhà .
Ví dụ: biết gọi anh lớn hơn bằng “ anh”, gọi chị lớn tuổi hơn là “chị”,
gọi người bé tuổi mình hơn là “ em”…
- Biết cảm nhận ai gần gũi, yêu thương và quan tâm đến mình và ngược
lại bản thân cảm thấy yêu quý ai , đã quan tâm đến ai?
- Hãy nói chuyện, chia sẻ với cô giáo chủ nhiệm với anh chị những điều
em băn khoăn , em thấy buồn hoặc vui… trong cuộc sống để niềm vui được
nhân lên ,nỗi buồn sẽ vơi đi.
- Hãy biết lắng nghe và nghe lời dạy bảo ,khuyên nhủ của thầy cô, các cô
chú cán bộ, quản lý
3- Đặt ra yêu cầu với giáo viên:
- Có tìm hiểu cơ bản về cuộc sống và gia đình của trẻ.
- Đến thăm từng nhà nơi các em được chăm sóc, nuôi dưỡng để hiểu về
cuộc sống hiện tại của trẻ.
- Khảo sát phân loại từng đối tượng học sinh.
- Tiếp xúc, gần gũi, yêu thương học sinh ,khích lệ, đông viên để học sinh
dám chia sẻ với thầy cô.
- Đổi mới giáo dục phù hợp với từng đối tượng học sinh.
- Đưa ra những hình thức động viên khen thưởng sáng tạo để khuyến
khích các em.
- Sử dụng tranh ảnh về các ngôi nhà để giáo dục các em yêu cuộc sống
nơi đây và yên tâm vui vẻ học tập, rèn luyện tiến bộ.
4. Các biện pháp thực hiện.
4.1. Áp dụng các phương pháp giáo dục phù hợp với từng đối tượng.
a. Đối với học sinh bị bỏ rơi ,học sinh không có ai là người thân ruột thịt:
- Giáo viên chủ nhiệm thường xuyên gần gũi, yêu thương là rất cần thiết và
tạo niềm vui cho em khi có người được trò chuyện. Khi các em chia sẻ về nỗi
buồn của mình, giáo viên chủ nhiệm sẽ lựa lời để “tâm sự” với học sinh sao cho
vơi đi nỗi buồn đó. Chẳng hạn tết đến, bạn Nam có ông nội lên đón về quê ăn
tết cùng gia đình, Nam vui sướng lắm. Còn quân nhìn theo Nam ngẩn ngơ,tôi
6/27
Một số biện pháp tích cực trong công tác chủ nhiệm lớp
học sinh có hoàn cảnh đặc biệt.
động viên con: Ở đây tết vẫn còn nhiều bạn, các cô bác và trung tâm lo cho các
con đầy đủ mọi thứ . Con hãy vui lên ,tết cô sẽ xin lãnh đạo trung tâm cho con ra
nhà cô vui tết thoải mái nha con. Thế là nét mặt con rạng rỡ hẳn lên “vâng ạ”.
Như vậy dù chỉ là lời động viên nhưng kịp thời cũng làm con nhanh hết buồn và
tiếp tục công việc học tập hiệu quả hơn, không bị chán nản nữa.
- Kết hợp với lãnh đạo trung tâm, lãnh đạo nhà trẻ nơi các con đang được
chăm sóc nuôi dưỡng cho các con không có người thân đón về vào các dịp tết
được đến nhà cô giáo chúc tết và vui chơi , hoặc được đi chơi ở các khu vui
chơi, các di tích lịch sử như Chùa Mía, làng cổ Đường Lâm- Sơn Tây… để các
con cảm nhận không khí ngày tết và thấy vui vẻ. Tính ưu việt của việc làm này
là vừa làm các con vui, thoải mái, vừa tạo động lực để học sinh phấn đấu học
tập và rèn luyện tốt hơn. Ở đây ,Trung tâm nuôi dưỡng đóng vai trò là gia đình
của các con. Sự kết hợp giữa gia đình và giáo viên chủ nhiệm mang lại hiệu quả
giáo dục cao.
b. Đối với học sinh mồ côi nhưng vẫn có người thân ruột thịt.
- Hiểu được tâm lý của các em vừa học tập vừa mong ngóng người thân
thi thoảng đến thăm và được đón về gia đình chơi. Khi nghỉ hè hoặc tết đến, tôi
luôn động viên các em cố gắng học tập, ngoan ngoãn nghe lời thầy cô và các cô
chú cán bộ quản lý sẽ được cô giáo liên lạc với nguời thân đến thăm con.
- Kết hợp với cán bộ trung tâm quan tâm, động viên, nhắc nhở các em
tạo điều kiện liên lạc với người thân của học sinh để thăm hỏi các em, tạo cho
các em có niềm vui trong cuộc sống, từ đó các em chú ý học và nghe lời thầy
cô hơn.
- Giáo viên chủ nhiệm gần gũi để được nghe học sinh chia sẻ về những
niềm vui khi được gặp người thân, khi được về với gia đình ruột thịt. Từ đó
động viên học sinh để học sinh chăm chỉ, ngoan ngoãn.
c. Đối với học sinh khuyết tật.
- Giáo viên chủ nhiệm dành tình cảm ưu ái hơn. Chú ý xếp chỗ ngồi phù
hợp. Tùy thuộc từng loại khuyết tật mà giáo viên có cách giáo dục hợp lý. Với
học sinh thiểu năng trí tuệ cách đặt câu hỏi gợi mở khi tìm hiểu bài và sự đòi
hỏi yêu cầu về nội dung bài học sẽ khác hơn so với học sinh bình thường. Với
học sinh có ảnh hưởng của bệnh đao ( lúc nhớ, lúc quên) thì một nội dung học
sẽ phải lặp đi lặp lại nhiều lần để tạo sự ghi nhớ. Còn học sinh bị khuyết tật về
chân, tay sẽ được giáo viên ưu ái trong các hoạt động tập thể như miễn tham
gia các trò chơi vận động, các hoạt động văn nghệ nhảy múa…
7/27
Một số biện pháp tích cực trong công tác chủ nhiệm lớp
học sinh có hoàn cảnh đặc biệt.
- Thường xuyên gặp gỡ, trao đổi với cán bộ quản lý và nuôi dưỡng học
sinh để theo dõi sát sao diễn biến về sức khỏe và học tập của các em. Từ đó có
cách giáo dục hợp lý.
- Động viên, khuyến khích, hỗ trợ, giúp đỡ học sinh để các em không tự
ti, nhút nhát, mặc cảm mà tự tin hơn như: dám hát trước lớp trong giờ sinh hoạt,
tham gia đội văn nghệ chào mừng 20-11; 8-3,…
d. Đối với học sinh cá biệt về đạo đức.
- Tìm hiểu nguyên nhân qua gia đình là các nhà ở của các con ở trung tâm
như nhà Hoa Mai, nhà Thỏ Đế, nhà Sóc Nhí, nhà Dế Mèn, nhà Hướng
Dương,…xem có sự mâu thuẫn giữa các thành viên trong gia đình không hay có
thể bị bạn bè xấu lôi kéo, ảnh hưởng … hoặc trẻ em có những tính xấu mà bản
thân gia đình chưa giáo dục được.
- Dùng phương pháp tác động tình cảm, gần gũi phân tích riêng để học
sinh thấy rõ cái đúng, cái sai và biết nhận lỗi, sửa lỗi. Trong trường hợp này,
giáo viên chủ nhiệm phải như một người bạn thân của học sinh, đồng thời như
một người mẹ, người thầy.
- Nghiêm khắc với học sinh nhưng không cứng nhắc, chủ yếu gần gũi, sát
sao và thường xuyên nhắc nhở, động viên kịp thời. Giao cho các em đó một
chức vụ trong lớp ( ví dụ tổ trưởng, lớp phó,…) nhằm gắn các em với trách
nhiệm để từng bước điều chỉnh mình, hay muốn khẳng định mình.
e. Đối với học sinh tự kỉ.
Tự kỉ có nhiều dạng nhưng ở đây tôi chỉ đề cập đến trường hợp tự kỉ
không nói, nói nhỏ, chỉ thích im lặng của học sinh lớp tôi.
Mỗi giờ học hay mỗi hoạt động vui chơi của lớp để các em nói ra miệng
một câu tròn trịa theo đúng nghĩa thì quả là một khó khăn. Ở mọi tình huống các
em chỉ làm thinh khi cô giáo hỏi hay yêu cầu điều gì đó. Khi bị mọi người chú ý,
các bạn chú ý thì học sinh tự kỉ càng không nói. Với những trường hợp này, tôi
chọn cách giao tiếp riêng với học sinh, ân cần hỏi chuyện trong giờ ra chơi,
những lúc đến lớp sớm, khơi gợi bằng những câu ngắn gọn, gần gũi : Chẳng hạn
“ Con mặc cái áo này rất đẹp, ai mua cho con thế?”. Khi nhận được câu trả lời
cộc lốc “ Bà”, tôi lại cười và nhẹ nhàng điều chỉnh : Con hãy nói đầy đủ “ Bà
mua cho con ạ” xem nào. Học sinh mới lí nhí “ Bà mua cho con ạ”, rồi tôi lại
gợi mở uốn nắn để con hiểu hãy mạnh dạn nói to, rõ ràng hơn.
Còn trong những lúc tham gia trò chơi,với đối tượng học sinh này phải tham
gia chơi nhiều lần: lần 1 chưa đạt ,chơi lần 2, rồi lần 3…các em mới dần hòa đồng
vào không khí chơi chung của các bạn ( mặc dù vẫn ở mức rụt rè hơn)….
8/27
Một số biện pháp tích cực trong công tác chủ nhiệm lớp
học sinh có hoàn cảnh đặc biệt.
Mỗi tình huống là một phương pháp linh hoạt, tôi đã giúp được những
học sinh tự kỉ đã biết cười mỉm khi được cô khen, có nghĩa là các em đã chú ý
đến điều cô nói, cô yêu cầu. Đây cũng là bước đầu thành công của sự giáo
dục trẻ tự kỉ.
g. Đối với học sinh yếu, nhận thức chậm.
- Tìm hiểu rõ nguyên nhân vì sao em đó học yếu, yếu những môn nào.
Do gia đình chưa quan tâm nhắc nhở hay em bị “hổng” kiến thức nên chán nản
việc học.
- Giáo viên lập kế hoạch giúp đỡ, kèm cặp học sinh cụ thể như:
+ Giảng lại bài mà các em chưa hiểu hay còn hiểu mù mờ và những thời
gian ngoài giờ. Ví dụ lúc đến lớp sớm, lúc ra chơi hoặc ở lại thêm vào cuối
buổi học.
+ Với học sinh yếu về đọc giáo viên kết hợp với cán bộ quản lý của mỗi
nhà – mỗi gia đình kèm đọc nhiều lần vào buổi tối. Giáo viên chủ nhiệm kiểm
tra thường xuyên các học sinh đó trong quá trình lên lớp.Cho các em mượn
những cuốn truyện tranh của thư viện vào cuối tuần để các em hào hứng đọc,
tìm hiểu và từ đó kĩ năng đọc dần tiến bộ.
+ Tổ chức cho học sinh học theo nhóm để học sinh khá giúp đỡ bạn yếu
kém tiến bộ. Hằng tuần có đánh giá các nhóm học tập vào tiết sinh hoạt
lớp.Chú ý giảng giúp bạn hiểu chứ không giúp bằng cách cho bạn nhìn bài.
+ Gặp gỡ ,đến nhà trao đổi với cán bộ quản lý nuôi dưỡng về tình hình
học tập cũng như sự tiến bộ của học sinh để cán bộ giúp đỡ thêm, kịp thời đốn
đốc việc học ở nhà của các em.
+ Giáo viên đưa ra những câu hỏi phù hợp từ dễ đến khó dần, từ đơn
giản đến phức tạp hơn một chút dể học sinh có thể trả lời được nhằm tạo hứng
thú và củng cố niềm tin của các em.
+ Chú ý tránh thái độ miệt thị, phân biệt đối xử làm cho các em nhụt chí,
xấu hổ trước bạn bè. Cần khen kịp thời dù sự tiến bộ chỉ rất nhỏ để động viên
các em có động lực cố gắng hơn ,không chán nản.
g. Đối với học sinh giỏi hoặc có năng khiếu đặc biệt.
- Học sinh giỏi sẽ có nhận thức nhanh, vì vậy giáo viên cần dành cho đối
tượng học sinh này những câu hỏi khó hơn học sinh bình thường để khích lệ
các em vận động tư duy, tránh những câu hỏi quá dễ khiến các em nhàm chán,
chủ quan. Giáo viên chủ nhiệm khuyến khích, động viên để các em phát huy sự
nhanh nhạy của mình trong mọi mặt, ví dụ như : quản lý lớp, làm tốt công tác
phong trào, nêu gương tốt trong các hoạt động tập thể.
9/27
Một số biện pháp tích cực trong công tác chủ nhiệm lớp
học sinh có hoàn cảnh đặc biệt.
- Học sinh giỏi trong số học sinh có hoàn cảnh đặc biệt thường chiếm số
lượng ít hơn so với học sinh của cộng đồng dân cư trong trường. Cũng vì vậy
các em là số ít nổi trội trong số các bạn cùng hoàn cảnh. Các em rất tự hào về
mình và rất dễ mắc tính tự kiêu, tự đại, không khiêm tốn, coi thường bạn học
quá kém so với mình. Người giáo viên chủ nhiệm phải luôn giáo dục các em
rèn tính khiêm tốn ,luôn biết phấn đấu…vào các tiết sinh hoạt lớp, các tiết dạy
về kĩ năng sống, giáo dục nếp sống thanh lịch văn minh . Tất cả trẻ có hoàn
cảnh đặc biệt đều thiếu thốn tình cảm của người thân yêu ruột thịt. Nắm được
điều đó, giáo viên chủ nhiệm lớp gần gũi với học sinh, tạo cảm giác như người
bạn, người mẹ để tâm sự, trò chuyện, khuyên bảo hiệu quả.
- Với học sinh có năng lực đặc biệt về văn hóa nghệ thuật, thể dục thể
thao hoặc hội họa,… giáo viên chủ nhiệm kết hợp cùng với nhà trường lập kế
hoạch bồi dưỡng thường xuyên cho các học sinh này. Bồi dưỡng khơi dậy ở các
em lòng say mê hứng thú học tập, phát huy được các năng khiếu vốn có của
bản thân thông qua những hội thi văn nghệ, những buổi nói chuyện ngoại khóa,
những cuộc thi vẽ do sở giáo dục tổ chức,… Hoặc giáo viên chủ nhiệm chú ý
giáo dục những học sinh này ngay trong tiết học chính khóa trên lớp, khơi gợi,
hướng dẫn và khích lệ các em phát triển khả năng đặc biệt của mình, mang lại
hiệu quả cao trong giảng dạy, giáo dục trẻ.
- Giáo viên chủ nhiệm đưa học sinh về nhà vào một số những ngày nghỉ
để em được sống trong tình yêu thương gần gũi của gia đình, sinh hoạt ăn uống
cùng gia đình cô. Từ đó có thời gian để dạy kèm ,bảo ban các em ở nhà khi các
em chuẩn bị tham gia thi viết chữ đẹp cấp trường, cấp huyện giống như bảo ban
con em mình hàng ngày. Điều đó làm các em thấy vui vẻ, hào hứng, không cảm
thấy có áp lực khi rèn luyện chuẩn bị tốt cho kì thi. Sự hòa đồng gần gũi, ấm áp
yêu thương cũng giúp giáo viên chủ nhiệm nhận được những sẻ chia từ các em
và qua đó hiểu được tâm tư, suy nghĩ của học sinh và có cách giáo dục tốt nhất.
* TÓM LẠI : Đối với đối tượng nào, bản thân giáo viên đều phải dùng
phương pháp tác động tình cảm, gần gũi, yêu thương, chia sẻ để từ đó động
viên khích lệ kịp thời và phối hợp chặt chẽ với phụ huynh ( là cán bộ nuôi
dưỡng quản lý các em ) để giáo dục đạt kết quả như mong muốn.
4.2.Thực hiện tốt tiết sinh hoạt.
- Đối với công tác chủ nhiệm lớp thì tiết sinh hoạt đóng vai trò quan
trọng. Trong giờ sinh hoạt, giáo viên chủ nhiệm tạo cho các em tâm thế thoải
mái, không gây sức ép nặng nề với học sinh bằng những lời trách phạt, phê
10/27
Tải về để xem bản đầy đủ
27 trang
23/10/2024
1180
Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một số biện pháp tích cực trong công tác chủ nhiệm lớp học sinh có hoàn cảnh đặc biệt", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- skkn_mot_so_bien_phap_tich_cuc_trong_cong_tac_chu_nhiem_lop.doc
