Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp chỉ đạo dạy học theo phương pháp dạy học tích cực
Trong năm học 2017- 2018, được phân công phụ trách về chuyên môn, tôi đã ý thức rất rõ về trách nhiệm công việc được giao nên cố gắng tự bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ, năng lực quản lí. Với nhận thức sâu sắc của một người quản lí về việc đổi mới phương pháp dạy học là thực sự cấp bách và cần thiết, qua các hội nghị chuyên môn, chuyên đề do phòng giáo dục tổ chức tôi đã dành thời gian nghiên cứu, tìm hiểu về Phương pháp dạy học tích cực ở trường tiểu học và đã áp dụng được bước đầu có hiệu quả trong công tác chỉ đạo về chuyên môn. Để góp phần nâng cao hiệu quả trong công tác đổi mới phương pháp dạy học ở trường tiểu học, tôi mạnh dạn chia sẻ kinh nghiệm qua sáng kiến “Một số biện pháp chỉ đạo dạy học theo phương pháp dạy học tích cực”
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Đề tài:
“Một số biện pháp chỉ đạo
dạy học theo phương pháp dạy học tích cực”
Lĩnh vực : Quản lý
Cấp
: Tiểu học
Họ và tên : Phùng Thị Ngọc Lưu
Chức vụ : Phó hiệu trưởng
Đơn vị công tác : Trường Tiểu học Ba Trại B
Ba Vì – Hà Nội.
Hà Nội - 2018
\
1
PHẦN I
ĐẶT VẤN ĐỀ
***
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trong Luật Giáo dục, điều 24.2, đã ghi: “ Phương pháp giáo dục phổ thông phải
phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc
điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kĩ năng
vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú
học tập cho học sinh”
Mục tiêu của phương pháp trong giáo dục phổ thông ở nước ta là rất rõ ràng, bởi
vậy Nghị quyết số 29- NQ/TW của Hội nghị Trung ương 8, khoá XI về Đổi mới căn
bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, trong phần Nhiệm vụ và giải pháp có nêu: “Tiếp
tục đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học theo hướng hiện đại; phát huy tính
tích cực, chủ động, sáng tạo và vận dụng kiến thức, kỹ năng của người học; khắc
phục lối truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ máy móc. Tập trung dạy cách học, cách
nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở để người học tự cập nhật và đổi mới tri thức, kỹ
năng, phát triển năng lực. Chuyển từ học chủ yếu trên lớp sang tổ chức hình thức học
tập đa dạng, chú ý các hoạt động xã hội, ngoại khóa, nghiên cứu khoa học. Đẩy
mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy và học”.
Như vậy, có thể nói, một phần quan trọng đóng góp để “Đổi mới căn bản và
toàn diện giáo dục và đào tạo” đó chính là đổi mới phương pháp dạy học. Các tài
liệu giáo dục ở nước ngoài và trong nước hay một số văn bản của Bộ Giáo dục và
Đào tạo thường nói đến Phương pháp dạy học tích cực. Phương pháp dạy học tích
cực là một thuật ngữ rút gọn, được dùng ở nhiều nước để chỉ những phương pháp
giáo dục, dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người
học. Phương pháp dạy học tích cực hướng tới việc hoạt động hóa, tích cực hóa hoạt
động nhận thức của người học, tức là tập kết vào phát huy tính tích cực của người
học chứ không phải là tập kết vào phát huy tính tích cực của người dạy, tuy nhiên để
dạy học theo phương pháp tích cực thì người dạy phải nỗ lực nhiều hơn so với dạy
theo phương pháp thụ động.
Trong bậc học phổ thông, thời gian học tập của học sinh tiểu học chiếm thời lượng
nhiều nhất và lượng kiến thức ở bậc học này chính là nền tảng vô cùng quan trọng
cho những cấp học tiếp theo. Nhưng ở lứa tuổi này, việc dạy cho các em thích học,
biết cách học không phải là đơn giản, đòi hỏi người giáo viên không chỉ vững kiến
thức, tâm huyết trong công việc mà còn phải có kĩ năng sư phạm tốt, linh hoạt sử
dụng các phương pháp phù hợp để các em hứng thú với việc học và đạt được kết quả
tốt nhất.
2
Trong những năm gần đây, được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, ở các
trường tiểu học vùng nông thôn và miền núi được trang bị cơ sở vật chất, đồ dùng,
phương tiện dạy học tương đối đầy đủ, đội ngũ giáo viên đào tạo bài bản, được bồi
dưỡng thường xuyên nên chất lượng dạy và học đã được nâng cao. Nhưng thực tế vẫn
chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới về cách dạy học theo hướng hiện đại hiện nay,
nhất là dạy học theo định hướng “ Phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học
sinh hay còn gọi là Phương pháp dạy học tích cực. Trên lí thuyết, đa số giáo viên
đều nêu được những yêu cầu cần đổi mới về phương pháp dạy học nhưng đổi mới
như thế nào thì không phải giáo viên nào cũng hiểu và thực hiện được một cách hiệu
quả vì đa số họ được đào tạo theo cách truyền thống, dạy theo cách truyền thống
trong một thời gian dài nên việc hiểu và thay đổi cách dạy không phải là dễ dàng,
mà ở đây đòi hỏi người giáo viên phải tâm huyết, tích cực trau dồi về chuyên môn,
hiểu rõ bản chất, cách thức của các phương pháp dạy học tích cực. Ở nông thôn và
miền núi, dân chí còn thấp nên phụ huynh vẫn còn những quan điểm và suy nghĩ lạc
hậu về cách học của con em mình, họ coi trọng cách học truyền thống: thầy giảng
nhiệt tình, trò chăm chú nghe và ghi chép...Đây cũng là lí do để giáo viên không
muốn thay đổi phương pháp dạy học của mình. Mặt khác cán bộ quản lí một phần do
nhận thức và trình độ đào tạo, ảnh hưởng theo lối cũ, chưa có sự chuyển biến một
cách sâu sắc và kịp thời nên chất lượng cũng như hiệu quả dạy và học ở các trường
còn rất hạn chế.
Trong năm học 2017- 2018, được phân công phụ trách về chuyên môn, tôi đã ý
thức rất rõ về trách nhiệm công việc được giao nên cố gắng tự bồi dưỡng về chuyên
môn nghiệp vụ, năng lực quản lí. Với nhận thức sâu sắc của một người quản lí về
việc đổi mới phương pháp dạy học là thực sự cấp bách và cần thiết, qua các hội nghị
chuyên môn, chuyên đề do phòng giáo dục tổ chức tôi đã dành thời gian nghiên cứu,
tìm hiểu về Phương pháp dạy học tích cực ở trường tiểu học và đã áp dụng được
bước đầu có hiệu quả trong công tác chỉ đạo về chuyên môn. Để góp phần nâng cao
hiệu quả trong công tác đổi mới phương pháp dạy học ở trường tiểu học, tôi mạnh
dạn chia sẻ kinh nghiệm qua sáng kiến:
“ Một số biện pháp chỉ đạo dạy học theo phương pháp dạy học tích cực”
II. MỤC ĐÍCH, NHIỆM VỤ VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU:
1. Mục đích nghiên cứu:
- Khẳng định việc đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng tích cực hóa
hoạt động của học sinh trong trường Tiểu học là cần thiết và cấp bách.
- Bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho bản thân cũng như cho giáo viên trong
nhà trường theo phương pháp dạy học hiện đại.
- Giúp học sinh tích cực, chủ động, sáng tạo trong học tập từ đó phát triển về
năng lực phẩm chất góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường.
2. Nhiệm vụ nghiên cứu :
3
- Tìm hiểu nội dung một số vấn đề lý luận cơ bản của phương pháp dạy học
tích cực và việc đổi mới theo phương pháp dạy học tích cực.
- Tìm hiểu thực trạng và những nguyên nhân của việc đổi mới phương pháp
dạy học hiện nay.
- Đề xuất một số biện pháp trong công tác chỉ đạo việc dạy học theo phương
pháp dạy học tích cực .
3. Phạm vi nghiên cứu
- Đề cập đến những biện pháp chỉ đạo việc dạy học theo phương pháp dạy học
tích cực trong trường Tiểu học.
- Thời gian nghiên cứu: Năm học 2017 - 2018
III. CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
- Phương pháp nghiên cứu lý thuyết:
Đọc tài liệu, sách báo có liên quan đến vấn đề phương pháp dạy học tích cực và
hoạt động đổi mới phương pháp dạy học trong nhà trường phổ thông nhằm khai thác
những vấn đề cơ bản về lý luận phục vụ cho nhiệm vụ và mục đích đề tài.
- Phương pháp quan sát trò chuyện:
Tuy đây không phải là phương pháp chủ yếu, song nó giữ vai trò quan trọng
trong quá trình nghiên cứu.
Để phục vụ cho nhiệm vụ nghiên cứu và mục đích nghiên cứu của đề tài, tôi
tiến hành quan sát hoạt động dạy và học của giáo viên và học sinh để thu thập những
tài liệu bổ ích nhằm kiểm tra, bổ sung cho những kết quả thu được từ các phương
pháp khác nhau.
- Phương pháp điều tra:
Sử dụng phiếu điều tra gồm:
+ Những câu hỏi cho giáo viên
+ Những câu hỏi cho học sinh
Để tìm hiểu thực trạng dạy và học của giáo viên và học sinh trong nhà trường.
- Phương pháp thực nghiệm đối chứng:
Đối chứng kết quả sau khi áp dụng sáng kiến với năm học trước.
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm:
Để xử lý số liệu tìm ra mối quan hệ giữa các vấn đề nghiên cứu của đề tài.
***
4
PHẦN II
NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI
ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
***
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN
Trong quá trình dạy học, người học vừa là đối tượng của hoạt động dạy, lại
vừa là chủ thể của hoạt động học. Thông qua hoạt động học, dưới sự chỉ đạo của
người thầy, người học phải tích cực chủ động cải biến chính mình về kiến thức, kĩ
năng, thái độ, hoàn thiện nhân cách, không ai làm thay cho mình được. Vì vậy, nếu
người học không tự giác chủ động, không chịu học, không có phương pháp học tốt
thì hiệu quả của việc dạy sẽ rất hạn chế. Đổi mới phương pháp dạy học nhằm phát
huy tính tích cực học tập được xem như một nguyên tắc dạy học đảm bảo chất lượng
và hiệu quả đã được nói đến từ lâu không chỉ ở nước ta mà đã có từ lâu trên thế giới,
nhất là ở các nước có nền giáo dục tiên tiến. Các thuật ngữ “ dạy học tập trung vào
người học” "dạy học căn cứ vào người học" hay "dạy học hướng vào người học" có
chung một nội dung hàm ý là nhấn mạnh hoạt động dạy học lấy học sinh làm trung
tâm.
Dạy học " lấy học sinh làm trung tâm là một xu hướng tất yếu" trong lịch sử giáo
dục. Ở thời kỳ chưa hình thành tổ chức trường lớp, việc dạy học thường được tổ chức
theo phương thức một thầy - một trò, hoặc thầy dạy cho một nhóm nhỏ học trò. Học
trò trong một nhóm có thể chênh lệch nhau khá nhiều về độ tuổi và trình độ. Chẳng
hạn thầy đồ nho ở nước ta dưới thời phong kiến dạy trong cùng một lớp từ đứa trẻ bắt
đầu đi học "tam tự kinh" đến môn sinh chuẩn bị thi tú tài, cử nhân. Trong tổ chức dạy
học như vậy ông thầy bắt buộc phải coi trọng nhu cầu, trình độ năng lực, tính cách
của mỗi học trò, và cũng có điều kiện để thực hiện cách dạy thích hợp với mỗi học
trò, phát huy vai trò chủ đạo sáng tạo của người học. Kiểu học một thầy hoặc một
thầy - một nhóm nhỏ học vẫn tồn tại cho đến nay, trong một số loại hình đào tạo, đặc
biệt như âm nhạc, hội họa. Tuy nhiên như vậy thì năng suất dạy học quá thấp.
Từ khi xuất hiện tổ chức trường với những lớp học có nhiều học sinh cùng lứa
tuổi và trình độ tương đối đồng đều thì giáo viên khó có điều kiện chăm lo từng học
sinh, giảng dạy sát với đặc điểm của từng em. Từ tình hình đó hình thành kiểu dạy
"thông báo - đồng loạt". Giáo viên quan tâm trước hết đến việc hoàn thiện trách
nhiệm của mình là truyền đạt cho hết nội dung quy định trong chương trình và sách
giáo khoa, cố gắng làm cho mọi học sinh hiểu và nhớ những điều thầy giảng. Từ kiểu
dạy “thông báo - đồng loạt” đã dần dần hình thành kiểu học thuộc lòng - thụ động,
thiên về ghi nhớ, ít chịu suy nghĩ. Tình trạng này ngày càng phổ biến, đã hạn chế chất
lượng, hiệu quả dạy học và không đáp ứng được yêu cầu phát triển năng động của xã
hội. Để khắc phục tình trạng này, các nhà sư phạm kêu gọi phát huy tính tích cực chủ
5
động học tập của học sinh, thực hiện "dạy học phân hóa" quan tâm đến nhu cầu khả
năng của mỗi cá nhân học sinh trong tập thể lớp. Như vậy đòi hỏi phải có sự đổi mới
về phương pháp dạy học, người học phải được đặt lại đúng vị trí với bản chất lao
động học tập, phù hợp với quy luật khách quan của quá trình dạy học.
II. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TÍCH CỰC VÀ VIỆC ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY
HỌC
1. Phương pháp dạy học tích cực
1.1. Phương pháp dạy học tích cực là gì?
tạo của học sinh chính là nói đến cách dạy học mà ở đó, giáo viên là người đưa ra
những gợi mở cho một vấn đề và cùng học sinh bàn luận, tìm ra mấu chốt vấn đề
cũng như những vấn đề liên quan. Phương pháp này lấy sự chủ động tìm tòi, sáng
tạo, tư duy của học sinh làm nền tảng, giáo viên chỉ là người dẫn dắt và gợi mở vấn
đề.
Hay nói cách khác, phương pháp dạy và học tích cực không cho phép giáo viên
truyền đạt hết kiến thức mình có đến với học sinh mà thông qua những dẫn dắt sơ
khai sẽ kích thích học sinh tiếp tục tìm tòi và khám phá kiến thức đó.
1.2 Đặc trưng của phương pháp dạy học tích cực: Có bốn đặc trưng cơ bản:
* Dạy học thông qua các hoạt động của học sinh
Dạy học thông qua tổ chức liên tiếp các hoạt động học tập, từ đó giúp học sinh tự
khám phá những điều chưa biết chứ không phải thụ động tiếp thu những tri thức được
sắp đặt sẵn. Theo tinh thần này, giáo viên không cung cấp, áp đặt kiến thức có sẵn mà
là người tổ chức và chỉ đạo học sinh tiến hành các hoạt động học tập như nhớ lại
kiến thức cũ, phát hiện kiến thức mới, vận dụng sáng tạo kiến thức đã biết vào các
6
tình huống học tập hoặc tình huống thực tiễn,... Ỏ đây, người học - đối tượng của
hoạt động “dạy” đồng thời là chủ thể của hoạt động “học” được cuốn hút vào các
hoạt động học tập do giáo viên tổ chức và chỉ đạo, thông qua đó tự khám phá những
điều mình chưa rõ, không phải thụ động tiếp thu những tri thức do giáo viên sắp đặt.
Học sinh sẽ dựa vào những điều quan sát trong thực tế, thảo luận hay làm thí nghiệm,
tự giải quyết các vấn đề theo suy nghĩ của mình từ đó nắm bắt kiến thức, kĩ năng
mới. Dạy theo cách này, giáo viên không chỉ giúp các em nắm được kiến thức mà còn
giúp học sinh biết hành động và tích cực tham gia các trương trình hành động của
cộng đồng.
*Dạy học chú trọng rèn luyện phương pháp tự học
Chú trọng rèn luyện cho học sinh những tri thức phương pháp để các em biết
đã có, biết cách suy luận để tìm tòi và phát hiện kiến thức mới,..Rèn luyện phương
pháp học tập cho học sinh không chỉ là một biện pháp nâng cao hiệu quả dạy học mà
còn là một mục tiêu dạy học. Trong xã hội hiện nay, với sự bùng nổ của thông tin,
khoa học, kĩ thuật và công nghệ, chúng ta không thể nhồi nhét cho học sinh khối
lượng kiến thức ngày càng nhiều đó mà phải dạy cho học sinh phương pháp tự học
ngay từ bậc tiểu học và càng lên bậc học cao hơn càng phải được chú trọng. Nếu rèn
luyện cho các em có phương pháp, kĩ năng, thói quen, ý chí tự học thì sẽ tạo được
lòng ham học, khơi dậy nội lực vốn có. Vì vậy, ngày nay người ta nhấn mạnh về hoạt
động học trong quá trình dạy học, nỗ lực tạo ra sự chuyển biến từ học tập thụ động
sang tự học chủ động.
* Tăng cường học tập cá thể phối hợp với học tập hợp tác
Năng lực hợp tác được xem là một trong những năng lực quan trọng của con
người trong xã hội hiện nay, chính vì vậy, phát triển năng lực hợp tác từ trong trường
học đã trở thành một xu thế giáo dục trên thế giới. Dạy học hợp tác trong nhóm nhỏ
chính là sự phản ánh thực tiễn của xu thế đó.
7
Dạy học nhóm còn được gọi bằng những tên khác nhau như: Dạy học hợp tác,
Dạy học theo nhóm nhỏ, trong đó học sinh của một lớp học được chia thành các
nhóm nhỏ, trong khoảng thời gian giới hạn, mỗi nhóm tự lực hoàn thành các nhiệm
vụ học tập trên cơ sở phân công và hợp tác làm việc. Kết quả làm việc của nhóm sau
đó được trình bày và đánh giá trước toàn lớp. Trong nhà trường, phương pháp học tập
hợp tác được tổ chức ở cấp nhóm, tổ, lớp hoặc trường. Được sử dụng phổ biến ở tiểu
học là hoạt động hợp tác trong nhóm. Học tập hợp tác làm tăng hiệu quả học tập, nhất
là giải quyết những vấn đề khó, phức tạp. Hoạt động nhóm nhỏ sẽ không thể có hiện
tượng ỷ lại; năng lực, phẩm chất của mỗi thành viên được bộc lộ: tình bạn gắn bó, ý
thức tổ chức kỉ luật cao hơn, có tinh thần tương trợ...Mô hình hợp tác trong xã hội
đưa vào đời sống học đường sẽ làm cho các thành viên quen dần với sự phân công
lao động trong tương lai.
Tăng cường học tập cá thể với học tập hợp tác theo phương châm “tạo điều kiện
cho học sinh nghĩ nhiều hơn, làm nhiều hơn và thảo luận nhiều hơn”. Điều đó có
nghĩa, mỗi học sinh vừa cố gắng tự lực một cách độc lập, vừa hợp tác chặt chẽ với
nhau trong quá trình tiếp cận, phát hiện và tìm tòi kiến thức mới. Lớp học trở thành
môi trường giao tiếp thầy – trò và trò – trò nhằm vận dụng sự hiểu biết và kinh
nghiệm của từng cá nhân, của tập thể trong giải quyết các nhiệm vụ học tập chung.
* Kết hợp đánh giá của giáo viên với tự đánh giá theo năng lực của học sinh
Chú trọng đánh giá kết quả học tập theo mục tiêu bài học trong suốt tiến trình
dạy học thông qua hệ thống câu hỏi, bài tập (đánh giá lớp học). Trong đánh giá thành
tích học tập của học sinh không chỉ đánh giá kết quả mà chú ý cả quá trình học tập.
Đánh giá thành tích học tập theo quan điểm phát triển năng lực không giới hạn vào
khả năng tái hiện tri thức mà chú trọng khả năng vận dụng tri thức trong việc giải
quả học tập không lấy việc kiểm tra khả năng tái hiện kiến thức đã học làm trung tâm
của việc đánh giá. Đánh giá kết quả học tập theo năng lực chú trọng khả năng vận
dụng sáng tạo tri thức trong những tình huống ứng dụng khác nhau. Có thể tổng hợp
một số dấu hiệu khác biệt cơ bản giữa đánh giá năng lực người học và đánh giá kiến
thức, kỹ năng của người học như sau:
Tiêu chí
so sánh
Đánh giá năng lực
Đánh giá kiến thức, kỹ năng
- Đánh giá khả năng học sinh vận dụng - Xác định việc đạt kiến thức,
các kiến thức, kỹ năng đã học vào giải kỹ năng theo mục tiêu của
1. Mục
đích chủ
yếu nhất
quyết vấn đề thực tiễn của cuộc sống.
- Vì sự tiến bộ của người học so với - Đánh giá, xếp hạng giữa
chính họ. những người học với nhau.
chương trình giáo dục.
8
2. Ngữ
cảnh đánh
giá
- Gắn với ngữ cảnh học tập và thực tiễn - Gắn với nội dung học tập
cuộc sống của học sinh.
(những kiến thức, kỹ năng,
thái độ) được học trong nhà
trường.
3. Nội
dung đánh
giá
- Những kiến thức, kỹ năng, thái độ ở
nhiều môn học, nhiều hoạt động giáo
dục và những trải nghiệm của bản thân
HS trong cuộc sống xã hội (tập trung
vào năng lực thực hiện).
- Những kiến thức, kỹ năng,
thái độ ở một môn học.
- Quy chuẩn theo các mức độ phát triển
năng lực của người học.
- Quy chuẩn theo việc người
học có đạt được hay không
một nội dung đã được học.
4. Công cụ
đánh giá
- Nhiệm vụ, bài tập trong tình huống, bối - Câu hỏi, bài tập, nhiệm vụ
cảnh thực.
trong tình huống hàn lâm hoặc
tình huống thực.
5. Thời
điểm đánh
giá
- Đánh giá mọi thời điểm của quá trình - Thường diễn ra ở những thời
dạy học, chú trọng đến đánh giá trong điểm nhất định trong quá trình
khi học.
dạy học, đặc biệt là trước và
sau khi dạy.
6. Kết quả
đánh giá
- Năng lực người học phụ thuộc vào độ - Năng lực người học phụ
khó của nhiệm vụ hoặc bài tập đã hoàn thuộc vào số lượng câu hỏi,
thành.
nhiệm vụ hay bài tập đã hoàn
thành.
- Càng đạt được nhiều đơn vị
kiến thức, kỹ năng thì càng
được coi là có năng lực cao
hơn.
- Thực hiện được nhiệm vụ càng khó,
càng phức tạp hơn sẽ được coi là có
năng lực cao hơn.
Thông tư 22 hướng dẫn về việc đánh giá học sinh tiểu học trong đó chú trọng việc
đánh giá theo hướng phát triển năng lực và vì sự tiến bộ của học sinh. Cách đánh giá
tích cực sẽ này giúp học sinh tự tin, hứng thú thúc đẩy phát triển học tập và nhân
cách của học sinh tiểu học. Đánh giá học sinh không chỉ nhằm mục đích nhận định
thực trạng và điều chỉnh hoạt động của học sinh mà đồng thời tạo điều kiện nhận định
thực trạng và điều chỉnh hoạt động của giáo viên.
2. Dạy học theo phương pháp dạy học tích cực
Giáo viên dạy học theo phương pháp dạy học tích cực tức là phải huy động đông
đảo học sinh tham gia hoạt động học tập; phải tổ chức, chỉ đạo cho học sinh tự tìm
9
tòi, khám phá những điều mình chưa rõ chứ không phải thụ động tiếp thu những tri
thức đã được giáo viên sắp đặt. Được đặt vào tình huống của đời sống thực tế, người
học trực tiếp quan sát, thảo luận, làm thí nghiệm, giải quyết vấn đề theo cách suy
nghĩ của mình, từ đó nắm được kiến thức, kĩ năng mới, vừa nắm được phương pháp
“ làm ra” kiến thức, kĩ năng đó, vừa được bộc lộ và phát huy tiềm năng sáng tạo
giống như hoạt động nghiên cứu của các nhà khoa học trước đây tìm ra khái niệm
mới (coi như các em tự tìm ra khái niệm mới đó dưới sự dẫn dắt của các thầy, mặc dù
khái niệm đó đã được các nhà khoa học tìm ra trước đó).
Dưới đây là bảng so sánh về phương pháp dạy học tích cực với phương pháp dạy
học truyền thống:
Phương pháp truyền thống
Phương pháp dạy học tích cực
Học là kiến tạo; học trò tìm tòi ,
Học là quá trình hấp thụ và lĩnh khám phá, phát hiện, tập luyện ,
hội, qua đó hình thành kiến khai khẩn và xử lí thông tin , … tự
thức, năng lực, tư tưởng, tình hình thành thông hiểu, năng lực
Quan niệm cảm.
và phẩm chất.
Truyền thụ tri thức, truyền thụ
Tổ chức hoạt động nhận thức
và chứng minh chân lí của giáo biếu học trò. Dạy học trò cách tìm
Bản chất viên.
ra chân lí.
Chú trọng hình thành các năng
lực ( sáng tạo, hợp tác , … );
dạy cách học. Học để đáp ứng
Chú trọng cung cấp tri thức , những đề nghị của cuộc sống hiện
năng lực, xảo thuật. Học để đối nay và tương lai. Những điều đã
phó với thi cử. Sau khi thi xong học cần thiết , hữu ích cho bản
những điều đã học thường bị bỏ thân học trò và cho sự phát triển
Mục đích
quên hoặc ít dùng đến.
xã hội.
Từ nhiều nguồn khác nhau: Sách
giáo khoa, giáo viên, các tài liệu
khoa học, thử nghiệm, thực tế…:
gắn với:
- Vốn thông hiểu, kinh nghiệm và
nhu cầu của HS.
Nội dung
Từ sách giáo khoa + giáo viên
- Vốn thông hiểu, kinh nghiệm và
10
Tải về để xem bản đầy đủ
Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp chỉ đạo dạy học theo phương pháp dạy học tích cực", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_chi_dao_day_hoc_theo.doc