SKKN Một số biện pháp quản lý góp phần nâng cao chất lượng hoạt động của tổ chuyên môn ở trường Trung học cơ sở
Thực tiễn cho thấy, trường nào mà công tác quản lí, chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn có hiệu quả thì sinh hoạt của tổ chuyên môn có nề nếp, nội dung sinh hoạt bám sát yêu cầu, mục tiêu dạy học, nội dung chương trình, sách giáo khoa và nhiệm vụ năm học; tháo gỡ kịp thời những khó khăn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ giảng dạy của GV, phong trào thi đua dạy và học tốt, chất lượng học tập của HS từng bước được nâng lên. Ngược lại, trường nào công tác quản lí thiếu khoa học, buông lỏng quản lí việc sinh hoạt tổ chuyên môn thì việc sinh hoạt tổ chuyên môn không đảm bảo thời gian, thời lượng, nội dung sơ sài, không thu hút được GV, nề nếp và chất lượng ở trường đó không cao.
Một số biện pháp quản lý góp phần nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn ở trường THCS
MỤC LỤC:
STT
NỘI DUNG
TRANG
1
Mục lục
1
2
2
3
4
5
6
7
Phần 1: Mở đầu
Phần 2: Giải quyết vấn đề
Chương 1: Cơ sở lí luận
4
Chương 2: Thực trạng và giải pháp
I. Thực trạng của vấn đề
11
11
13
II. Các biện pháp đã tiến hành giải quyết
vấn đề:
III. . Chỉ đạo việc nâng cao chất lượng sinh
19
8
hoạt tổ chuyên môn:
IV. Hiệu quả của SKKN
9
21
23
27
10
11
Phần 3: Kết luận
Danh mục tài liệu tham khảo
1
Chu Thị Lý- trường THCS Thái Thịnh-Đống Đa-Hà Nội
Một số biện pháp quản lý góp phần nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn ở trường THCS
PHẦN MỞ ĐẦU
I. Lí do nghiên cứu
Hoạt động chuyên môn trong trường phổ thông nói chung, trường Trung
học cơ sở (THCS) nói riêng là hoạt động quyết định chất lượng hiệu quả giáo dục
của nhà trường. Muốn có hoạt động chuyên môn tốt thì yếu tố quyết định là công
tác quản lý chỉ đạo hoạt động của các tổ chuyên môn cần phải có kế hoạch và hiệu
quả. Tuy nhiên, đây là một nội dung quản lý còn chưa được sự quan tâm đầy đủ
của các chủ thể quản lý ở các trường THCS.
Hoạt động tổ chuyên môn ở trường THCS phản ánh các mặt hoạt động
chuyên môn và qui định chất lượng dạy học cũng như các mặt hoạt động giáo dục
khác của nhà trường. Chính vì vậy, hoạt động chuyên môn cũng như hoạt động của
tổ chuyên môn đã được qui định trong điều lệ trường trung học do Bộ GD&ĐT
ban hành. Qui định này được Sở Giáo dục và Phòng Giáo dục chỉ đạo các trường
phổ thông thực hiện một cách triệt để.
Với từng trường THCS, Ban Giám hiệu trường THCS chỉ đạo, quản lý hoạt động
tổ chuyên môn nhằm quản lý giáo viên nhất là về chuyên môn nghiệp vụ, thực hiện
kế hoạch giảng dạy, năng lực sư phạm của giáo viên trong phạm vi từng tổ chuyên
môn.
Về nguyên tắc, việc nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn trong các
trường sẽ phát huy tinh thần nỗ lực sáng tạo của giáo viên trong tập thể sư phạm,
tính đoàn kết nội bộ, năng lực điều hành hoạt động của tổ trưởng tổ chuyên môn
cũng được phát huy, đồng thời tạo một động lực thôi thúc giáo viên trong các tổ
chuyên môn phát huy nhiều sáng kiến, kinh nghiệm của mình trong lĩnh vực giảng
dạy và giáo dục.
Mặt khác, tổ chuyên môn có vai trò quan trọng trong việc góp phần bồi
dưỡng đội ngũ giáo viên tại chỗ thông qua hoạt động dự giờ, trao đổi rút kinh
nghiệm các tiết dạy, sinh hoạt chuyên đề, thao giảng, hội giảng để nâng cao chất
lượng dạy và học của trường.
Những phân tích trên đây cho thấy, để tăng cường hiệu quả hoạt động của
các tổ chuyên môn trong trường THCS, cần thiết phải tăng cường công tác quản lý
hoạt động tổ chuyên môn trong nhà trường. Mặt khác, theo xu hướng phân cấp
quản lý hiện nay, việc quản lý hoạt động tổ chuyên môn phải được bắt đầu từ
người tổ trưởng tổ chuyên môn trong nhà trường. Đây cũng là lý do để tác giả lựa
chọn đề tài nghiên cứu với tiêu đề: “Một số biện pháp quản lý góp phần nâng cao
chất lượng hoạt động của tổ chuyên môn ở trường Trung học cơ sở”
II. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và các thực tiễn hoạt động tổ chuyên môn ở
trường THCS, đề xuất các biện pháp tăng cường vai trò của tổ trưởng tổ chuyên
môn trong quản lý hoạt động tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng hoạt động
tổ chuyên môn ở trường THCS trên địa bàn quận Đống Đa, thành phố Hà Nội.
2
Chu Thị Lý- trường THCS Thái Thịnh-Đống Đa-Hà Nội
Một số biện pháp quản lý góp phần nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn ở trường THCS
III. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Hệ thống hóa những vấn đề lý luận về hoạt động của tổ chuyên môn và
công tác quản lý của tổ trưởng chuyên môn đối với tổ chuyên môn ở trường THCS.
- Nghiên cứu thực trạng công tác quản lý hoạt động của tổ chuyên môn ở
trường THCS Thái Thịnh, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
- Đề xuất các biện pháp nâng cao vai trò của tổ trưởng tổ chuyên môn trong
quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường THCS.
IV. Phương pháp nghiên cứu
1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Phân tích, so sánh và tổng hợp các tài liệu khoa học, các văn kiện của Đảng,
của nhà nước, những vấn đề liên quan đến đề tài.
2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động
- Phương pháp quan sát
3
Chu Thị Lý- trường THCS Thái Thịnh-Đống Đa-Hà Nội
Một số biện pháp quản lý góp phần nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn ở trường THCS
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ TỔ CHUYÊN MÔN
Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
I.Các khái niệm công cụ sử dụng trong nghiên cứu đề tài
1. Tổ chuyên môn
Tổ chuyên môn là cấp độ tổ chức hành chính chuyên môn dưới cấp trường.
Nếu nhà trường là đơn vị giáo dục cấp cơ sở thì tổ chuyên môn là đơn vị tổ chức
dưới cấp cơ sở, nhưng là cấp tổ chức triển khai cụ thể nhất, triệt để nhất các yêu
cầu quan điểm và nội dung giáo dục bộ môn, là nơi trực tiếp quản lý các hoạt động
giáo dục của người giáo viên theo các bộ môn hoặc nhóm bộ môn, quản lý nguồn
nhân lực chủ yếu của nhà trường.
Điều lệ trường phổ thông có quy định “ Hiệu trưởng, các phó hiệu trưởng,
nhà giáo, viên chức thư viện, viên chức thiết bị thí nghiệm của trường trung học
được tổ chức thành tổ chuyên môn theo môn học, nhóm môn học hoặc nhóm các
hoạt động ở từng cấp học THCS, THPT. Mỗi tổ chuyên môn có tổ trưởng, từ 1 đến
2 tổ phó chịu sự quản lí chỉ đạo của hiệu trưởng, do hiệu trưởng bổ nhiệm trên cơ
sở giới thiệu của tổ chuyên môn và giao nhiệm vụ vào đầu năm học”.[10]. Theo
quy định có thể hiểu: Tổ chuyên môn là một bộ phận của nhà trường, nơi tập hợp
những nhóm giáo viên có cùng nhiệm vụ và phạm vi chuyên môn, có sự tương
đồng về trình độ đào tạo nên có thể hiểu rõ được những khó khăn thuận lợi. Từ đó
sẽ hạn chế những khó khăn và phát huy những điểm mạnh trong hoàn cảnh cụ thể.
Tổ chuyên môn là đơn vị trực tiếp quản lý và điều hành công tác chuyên
môn của mỗi giáo viên trong nhà trường. Trong thực tế phần lớn ở các nhà trường
THCS tổ chuyên môn được tổ chức theo các nhóm bộ môn. Cách nhóm các bộ
môn để sinh hoạt cùng tổ thường lựa chọn sự tương đồng giữa các môn. Ví dụ : Tổ
tự nhiên : Toán, lí, hoá, sinh ; Tổ xã hội : Ngữ văn, Lịch sử, Địa lí, Ngoại Ngữ ; Tổ
năng khiếu : Âm nhạc, Mĩ thuật, Thể dục... Mỗi TCM có tổ trưởng và từ 1-2 tổ phó
do hiệu trưởng bổ nhiệm và được kiện toàn theo từng năm học.
2. Hoạt động tổ chuyên môn
Hoạt động tổ chuyên môn bên cạnh việc quản lý nhân sự về mặt hành chính
thì nhiệm vụ chủ yếu vẫn là quản lý chuyên môn nghiệp vụ. Hoạt động chuyên
môn là hoạt động rất quan trọng, hoạt động này quyết định đến chất lượng giáo dục
của nhà trường. Đây là nơi phản ánh đầy đủ nhất về sự lãnh đạo, quản lý và năng
lực tổ chức hoạt động giảng dạy, giáo dục của nhà trường. Hiệu trưởng thông qua
đội ngũ tổ trưởng, tổ phó chuyên môn quản lý mọi hoạt động chuyên môn thì đồng
thời sẽ nâng cao chất lượng giáo dục ở các nhà trường. Hoạt động của tổ chuyên
môn trong trường học gồm những nội dung sau :
Nhiệm vụ tư vấn cho hiệu trưởng về hoạt động giảng dạy của giáo viên ở
trên lớp theo phân phối trương trình chung của Bộ giáo dục.
Nhiệm vụ kiểm tra đánh giá giáo viên về việc thực hiện đổi mới phương
pháp, sử dụng đồ dùng thiết bị dạy học, soạn giảng và việc đầu tư cho bài dạy, và
việc thực hiện hồ sơ chuyên môn
4
Chu Thị Lý- trường THCS Thái Thịnh-Đống Đa-Hà Nội
Một số biện pháp quản lý góp phần nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn ở trường THCS
Tổ chức các hoạt động đổi mới phương pháp giảng dạy để nâng cao chất
lượng dạy và học trong nhà trường.
Tổ chức các hoạt động học tập và bồi dưỡng nâng cao năng lực học tập cho
học sinh khá giỏi (bồi dưỡng học sinh giỏi) và phụ đạo học sinh yếu kém.
Tổ chức thực hiện các giờ chuyên đề, thao giảng, thi giáo viên dạy giỏi
nhằm nâng cao tay nghề cho các thành viên trong tổ
Tổ chức theo dõi đánh giá hoạt động tự học tự bồi dưỡng, trao đổi chia sẻ
những kinh nghiệm bằng sinh hoạt nhóm bộ môn hay sinh hoạt chuyên môn
thường xuyên hoặc định kỳ, tổ chức nghiên cứu viết sáng kiến kinh nghiệm giảng
dạy hàng năm, các hoạt động ngoại khoá...
Tổ chức cho các thành viên trong tổ ngoài giáo dục còn làm tốt các công tác
kiêm nhiệm khác như : công tác chủ nhiệm, các hoạt động đoàn thể đội thiếu niên,
đoàn thanh niên, công đoàn...Qua đó người GV không những trưởng thành và tiến
bộ hơn về năng lực chuyên môn mà còn nâng cao năng lực giáo dục và hoạt động
xã hội.
Lực lượng lao động đặc trưng nhất của nhà trường là GV mà mỗi giáo viên
có thế mạnh và năng lực sư phạm khác nhau, vì vậy tổ chuyên môn là nơi phát hiện
những điểm mạnh trong từng cá thể để tư vấn, giám sát đắc lực nhất cho hiệu
trưởng trong công tác chuyên môn. Do vậy kết quả hoạt động của tổ chuyên môn
góp phần quyết định chất lượng giáo dục của nhà trường. Khi tổ chuyên môn hoạt
động tốt, các thành viên trong tổ hoạt động đều tay, không những chất lượng giảng
dạy bộ môn được nâng lên mà tác dụng giáo dục đạo đức, hạnh kiểm đối với học
sinh cũng có hiệu quả.
3. Tổ trưởng chuyên môn
Trong nhà trường tổ trưởng chuyên môn là một cán bộ quản lý. Để hoàn
thành tốt nhiệm vụ của mình người tổ trưởng chuyên môn phải có năng lực quản
lý. Năng lực quản lý của người tổ trưởng chuyên môn tập trung thực hiện 3 chức
năng của quản lý nhà trường : Chức năng kế hoạch hoá, chức năng tổ chức,chức
năng kiểm tra đánh giá.
Khả năng kế hoạch hoá của tổ trưởng chuyên môn thể hiện ở cách nắm bắt
phân tích thực trạng, nắm bắt đúng chủ trương chính sách của cấp trên liên quan
đến tổ chuyên môn của mình. Từ đó xác định hệ thống mục tiêu phấn đấu của tổ để
các tổ viên nắm được những chủ trương và xây dựng thành mục tiêu chung.
Năng lực tổ chức ở người tổ trưởng chuyên môn thể hiện ở chỗ dựa vào căn
cứ biên chế năm học kế hoạch chung của nhà trường để xây dựng hành động chung
của tổ sau đó tổ chức cho các thành viên trong tổ thực hiện dựa trên các văn bản
pháp quy : Quy chế chuyên môn, luật, điều lệ và trên sự phân công công việc phù
hợp với khả năng của từng cá thể. Cụ thể: Đó là việc tổ chức cho giáo viên thực
hiện trương trình, soạn bài lên lớp, kiểm tra đánh giá chất lượng môn học của học
sinh, bàn bạc và thống nhất các hoạt động nội, ngoại khoá, tổ chức các giờ dạy
thực nghiệm chuyên đề, tổ chức cho giáo viên khai thác sử dụng có hiệu quả thiết
bị và đồ dùng dạy học...
5
Chu Thị Lý- trường THCS Thái Thịnh-Đống Đa-Hà Nội
Một số biện pháp quản lý góp phần nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn ở trường THCS
Năng lực kiểm tra của người tổ trưởng chuyên môn thể hiện ở chỗ biết dựa
trên cơ sở khoa học, xác định được tiêu chí đánh giá khách quan có thể đo lường
được về lượng và đánh giá về chất để kiểm tra đánh giá các hoạt động chuyên môn
theo bộ môn mà mình phụ trách. Người tổ trưởng chuyên môn cần có kế hoạch cụ
thể cho các hoạt động kiểm tra đánh giá có như vậy mới thu hút được sự tham gia
tích cực của các tổ viên, biến việc kiểm tra đánh giá thành việc tự kiểm tra. Thông
qua kiểm tra để tìm và ghi nhận những mặt tích cực của giáo viên. Kịp thời điều
chỉnh những sai sót lệch lạc giúp giáo viên không ngừng phấn đấu nâng cao hiệu
quả công tác chuyên môn. Kết quả kiểm tra có thể trở thành thông tin tư vấn tích
cực cho hiệu trưởng.
Như vậy căn cứ vào những lí luận và thực tiễn đã nêu có thể khẳng định
rằng : tổ trưởng chuyên môn là những người quản lý và như vậy họ là CBQL ở cấp
cơ sở cuối cùng trong hệ thống giáo dục. Là cầu nối giữa đội ngũ giáo viên và
người hiệu trưởng.
4. Quản lý hoạt động tổ chuyên môn
Hoạt động quản lý đương nhiên là một yếu tố tạo nên chất lượng giáo dục.
Quản lý TCM là hoạt động quản lý trực tiếp của chủ thể quản lý (tổ trưởng chuyên
môn) tác động lên đối tượng quản lý là tập hợp giáo viên có cùng bộ môn hoặc
nhóm bộ môn và học sinh. Hiệu trưởng dựa vào đó có thể quản lý nhiều mặt hoạt
động, nhưng cơ bản nhất vẫn là hoạt động dạy học của giáo viên.
Quản lý tổ chuyên môn có thể tập trung vào các nhiệm vụ cụ thể như : quản
lý việc thực hiện chương trình, quản lý bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, quản lý
việc kiểm tra đánh giá của giáo viên đối với học sinh... Như vậy quản lý hoạt động
chuyên môn là quá trình quản lý có định hướng có kế hoạch của Hiệu trưởng, Tổ
trưởng chuyên môn đến công tác chuyên môn nghiệp vụ đưa hoạt động này đi theo
một mục tiêu thống nhất chung của nhà trường.
II. Công tác quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường THCS
1. Vị trí, vai trò quyền hạn của tổ trưởng chuyên môn trường THCS
Trong nhà trường THCS tổ chuyên môn là một mắt xích quan trọng góp
phần vận hành bộ máy giáo dục mà người tổ trưởng là hạt nhân quan trong làm nên
mắt xích đó. Nếu coi giáo dục ở nhà trường THCS như một công trường lao động
thì người tổ trưởng chuyên môn như người đốc công trong tổ lao động ấy. Như vậy
dựa vào đặc điểm quá trình lao động của tập thể mà người tổ trưởng có thể xác
định quá trình lao động của bản thân. Để trở thành người đứng đầu trong tổ thợ ấy
người tổ trưởng phải làm tốt vai trò sau :
- Là tấm gương tự học
Tổ trưởng chuyên môn phải là người có năng lực chuyên môn vững vàng, có
năng lực quản lí tổ nhóm. Muốn thúc đẩy tổ nhóm chuyên môn không ngừng phát
triển đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của quá trình dạy học thì ngoài các phẩm chất
chính trị, đạo đức nghề nghiệp và yêu cầu chuẩn nghề nghiệp thì người tổ trưởng
chuyên môn phải có năng lực chuyên sâu. Tức là năng lực chuyên môn là yếu tố
trung tâm mà người tổ trưởng phải thường xuyên bồi dưỡng. Trình độ chuyên môn
6
Chu Thị Lý- trường THCS Thái Thịnh-Đống Đa-Hà Nội
Một số biện pháp quản lý góp phần nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn ở trường THCS
không chỉ đánh giá qua các văn bằng chứng chỉ anh đã có mà phải được thể hiện
qua hoạt động chuyên môn giảng dạy hàng ngày, hoạt động nghiên cứu cập nhật
văn bản thông tin kịp thời.
Người tổ trưởng chuyên môn không ngừng đào sâu kiến thức mà còn biết
tìm tòi khám phá cái mới đem lại hiệu quả giảng dạy bộ môn mình phụ trách.
- Người nắm vững chuyên môn nghiệp vụ
Người tổ trưởng phải thực sự là con chim đầu đàn trong công tác chuyên
môn. Không chỉ rèn luyện nâng cao năng lực tự học tự bồi dưỡng mà người tổ
trưởng chuyên môn còn biết tổ chức hướng dẫn cộng sự của mình nâng cao trình
độ chuyên môn. Phải được tổ viên của mình nhìn nhận như một tấm gương mẫu
mực ở khía cạnh nào đó thì được coi là chuẩn về chuyên môn là chỗ dựa tin cậy
của đồng nghiệp.
-Người tư vấn đắc lực cho hiệu trưởng trong công tác quản lý chuyên môn
Hiệu trưởng nhà trường THCS bận trăm công nghìn việc vì vậy họ không
thể với tay tới quản lí chuyên môn ở từng bộ môn... Có nhiều lí do : thứ nhất :
Trường THCS ngoài việc quản lý chuyên môn người hiệu trưởng phải quản lý
nhân sự , các mối quan hệ xã hội khác... cùng với việc người hiệu trưởng cũng chỉ
được đào tạo chuyên sâu một bộ môn. Cho nên hàng năm hiệu trưởng chỉ kiểm tra
toàn diện được một phần số lượng giáo viên và kết quả nhận xét đánh giá vẫn cần
phải qua ý kiến tổ trưởng chuyên môn. Thứ hai : để đào tạo chuyên môn trực tiếp
ông hiệu trưởng ngoài có kinh nghiệm quản lí phải có lĩnh vực chuyên môn chuyên
sâu điều này thì tổ trưởng chuyên môn hoàn toàn có thể đáp ứng được. Như vậy
hiệu trưởng quản lý chuyên môn không theo cơ chế trực tiếp mà chủ yếu theo cơ
chế gián tiếp thông qua các tổ chuyên môn.
Công tác tư vấn chuyên môn của tổ trưởng chuyên môn có ảnh hưởng rất
lớn đến chất lượng hoạt động quản lý của hiệu trưởng. Nhờ những tư vấn khách
quan của người tổ trưởng chuyên môn mà hiệu trưởng phân công chuyên môn cho
các giáo viên phù hợp với năng lực, điều kiện hoàn cảnh cá nhân. Trong quá trình
thực hiện nhiệm vụ năm học cũng nhờ có tư vấn tổ trưởng chuyên môn mà người
hiệu trưởng có được những quyết định kịp thời, xây dựng kế hoạch chỉ đạo hoạt
động dạy học phù hợp với yêu cầu mục tiêu nội dung, phương pháp, phương tiện
cho từng môn học.
- Người đóng vai trò là trung tâm đoàn kết trong tập thể sư phạm
Đoàn kết là điều kiện đầu tiên để một tổ chuyên môn thành tập thể sư phạm
và hơn nữa là tập thể mô phạm. Tổ trưởng chuyên môn xây dựng mối đoàn kết trên
cơ sở thống nhất lấy mục tiêu giáo dục làm mục tiêu chung. Sự thành công của
người Tổ trưởng chuyên môn thể hiện ở chỗ biết cách làm cho mỗi thành viên
trong tổ luôn biết mình phải làm gì và làm như thế nào để đóng góp vào công việc
chung có hiệu quả.. Để xây dựng mối đoàn kết tổ trưởng chuyên môn cần hiểu biết
đặc điểm tâm sinh lí của các thành viên, nhu cầu công việc cá nhân các tổ viên, có
khả năng giúp họ hợp tác với nhau.
TCM trong trường THCS có vị trí, vai trò, chức năng và nhiệm vụ rất quan
trọng đối với chất lượng hiệu quả của quá trình dạy học. Để thực hiện thành công
7
Chu Thị Lý- trường THCS Thái Thịnh-Đống Đa-Hà Nội
Một số biện pháp quản lý góp phần nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn ở trường THCS
những vấn đề đó đều phải thông qua hoạt động thực tiễn của người tổ trưởng và
các thành viên trong TCM. Do vậy người tổ trưởng cần phải nhận thức sâu sắc,
đúng đắn và có tinh thần trách nhiệm cao, có đầy đủ phẩm chất và năng lực, biết
quản lý tổ một cách khoa học.
2. Hoạt động quản lý tổ chuyên môn ở trường THCS
2.1. Nguyên tắc quản lý TCM
Nguyên tắc quản lý giáo dục là những tiêu chuẩn, quy tắc cơ bản, nền tảng,
những yêu cầu, những luận điểm cơ bản cần phải tuân theo trong tổ chức và hoạt
động quản lý giáo dục nhằm đạt được mục tiêu phát triển giáo dục đã đề ra.
Nguyên tắc phải đảm bảo phản ánh đúng bản chất các mối quan hệ quản lý, phù
hợp qui luật tác động đến hoạt động của tổ chức, phù hợp mục tiêu, đảm bảo tính
hệ thống và nhất quán. Trong điều hành hoạt động của TCM, cần đảm bảo các
nguyên tắc sau:
- Đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng trong quản lý TCM: Đó là những bảo
đảm việc thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng về công tác
giáo dục. Tuân thủ sự lãnh đạo của tổ chức cơ sở Đảng trong điều hành hoạt
động của tổ chuyên môn. Xây dựng tổ chức cơ sở đảng vững mạnh để lãnh đạo
hoạt động của nhà trường, của tổ chuyên môn.
- Tập trung dân chủ: Tinh thần của nguyên tắc này trong quản lý giáo dục là
ở chỗ phải thường xuyên kết hợp sự lãnh đạo tập trung với sự tham gia của quảng
đại quần chúng lao động vào công việc tổ chức quản lý giáo dục.
- Bảo đảm tính khoa học, cụ thể và thiết thực: Để đảm bảo nguyên tắc này
người TTCM trong các hoạt động của mình phải có căn cứ khoa học, biết sử dụng
các kiến thức khoa học (KH QL, tâm lý học, kinh tế học, triết học..) trong điều
hành tổ. Tính cụ thể được thể thể hiện trong xây dựng kế hoạch, phân công, giao
việc, đánh giá…; tính thiết thực thể hiện trong lựa chọn mục tiêu, xây dựng KH
triển khai, luôn bám sát các điều kiện cụ thể của tổ, của trường và gắn với yêu cầu
phát triển giáo dục của địa phương, đất nước.
- Đảm bảo tính kế hoạch: Phải đưa mọi hoạt động của tổ vào kế hoạch để
tăng tính chủ động và khả năng phối hợp giữa các cá nhân và bộ phận khi thực thi
nhiệm vụ. Kế hoạch phải được xây dựng dựa trên các căn cứ lý luận, pháp lý và
thực tiễn xác đáng; chỉ rõ việc cần làm, thời gian, nguồn lực và biện pháp thực hiện
phù hợp.
- Coi trọng công tác giáo dục, thuyết phục kết hợp với việc động viên khuyến
khích về mặt tinh thần. Chăm lo đến đời sống vật chất và tinh thần của mỗi thành
viên trong tổ chuyên môn. Khi thực hiện nguyên tắc này cần coi trọng khen thưởng
kết hợp với sự đánh giá công việc một cách công khai, công bằng.
2.2 Nội dung quản lý TCM
Căn cứ vào qui định của Điều lệ trường học về nhiệm vụ của TCM và của
TTCM có thể xác định các nội dung cơ bản quản lý TCM gồm:
- Xây dựng và tổ chức thực hiện các kế hoạch hoạt động của tổ (KH năm
học, KH tháng, KH tuần; KH dạy học, KH thao giảng, KH kiểm tra, KH ôn thi, bồi
dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu; KH bồi dưỡng đội ngũ, sinh hoạt
8
Chu Thị Lý- trường THCS Thái Thịnh-Đống Đa-Hà Nội
Một số biện pháp quản lý góp phần nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn ở trường THCS
chuyên đề, KH thực tế, giao lưu học hỏi…); hướng dẫn giáo viên xây dựng các
KHCN tương ứng với nhiệm vụ của họ.
- Quản lý hoạt động dạy học, giáo dục: Quản lý thực hiện chương trình dạy
học, giáo dục theo qui định; quản lý việc soạn bài của GV, quản lý việc dạy học
trên lớp, quản lý việc kiểm tra đánh giá kết quả học tập của HS, quản lý dạy thêm
học thêm, công tác ngoại khóa học tập, phối hợp quản lý các hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp, quản lý hồ sơ chuyên môn…
- Xây dựng và phát triển đội ngũ: Phân công giảng dạy, chủ nhiệm lớp, tổ
chức bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho GV: bồi dưỡng thường xuyên theo chu
kì, bồi dưỡng theo chuyên đề, bồi dưỡng qua thăm lớp, dự giờ, qua hội giảng, qua
tổ chức giao lưu, nghiên cứu khoa học, viết sáng kiến kinh nghiệm, qua tự học;
tham gia kiểm tra đánh giá xếp loại GV hàng năm theo qui định, tham mưu trong
thực hiện chế độ chính sách cho GV.
- Thực hiện công tác tham mưu, phối hợp các hoạt đông: Tham mưu với Ban
giám hiệu trong tổ chức thực hiện các hoạt động dạy học giáo dục; phối hợp với
các TCM khác, với giáo viên chủ nhiệm, với đoàn thể, với cha mẹ học sinh và
cộng đồng… trong giáo dục HS và huy động nguồn lực phát triển nhà trường
- Quản lý cơ sở vật chất tài sản của TCM…
III. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý của tổ trưởng chuyên môn và
hoạt động tổ chuyên môn trường THCS
1. Yếu tố chủ quan
Để thực hiện các biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn của tổ trưởng
các trường THCS không chỉ có các điều kiện bên ngoài tác động mà còn có các
phẩm chất năng lực quản lý và trình độ chuyên môn cuả chính người quản lý.Tổ
trưởng chuyên môn muốn ‘chèo lái’ tốt con thuyền tổ chuyên môn của mình trước
hết phải có phẩm chất chính trị vững vàng, biết hy sinh cái riêng để cống hiến cho
sự nghiệp chung. Có đạo đức tác phong mẫu mực, đi đầu gương mẫu trong mọi
hoạt động của tổ chuyên môn và của nhà trường. Nắm vững chủ trương chính sách
của Đảng, pháp luật của nhà nước và những quy định quy chế của ngành.
Không ngừng học hỏi trau dồi nghiệp vụ quản lý của mình. Thông tin phản
hồi 2 chiều nhanh chóng chính xác từ phía giáo viên đến hiệu trưởng, và ngược lại.
Tư vấn đắc lực cho hiệu trưởng về công tác tổ chuyên môn.
Để quản lý tốt mọi hoạt động của tổ chuyên môn tổ trưởng phải là người có
kiến thức sâu rộng, toàn diện các môn học tổ mình phụ trách. Phải làm cho giáo
viên phải tâm phục tự nguyện hoạt động dưới sự lãnh đạo của mình.
2. Yếu tố khách quan
Ngoài những yếu tố do chính bản thân người quản lý ảnh hưởng đến công
việc còn có những yếu tố của môi trường bên ngoài tác động vào việc quản lý tổ
chuyên môn.
Sự bất cập về đội ngũ : số lượng và chất lượng đội ngũ giáo viên tổ chuyên
môn có ảnh hưởng rất lớn đến công tác quản lý tổ chuyên môn. Sự điều động phân
công giáo viên hoàn toàn phụ thuộc phòng Giáo dục dẫn đến tình trạng thừa thiếu
cục bộ hoặc không đồng đều về cơ cấu bộ môn gây khó khăn cho công tác chuyên
9
Chu Thị Lý- trường THCS Thái Thịnh-Đống Đa-Hà Nội
Một số biện pháp quản lý góp phần nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn ở trường THCS
môn của tổ chuyên môn ảnh hưởng đến công việc quản lý của tổ trưởng.
Sự hợp tác phối kết hợp của các tổ chức trong và ngoài nhà trường : Để quản
lý tổ chuyên môn đòi hỏi người tổ trưởng phải có sự hợp tác giữa các cá nhân
trong tổ tạo sự đoàn kết, kết hợp với các tổ chức trong nhà trường trong công tác
chuyên môn cũng như chất lượng học tập của học sinh như : Đội thiếu niên, đoàn
thanh niên, tổ chủ nhiệm..kết hợp với các tổ chức ngoài nhà trường tuyên truyền,
giáo dục học sinh : Hội phụ huynh, chính quyền sở tại...
Điều kiện cơ sở vật chất trang thiết bị dạy học: Mục tiêu cuối cùng của các
nhà trường giáo dục những con người hoàn thiện về tri thức và phẩm chất đạo đức
khả năng ứng dụng vào thực tiễn cuộc sống. Mục tiêu của các tổ chuyên môn cũng
đều nhằm phục vụ công tác dạy và học tập tốt cho ra đời những sản phẩm hoàn
thiện, vì vậy điều kiện cơ sở vật chất trang thiết bị dạy học có vai trò là nhân vật
thứ 3 ngoài giáo viên và học sinh.
Tổ chuyên môn chịu sự hướng dẫn chỉ đạo trực tiếp của hiệu trưởng thông
qua tổ trưởng chuyên môn. Công tác quản lý tổ chuyên môn dưới sự chỉ đạo, định
hướng của hiệu trưởng giúp tổ trưởng chuyên môn kịp thời điều chỉnh, bổ sung,
khắc phục những tồn tại để có thể có những giải pháp thực thi và hiệu quả đưa hoạt
động tổ chuyên môn đạt được những mục tiêu mà nhà trường giao cho.
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1
Từ những vấn đề lý luận liên quan đến khái niệm tổ chuyên môn, hoạt động
tổ chuyên môn, quản lý tổ chuyên môn trong trường THCS, các yếu tố ảnh hưởng
đến công tác quản lí tổ chuyên môn của tổ trưởng chuyên môn là sự phản ánh đầy
đủ và khá cụ thể về vị trí tầm quan trọng của tổ chuyên môn trong nhà trường
THCS trong việc nâng cao chất lượng giáo dục ở các nhà trường. Từ đó, Ban giám
hiệu nhà trường cần có biện pháp quản lý thích hợp đối với tổ trưởng chuyên môn,
đối với các tổ chuyên môn cho phù hợp để nâng cao chất lượng và hiệu quả quản
lý nhà trường.
10
Chu Thị Lý- trường THCS Thái Thịnh-Đống Đa-Hà Nội
Tải về để xem bản đầy đủ
29 trang
23/12/2024
160
Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một số biện pháp quản lý góp phần nâng cao chất lượng hoạt động của tổ chuyên môn ở trường Trung học cơ sở", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- skkn_mot_so_bien_phap_quan_ly_gop_phan_nang_cao_chat_luong_h.pdf
