Đề tài Kế hoạch phát triển giáo dục THCS

kÕ HO¹CH PH¸T TRIÓN GI¸O DôC thcs

Môc tiªu cña bµi :

- Ng-êi häc hiÓu biÕt ®-îc néi dung, cÊu tróc, c¸c b-íc lËp kÕ ho¹ch n¨m häc tr-êng THCS.

- Ng-êi häc cã kü n¨ng sö dông ph-¬ng ph¸p c¬ b¶n trong lËp kÕ ho¹ch n¨m häc tr-êng

THCS ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ®æi míi gi¸o dôc THCS.

- Ng-êi häc cã quyÕt t©m, kiªn tr× trong thùc hiÖn c«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch n¨m häc tr-êng THCS.

Thêi l-îng: 5 tiÕt

Häc liÖu/ ph-¬ng tiÖn: M¸y tÝnh, m¸y chiÕu projector, giÊy Ao, bót d¹, b×a mµu, kÐo,

b¨ng dinh …

Ph-¬ng ph¸p thùc hiÖn

Báo cáo viên thuyết trình ngắn, trợ giúp học viên (HV) làm bài tập và chính xác hóa các

kiến thức. Học viên làm bài tập và thảo luận, sử dụng kinh nghiệm để so sánh, phân tích lí luận

và thực tiễn và rút ra những việc cần tiến hành trong lËp kÕ ho¹ch chiÕn l-îc tr-êng THCS

Yªu cÇu ®èi víi häc viªn

HV cần tìm đọc và chuẩn bị sẵn các tài liệu đã được nêu trong phần “C¸c th«ng tin

phôc vô bµi häc” trước khi bài học được tiến hành trên lớp.

Néi dung:

1. LËp kÕ ho¹ch n¨m häc tr-êng THCS

B¸o c¸o viªn thuyÕt tr×nh ng¾n, trî gióp häc viªn th¶o luËn vÒ môc ®Ých, c¨n cø, nguyªn

t¾c, cÊu tróc vµ néi dung cña kÕ ho¹ch n¨m häc cña tr-êng THCS vµ mét sè ph-¬ng ph¸p khoa

häc ¸p dông trong viÖc lËp kÕ ho¹ch n¨m häc

Ng-êi häc th¶o luËn nhãm, sö dông hiÓu biÕt vµ kinh nghiÖm cã s½n ®Ó tham gia th¶o

luËn nh»m n©ng cao hiÓu biÕt vµ kÜ n¨ng lËp kÕ ho¹ch n¨m häc cña tr-êng THCS.

C¸c ho¹t ®éng.

Ho¹t ®éng 1:

Xin «ng (bµ) cho biÕt ý nghÜa, môc ®Ých vµ vai trß cña kÕ ho¹ch n¨m häc cña tr-êng THCS

L-u ý ho¹t ®éng nµy nh»m gióp «ng (bµ) cã c¸i nh×n bao qu¸t vÒ toµn bé c«ng viÖc cña

m×nh ®Ó cã thÓ thÊy râ ®-îc môc ®Ých, vai trß cña lËp kÕ ho¹ch n¨m häc cña tr-êng THCS

trong giai ®o¹n hiÖn nay.

Trªn c¬ së th¶o luËn cña häc viªn, b¸o c¸o viªn kh¸i qu¸t vÒ vÞ trÝ, vai trß vµ môc

®Ých cña c«ng t¸c kÕ ho¹ch nãi chung vµ viÖc lËp kÕ ho¹ch n¨m häc nhµ tr-êng.

Ho¹t ®éng 2:

Xin «ng (bµ) cho biÕt néi dung c¬ b¶n cña kÕ ho¹ch n¨m häc cña tr-êng THCS.

L-u ý ho¹t ®éng nµy nh»m gióp «ng (bµ) cã c¸i nh×n bao qu¸t cÊu tróc néi dung cña

mét b¶n kÕ ho¹ch n¨m häc tr-êng THCS.

1

Gîi ý : Häc viªn tiÕn hµnh c¸cnhiÖm vô cô thÓ sau :

- Lµm viÖc c¸ nh©n, häc viªn tù nghiªn cøu th«ng tin trong tµi liÖu.

- Th¶o luËn nhãm vÒ c¸u tróc néi dung cña b¶n kÕ ho¹ch n¨m häc

- §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy mét trong c¸c néi dung trªn, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt bæ sung.

Gi¶ng viªn nhËn xÐt vµ tæng kÕt vÒ KÕ ho¹ch n¨m häc

Th«ng tin c¬ b¶n cho ho¹t ®éng 2

(1). KÕ ho¹ch n¨m häc lµ g×?

§©y lµ kÕ ho¹ch tæng hîp tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng trong n¨m häc cña toµn tr-êng. Nã ®ãng

vai trß chñ ®¹o, chi phèi c¸c ho¹t ®éng cña tr-êng vµ lµ c¬ së ®Ó x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch kh¸c ë

tr-êng häc, nªn ph¶i tËp trung trÝ vµ lùc ®Ó x©y dùng.

(2). CÊu tróc néi dung cña mét b¶n kÕ ho¹ch n¨m häc

Theo nguyªn t¾c cÊu tróc néi dung ph¶i t-¬ng xøng víi nhiÖm vô c«ng t¸c, cho nªn khã cã mét

mÉu cÊu tróc chung dïng cho tÊt c¶ c¸c tr-êng. Tuy nhiªn, trong møc ®é nµo ®ã, c¸c nhiÖm vô c«ng t¸c

lín cña c¸c tr-êng còng cã rÊt nhiÒu c«ng viÖc trïng nhau mµ chØ kh¸c nhau trong chi tiÕt. Do vËy, gi¶i

ph¸p tèt cho vÊn ®Ò nµy lµ coi nh÷ng cÊu tróc nªu ra lµ nh÷ng mÉu tham kh¶o.

Víi ý nghÜa nh- vËy, cÊu tróc néi dung mét b¶n kÕ ho¹ch th«ng th-êng cã thÓ gåm c¸c

phÇn sau:

• C¨n cø ®Ó lËp kÕ ho¹ch n¨m häc míi.

• §Æc ®iÓm t×nh h×nh cña nhµ tr-êng.

• Ph-¬ng h-íng, nhiÖm vô, môc tiªu, chØ tiªu, biÖn ph¸p trong c¸c mÆt c«ng t¸c kú kÕ ho¹ch.

• Ch-¬ng tr×nh c«ng t¸c cho b¶n kÕ ho¹ch.

2. T×m hiÓu vÒ thùc tr¹ng c«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch n¨m häc ë c¸c tr-êng THCS.

Ho¹t ®éng 3:

Xin «ng (bµ) cho biÕt nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n, bÊt cËp vµ nguyªn nh©n cña nh÷ng

khã kh¨n trong c«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch ë c¸c tr-êng THCS «ng (bµ) ®ang c«ng t¸c hiÖn nay

L-u ý ho¹t ®éng nµy nh»m gióp «ng (bµ) cã c¸i nh×n bao qu¸t vÒ c«ng t¸c kÕ ho¹ch

cña tr-êng THCS , tõ ®ã kh¼ng ®Þnh nh÷ng ®iÒu ®· lµm ®-îc vµ nh÷ng khã kh¨n, bÊt cËp vµ

nguyªn nh©n .

B¸o c¸o viªn tæ chøc cho c¸c nhãm thùc hiÖn ®ång thêi t×m hiÓu vÒ thùc tr¹ng cña bèn

vÊn ®Ò nªu trong phÇn cÊu tróc néi dung cña b¶n kÕ ho¹ch n¨m häc. C¸c nhãm th¶o luËn ®Ó

lµm râ ®-îc thùc tr¹ng cña vÊn ®Ò.

C©u hái gîi ý :

1. C¸c tr-êng ®· tËp hîp vµ khai t¸c ®Çy ®ñ, kÞp thêi c¸c c¨n cø cho viÖc lËp kÕ ho¹ch

n¨m häc ch-a. H·y thèng kª nh÷ng c¨n cø ®-îc sö dông cho viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch n¨m häc

ë c¸c tr-êng THCS hiÖn nay ë ®Þa ph-¬ng «ng (bµ) ®ang c«ng t¸c.

2

2. H·y nªu nh÷ng mÆt m¹nh, yÕu, thuËn lîi, khã kh¨n hay (m¹nh, yÕu, c¬ h«i, th¸ch

thøc) chñ yÕu ë c¸c tr-êng THCS ë vïng, ®Þa ph-¬ng «ng (bµ) ®ang c«ng t¸c hiÖn nay. ¤ng

(bµ) cã kü n¨ng g× trong viÖc ph©n tÝch ®Æc ®iÓm t×nh h×nh ®Ó lµm tèt c«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch.

3. Trong b¶n kÕ ho¹ch n¨m häc, th-êng x¸c ®Þnh hÖ thèng môc tiªu, chØ tiªu vµ biÖn

ph¸p thùc hiÖn c¸c môc tiªu, chØ tiªu ®ã nh- thÕ nµo. ¤ng (bµ) cã kÜ n¨ng vµ ph-¬ng ph¸p nµo

trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nh÷ng vÊn ®Ò ®ã ?

4. Mét b¶n kÕ ho¹ch n¨m häc th-êng cã nh÷ng ch-¬ng tr×nh c«ng t¸c träng t©m nµo ? Kinh

nghiÖm tr×nh bµy mét b¶n kÕ ho¹ch n¨m häc vµ c¸c ch-¬ng tr×nh c«ng t¸c cho b¶n kÕ ho¹ch.

Häc viªn tiÕn hµnh thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô sau :

NhiÖm vô 1: Lµm viÖc c¸ nh©n, häc viªn tù nghiªn cøu th«ng tin trong tµi liÖu.

NhiÖm vô 2: Th¶o luËn nhãm vÒ tõng vÊn ®Ò ®-îc ph©n c«ng hoÆc tËp trung vµo mét sè vÊn ®Ò

thiÕt thùc nh- :

- Nh÷ng c¬ së ph¸p lý.

- C¸c môc tiªu, chØ tiªu cÇn thùc hiÖn.

- C¸c ®iÒu kiÖn néi lùc cña tr-êng.

- C¸c ®iÒu kiÖn ngo¹i lùc.

NhiÖm vô 3: §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy mét trong c¸c néi dung trªn, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt

bæ sung.

Gi¶ng viªn nhËn xÐt vµ tæng kÕt.

Th«ng tin c¬ b¶n cho ho¹t ®éng 3.

(1). Nh÷ng c¬ së ph¸p lý cho lËp kÕ ho¹ch n¨m häc.

C¬ së ph¸p lý ®Ó x©y dùng kÕ ho¹ch trong gi¸o dôc lµ c¸c lo¹i chØ thÞ tõ c¸c cÊp l·nh ®¹o vµ

qu¶n lý nh-: C¸c NghÞ quyÕt tõ c¸c cÊp §¶ng (Trung -¬ng vµ ®Þa ph-¬ng); C¸c chØ thÞ tõ ChÝnh phñ

®Õn c¸c cÊp chÝnh quyÒn; C¸c chØ thÞ n¨m häc cña ngµnh däc tõ Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o ®Õn c¸c c¬

quan qu¶n lý gi¸o dôc vµ ®µo t¹o kh¸c. Ngoµi ra, mét c¨n cø quan träng cña tr-êng THCS lµ nghÞ

quyÕt §¹i héi Chi bé, vµ nghÞ quyÕt Héi nghÞ c¸n bé c«ng chøc nhµ tr-êng.

(2). C¸c môc tiªu, chØ tiªu cÇn thùc hiÖn

C¸c môc tiªu cã thÓ do ®¬n vÞ x©y dùng vµ còng cã thÓ ®-îc giao tõ cÊp qu¶n lý cÊp

trªn. Môc tiªu ®-îc l-îng ho¸ b»ng c¸c chØ tiªu (ch¼ng h¹n nh- chØ tiªu ®µo t¹o, chØ tiªu tuyÓn

sinh, chØ tiªu biªn chÕ, chØ tiªu vÒ x©y dùng c¬ së vËt chÊt..., c¸c môc tiªu, chØ tiªu cã thÓ x¸c

®Þnh b»ng nhiÒu c«ng cô to¸n häc kh¸c nhau)

(3). C¸c ®iÒu kiÖn néi lùc cña tr-êng

Nh- ®· ®Ò cËp ë trªn, khi x©y dùng kÕ ho¹ch ta ph¶i ph©n tÝch nh÷ng mÆt m¹nh, mÆt yÕu

cña nhµ tr-êng vÒ c¸c mÆt nh-:

- §éi ngò c¸n bé, gi¸o viªn, c¸n bé qu¶n lý.

3

- C¬ së vËt chÊt vµ thiÕt bÞ: Phßng häc, phßng häc bé m«n; Khèi phôc vô häc tËp (nhµ

tËp ®a n¨ng, th- viÖn, phßng thiÕt bÞ gi¸o dôc, phßng ho¹t ®éng §oµn - §éi,...) Khèi hµnh chÝnh

qu¶n trÞ; khu s©n ch¬i b·i tËp....

- C¸c thµnh tÝch vÒ gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, nghiªn cøu khoa häc cña nhµ tr-êng vµ c¸c kÕt

qu¶ thùc hiÖn kÕ ho¹ch cña n¨m häc tr-íc...

(4). C¸c ®iÒu kiÖn ngo¹i lùc

Khi xem xÐt vÊn ®Ò nµy, ph¶i xÐt ®Õn c¸c yÕu tè ngo¹i lùc ¶nh h-ëng ®Õn sù ph¸t triÓn

cña nhµ tr-êng, ®Õn viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch. C¸c yÕu tè nµy cã thÓ lµ nh÷ng c¬ héi nh-ng còng

cã thÓ lµ nh÷ng th¸ch thøc, nh÷ng nguy c¬ cho sù ph¸t triÓn vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch cña nhµ

tr-êng. C¸c yÕu tè ®ã lµ:

- Sù quan t©m cña x· héi, c¸c chñ tr-¬ng vµ chÝnh s¸ch vÒ gi¸o dôc.

- Sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ - x· héi.

- Nhu cÇu cña x· héi, cña ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi víi gi¸o dôc.

- Sù ph¸t triÓn d©n sè.

- MÆt b»ng d©n trÝ, truyÒn thèng v¨n ho¸.

- C¸c ¶nh h-ëng tiªu cùc cña m«i tr-êng t¸c ®éng vµo gi¸o dôc.

- C¸c c¹nh tranh hiÖn h÷u vµ tiÒm Èn ®èi víi nhµ tr-êng.

3. TiÕn tr×nh lËp vµ tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch kÕ ho¹ch n¨m häc trong tr-êng THCS.

LËp kÕ ho¹ch vµ tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch lµ mét qu¸ tr×nh xuyªn suèt trong thêi gian cña

n¨m häc. ViÖc tæ chøc lËp kÕ ho¹ch lµ kh©u quan träng vµ khëi ®Çu cña qu¸ tr×nh qu¶n lý cÇn huy

®éng nhiÒu lùc l-îng cïng tham gia vµ cÇn ®-îc tiÕn hµnh theo mét tiÕn tr×nh hîp lý khoa häc.

Ho¹t ®éng 4:

Xin «ng (bµ) cho biÕt nh÷ng kh©u / giai ®o¹n cÇn thiÕt trong c«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch ë

c¸c tr-êng THCS n¬i «ng (bµ) ®ang c«ng t¸c.

L-u ý ho¹t ®éng nµy nh»m gióp «ng (bµ) hÖ thèng ho¸ l¹i c¸c ho¹t ®éng ®· tõng tiÕn

hµnh trong qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch ®ång thêi cã ®iÒu kiÖn chia sÎ kinh nghiÖm vµ tiÕn tíi thèng

nhÊt ®-îc mét tiÕn tr×nh khoa häc, hîp lý.

NhiÖm vô 1: Lµm viÖc c¸ nh©n, häc viªn tù nghiªn cøu th«ng tin vÒ tiÕn tr×nh lËp kÕ ho¹ch trong tµi liÖu.

NhiÖm vô 2: Th¶o luËn nhãm vÒ c¸c b-íc tiÕn hµnh lËp kÕ ho¹ch theo gîi ý c¸c vÊn ®Ò sau:

- B-íc x©y dùng kÕ ho¹ch.

- B-íc tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch.

- B-íc chØ ®¹o thùc hiÖn kÕ ho¹ch.

- B-íc kiÓm tra, ®¸nh gi¸ kÕ ho¹ch.

NhiÖm vô 3: §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy mét trong c¸c néi dung trªn, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt

bæ sung.

4

Gi¸o viªn nhËn xÐt vµ tæng kÕt vÒ tiªu chÝ vµ néi dung c¬ b¶n cña tõng b-íc trong qu¸

tr×nh lËp kÕ ho¹ch vµ tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch n¨m häc cña tr-êng THCS vµ nh÷ng ®iÒu cÇn

l-u ý trong tõng b-íc thùc hiÖn.

Th«ng tin c¬ b¶n cho ho¹t ®éng 4.

Ta cã thÓ m« t¶ tiÕn tr×nh kÕ ho¹ch ho¸ gåm 4 b-íc sau:

(1). X©y dùng kÕ ho¹ch

X©y dùng kÕ ho¹ch bao gåm c¸c giai ®o¹n: TiÒn kÕ ho¹ch, x©y dùng kÕ ho¹ch s¬ bé,

x©y dùng kÕ ho¹ch chÝnh thøc.

a). TiÒn kÕ ho¹ch (giai ®o¹n chuÈn bÞ ): giai ®o¹n x¸c ®Þnh nhu cÇu vµ thu thËp th«ng tin vµ dù

b¸o, chÈn ®o¸n:

b) X©y dùng kÕ ho¹ch s¬ bé lµ giai ®o¹n x¸c ®Þnh t¹m thêi vÒ nh÷ng môc tiªu vµ chØ tiªu

cÇn thùc hiÖn cïng c¸c ®iÒu kiÖn thùc hiÖn.:

c) X©y dùng kÕ ho¹ch chÝnh thøc:

Trªn c¬ së cña kÕ ho¹ch s¬ bé, tiÕn hµnh x©y dùng kÕ ho¹ch chÝnh thøc. Cã thÓ chän

mét trong c¸c ph-¬ng ¸n tæng hîp c¸c ph-¬ng ¸n ®· nªu ra ë b-íc x©y dùng kÕ ho¹ch s¬ bé.

(2). Tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch:

Tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch ®ã chÝnh lµ giai ®o¹n hiÖn thùc ho¸ nh÷ng ý t-ëng ®· ®-îc nªu

trong kÕ ho¹ch ®Ó ®-a nhµ tr-êng tõng b-íc ®i lªn. C¸c c«ng viÖc c¬ b¶n cña phÇn nµy bao gåm:

- TruyÒn ®¹t, gi¶i thÝch nhiÖm vô cho c¸c bé phËn, c¸c c¸ nh©n thùc hiÖn kÕ ho¹ch; Ph©n

c«ng thùc hiÖn, bè trÝ s¾p xÕp c¸c bé phËn vµ c¸c c¸ nh©n cho ®óng ng-êi ®óng viÖc, qui ®Þnh

chøc n¨ng quyÒn h¹n cho tõng bé phËn.

- Ph©n bæ kinh phÝ vµ c¸c ®iÒu kiÖn vËt chÊt cho viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch.

- X¸c lËp c¬ chÕ phèi hîp gi÷a c¸c bé phËn vµ c¸c thµnh viªn; ThiÕt lËp mèi quan hÖ

qu¶n lý, c¬ chÕ th«ng tin.

- LËp ch-¬ng tr×nh ho¹t ®éng, tøc lµ kÕ ho¹ch cô thÓ cho viÖc thùc hiÖn c¸c viÖc ®· nªu

trong kÕ ho¹ch. ë ®©y cã thÓ sö dông c¸c s¬ ®å Gant, PERT ®Ó v¹ch kÕ ho¹ch thùc hiÖn.

- Ra c¸c quyÕt ®Þnh thùc hiÖn kÕ ho¹ch

(3). ChØ ®¹o thùc hiÖn kÕ ho¹ch:

ChØ ®¹o thùc hiÖn kÕ ho¹ch trong tr-êng THCS lµ mét ho¹t ®éng th-êng xuyªn, liªn tôc

vµ ®-îc tiÕn hµnh trong suèt c¶ n¨m häc.

Néi dung cña viÖc chØ ®¹o bao gåm:

- ChØ huy, ra c¸c quyÕt ®Þnh lµm cho ho¹t ®éng cña nhµ tr-êng diÔn ra thuËn lîi theo

®óng ch-¬ng tr×nh vµ ®¹t ®-îc môc tiªu mong muèn.

- §éng viªn, khÝch lÖ mäi ng-êi khi hä gÆp khã kh¨n, cÇn thiÕt cã sù khen th-ëng b»ng

vËt chÊt.

- Theo dâi vµ gi¸m s¸t; §iÒu chØnh söa ch÷a.

5

ChØ ®¹o, kiÓm tra, gi¸m s¸t qu¸ tr×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch ®Ó qu¶n lÝ vµ ®iÒu chØnh. Trong

b-íc chØ ®¹o, ng-êi ta th-êng thùc hiÖn theo chu tr×nh “ho¹ch ®Þnh - kiÓm so¸t” nh- sau:

(4). KiÓm tra ®¸nh gi¸ vµ tæng kÕt viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch n¨m häc.

ViÖc kiÓm tra ®¸nh gi¸ cÇn ph¶i tiÕn hµnh tõ kh©u x¸c ®Þnh nh÷ng c¨n cø ®Ó ®¸nh gi¸

x¸c ®Þnh møc ®é tèt, kh¸, võa, xÊu cho c¸c ho¹t ®éng cña kÕ ho¹ch ®· x¸c ®Þnh.

KiÓm tra giai ®o¹n cuèi k× vµ ®¸nh gi¸ tæng thÓ viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch vµ ®©y lµ mét trong nh÷ng

cø liÖu ®Ó lËp kÕ ho¹ch cho chu tr×nh míi (giai ®o¹n míi, n¨m häc míi,...).

4. Mét sè ph-¬ng ph¸p sö dông tÝnh to¸n nhu cÇu trong lËp kÕ ho¹ch n¨m häc ë tr-êng THCS

Ho¹t ®éng 5:

Gi¶ng viªn hÖ thèng ho¸ l¹i c¸c ph-¬ng ph¸p khoa häc vµ kinh nghiÖm thùc tiÔn trong

viÖc tÝnh to¸n nhu cÇu ®Ó lËp kÕ ho¹ch ë tr-êng THCS.

L-u ý ho¹t ®éng nµy cho phÐp hÖ thèng ho¸ vµ ®Þnh h-íng cho viÖc ¸p dông c¸c

ph-¬ng ph¸p khoa häc, phï hîp trong viÖc lËp kÕ ho¹ch n¨m häc.

Gi¶ng viªn thuyÕt tr×nh vÒ c¸c ph-¬ng ph¸p khoa häc th-êng ®-îc ¸p dông tÝnh to¸n

nhu cÇu trong lËp kÕ ho¹ch :

- Ph-¬ng ph¸p ®Þnh møc.

- Ph-¬ng ph¸p tiªu chuÈn ®Þnh biªn.

- Ph-¬ng ph¸p tû lÖ cè ®Þnh.

- Ph-¬ng ph¸p c©n ®èi.

T×m hiÓu vÒ nhãm ph-¬ng ph¸p x¸c ®Þnh nhu cÇu trong kÕ ho¹ch ®-îc tiÕn hµnh theo

c¸c nhiÖm vô sau :

NhiÖm vô 1: Häc viªn ®äc th«ng tin trong tµi liÖu, trao ®æi nhãm vµ cö ®¹i diÖn nhãm tr×nh

bµy mét trong c¸c néi dung trªn, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt bæ sung.

Gi¸o viªn nhËn xÐt vµ tæng kÕt vµ tËp trung l-u ý kinh nghiÖm thùc tÕ trong viÖc sö dông

ph-¬ng ph¸p c©n ®èi.

Th«ng tin c¬ b¶n cho ho¹t ®éng 5:

(1). Ph-¬ng ph¸p c©n ®èi:

Nguyªn t¾c c¬ b¶n cña ph-¬ng ph¸p c©n ®èi lµ ®¶m b¶o mèi quan hÖ hîp lý gi÷a kh¶

n¨ng cung cÊp (cung) vµ nhu cÇu thùc tÕ (cÇu) vµ ®-îc biÓu diÔn bëi nh÷ng ph-¬ng tr×nh c©n

b»ng hoÆc b¶ng c©n ®èi.

Néi dung cña ph-¬ng ph¸p nµy lµ thiÕt lËp sù t-¬ng xøng gi÷a “ Nhu cÇu” vµ “kh¶

n¨ng”, tõ ®ã lµm cho hai ph¹m trï nµy ®ì c¸ch biÖt nhau.

C©n ®èi kh«ng tån t¹i bÒn v÷ng, ®ã lµ mét qu¸ tr×nh c©n b»ng ®éng. Quan hÖ gi÷a c©n

®èi vµ mÊt c©n ®èi diÔn ra liªn tôc vµ biÖn chøng, ph¸t triÓn theo ®-êng xo¾n èc ®i lªn. Cã thÓ

minh ho¹ b»ng s¬ ®å:

C©n ®èi

MÊt c©n ®èi

6

C©n ®èi míi

C«ng viÖc chñ yÕu cña ph-¬ng ph¸p nµy lµ x©y dùng “b¶ng c©n ®èi”. §ã lµ mét b¶ng

gåm hai cét: Nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng, trong ®ã cét nhu cÇu lËp tr-íc, cét kh¶ n¨ng lËp sau vµ ®éc

lËp víi nhau:

Nhu cÇu

Kh¶ n¨ng

Néi dung mçi cét lµ c¸c yÕu tè cña vÊn ®Ò ®ang xem xÐt.

ViÖc thiÕt lËp c¸c b¶ng c©n ®èi hoµn toµn do ng-êi lµm kÕ ho¹ch ®Þnh ra sao cho c¸c

b¶ng ®ã phôc vô tèt cho c«ng t¸c kÕ ho¹ch.

5. T×m hiÓu mét sè ph-¬ng ph¸p khoa häc sö dông trong lËp kÕ ho¹ch

B¸o c¸o viªn giíi thiÖu : ngoµi nh÷ng ph-¬ng ph¸p x¸c ®Þnh nhu cÇu, chØ tiªu lËp kÕ

ho¹ch ë trªn, trong viÖc tæ chøc lËp kÕ ho¹ch cßn sö dông mét sè ph-¬ng ph¸p sau ®©y:

- Ph-¬ng ph¸p ma trËn SWOT.

- Ph-¬ng ph¸p ch-¬ng tr×nh – môc tiªu.

- Ph-¬ng ph¸p biÓu diÔn b»ng s¬ ®å Gant.

- Ph-¬ng ph¸p s¬ ®å m¹ng Pert.

Ng-êi hiÖu tr-ëng cÇn hiÓu vµ cã kh¶ n¨ng sö dông nhiÒu ph-¬ng ph¸p khoa häc kh¸c

nhau trong tõng b-¬c cña qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch. Gi¶ng viªn cã thÓ chän mét hoÆc hai ph-¬ng

ph¸p trong sè c¸c ph-¬ng ph¸p ®· nªu ®Ó giíi thiÖu vµ h-íng dÉn häc viªn ¸p dông trong ho¹t

®éng cô thÓ.

Ho¹t ®éng 6:

Gi¶ng viªn giíi thiÖu ph-¬ng ph¸p ma trËn SWOT trong viÖc x¸c ®Þnh chiÕn l-îc hµnh

®éng cña tõng nhµ tr-êng trªn c¬ së x¸c ®Þnh nh-ng thuËn lîi, khã kh¨n, c¬ héi vµ th¸ch thøc

cña nhµ tr-êng.

L-u ý ho¹t ®éng nµy cho phÐp ng-êi qu¶n lý x¸c ®Þnh ®-îc ph-¬ng h-íng nh»m ph¸t

triÓn nhµ tr-êng trªn c¬ së ®· x¸c ®Þnh râ rµng 4 yÕu tè thuËn lîi, khã kh¨n, c¬ héi vµ th¸ch

thøc cña nhµ tr-êng.

§Ó nghiªn cøu ph-¬ng ph¸p swot häc viªn cÇn ph¶i tiÕn hµnh bµi tËp cô thÓ theo sù

h-íng dÉn cña gi¶ng viªn :

NhiÖm vô 1: ¤ng (bµ) h·y x¸c ®Þnh c¸c yÕu tè thuËn lîi, khã kh¨n, c¬ héi vµ th¸ch thøc cña

tr-êng häc n¬i «ng (bµ) ®ang cong t¸c vµ ®iÒn vµo b¶ng ma trËn t-¬ng øng.

NhiÖm vô 2: ¤ng (bµ) h·y x¸c ®Þnh xem tr-êng m×nh ë tr¹ng th¸i nµo nªu trªn vµ chØ ra c¸ch hµnh

®éng cña tr-êng m×nh nh»m ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn cña nhµ tr-êng mét c¸ch phï hîp nhÊt.

NhiÖm vô 3: Mét hoÆc hai c¸ nh©n ®¹i diÖn tr×nh bµy néi dung trªn, häc viªn trong c¶ líp nhËn

xÐt bæ sung.

7

Gi¶ng viªn nhËn xÐt, tæng kÕt vµ ®-a ra quy luËt sö dông ph-¬ng ph¸p swot trong viÖc x¸c

®Þnh chiÐn l-îc hµnh ®éng cña mét tæ choc.

Th«ng tin c¬ b¶n cho ho¹t ®éng 6:

Ph-¬ng ph¸p ma trËn swot

a ë møc (+) (-)

b ë møc (+) (-)

Tr¹ng th¸i

C¬ héi

+

Th¸ch thøc

_

Yªó tè chñ quan

Tr¹ng th¸i I

a ë møc (+)

b còng ë møc (+)

Tr¹ng th¸i III

a ë møc (-)

b ë møc (+)

Tr¹ng th¸i II

a ë møc (+)

b ë møc (-)

Tr¹ng th¸i IV

a ë møc (-)

b còng ë møc (-)

ThuËn lîi

+

Khã kh¨n

_

¤ng (bµ) tù xÐt xem tr-êng m×nh ë tr¹ng th¸i nµo trong bèn tr¹ng th¸i trªn

KÕ ho¹ch qu¶n lý ph¸t triÓn nhµ tr-êng mµ «ng (bµ) phô tr¸ch sÏ nh»m vµo tinh thÇn

æn ®Þnh - Cñng cè

æn ®Þnh - ThÝch øng

æn ®Þnh - T¨ng tr-ëng

æn ®Þnh - Ph¸t triÓn

(2). Ph-¬ng ph¸p biÓu diÔn b»ng s¬ ®å Gant

Ph-¬ng ph¸p nµy do Hery Gant ®Ò x-íng. S¬ ®å Gant gåm hai cét: Cét ngang biÓu thÞ

thêi gian, cét däc biÓu thÞ c¸c c«ng viÖc cÇn lµm. Nh÷ng thanh ngang chØ thêi gian thùc hiÖn

c«ng viÖc, th-êng ®-îc biÓu thÞ b»ng hai mµu kh¸c nhau ®Ó chØ tiÕn ®é theo kÕ ho¹ch vµ tiÕn ®é

thùc tÕ.

S¬ ®å Gant tuy ®¬n gi¶n nh-ng lµ c«ng cô quan träng cho phÐp c¸c nhµ qu¶n lý dÔ dµng

x¸c ®Þnh ®-îc nh÷ng g× cÇn ph¶i lµm, nh÷ng g× ®· ®-îc thùc hiÖn tr-íc, sau hay ®óng tiÕn ®é.

Trªn thùc tÕ, ®Ó thÊy râ tr¸ch nhiÖm cña mçi thµnh viªn, trªn s¬ ®å Gant ng-êi ta

th-êng thªm mét cét däc vµo cuèi ®Ó liÖt kª c¸c ng-êi chÞu tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn c«ng viÖc

(xem ë phÇn trªn).

8

Tµi liÖu tham kh¶o

1. ChiÕn l-îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 – 2010. NXB Gi¸o dôc

2. LuËt Gi¸o dôc (2005). NXB ChÝnh trÞ Quèc gia.

3. §iÒu lÖ Tr-êng trung häc c¬ së, tr-êng trung häc phæ th«ng vµ tr-êng phæ th«ng cã nhiÒu

cÊp häc. (2007) Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o.

4. T. Irene Sander. (2006) T- duy chiÕn l-îc vµ khoa häc míi. NXB Tri thøc

9

Tµi liÖu ®äc thªm

kÕ ho¹ch chiÕn l-îc tr-êng THCS

HiÖu tr-ëng cÇn biÕt g× vÒ kÕ ho¹ch chiÕn l-îc tr-êng THCS

1. LËp kÕ ho¹ch chiÕn l-îc tr-êng THCS lµ g×?

LËp kÕ ho¹ch chiÕn l-îc ®-îc miªu t¶ nh- b¶n ®å ®Þnh h-íng cña tæ chøc.

C¸c kÕ ho¹ch chiÕn l-îc (kÕ ho¹ch dµi h¹n) chØ ra sø m¹ng, tÇm nh×n, c¸c môc tiªu tæng qu¸t

vµ th-êng kÐo dµi tõ 5-10 n¨m hoÆc h¬n

LËp kÕ ho¹ch chiÕn l-îc ®-îc coi lµ c«ng cô m¹nh ®Ó x¸c ®Þnh c¸c -u tiªn vµ ra c¸c quyÕt ®Þnh

®óng ®¾n cho t-¬ng lai

LËp kÕ ho¹ch chiÕn l-îc:

-

Chó träng ®Õn t- duy vµ hµnh ®éng chiÕn l-îc

Chó träng tíi t-¬ng lai, gióp nhµ tr-êng h×nh dung ®-îc t-¬ng lai mong muèn vµ cã thÓ

®¹t ®-îc

-

T×m kiÕm c¸ch tiÕp cËn tÝch cùc cho qu¶n lý

§Þnh h-íng ho¹t ®éng vµ chó träng kÕt qu¶ ®¹t ®-îc

-

C¸c c«ng viÖc chóng ta ®ang lµm lµ g×? C¸c bªn liªn ®íi cña chóng ta lµ ai?

-

Chóng ta lµm viÖc hiÖu qu¶ ch-a? Nh÷ng ®iÓm yÕu nµo chóng ta cÇn kh¾c phôc?

Chóng ta tËn dông ®-îc c¸c c¬ héi hoÆc tr¸nh ®-îc nh÷ng c¶n trë hiÖn nay ch-a?

TÇm nh×n t-¬ng lai cña chóng ta lµ g×?

Môc ®Ých, ®Þnh h-íng vµ gi¸ trÞ c¬ b¶n cña chóng ta lµ g×?

CÇn ph¶i lµm g× ®Ó ®¹t tíi t-¬ng lai?

B»ng c¸c cña hái tæ chøc c¬ b¶n nh- trªn, lËp kÕ ho¹ch chiÕn l-îc th-êng ®-a ®Õn nh÷ng

thay ®æi c¨n b¶n trong v¨n ho¸, quan niÖm, sø m¹ng vµ ®Þnh h-íng cña nhµ tr-êng.

2. TÇm quan träng cña lËp kÕ ho¹ch chiÕn l-îc tr-êng THCS

Qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch chiÕn l-îc tèt cã thÓ gióp c¸c nhµ tr-êng:

-

Lµm râ ®Þnh h-íng t-¬ng lai

§Ò ra c¸c -u tiªn

§èi phã cã hiÖu qu¶ víi sù thay ®æi.

10