SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng văn hóa nhà trường của trường Tiểu học Ngọc Lâm, Quận Long Biên
Thực hiện dân chủ hóa các hoạt động chuyên môn, tăng cường đối thoại, cùng tham gia trong các hoạt động chuyên môn. Điều này tác động mạnh vào tâm lý của giáo viên, nhân viên, tạo cho họ có cảm giác được tôn trọng, từ đó họ nâng cao ý thức trách nhiệm và tích cực hơn trong hoạt động chuyên môn. Tôi luôn lắng nghe ý kiến của giáo viên, nhân viên, quan tâm đến nhu cầu của giáo viên, học sinh. Kịp thời phát hiện những mâu thuẫn này sinh, phân tích đánh giá mâu thuẫn và áp dụng các biện pháp từ giáo dục thuyết phục đến các biện pháp hành chính để giải quyết ngay các mâu thuẫn, không để nó tồn tại lâu và lây lan trong tập thể.
Một số biện pháp nâng cao chất lượng văn hóa nhà trường của
trường Tiểu học Ngọc Lâm, quận Long Biên
I.
ĐẶT VẤN ĐỀ
Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày 9/6/2014 Hội nghị Trung ương 9 khóa XI
về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam dáp ứng yêu cầu phát
triển bền vững đất nước có nêu rõ: “Xây dựng mỗi trường học phải thực sự là
một trung tâm văn hóa giáo dục, rèn luyện con người về lý tưởng, phẩm chất,
nhân cách, lối sống; giáo dục truyền thống văn hóa cho thế hệ trẻ”. Nghị quyết
29 của Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam khoá XI ngày
23/11/2013 về “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu
công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã
hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” đã đặt ra yêu cầu cấp bách cho giáo dục đạo
đức hiện nay là: “ Chú trọng giáo dục nhân cách, đạo đức, lối sống, tri thức pháp
luật và ý thức công dân. Tập trung vào những giá trị cơ bản của văn hóa, truyền
thống và đạo lý dân tộc, tinh hoa văn hóa nhân loại, giá trị cốt lõi và nhân văn
của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Tăng cường giáo dục thể
chất, kiến thức quốc phòng, an ninh và hướng nghiệp”.
Hiện nay, một bộ phận không nhỏ thanh thiếu niên đua đòi ăn chơi, sa vào
các tệ nạn xã hội, thực trạng bạo lực học đường đến mức báo động; đạo đức nhà
giáo thì xuống cấp nghiêm trọng, tình trạng thiếu công bằng, gian lận trong thi
cử, chuyện mua bán các kết quả học tập không còn là xa lạ... Những minh chứng
tiêu biểu gần đây như: vụ tiêu cực trong kỳ thi tốt nghiệp THPT, những clip
video liên tục được tung lên mạng internet về bạo lực học đường với cảnh học
sinh đánh nhau thô bạo, thậm chí là dã man trong sự chứng kiến vô cảm của bạn
bè xung quanh... Tất cả điều đó đã gây ra những hệ lụy đáng tiếc cho xã hội và
ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng giáo dục. Văn hóa nhà trường bị biến
dạng cũng là điều hiển nhiên. Thực tế đó đã làm cho những người có lương tri
đau xót và đối với những nhà giáo chân chính thì chắc hẳn đó là sự xúc phạm
nhân phẩm và đạo đức nghề nghiệp ghê gớm, xúc phạm đến truyền thống “tôn
sư trọng đạo” của dân tộc.
Do đó các nhà trường nói chung và trường tiểu học Ngọc Lâm nói riêng
phải đặt ra nhiệm vụ xây dựng nhà trường văn hóa chung tay góp sức phát huy
truyền thống dân tộc, giữ gìn bản sắc văn hóa của nhân cách con người Việt
Nam.
Với những lý do và thực trạng nêu trên, tôi đã quyết định lựa chọn và
nghiên cứu đề tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng văn hóa nhà trường
của trường Tiểu học Ngọc Lâm, quận Long Biên”
1/11
Một số biện pháp nâng cao chất lượng văn hóa nhà trường của
trường Tiểu học Ngọc Lâm, quận Long Biên
II.GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Phương pháp nghiên cứu:
- Đọc, phân tích các tài liệu có liên quan về vấn đề xây dựng văn hóa
trường Tiểu học.
- Phương pháp điều tra: Điều tra thực trạng văn hóa trong trường Tiểu
học Ngọc Lâm. Lấy ý kiến của giáo viên và học sinh để thu thập thông tin
nghiên cứu.
- Phương pháp đàm thoại: Trực tiếp trò chuyện với giáo viên, học sinh để
tìm hiểu nhận thức như thế nào về vai trò, ý nghĩa của việc xây dựng văn hóa
trong nhà trường
- Phương pháp lấy ý kiến đồng nghiệp: Gặp trực tiếp những giáo viên có
kinh nghiệm, các nhà quản lý xin ý kiến, trao đổi về những vấn đề có liên quan
đến đề tài.
- Phương pháp thực nghiệm: Kiểm nghiệm tính khoa học, tính khả thi của
các biện pháp đã đề xuất.
2.Thực trạng của văn hóa nhà trường trường tiểu học Ngọc Lâm
2.1 Nhà trường:
Nhà trường luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của các cấp lãnh
đạo, cơ sở vật chất của nhà trường được đầu tư khang trang, hiện đại. Cha mẹ
học sinh nhiệt tình luôn tạo điều kiện tốt nhất để các giáo viên hoàn thành nhiệm
vụ năm học. Nhà trường có các hoạt động và biện pháp cụ thể để cùng các tổ
chức trong nhà trường đảm bảo mọi hoạt động trong trường trong xây dựng văn
hóa nhà trường; các hoạt động quản lí xây dựng văn hóa nhà trường bước đầu đã
đạt hiệu quả, thúc đẩy các hoạt động trong trường nâng cao chất lượng và đạt
hiệu quả.
Trường Tiểu học Ngọc Lâm đóng trên địa bàn phường Bồ Đề, là phường
có sự đa dạng về thành phần dân cư và trình độ phát triển kinh tế xã hội của
phường không đồng đều, điều đó ảnh hưởng đến chất lượng văn hóa của nhà
trường.
2.2 Giáo viên:
Hầu hết các giáo viên xuất thân từ nhiều nguồn đào tạo khác nhau, tuổi
đời, tuổi nghề cũng có nhiều khác biệt, cá tính, năng lực, sở trường khác nhau
nhưng tập hợp thành một khối xây dựng một tổ ấm đoàn kết nhất trí, khắc phục
những mặt yếu, phát huy những mặt mạnh cùng nhau gánh vác công việc chung
để đẩy mạnh công tác giáo dục của nhà trường.
Tuy nhiên một bộ phận cá biệt giáo viên còn hạn chế về khả năng linh
hoạt, cởi mở, học hỏi và thích ứng tiếp nhận những cái mới, hiện đại và tích cực;
chưa quan tâm đến phát triển hài hòa đồng bộ giữa “dạy người”, “dạy chữ”. Lối
2/11
Một số biện pháp nâng cao chất lượng văn hóa nhà trường của
trường Tiểu học Ngọc Lâm, quận Long Biên
ứng xử kiểu văn hóa làng xã vẫn tồn tại như hành động tùy tiện, xưng hô suồng
sã kiểu đời thường, thiếu dứt khoát trong xử lý công việc.
2.3 Học sinh:
Tổng số học sinh: 1712, số HS hòa nhập: 5 học sinh. Nhìn chung các em
học sinh trường Tiểu học Ngọc Lâm ngoan, lễ phép, ứng xử văn minh, kính
trọng thầy cô, thân thiện với bạn bè và đều mong muốn xây dựng lớp mình
thành lớp tốt.
Song một số cá biệt học sinh thiếu ý thức tổ chức kỷ luật, ứng xử chưa
văn hóa, còn nói tục chửi bậy, chưa biết lễ phép với thầy cô, còn gây gổ với bạn.
3. Các biện pháp nâng cao chất lượng văn hóa nhà trường trường
tiểu học Ngọc Lâm
3.1 Nâng cao chất lượng văn hóa trong quản lý
Là người quản lý, tôi quan tâm đến phát triển văn hóa trong quản lý vào
việc điều hành nhiệm vụ công việc. Trước hết tôi luôn thực hiện nghiêm túc,
làm “đúng việc” theo nhiệm vụ được phân công, tuân thủ nghiêm túc quy tắc,
quy trình, quy phạm đối với các loại việc, làm việc với tinh thần trách nhiệm
cao, có tính khoa học và đạt hiệu quả cao nhất có thể. Làm cho mọi người thấy
tôi đang làm việc có trách nhiệm và đầy tình thân ái với đồng nghiệp, tình yêu
thương học trò.
Bên cạnh đó, tôi còn quan tâm đến việc xử lý các mối quan hệ nội bộ, xây
dựng bầu không khí nhà trường lành mạnh bằng các biện pháp cụ thể:
+ Quan tâm cải thiện điều kiện làm việc: quan tâm xây dựng, giữ gìn
cảnh quan sư phạm nhà trường xanh, sạch, đẹp, thân thiện. Tạo điều kiện thuận
lợi nhất về sở vật chất phù hợp như không gian, trang thiết bị dạy học, trang
phục...để tạo ra những “cảm xúc thẩm mỹ” tích cực cho cán bộ, giáo viên, nhân
viên. Nhờ đó làm xuất hiện trạng thái thư giãn thoải mái, sảng khoái dễ chịu…là
tiền đề cho tâm trạng vui vẻ phấn khởi của mọi người.
+ Tôi luôn coi trọng việc phân cấp, phân quyền, phân nhiệm vụ hợp lý
cho giáo viên, đề cao vai trò lãnh đạo hoạt động dạy và học của giáo viên. Biết
tập trung và dồn sức vào những nhiệm vụ ưu tiên, không lơi lỏng các việc khác.
+ Xây dựng phong cách làm việc khoa học, hiệu quả: Ngay đầu năm học,
tôi cùng với giáo viên có sự thống nhất thực hiện kế hoạch chuyên môn năm
học. Xác định rõ ràng bằng văn bản vai trò, vị trí, chức năng và quyền hạn của
từng cá nhân và bộ phận, xây dựng các mối quan hệ phối hợp và trực thuộc chặt
chẽ và khoa học để sao cho bộ máy vận hành nhịp nhàng, ăn khớp, không chồng
chéo hoặc cản trở lẫn nhau…Tôi quan tâm đến việc phát triển kỹ năng hợp tác,
làm việc nhóm. Hàng tuần, sắp xếp để các tổ nhóm có buổi sinh hoạt chuyên
3/11
Một số biện pháp nâng cao chất lượng văn hóa nhà trường của
trường Tiểu học Ngọc Lâm, quận Long Biên
môn để giáo viên trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm chuyên môn, khuyến khích giáo
viên tích cực tham gia vào các hoạt động của nhà trường.
+ Thực hiện dân chủ hóa các hoạt động chuyên môn, tăng cường đối
thoại, cùng tham gia trong các hoạt động chuyên môn. Điều này tác động mạnh
vào tâm lý của giáo viên, nhân viên, tạo cho họ có cảm giác được tôn trọng, từ
đó họ nâng cao ý thức trách nhiệm và tích cực hơn trong hoạt động chuyên môn.
Tôi luôn lắng nghe ý kiến của giáo viên, nhân viên, quan tâm đến nhu cầu của
giáo viên, học sinh. Kịp thời phát hiện những mâu thuẫn này sinh, phân tích
đánh giá mâu thuẫn và áp dụng các biện pháp từ giáo dục thuyết phục đến các
biện pháp hành chính để giải quyết ngay các mâu thuẫn, không để nó tồn tại lâu
và lây lan trong tập thể.
+ Tôi cũng quan tâm đến việc công khai mọi hành động trong công tác chỉ
đạo chuyên môn. Tập thể giáo viên biết tôi đang làm công việc gì, và đang giải
quyết vấn đề đó như thế nào. Nhờ vậy mà tôi đã tạo được sự cảm thông của tập
thể đối với những khó khăn phức tạp của người quản lý trong giải quyết các
nhiệm vụ của tập thể.
+ Tôi luôn đối xử công bằng, đánh giá khách quan, công minh với giáo
viên. Khuyến khích và tích cực ủng hộ sự đổi mới, sự sáng tạo để giáo viên phát
huy tối đa khả năng của mình. Khuyến khích giáo viên tích cực hợp tác với đồng
nghiệp trong và ngoài nhà trường. Quan tâm đến công tác động viên khen
thưởng. biểu dương những thành tích của giáo viên, học sinh và nhân viên của
trường, dù là nhỏ nhất.
+ Tạo điều kiện cho đội ngũ cán bộ, giáo viên Nhà trường trong việc học
tập, nghiên cứu và có cơ chế khuyến khích phù hợp trong việc thực hiện văn hóa
nhà trường.
+ Ngoài ra tôi quan tâm đến việc giao lưu với học sinh trong lớp thông
qua các tiết dự giờ, giao lưu với học sinh toàn trường thông qua các tiết chào cờ,
hoạt động ngoài giờ chính khóa. Làm cho học sinh biết là các em đang được
yêu thương, được quan tâm chăm sóc.
3.2 Nâng cao chất lượng văn hóa cho học sinh thông qua hoạt động
tập thể.
3.2.1 Nâng cao chất lượng văn hóa cho học sinh thông qua hoạt động
ngoài giờ lên lớp.
Bên cạnh việc giáo dục kiến thức, nhiệm vụ của các nhà trường phải dạy
cho học sinh biết xúc cảm, đồng cảm, chia sẻ, có ý thức trách nhiệm trong công
việc. Phải biết tôn trọng và có ý thức giữ gìn bảo vệ những giá trị của “ chân,
thiện, mĩ”, đồng thời kiên quyết chống lại tất cả những gì phản lại “chân, thiện,
4/11
Một số biện pháp nâng cao chất lượng văn hóa nhà trường của
trường Tiểu học Ngọc Lâm, quận Long Biên
mĩ”. Việc giáo dục văn hóa cho học sinh phải được tiến hành đồng bộ và thường
xuyên. Phải lựa chọn các nội dung giáo dục văn hóa ứng xử, lối sống văn hóa có
giá trị và phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý, tình cảm của học sinh; giáo dục ý
thức tuân thủ pháp luật, giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng sống và các hoạt
động trải nghiệm để hình thành các phẩm chất nhân ái, tự trọng bản thân, tôn
trọng, trách nhiệm với bạn bè, chia sẻ, bao dung của người học. Một trong số
giải pháp của tôi là giáo dục nếp sống có văn hóa thông qua các hoạt động ngoài
giờ chính khóa. Cụ thể:
- Tổ chức các buổi sinh hoạt dưới cờ vào mỗi thứ hai hàng tuần, biểu
dương các tập thể, cá nhân, uốn nắn những thiếu sót và giới thiệu, định hướng
những nội dung cần giáo dục cho học sinh.
- Tổ chức tốt các ngày chủ điểm trong năm học gắn với kỷ niệm các ngày
lễ lớn của dân tộc; thông qua đó giáo dục truyền thống cách mạng, lòng tự hào
dân tộc, ý chí quật cường và tình yêu quê hương đất nước cho học sinh. Thông
thường mỗi tháng trong năm học đều có ngày lễ lớn, dựa vào đó có thể tổ chức
cho các em sinh hoạt theo chủ đề với nhiều nội dung phong phú chẳng hạn:
+ Tháng 9-10: Hãy viết và nói gì về kỷ niệm một ngày khai trường để lại
cho em nhiều ấn tượng sâu sắc nhất. Hãy nói và kể những công việc em đã làm
để làm sạch đẹp trường lớp…;
+ Tháng 11: Trao đổi về tình thầy trò, ca hát, đọc thơ, kể chuyện, tiểu
phẩm nói về thầy giáo, cô giáo;
+ Tháng 12: Hãy tìm tấm gương về người con anh hùng của đất nước, của
quê hương;
+ Tháng 01-02: Mùa xuân và ước mơ của các em về nghề nghiệp; tìm
hiểu lịch sử truyền thống nhà trường, truyền thống văn hóa địa phương.
+ Tháng 3: Hãy nói tình cảm của mình với bà, với mẹ, cô giáo; hát những
bài hát về bà, mẹ, cô giáo, …;
+ Tháng 4: Sưu tầm tranh ảnh, tư liệu về Quân đội nhân dân Việt Nam;
+ Tháng 5: Trao đổi về thái độ học tập, về 5 diều Bác Hồ dạy, nói những
gì em biết về thời niên thiếu của Bác Hồ, …
Với những chủ đề trên, các em trao đổi, thảo luận sôi nổi, được phép trình
bày quan điểm riêng của mình về chủ đề đó. Giờ sinh hoạt trở nên hấp dẫn, hứng
thú và qua đó nắm bắt được suy nghĩ và hành động của học sinh trên cơ sở đó có
biện pháp giáo dục văn hóa cho phù hợp.
- Tổ chức cho học sinh tiếp xúc, giao lưu trò chuyện với người thật việc
thật. Nhân kỷ niệm các ngày lễ lớn tùy nội dung cần giáo dục thông qua các
ngày lễ ấy nhà trường mời các vị lão thành cách mạng, các anh hùng lực lượng
5/11
Một số biện pháp nâng cao chất lượng văn hóa nhà trường của
trường Tiểu học Ngọc Lâm, quận Long Biên
vũ trang, những người đạt thành tích cao trong lao động sản xuất, …, về trường
gặp gỡ, trò chuyện, giao lưu với học sinh.
- Đẩy mạnh các hoạt động thiết thực phù hợp với lứa tuổi mang tính giáo
dục như:
+ Hoạt động văn nghệ, thể dục thể thao (yêu quê hương đất nước, mừng
Đảng mừng xuân, nhớ ơn Bác Hồ, hướng về ngày 20/11,…). Đây là loại hình
hoạt động khá hấp dẫn đối với các em học sinh, thu hút được nhiều em tham gia.
+ Hoạt động đền ơn đáp nghĩa như: Áo lụa tặng bà, chăm sóc giúp đỡ gia
đình thương binh liệt sĩ, viếng và chăm sóc nghĩa trang liệt sĩ, …
+ Hoạt động mang tính giáo dục lòng nhân ái như tham gia các đợt ủng hộ
đồng bào bị thiên tai, bão lụt, tham gia các chương trình vì người nghèo, phong
trào giúp bạn vượt khó, …
+ Hoạt động “Hội thi thiếu nhi vui khỏe”: Hội thi thiếu nhi là đỉnh cao của
phong trào thiếu nhi, là kết quả của quá trình phấn đấu, học tập, rèn luyện theo
mục tiêu giáo dục toàn diện. Qua hội thi thiếu nhi, các em sẽ đánh giá được kết
quả rèn luyện của mình và đó chính là cơ hội, là môi trường để các em trao đổi
thêm kinh nghiệm học tập, hoạt động với các bạn của mình, thắt chặt thêm tình
đoàn kết, tình bạn bè.
- Tổ chức các hoạt động tập thể trong phạm vi toàn trường tạo điều kiện
để các em hình thành các mối quan hệ, gắn bó với nhau vì quyền lợi, danh dự
chung, gây niềm vinh dự, tự hào về lớp mình, rất có ý nghĩa và tác dụng sâu sắc
đến nhận thức, tình cảm của học sinh. Qua hoạt động tập thể, lòng nhân ái, tính
vị tha, tinh thần dũng cảm, trách nhiệm vì tập thể được thể hiện rõ và chính
những hoạt động đó đã đẩy mạnh phong trào học tập của các em hơn.
- Bên cạnh đó tôi quan tâm đến việc xây dựng quy định, hướng dẫn cụ thể
trong thực hiện nếp sống, thói quen văn minh, lịch sự đối với các chủ thể trong
trường học, như: văn hóa xếp hàng nơi công cộng, triển khai nguyên tắc tự giáo
dục (tự phục vụ) trong các hoạt động liên quan (thư viện, trực nhật...).
- Đưa ra những quy định, giáo dục học sinh việc sử dụng mạng xã hội,
tăng cường giáo dục, định hướng để học sinh sử dụng hiệu quả công nghệ thông
tin mạng xã hội trong học tập, rèn luyện, hướng nghiệp, khởi nghiệp, giải trí
lành mạnh; thực hiện nghiêm Luật An ninh mạng.
3.2.2 Nâng cao chất lượng văn hóa cho học sinh thông qua hoạt động
tổ chức các trò chơi dân gian.
Tôi đã thống nhất với đồng chí tổng phụ trách Đội sắp xếp thời gian để
các em được vui chơi cụ thể: Thống nhất cho học sinh toàn trường chơi trò chơi
dân gian vào giờ ra chơi ngày thứ ba hàng tuần; giáo viên chủ nhiệm tổ chức cho
6/11
Một số biện pháp nâng cao chất lượng văn hóa nhà trường của
trường Tiểu học Ngọc Lâm, quận Long Biên
học sinh chơi vào giờ hoạt động tập thể cuối tuần của lớp, giáo viên thể dục tổ
chức cho học sinh chơi vào 5 – 7 phút cuối của giờ tăng cường (buổi chiều)
ngoài ra khuyến khích các em tự tổ chức chơi trước giờ vào học. Sau khi sưu
tầm các trò chơi dân gian chúng tôi hướng dẫn các em chơi những trò như: Trò
chơi Trốn tìm, trò chơi Đá cầu, trò chơi Nhảy dây, trò chơi tranh ghế, trò chơi
Kéo co, trò chơi Ô ăn quan
Nhờ tổ chức tốt hoạt động vui chơi, các em đã tích cực hơn, tự tin hơn, tự
nhiên hơn, trong học tập cũng như các hoạt động tập thể khác. Hoạt động vui
chơi đã tạo sự giao lưu đa chiều: giữa học sinh với học sinh (trong lớp, trong
khối, trong trường), giữa học sinh với thầy giáo, cô giáo, giữa học sinh với tổ
chức Đội. Và các em đoàn kết hơn, thân thiện hơn, yêu bạn, yêu trường, gần gũi
với thầy cô hơn sau những trò chơi đầy hấp dẫn của quê hương. Nhờ có trò chơi
dân gian mà các con không còn chơi các trò chơi nguy hiểm. Từ trò chơi dân
gian, giúp các em có thể lực tốt hơn, nhanh hơn, góp phần cho đội tuyển thể dục
thể thao của nhà trường.
Trò chơi dân gian cùng các hoạt động ngoại khoá khác đã đem lại sự thoải
mái, giảm bớt sự căng thẳng, trong các giờ học văn hoá, giúp các em có kết quả
học tập tốt hơn.
3.3 Nâng cao chất lượng văn hóa của người giáo viên
Văn hóa nhà trường được tạo nên bởi nhiều yếu tố, trong đó, yếu tố giáo
viên và học sinh với giá trị nhân cách của họ góp phần tạo nên văn hóa nhà
trường. Nhân cách của thầy cô giáo tác động trực tiếp đến nhân cách của học
sinh.
Như ta đã biết, nhân cách của học sinh được hình thành và phát triển trong
sự chi phối của ba yếu tố: bẩm sinh (yếu tố con người sinh học), môi trường và
giáo dục, trong đó, yếu tố giáo dục với giáo viên giữ vai trò chủ đạo, tác động
mạnh mẽ đến nhân cách học sinh. Hình ảnh người thầy từ xưa luôn là chuẩn
mực của cái hay, cái đẹp, cái mực thước, nghiêm túc, của sự kính trọng và lòng
biết ơn trong mỗi phụ huynh, học sinh và toàn xã hội. Chính vì vậy tôi tuyên
truyền để giáo viên hiểu công tác giáo dục cho mọi thành viên trong nhà trường
trước hết phải chính là các thầy cô giáo. Hơn ai hết, người thầy sẽ là nhân tố ảnh
hưởng trực tiếp nhân cách học trò. Tình yêu thương, sự tận tâm dạy bảo của
người thầy sẽ là những bài học về đạo đức thiết thực nhất, là cách cảm hóa hữu
hiệu nhất học trò của mình. Là người được giao nhiệm vụ trực tiếp quản lí học
sinh, giáo viên chủ nhiệm cần thường xuyên nhắc nhở, giáo dục học sinh trong
lớp về tinh thần đoàn kết; cùng phối hợp với đội thiếu niên và giáo viên bộ môn
7/11
Một số biện pháp nâng cao chất lượng văn hóa nhà trường của
trường Tiểu học Ngọc Lâm, quận Long Biên
trong việc quản lí, giáo dục học sinh (thông qua các hoạt động ngoại khóa và các
giờ học giáo dục đạo đúc cho học sinh.)
Giáo viên phải để mắt thường xuyên và khoanh vùng những học sinh có
cá tính mạnh, có hoàn cảnh đặc biệt để từ đó có cách thấu hiểu và chia sẻ riêng
với các em. Khi chúng ta tìm được ngôn ngữ hay còn gọi là “bắt sóng” được suy
nghĩ của học trò sẽ dễ dàng hơn trong việc làm bạn đồng hành cùng các em.
Ngoài ra, còn phải tìm được đội ngũ “chim lợn” (cách gọi của học sinh về những
bạn hay cung cấp thông tin của lớp tới cô giáo). Là nguồn thông tin rất nhanh và
rất dễ hiểu các hiện tượng, các ý định của nhóm các học sinh cá tính đang ngầm
thực hiện sau lưng các thầy cô giáo. Tôi cho rằng việc làm này chính là sự kết
nối từ nhiều phía.
Đồng thời, các thông tin từ phía quần chúng cũng rất quan trọng (đa phần
là phụ huynh học sinh trong lớp) vì nhiều em sau các buổi học hay kể với bố mẹ
những chuyện xảy ra thường ngày ở trường lớp, khi người giáo viên chủ nhiệm
kết nối được mạng lưới thông tin nhạy bén và nhanh này thì các ý định gây bão
của học trò khó có thể “lọt lưới”. Việc nắm bắt được thông tin kịp thời về học
sinh lớp chủ nhiệm sẽ giúp giáo viên kịp thời ngăn chặn những vụ ẩu đả đáng
tiếc xảy ra. Những điều này không khó để chúng ta gây dựng, các mối quan hệ
này giúp ích rất nhiều cho giáo viên chủ nhiệm lớp cân bằng được các hành vi
của học sinh.
Tôi quan tâm đến công tác tuyên truyền để bản thân mối giáo viên phải
thường xuyên tâm niệm nghề giáo của mình là cực kỳ quan trọng, có ý nghĩa,
như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói “Giáo dục một người thầy tốt, được cả
một thế hệ”. Cho nên, mỗi giáo viên phải rèn luyện sao cho xứng đáng với cái
cao quý của nghề, luôn rèn đức, luyện tài, luôn ý thức mình phải chuẩn mực
trong lời ăn, tiếng nói, trang phục, cử chỉ, xứng đáng là tấm gương sáng cho học
sinh noi theo.
Tôi luôn phối hợp chặt chẽ cùng công đoàn nhà trường, tham gia quản lý,
tuyên truyền, vận động đội ngũ cán bộ giáo viên nhân viên tích cực học tập,
nâng cao trình độ chuyên môn, trau dồi kỹ năng, nghiệp vụ, chính trị, tư tưởng,
đạo đức, mặt khác, có những kiến nghị, giải pháp, tạo điều kiện hỗ trợ vật chất
và tinh thần cho giáo viên tham gia học tập, bồi dưỡng.
Chú trọng tuyên truyền nâng cao nhận thức của giáo viên về xây dựng văn
hóa ứng xử; thực hiện nghiêm túc quy tắc ứng xử của công chức, viên chức và
quy tắc ứng xử trong nhà trường. Tôi quan tâm đến tuyên truyền để giáo viên có
kĩ năng mềm, trên hết là kĩ năng kiềm chế cảm xúc. Những hạt sạn, điểm tối trên
bức tranh thực trạng văn hóa nhà trường suy cho cùng cũng do việc thiếu kĩ
8/11
Một số biện pháp nâng cao chất lượng văn hóa nhà trường của
trường Tiểu học Ngọc Lâm, quận Long Biên
năng kiềm chế cảm xúc. Ngoài ra còn một số kĩ năng khác cũng quan trọng như
kí năng giao tiếp, kĩ năng hợp tác.
Tôi luôn tham mưu với hiệu trưởng tổ chức các hội thảo, nêu gương,
tuyên dương những điển hình tiêu biểu trong văn hóa ứng xử học đường nói
riêng và những cái hay, cái đẹp của nghề giáo nói chung tại các buổi họp hội
đồng nhà trường. Những điển hình hay, văn hóa ứng xử hiệu quả được nhân
rộng một cách có thực chất, hiệu quả, góp phần tuyên truyền, đẩy lùi cái xấu,
nhân rộng cái đẹp, xây dựng hình tượng đẹp về hình ảnh người thầy, về nét đẹp
văn hóa học đường.
3.4 Tăng cường sự phối hợp của cha mẹ học sinh trong xây dựng văn
hóa ứng xử của học sinh
Trong xã hội, một gia đình, bố mẹ có văn hoá, gia đình hoà thuận, đầm
ấm và hạnh phúc và đặc biệt gia đình là nơi để các con cảm thấy thật sự an toàn
khi sống ở đó sẽ có ảnh hưởng một cách tích cực đến định hướng giá trị nhân
cách của các em. Với những gia đình mà bố mẹ có cách giáo dục sai lệch thiếu
khoa học như bạo lực, độc đoán, lạnh lùng, thiếu sâu sát, quan tâm..., gia đình
mà cha mẹ có những hành vi lệch chuẩn thì định hướng giá trị nhân cách của các
em cũng thiên về sự phát triển lệch lạc. Thực tế cho thấy, hành vi phạm tội của
một số em bắt nguồn từ gia đình. Do cha mẹ đánh đập, chửi mắng, thiếu quan
tâm, hoặc cha mẹ là những người nghiện ma tuý, cờ bạc, làm ăn phi pháp...
Vì vậy, trong các buổi họp đại diện cha mẹ học sinh các lớp hoặc các buổi
trao đổi riêng với phụ huynh, tôi quan tâm đến việc tư vấn cho các bậc cha mẹ
cần nắm thông tin, hiểu rõ tâm lý, nhất là hiểu đúng vai trò hết sức to lớn của
mình trong sự nghiệp “trồng người”. Nếu con mắc lỗi, cha mẹ hãy phân tích góp
ý và tạo cho con những cơ hội để sửa chữa lỗi lầm. Nếu cần trách phạt con, cha
mẹ cần phân minh, vì nếu sơ suất trong cư xử để con chịu thiệt thòi sẽ hình
thành những tâm lý không phục, mặc cảm, đối kháng và đây là yếu tố dễ dẫn
đến các em hư hỏng, sa vào lỗi lầm. Cha mẹ nên thể hiện sự công bằng, yêu
thương các con như nhau. Mỗi người con đều có mặt mạnh yếu, hãy tìm khen
những ưu điểm để động viên con phát huy.
Tôi đề nghị cha mẹ các em thường xuyên quan tâm đến tâm tư, tình cảm,
mối quan hệ bạn bè của con. Giúp con tự chủ, có tính độc lập, không ỷ lại vào
cha mẹ và người khác. Cha mẹ cần làm gương cho con noi theo. Trong gia đình,
cha mẹ phải luôn chú ý rèn luyện, tu dưỡng mình là tấm gương về đạo đức, nhân
cách, là điểm tựa tinh thần của con để con noi theo và học tập. Cha mẹ dạy con
phải thế này, thế khác nhưng hành động của bản thân cha mẹ lại không gương
mẫu, nói một đằng làm một nẻo; điều đó làm cho việc giáo dục trở nên phản tác
9/11
Một số biện pháp nâng cao chất lượng văn hóa nhà trường của
trường Tiểu học Ngọc Lâm, quận Long Biên
dụng. Con cái không tin cha mẹ, không tin người lớn, tự tìm những lối đi riêng
cho bản thân, mất phương hướng, trong đó có những con đường lạc lối đã đưa
trẻ đến vi phạm pháp luật.
Đặc biệt, ở lứa tuổi này, các em đang trong quá trình hoàn thiện nhân cách
và khẳng định bản thân, cha mẹ cần phải hiểu và thông cảm, luôn gần gũi, chia
sẻ với con, thường xuyên theo dõi mọi sự thay đổi của con để có biện pháp giáo
dục phù hợp. Cân nhắc, đáp ứng đúng những mong muốn, đề nghị của con nếu
chính đáng, trao đổi giúp con hiểu rõ thông tin và đi đến có quyết định
đúng. Bên cạnh đó, cha mẹ cần tạo điều kiện, giúp đỡ con tiếp cận thông tin, cơ
hội phát triển, cùng con bàn bạc thực hiện kế hoạch bản thân. Phải quan tâm, dìu
dắt để các em tiếp thu được ngôn ngữ, hành vi ứng xử và những quy tắc đạo đức
phù hợp với chuẩn mực đạo đức của xã hội.
Bên cạnh đó, gia đình cần kết hợp với nhà trường, xã hội trong việc giáo
dục giá trị đạo đức, nhân cách cho các em, không nên phó mặc trách nhiệm giáo
dục con em mình cho nhà trường và xã hội. Các bậc phụ huynh phải đầu tư
nhiều thời gian hơn, kết hợp trao đổi thông tin với nhà trường để động viên
thành tích học tập và rèn luyện của các em, từ đó để phòng ngừa, ngăn chặn các
hành vi vi phạm, những tác nhân xấu đang “rình rập” ngoài xã hội.
Với vai trò là ngôi trường đầu tiên của mỗi cá nhân, gia đình có điều kiện,
có trách nhiệm và nhiều ưu thế trong việc tham gia vào giáo dục đạo đức, nhân
cách cho thế hệ trẻ hôm nay; sự ảnh hưởng của giáo dục gia đình tới việc hình
thành nhân cách của các em là rất lớn. Cùng với sự phát triển của xã hội hiện
đại, các bậc phụ huynh muốn thực hiện tốt vai trò là nhà giáo dục đặc biệt quan
trọng của mình thì bên cạnh nhiệm vụ xây dựng kinh tế gia đình, các bậc phụ
huynh cần phải tự mình học hỏi, trau dồi kiến thức mọi mặt, tạo lập môi trường
sống lành mạnh cho con em mình. Đồng thời, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa
giáo dục gia đình với nhà trường và các đoàn thể xã hội khác, bản thân ông bà,
cha mẹ phải là tấm gương sáng về đạo đức cho con cháu noi theo.
Tóm lại việc xây dựng nhà trường văn hóa là hết sức cần thiết và quan
trọng. Đó là trách nhiệm của mỗi tổ chức xã hội, mọi người, mọi gia đình, đồng
thời cũng là trách nhiệm nặng nề của ngành giáo dục và đào tạo trong đó vai trò
của các trường học. Thông qua nâng cao chất lượng văn hóa của cán bộ quản lý,
của mỗi người giáo viên, thông qua tổ chức các hoạt động tập thể cho học sinh,
thông qua sự phối hợp với gia đình, nhà trường và xã hội đã góp phần không
nhỏ vào nâng cao chất lượng văn hóa của nhà trường.
10/11
Tải về để xem bản đầy đủ
Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng văn hóa nhà trường của trường Tiểu học Ngọc Lâm, Quận Long Biên", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- skkn_mot_so_bien_phap_nang_cao_chat_luong_van_hoa_nha_truong.docx