SKKN Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng giải toán về tỉ số phần trăm cho học sinh Lớp 5

Dạy- học về “Tỉ số phần trăm” và “Giải toán về tỉ số phần trăm” không chỉ củng cố các kiến thức toán học có liên quan mà còn giúp học sinh gắn học với hành, gắn nhà trường với thực tế cuộc sống lao động và sản xuất của xã hội. Qua việc học các bài toán về Tỉ số phần trăm, học sinh có hiểu biết thêm về thực tế, vận dụng được vào việc tính toán trong thực tế như: Tính tỉ số phần trăm các loại học sinh( theo giới tính hoặc theo xếp loại học lực,..) trong lớp mình học, trong nhà trường; tính tiền vốn, tiền lãi khi mua bán hàng hoá hay khi gửi tiền tiết kiệm; tính sản phẩm làm được theo kế hoạch dự định v…v... Đồng thời rèn luyện những phẩm chất không thể thiếu của người lao động đối với học sinh Tiểu học.
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng giải toán về tỉ số phần trăm cho học sinh lớp 5  
A. ĐẶT VẤN ĐỀ  
I. Lý do chọn đề tài:  
Cùng với môn Tiếng Việt, môn Toán có vị trí quan trọng đối với học sinh  
Tiểu học nói chung và học sinh lớp 5 nói riêng. Nó hình thành và phát triển  
những cơ sở ban đầu cho sự phát triển trí tuệ con người. Thông qua môn học  
giúp học sinh có những kiến thức, kĩ năng vận dụng trong đời sống; nhận thức  
được nhiều mặt của thế giới xung quanh và biết cách hoạt động hiệu quả; rèn  
tính cẩn thận, ý chí vượt khó, làm việc kế hoạch, nề nếp và tác phong khoa  
học.  
Chương trình môn toán lớp 5 là một bộ phận của chương trình môn toán ở  
bậc Tiểu học. Chương trình tiếp tục thực hiện những yêu cầu đổi mới về giáo  
dục toán học “ giai đoạn học tập sâu” (so với giai đoạn trước), góp phần đổi  
mới giáo dục phổ thông, nhằm đáp ứng những yêu cầu của giáo dục đào tạo  
trong giai đoạn công nghiệp hoá, hiện đại hoá.  
Một trong 5 nội dung chương trình cơ bản của toán 5 thì nội dung về Giải  
toán có lời văn chiếm một thời lượng lớn. Trong đó mảng kiến thức giải toán về  
tỉ số phần trăm một dạng toán khó, trìu tượng, đa dạng. Thế nhưng thời lượng  
dành cho phần này lại quá ít, chỉ 8 tiết vừa hình thành kiến thức mới vừa luyện  
tập.  
Dạy- học về “Tỉ số phần trăm” “Giải toán về tỉ số phần trăm” không chỉ  
củng cố các kiến thức toán học có liên quan mà còn giúp học sinh gắn học với  
hành, gắn nhà trường với thực tế cuộc sống lao động sản xuất của hội. Qua  
việc học các bài toán về Tỉ số phần trăm, học sinh có hiểu biết thêm về thực tế,  
vận dụng được vào việc tính toán trong thực tế như: Tính tỉ số phần trăm các  
loại học sinh( theo giới tính hoặc theo xếp loại học lực,..) trong lớp mình học,  
trong nhà trường; tính tiền vốn, tiền lãi khi mua bán hàng hoá hay khi gửi tiền  
tiết kiệm; tính sản phẩm làm được theo kế hoạch dự định v…v... Đồng thời rèn  
luyện những phẩm chất không thể thiếu của người lao động đối với học sinh  
Tiểu học.  
Nhưng việc dạy - học “Tỉ số phần trăm” “Giải toán về tỉ số phần trăm”  
không phải việc dễ đối với cả giáo viên và học sinh Tiểu học, cụ thể là  
giáo viên và học sinh lớp 5. Để tìm ra phương pháp dạy- học về Tỉ số phần trăm  
Giải toán về tỉ số phần trăm sao cho phù hợp, giúp học sinh nắm bài nhanh,  
vận dụng thành thạo người giáo viên cần biện pháp phù hợp hiệu quả nhất.  
Trước tiên học sinh cần nắm vững cách giải 3 bài toán cơ bản:  
- 1/28 -  
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng giải toán về tỉ số phần trăm cho học sinh lớp 5  
+ Tìm tỉ số phần trăm của hai số  
+ Tìm một số phần trăm của một số  
+ Tìm một số khi biết một số phần trăm của nó.  
Khi HS có kĩ năng giải từng bài toán cụ thể, gặp những bài toán mang tính  
tổng hợp, ẩn làm thế nào để các em nhìn ra dạng toán, đưa về bài toán cơ bản  
hay một số bài toán khác có liên quan đến tỉ số phần trăm giải được. Đó là  
câu hỏi khó – Tôi phải trăn trở và suy nghĩ…Cuối cùng tôi đã tìm ra một hướng  
đi, một giải pháp vận dụng vào thực tế của lớp mình và đã thu được kết quả khả  
quan. Tôi mạnh dạn đưa ra kinh nghiệm của bản thân: “Rèn kĩ năng giải toán  
về tỉ số phần trăm cho học sinh lớp 5”.  
II. Mục đích  
- Giúp học sinh luyện tập, củng cố, vận dụng các kiến thức và thao tác  
thực hành các kiến thức đã học; rèn luyện kỹ năng tính toán là bước tập dượt  
vận dụng kiến thức và rèn luyện kỹ năng thực hành vào thực tiễn.  
- Giúp học sinh từng bước phát triển năng lực tư duy, rèn luyện phương  
pháp và kỹ năng suy luận, khơi gợi tập dượt khả năng quan sát, phỏng đoán,  
tìm tòi.  
- Rèn luyện cho học sinh những đức tính và phong cách làm việc của  
người lao động như: tư duy, cẩn thận, nhanh nhẹn, cụ thể.....  
- Tìm hiểu nội dung, chương trình và những phương pháp dùng để giảng  
dạy toán có lời văn.  
- Tìm hiểu những kĩ năng cơ bản cần trang bị để phục vụ việc giải toán về  
tỉ số phần trăm cho học sinh lớp 5.  
- Khảo sát và hướng dẫn cụ thể một số bài toán, một số dạng toán về tỉ số  
phần trăm ở lớp 5, để từ đó đúc rút kinh nghiệm cho bản thân, và đề xuất một số  
ý kiến nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy học về tỉ số phần trăm.  
III. Phương pháp nghiên cứu:  
- Tìm hiểu khả năng giải toán của học sinh Tiểu học.  
- Dựa trên cơ sở thực tiễn việc giải toán của học sinh Tiểu học.  
IV. Giới hạn của đề tài  
- Việc giải toán về tỉ số phần trăm đối với học sinh lớp 5.  
- 2/28 -  
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng giải toán về tỉ số phần trăm cho học sinh lớp 5  
B. NỘI DUNG  
I. Thực trạng dạy học giải bài toán về tỉ số phần trăm ở lớp 5  
Qua điều tra những năm học trước, tôi thấy tỉ lệ kết quả bài làm của học  
sinh khi học toán về tỉ số phần trăm thấp hơn các dạng bài toán khác. Sở dĩ có  
hiện trạng này là vì:  
- Đây loại toán khó, có nhiều vấn đề trừu tượng.  
- Khả năng khái quát hóa, trừu tượng hóa của học sinh còn hạn chế.  
- Học sinh chưa nắm chắc các dạng toán, chưa được cái nhìn tổng quan  
về loại bài toán này do đó hay bị nhầm lẫn giữa các dạng bài trong khi giải.  
- Một bộ phận học sinh ý thức học tập không cao, thụ động còn ngại khó,  
chưa có thói quen tự học.  
II. Nội dung dạy học về “tỉ số phần trăm” ở lớp 5:  
Nội dung toán về tỉ số phần trăm ở lớp 5 gồm:  
- Hình thành khái niệm về tỉ số phần trăm  
- Giải ba dạng bài toán cơ bản về “tỉ số phần trăm” đó là:  
+ Tính tỉ số phần trăm của hai số.  
+ Tính một số phần trăm của một số  
+ Tính một số khi biết một số phần trăm của nó.  
Ngoài ra cùng với việc giải các bài toán, học sinh được thực hiện các phép  
cộng trừ các tỉ số phần trăm; nhân tỉ số phần trăm với một số tự nhiên, chia tỉ  
số phần trăm cho một số tnhiên (khác 0).  
III. Mục tiêu dạy học:  
Học xong nội dung về tỉ số phần trăm, học sinh cần đạt những kiến thức  
kĩ năng cơ bản như sau:  
- Nhận biết được tỉ số phần trăm của hai đại lượng cùng loại;  
- Biết đọc, viết tỉ số phần trăm;  
- Biết viết một số phân số thành tỉ số phần trăm, viết tỉ số phần trăm  
thành phân số;  
- Biết thực hiện phép cộng, phép trừ các tỉ số phần trăm; nhân tỉ số phần  
trăm với một số tự nhiên, chia tỉ số phần trăm cho một số tnhiên (khác 0);  
- Biết tìm tỉ số phần trăm của 2 số; tìm giá trị một tỉ số phần trăm của một  
số; tìm một số biết giá trị một tỉ số phần trăm của số đó.  
Tuy nhiên do nhiều nguyên nhân mà việc đạt được mục tiêu là không hề dễ  
dàng. Cụ thể như sau:  
- 3/28 -  
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng giải toán về tỉ số phần trăm cho học sinh lớp 5  
- Về giáo viên: Còn chủ quan, chưa chú trọng các khâu trong hướng dẫn giải  
cho học sinh. Chưa khắc sâu và so sánh cho học sinh cách giải của 3 kiểu bài  
của dạng toán này.  
- Về học sinh: Do phần lớn các em còn chủ quan khi làm bài, chưa nhớ kĩ  
các phương pháp giải dạng toán này. Mặt khác, cũng thể là các em chưa được  
củng cố rõ nét về 3 kiểu bài trong dạng toán này nên không tránh khỏi việc làm  
bài sai.Còn nữa, đây là các bài toán áp dụng rất thực tế mà các em quên mất  
phương pháp thử lại nên kết quả đưa ra rất đáng tiếc.  
Xuất phát từ tình hình thực tế, tôi đã mạnh dạn đổi mới phương pháp dạy  
dạng toán này để dạy ở khối 5 ngay từ đầu năm học 2017 - 2018. Mục đích  
chính giúp các em có phương pháp giải toán nói chung, phương pháp giải dạng  
toán về tỉ số phần trăm nói riêng. Làm cho các em biết chủ động thực hiện giải  
toán không máy móc mà phải dựa vào duy, phân tích tổng hợp từ bản thân.  
IV. Biện pháp thực hiện  
Xuất phát từ nội dung, mục tiêu của dạy học về toán “tỉ số phần trăm” ở  
lớp 5 và cùng với lí do như đã nêu trên, trong phạm vi của đề tài này, tôi chỉ  
trình bày kinh nghiệm trong quá trình dạy học để giúp học sinh giải loại toán  
này.  
* Bài toán 1: Tìm tỉ số phần trăm của hai số:  
Để hướng dẫn học sinh rút ra cách tìm tỉ số phần trăm của hai số, tôi  
hướng dẫn qua các bước sau:  
a. Bước 1. Tổ chức cho học sinh nhắc lại khái niệm về tỉ số phần trăm.  
b. Bước 2. Đọc dụ:  
Trường tiểu học Vạn Thọ có 600 học sinh, trong đó có 315 học sinh nữ.  
Tìm tỉ số phần trăm của số học sinh nữ số học sinh toàn trường?  
- Giáo viên ghi tóm tắt lên bảng:  
+ Số học sinh toàn trường  
+ Số học sinh nữ  
: 600  
: 315  
* Yêu cầu học sinh:  
+ Viết tỉ số học sinh nữ số học sinh toàn trường (315 : 600).  
+ Thực hiện phép chia (315 : 600 = 0,525)  
+ Nhân với 100 và chia cho 100 (0,525 × 100 : 100 = 52,5%)  
Nêu: Thông thường ta viết gọn cách tính như sau:  
315 : 600 = 0,525 = 52,5%  
- 4/28 -  
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng giải toán về tỉ số phần trăm cho học sinh lớp 5  
* Yêu cầu học sinh nhận xét và rút ra quy tắc gồm hai bước:  
+ Bước 1: Chia 315 cho 600  
+ Bước 2: Nhân thương đó với 100 và viết hiệu % vào bên phải tích  
vừa tìm được.  
c. Bước 3. Giúp học sinh nhận ra bài toán có dạng tổng quát là: Cho a và  
b. Tìm tỉ số phần trăm của a và b  
Cách giải:  
+ Bước 1: Lập tỉ số a : b  
+ Bước 2: Tìm thương dưới dạng số thập phân (không quá 4 chữ số ở  
phần thập phân)  
+ Bước 3: Nhân nhẩm thương với 100 và thêm hiệu % vào bên phải kết  
quả nhẩm  
d. Bước 4. Thông thường khi tìm tỉ số hay tỉ số phần trăm của hai số, học  
sinh phân vân không biết nên đặt số nào là số bị chia (tử số), số nào là số chia  
(mẫu số). Để giúp học sinh, tôi hướng dẫn học sinh xác định bằng một “mẹo” là:  
Khi tìm tỉ số phần trăm của hai số, số nào câu hỏi nêu trước thì lấy số đó làm số  
bị chia (tử số hay số a), số nào nêu sau thì lấy làm số chia (mẫu số hay số b). Cụ  
thể như ở dụ trên, dựa vào câu hỏi ta xác định “số học sinh nữ” được câu hỏi  
nêu trước ta lấy làm số bị chia (tử số) số học sinh toàn trường ta lấy làm số  
chia (mẫu số).  
315  
315 : 600 =  
= 0,525 = 52,5%  
600  
* Bài toán 2: Tính một số phần trăm của một số  
Các bước tôi thực hiện khi hướng dẫn học sinh “Tính một số phần trăm  
của một số”:  
a. Bước 1. Giới thiệu cách tính 52,5% của số 800  
- Đọc dụ: Một trường tiểu học có 800 học sinh, trong đó số học sinh nữ  
chiếm 52,5%. Tính số học sinh nữ của trường đó.  
- Ghi tóm tắt lên bảng:  
+ Số học sinh toàn trường  
+ Số học sinh nữ chiếm  
+ Số học sinh nữ  
: 800 học sinh  
: 52,5%  
: ........ học sinh?  
Hỏi: Em hiểu câu “số học sinh nữ chiếm 52,5% số học sinh cả trường” có  
nghĩa như thế nào? (Coi số học sinh cả trường là 100%, cả trường chia thành  
100 phần bằng nhau thì số học sinh nữ chiếm 52,5 phần như thế)  
Muốn biết 52,5% có bao nhiêu HS (HS nữ), trước hết ta cần phải biết mấy  
phần? (1% số HS của trường đó)  
- 5/28 -  
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng giải toán về tỉ số phần trăm cho học sinh lớp 5  
Hỏi: Cả trường có bao nhiêu học sinh? (cả trường có 800 học sinh).  
* Hướng dẫn học sinh ghi tóm tắt các bước thực hiện:  
- 100% số học sinh toàn trường là 800 học sinh.  
- 1% số học sinh toàn trường là ........... học sinh?  
- 52,5% số học sinh toàn trường là ....... học sinh?  
* Hướng dẫn học sinh đi đến cách tính:  
1% số học sinh toàn trường là:  
800 : 100 = 8(học sinh)  
52,5% số học sinh toàn trường (hay số học sinh nữ) là:  
8 × 52,5 = 420 (học sinh)  
Thông thường hai bước trên ta viết gộp như sau:  
800 : 100 × 52,5 = 420  
Hoặc:  
800 × 52,5 : 100 = 420  
800 52,5  
420  
Lưu ý HS, trong thực hành tính có thể viết:  
100  
b. Bước 2. Yêu cầu học sinh nhận xét và phát biểu quy tắc: Muốn tìm  
52,5% của 800 ta có thể lấy 800 chia cho 100 rồi nhân với 52,5 hoặc lấy 800  
nhân với 52,5 rồi chia cho 100.  
c. Bước 3. Giúp học sinh nhận ra bài toán có dạng tổng quát là: Cho b và  
tỉ số phần trăm của a và b. Tìm a.  
Như vậy áp dụng vào ví dụ trên thì:  
+ b = 800  
+ Tỉ số phần trăm của a và b là 52,5%  
+ a là số phải tìm (a = 420) là giá trị tỉ số phần trăm của số cho trước.  
* Cách giải: Muốn tìm giá trị phần trăm của một số cho trước ta lấy số đó  
nhân với số chỉ số phần trăm rồi chia cho 100 (hoặc lấy số đó chia cho 100 ròi  
nhân với số chỉ số phần trăm).  
Hay: a = b × (số chỉ số phần trăm đã cho) : 100  
(420 = 800 × 52,5 : 100)  
Hoặc: a = b : 100 × (số chỉ số phần trăm đã cho)  
(420 = 800 : 100 × 52,5)  
- Lưu ý, trong một số trường hợp cần qua bước trung gian để đưa về bài  
toán “cơ bản)”  
* Bài tập áp dụng:  
Một lớp học có 32 học sinh, trong đó số học sinh 10 tuổi chiếm 75%, còn  
lại số học sinh 11 tuổi. Tính số học sinh 11 tuổi của lớp học đó.  
* Hướng dẫn học sinh xác định:  
- 6/28 -  
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng giải toán về tỉ số phần trăm cho học sinh lớp 5  
- Số đã cho: b = 32 học sinh  
- Số chỉ số phần trăm: 100% - 75% = 25%  
- Số phải tìm là: a (số học sinh 11 tuổi)  
* Ap dụng cách giải trên ta có:  
Số học sinh 11 tuổi chiếm tỉ số phần trăm số học sinh cả lớp là:  
100% - 75% = 25%  
Số học sinh 11 tuổi của lớp học đó là:  
32 × 25 : 100 = 8 (học sinh)  
Đáp số: 8 học sinh.  
Lưu ý: Đây chỉ một cách giải, HS có thể giải theo cách khác  
* Bài toán 3: Tìm một số biết giá trị tỉ số phần trăm của số đó  
Các bước tôi thực hiện khi hướng dẫn học sinh “Tìm một số biết giá trị tỉ  
số phần trăm của số đo”:  
a. Bước 1.  
- Đọc bài toán: Số học sinh nữ của một trường là 420 em và chiếm 52,5%  
số học sinh toàn trường. Hỏi trường đó có bao nhiêu học sinh?  
- Ghi tóm tắt lên bảng:  
+ 52,5% số học sinh toàn trường là :42 học sinh  
+ 1% số học sinh toàn trường là: ............. học sinh?  
+ 100% số học sinh toàn trường là  
: ............. học sinh?  
- Yêu cầu học sinh thực hiện cách tính:  
1% số học sinh toàn trường là:  
420 : 52,5 = 8 (học sinh)  
100% số học sinh toàn trường (hay số học sinh toàn trường) là:  
8 × 100 = 800 (học sinh)  
- Giới thiệu cách trình bày gộp:  
420 : 52,5 × 100 = 800 (học sinh)  
Hoặc: 420 × 100 : 52,5 = 800 (học sinh)  
b. Bước 2. Yêu cầu học sinh phát biểu quy tắc:  
Muốn tìm một số biết 52,5% của nó là 420, ta có thể lấy 420 chia cho  
52,5 rồi nhân với 100 hoặc lấy 420 nhân với 100 rồi chia cho 52,5.  
c. Bước 3. Giúp học sinh rút ra bài toán tổng quát của dạng toán này là:  
“Cho a và tỉ số phần trăm của a và b. Tìm b”  
Cụ thể khi áp dụng vào ví dụ trên, thì:  
- a là số đã cho (giá trị phần trăm) 420  
- Tỉ số phần trăm đã cho: 52,5%  
- 7/28 -  
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng giải toán về tỉ số phần trăm cho học sinh lớp 5  
- b số phải tìm  
* Cách giải: Muốn tìm một số biết giá trị tỉ số phần trăm của số đó ta lấy  
số đã cho chia cho số chỉ số phần trăm rồi nhân với 100.  
Tức là: b = a : (số chỉ số phần trăm đã cho) × 100  
(800 = 420 : 52,5 × 100)  
Hoặc: b = a × 100 : (số chỉ số phần trăm đã cho)  
(800 = 420 × 100 : 52,5)  
* Bài tập áp dụng:  
Năm vừa qua một nhà máy chế tạo được 1590 ô tô. Tính ra, nhà máy đã  
đạt 120% kế hoạch. Hỏi theo kế hoạch, nhà máy dự định sản xuất bao nhiêu ô  
tô?  
- Để giải bài toán này, tôi hướng dẫn học sinh xác định:  
+ a là số đã cho: 1590 ô tô  
+ Tỉ số phần trăm đã cho: 120%  
+ b là số phải tìm (số ô tô nhà máy dự định sản xuất)  
Ap dụng cách giải trên, ta có:  
Số ô tô nhà máy dự định sản xuất là:  
1590 × 100 : 120 = 1325 (ô tô)  
Đáp số: 1325 ô tô  
V. Củng cố luyện tập 3 bài toán cơ bản:  
Dạng 1:  
Hướng dẫn HS luyện tập bài toán 1: Tìm tỉ số phần trăm của hai số  
Phần thuyết:  
* Trò chơi “Đố bạn”:  
Một lớp học có 28 HS, trong đó có 7 em học giỏi toán. Hãy tìm tỉ số phần  
trăm số HS giỏi toán so với số HS cả lớp?  
Sau khi đọc đề, nắm yêu cầu. HS nêu kết quả:  
- Nhóm 1: Là 400%  lấy 28 : 7 x 100 = 400%  
- Nhóm 2: Là 25% vì lấy 7 : 28 = 0,25; 0,25 = 25%  
1
1
- Nhóm 3: 7 em HS giỏi bằng số HS cả lớp của 100 là 25%  
4
4
Tôi ghi cả 3 cách làm trên và gợi mở:  
+ Bài toán cho gì? ( lớp có 28 HS, Giỏi toán7 em)  
+ Bài toán yêu cầu tìm gì?( Tỉ số phần trăm số HS giỏi toán so với số HS cả  
lớp)  
- 8/28 -  
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng giải toán về tỉ số phần trăm cho học sinh lớp 5  
+ Muốn tìm tỉ số phần trăm số HS giỏi toán so với số HS cả lớp, ta làm như  
thế nào? (Ta lấy số HS giỏi toán chia cho số HS cả lớp, nhân với 100 rồi viết kí  
hiệu % vào bên phải số đó)  
+ GV giải thích lại cho HS về ý nghĩa của tỉ số phần trăm: Tỉ số phần trăm  
của số HS giỏi toán và số học sinh cả lớp là 25% thì phải hiểu là: Coi số HS cả  
lớp là 100 phần thì số học sinh giỏi là 25 phần.  
+ GV chỉ ra cho HS phân biệt: Phân số, tỉ số, tỉ số phần trăm.  
+ Hiểu bản chất bài toán:  
25  
7 : 28 = 0, 25; 0,25 x 100 : 100 = 25 : 100 =  
= 25%  
100  
+ Cách trình bày:  
Tỉ số phần trăm số HS giỏi toán so với số HS cả lớp là:  
7 : 28 = 0,25 = 25%  
Đáp số: 25%  
* HS nhắc lại cách giải đúng, cả lớp nhẩm nhớ.  
* Vậy muốn tìm tỉ số phần trăm của hai số ta làm như thế nào? (Muốn tìm tỉ  
số phần trăm của hai số ta làm như sau:  
+ Tìm thương của hai số.  
+ Nhân thương đó với 100 rồi viết thêm kí hiệu % vào bên phải tích tìm  
được.)  
Phần luyện tập:  
Sau khi phát đề, GV yêu cầu HS đọc kĩ đề, nắm yêu cầu giải vào vở nháp  
trong 15 phút, kết hợp chấm chữa bài:  
Nhóm 1:  
Bài 1: Tìm tỉ số phần trăm của: 4 và 5; 5 và 8; 30 và 5  
Kết quả:  
4 : 5 = 0,8 = 80%  
5 : 8 = 0,625 = 62,5%  
30 : 5 = 6 = 600%  
Bài 2: Trong vườn có 12 cây cam và 28 cây chanh. Tìm tỉ số phần trăm cây  
cam so với cây trong vườn?  
+ Bài toán cho gì? Bài toán yêu cầu tìm gì?  
+ Để tìm tỉ số phần trăm của cây cam so với số cây trong vườn ta làm  
như thế nào? HS nêu cách làm. Một số HS yếu sẽ nhầm lẫn và làm như sau:  
Bài giải:  
Tỉ số % số cây cam so với số cây trong vườn là:  
12 : 28 = 0, 42 = 42%  
Đáp số: 42%  
Ai nhất trí với cách làm của bạn? Có hai em giơ tay.  
- 9/28 -  
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng giải toán về tỉ số phần trăm cho học sinh lớp 5  
Tôi gọi em đó nhận xét bài làm của bạn để nhìn ra chỗ làm chưa đúng với  
yêu cầu của bài toán và giải lại:  
Vì sao em nhất trí với cách làm của bạn? (Vì muốn tìm tỉ số phần trăm của  
hai số ta tìm thương của hai số rồi nhân thương đó với 100 rồi viết thêm kí hiệu  
% vào bên phải tích tìm được)  
Nhưng bài toán này yêu cầu gì? (tỷ số % của số cây cam so với số cây trong  
vườn)  
Vậy số cây cam là bao nhiêu, số cây trong vườn là ban nhiêu? ( số cây cam  
là 12, số cây trong vườn chưa biết.)  
Vậy bạn lấy số cây cam (12) chia cho số cây chanh (28) đã đúng chưa?  
(chưa.)  
Muốn thực hiện đúng yêu cầu bài toán ta phải tìm gì? ( tìm số cây trong  
vườn)  
HS đó giải lại:  
Bài giải:  
Số cây trong vườn có là:  
12 + 28 = 40 (cây)  
Tỉ số % cây cam so với số cây trong vườn là:  
12 : 40 = 0,3 = 30%  
Đáp số: 30%  
GV: So với bài toán một, bài toán hai có gì khác? ( Bài 1 tìm tỉ số phần trăm  
của hai số. Bài 2 ta phải tìm một số chưa biết rồi đưa bài toán về dạng cơ bản  
tìm tỉ số phần trăm của hai số).  
Bài 3: Một người bỏ ra 42000đ tiền vốn để mua rau. Sau khi bán hết số rau,  
người đó thu được 52 500đ. Hỏi:  
a.Tiền bán rau bằng bao nhiêu phần trăm tiền vốn?  
b.Người đó lãi bao nhiêu phần trăm?  
GV hướng dẫn:  
+Tiền vốn mua rau là 42 000đ ứng với bao nhiêu phần trăm? ( 100%)  
+ Để tính tỉ số phần trăm tiền bán rau và tiền vốn ta làm như thế nào?  
+ Muốn xem người đó lãi bao nhiêu ta làm như thế nào?  
HS giải, chữa bài:  
Bài giải:  
Tỉ số % tiền bán ra so với tiền vốn là:  
52 500 : 42 000 = 1,25 = 125%  
Số phần trăm tiền lãi là:  
125% - 100% = 25%  
- 10/28 -  

Tải về để xem bản đầy đủ

doc 28 trang huongnguyen 03/12/2024 210
Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng giải toán về tỉ số phần trăm cho học sinh Lớp 5", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

  • docskkn_mot_so_kinh_nghiem_ren_ki_nang_giai_toan_ve_ti_so_phan.doc