SKKN Một số giải pháp phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn Lịch sử Lớp 5
Qua thực tế nhiều năm giảng dạy lớp 5, tôi nhận thấy đa số các em học sinh trường tôi là con nhà nông, điều kiện học tập có phần khó khăn hơn so với các em ở thành phố. Ngoài việc học tập ở lớp, về nhà các em còn phải làm một số việc phụ giúp gia đình. Hơn nữa về nhà đa phần các em lại không được kèm cặp hướng dẫn học tập. Việc học chủ yếu trông chờ vào thầy cô dạy ở trường. Chính vì vậy, nếu như thầy cô không có phương pháp hướng dẫn các em cách học tập trên lớp cũng như ở nhà thì các em sẽ khó đạt kết quả cao trong học tập.
`
Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội
Sáng kiến kinh nghiệm
Một số giải pháp phát huy tính tích cực của học sinh
khi dạy môn Lịch sử lớp 5
Môn: Lịch sử
Cấp học: Tiểu học
Năm học 2017 – 2018
Một số giải pháp phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn Lịch sử lớp 5.
A. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài:
Dân tộc Việt Nam có một nền văn hóa, một bề dày lịch sử lâu đời. Đó là
những ngày đầu vua Hùng dựng nước cho đến những năm tháng đấu tranh giữ
nước và xây dựng Tổ quốc. Từng chặng đường, từng giai đoạn đã ghi lại những
mốc son chói lọi, là niềm tự hào của cả dân tộc Việt Nam. Ai đã đi qua những
chặng đường ấy luôn cảm thấy yêu quê hương và con người Việt Nam biết
chừng nào. Thế hệ trẻ hôm nay sẽ viết tiếp những trang sử hào hùng cho dân tộc
bằng tài năng, trí tuệ và nhiệt huyết của mình. Để làm được điều đó, trước tiên
các em phải yêu thích lịch sử quê hương, bởi vì “ Yêu sử chính là làm cho tâm
hồn ta luôn hướng về đất nước”. Hơn thế nữa, người giáo viên còn cần phải có
kiến thức, am hiểu về lịch sử và bản thân giáo viên phải yêu mến, tự hào về lịch
sử thì mới thực sự làm tròn trách nhiệm vẻ vang đó.
Chương trình lịch sử lớp 5 giúp học sinh lĩnh hội được một số tri thức
ban đầu và thiết thực về xã hội. Đó là các sự kiện và nhân vật tiêu biểu trong
lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc. Từ đó hình thành và phát triển ở học
sinh các kỹ năng quan sát, mô tả, phân tích, so sánh, đánh giá mối quan hệ giữa
các sự kiện trong xã hội, đồng thời vận dụng các tri thức đã học vào thực tiễn
cuộc sống. Qua đó khơi dậy và bồi dưỡng tình yêu đất nước, hình thành thái độ
đúng đắn đối với bản thân, gia đình, cộng đồng, kích thích tính ham hiểu biết
khoa học của học sinh.Từ đó các em có lòng tự hào dân tộc phát huy mọi khả
năng xây dựng một tương lai xứng đáng với lịch sử của dân tộc.
Qua thực tế nhiều năm giảng dạy lớp 5, tôi nhận thấy đa số các em học
sinh trường tôi là con nhà nông, điều kiện học tập có phần khó khăn hơn so với
các em ở thành phố. Ngoài việc học tập ở lớp, về nhà các em còn phải làm một
số việc phụ giúp gia đình. Hơn nữa về nhà đa phần các em lại không được kèm
cặp hướng dẫn học tập. Việc học chủ yếu trông chờ vào thầy cô dạy ở trường.
Chính vì vậy, nếu như thầy cô không có phương pháp hướng dẫn các em cách
học tập trên lớp cũng như ở nhà thì các em sẽ khó đạt kết quả cao trong học tập.
Với vai trò là một giáo viên trực tiếp nhiều năm giảng dạy lớp 5, tôi
nhận thấy học sinh chưa thực sự chủ động, tích cực trong giờ học lịch sử. Bởi
vậy, giáo viên phải làm như thế nào để mỗi khi đến giờ học lịch sử học sinh cảm
thấy hứng thú, tích cực học hơn, các em không còn cảm thấy giờ học lịch sử
hôm nay mình lại chỉ nghe- ghi và đọc sách giáo khoa. Giáo viên cần hướng cho
các em nhận thấy trách nhiệm của mình trong mỗi giờ học lịch sử. Từ đó các em
mới có ý thức và biết tự phát huy tính tích cực của mình trong khi học. Bên cạnh
đó thì vai trò của người giáo viên cũng không kém phần quan trọng, giáo viên
2/20
Một số giải pháp phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn Lịch sử lớp 5.
cần xác định rõ giờ học hôm nay mình cần phải giảng dạy như thế nào? cần
truyền đạt những gì cho học sinh? Dạy làm sao cho học sinh dễ hiểu và dễ tiếp
thu nhất. Có như vậy thì giờ học lịch sử mới thành công.
Chính vì lẽ đó, trong năm học 2017-2018 này tôi mạnh dạn đưa ra: “ Một
số giải pháp phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn Lịch sử lớp 5”
nhằm giúp cho học sinh học tốt hơn môn học Lịch sử cũng như các môn học
khác để góp phần thúc đẩy phong trào dạy và học ở trường Tiểu học nơi tôi công
tác ngày một đi lên.
2. Đối tượng và thời gian nghiên cứu:
a. Đối tượng nghiên cứu:
Học sinh lớp 5A của tôi chủ nhiệm.
b. Thời gian nghiên cứu:
Năm học 2017 - 2018
3/20
Một số giải pháp phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn Lịch sử lớp 5.
B. NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận:
Như chúng ta đã biết kiến thức lịch sử ở tiểu học không được trình bày
theo một hệ thống chặt chẽ mà chỉ chọn ra những sự kiện, hiện tượng nhân vật
lịch sử tiêu biểu cho một giai đoạn lịch sử nhất định đưa vào chương trình phân
môn Lịch sử.
Tuy vậy, những kiến thức trong phân môn Lịch sử vẫn đảm bảo tính hệ
thống và tính logic của lịch sử ở mức độ thích hợp nhất định.
Phân môn Lịch sử ở lớp 5 cũng không nằm ngoài cơ sở trên gồm 35 tiết
(trong đó có 2 tiết dành cho địa phương và 2 tiết ôn tập, kiểm tra cuối mỗi kì)
với các nhân vật lịch sử và sự kiện chính sau:
Nhân vật lịch sử: Bình Tây đại nguyên soái Trương Định, Nguyễn Trường
Tộ mong muốn đổi mới đất nước, Phan Bội Châu và phong trào Đông Du,
Quyết chí ra đi tìm đường cứu nước.
Sự kiện lịch sử: Hơn 80 năm chống thực dân Pháp (1858 - 1945); Xô Viết
Nghệ Tĩnh; Các cuộc khởi nghĩa và hoạt động yêu nước chống thực dân Pháp
cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX; Thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam(3/2/1930);
Cách mạng tháng Tám thành công (19/8/1945) và tuyên ngôn Độc lập
(2/9/1945); Chín năm kháng chiến chống Pháp (1945 - 1954). Các chiến dịch
quân sự lớn như: Chiến thắng Việt Bắc thu-đông 1947; Chiến thắng Biên giới
thu- đông 1950; Chiến thắng Điện Biên Phủ. Hiệp định Giơ-ne-vơ chấm dứt
chiến tranh lập lại hoà bình ở Việt Nam; Kháng chiến chống Mỹ và xây dựng
đất nước (1954 - 1975); Xây dựng chủ nghĩa xã hội trong cả nước (năm 1975
đến nay).
Với nội dung kiến thức như vậy là vừa tầm với học sinh ở lứa tuổi lớp 5.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy học sinh học phân môn Lịch sử thường tiếp thu một
cách thụ động do đa số giáo viên chỉ dùng một phương pháp đã cũ là thuyết
trình cốt sao cho học sinh chỉ cần nhớ tên nhân vật và sự kiện lịch sử là đủ.
Chính vì vậy học sinh không hứng thú trong các giờ lịch sử và đặc biệt không
hình dung được sinh động về các sự kiện lịch sử đã diễn ra cách các em rất xa.
Từ đó dễ tạo cho các em có thói quen ỷ lại, thụ động, dễ quên và trì trệ trong tư
duy.
Trên đây là một số cơ sở lí luận và tình hình thực tế dạy môn Lịch sử
lớp 5 mà tôi đã gặp phải trong những năm học trước. Tất nhiên còn nhiều tồn tại
ở giáo viên và học sinh. Vậy khi hướng dẫn học sinh lĩnh hội kiến thức phân
môn Lịch sử như thế nào để phát huy tính tích cực của học sinh là một điều mà
tôi và đồng nghiệp trong trường rất quan tâm.
4/20
Một số giải pháp phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn Lịch sử lớp 5.
2. Khảo sát thực tế đầu năm:
Khi mới nhận các em lớp 5A, qua trao đổi và thông qua một số tiết dạy
của 3 tuần đầu tháng 9. Tôi nhận thấy thực trạng học phân Môn Lịch sử thật
đáng báo động. Cụ thể số liệu điều tra và khảo sát đầu năm được thể hiện rõ qua
bảng sau:
Tổng số học sinh lớp 5A : 35 em
Kết quả điều tra khảo sát đầu năm
Sĩ số
học sinh
Hoàn thành tốt
Hoàn thành
Chưa hoàn thành
SL
2
TL
SL
20
TL
SL
13
TL
35
5,7%
57,2%
37,1%
3. Thực trạng của vấn đề:
Trong những năm gần đây được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của các cấp
quản lý mà chất lượng giáo dục nói chung ở các trường đang ngày một đi lên.
Song bên cạnh những kết quả đã đạt được đó thì từ thực tế cho thấy chất lượng
dạy và học phân môn Lịch sử nói riêng ở Tiểu học vẫn còn nhiều hạn chế cần
khắc phục, nguyên nhân dẫn đến hạn chế đó bởi:
- Điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường còn nghèo nàn, đặc biệt là trang
thiết bị phục vụ cho một tiết dạy.
- Do điều kiện kinh tế còn hạn hẹp nên nhà trường chưa thường xuyên tổ
chức cho giáo viên và học sinh khối lớp 5 đi tham quan các di tích hay bảo tàng.
- Giáo viên phần lớn còn chưa chú tâm nhiều đến việc dạy phân môn
Lịch sử, có chăng chỉ là ở những tiết chuyên đề, thao giảng hay thẩm định.
- Đa số giáo viên đều nắm chắc về chuyên môn cũng như phương pháp
giảng dạy song vốn kiến thức về lịch sử còn hạn chế do không có cơ hội tham
quan học tập.
- Đa số HS là con em gia đình nông thôn, điều kiện kinh tế còn khó khăn,
ngoài giờ học trên lớp về nhà các em phải làm nhiều việc nhà giúp bố mẹ nên
các em ít có thời gian được trau dồi kiến thức lịch sử qua việc đọc sách báo,
truyện hay tìm hiểu thông tin trên mạng,…
- Do vốn hiểu biết của cha mẹ các em còn hạn chế nên sự quan tâm cũng
như việc đầu tư trang thiết bị phục vụ việc học của con em mình còn ít.
5/20
Một số giải pháp phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn Lịch sử lớp 5.
4. Các giải pháp
Từ cơ sở lý luận và thực trạng ban đầu, để nâng cao hiệu quả giờ dạy Lịch
Sử cho học sinh tôi đã tiến hành với những giải pháp sau:
Giải pháp 1: Lựa chọn phương pháp và hình thức dạy học.
- Trước hết giáo viên phải là người yêu thích sử, tự trang bị cho mình thật
nhiều kiến thức bên cạnh việc nghiên cứu kĩ sách giáo khoa, nắm vững các kiến
thức mục tiêu cơ bản cần truyền đạt, đảm bảo một hệ thống kiến thức liên tục,
có sự liên hệ liền mạch: các thời kì- các sự kiện - các nhân vật lịch sử tiêu biểu.
- Giáo viên cần phối hợp giữa lí thuyết và thực hành, sử dụng kết hợp linh
hoạt các phương pháp và các hình thức dạy học, trong đó chú trọng phát huy
năng lực chủ động sáng tạo nơi các em.
Ví dụ: Khi dạy bài: “ Quyết chí ra đi tìm đường cứu nước” nội dung bài
học này khá gần gũi với các em, giáo viên nên giao nhiệm vụ cho các em về nhà
sưu tầm tư liệu về tiểu sử của Bác, trao đổi trình bày trong nhóm và trước lớp.
Đây chính là cách giúp học sinh chủ động tiếp cận kiến thức thông qua sự dẫn
dắt của giáo viên.
- Khi tiến hành một hoạt động dạy học, chúng ta cần dựa trên trình độ
thực tế của lớp mà lựa chon phương pháp, hình thức phù hợp nhất.
Chẳng hạn trong mỗi bài dạy, chúng ta cần xây dựng một hệ thống câu
hỏi từ dễ đến khó. Qua đó, giáo viên lựa chọn phương pháp đàm thoại- vấn đáp
hay thảo luận nhóm, trao đổi, ... theo hình thức cá nhân, nhóm nhỏ hay nhóm
lớn, ... để giải quyết những vấn đề đặt ra.
- Việc linh hoạt tổ chức đối tượng học sinh hoạt động theo nhóm cũng
cần được quan tâm, tránh áp đặt cố định số lượng hoặc trình độ học sinh hay để
học sinh quá đông trong một nhóm.
- Nếu trong quá trình dạy học giáo viên cần các em trả lời một vấn đề
khó, chúng ta nên có sự đan xen về trình độ học sinh trong cùng một nhóm để
các em hỗ trợ nhau. Nhưng cũng có lúc chúng ta hãy tạo điều kiện cho các em
còn chậm, còn nhiều hạn chế cùng làm việc với nhau theo nhóm và dành riêng
cho các em một nội dung dễ hơn. Đây cũng là lúc giáo viên phát huy vai trò của
mình “ Dạy học phân hóa đối tượng học sinh.”
Ví dụ: Khi dạy bài Bác Hồ đọc tuyên ngôn độc lập. Tôi hỏi câu hỏi:
+ Em hãy nhắc lại lời khẳng định của Bác Hồ ở cuối bản Tuyên ngôn Độc lập?
+ Lời khẳng định của Bác ở cuối bản Tuyên ngôn Độc lập thể hiện điều gì?
Nội dung của hai câu hỏi trên có liên quan lôgic đến nhau, vì vậy đối với
câu hỏi thứ nhất tôi gọi đối tượng là học sinh chậm, còn hạn chế và câu hỏi thứ
hai dành cho đối tượng học sinh học tốt hơn. Như vậy cả hai nhóm đối tượng này
6/20
Một số giải pháp phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn Lịch sử lớp 5.
đều hỗ trợ cho nhau và cùng giúp nhau đi đến một mục đích chung cuối cùng là hiểu
được ý nghĩa lời khẳng định của Bác trong bản Tuyên ngôn Độc lập.
- Giáo viên nên tạo cơ hội cho các em cùng tham gia vào quá trình tìm
hiểu, hình thành kiến thức thông qua các nhiệm vụ như: tổ chức thảo luận, phân
tích vấn đề, sắm vai tái hiện lại sự việc đã diễn ra, thu thập tư liệu và trình bày
những hiểu biết của mình qua trò chơi lớp học nhằm tạo sự hứng thú, phát huy
tính tích cực vốn có ở học sinh.
Ví dụ khi dạy bài : Quyết chí ra đi tìm đường tìm đường cứu nước, để học
sinh chú ý hơn và nhận biết nhanh hơn về ý chí quyết tâm tìm đường cứu nước
của anh Thành thì tôi cho học sinh đóng vai anh Thành và anh Tư Lê trong cuộc
trò chuyện giữa hai người để gây sự chú ý và hưng phấn hơn cho học sinh. Sau
khi kết thúc cuộc trò truyện đó tôi lại cho học sinh trao đổi nêu ý kiến nhận xét
về ý chí cũng như tính cách giữa anh Thành và anh Tư Lê.
- Khi phải truyền đạt tường thuật lại một vấn đề lịch sử, giáo viên cần chú
ý cách diễn đạt, giọng kể sao cho phù hợp, hấp dẫn thu hút sự chú ý của học
sinh, lồng giáo dục ý nghĩa lịch sử, khơi gợi niềm tự hào về truyền thống đấu
tranh của dân tộc.
Ví dụ khi giới thiệu về nhân vật lịch sử, cụ thể là tấm gương chiến đấu
của anh La Văn Cầu trong trận chiến thắng Biến Giới thu- đông 1950 giọng kể
của giáo viên cần thể hiện rõ sự sâu lắng, nhấn giọng khi nhắc đến tình huống
hy sinh anh dũng của anh. Trong khi kể tôi phát hiện ra được cảm xúc khâm
phục hiện rõ qua từng nét mặt của các em. Khi kể xong tôi lại cho các em suy
nghĩ và nêu xem mình đã học được điều gì từ anh?
Hay khi kể về một sự kiện lịch sử nào đó, giáo viên cần trình bày với
giọng nói rõ ràng, mang tính chất tường thuật, lưu ý những mốc thời gian gắn
với sự kiện diễn ra tại địa điểm nào, kết hợp phương tiện trực quan để làm rõ ý
cần minh họa.
- Không chỉ thế giáo viên còn cần dành ít thời gian để có những cuộc trao
đổi nhỏ với các em, để từ đó sẽ giúp bản thân định hướng thêm trong bài dạy
của mình.
Chẳng hạn sau mỗi bài học giáo viên trao đổi với học sinh qua một số câu
hỏi như:
+ Sau bài học này, em có suy nghĩ gì?
+ Bài học hôm nay, em tâm đắc nhất điều gì?
+ Ý kiến của em về vấn đề này như thế nào?...
Một trong những yếu tố quyết định thành công của một giờ dạy lịch sử
nói riêng cũng như giờ dạy các môn học khác đó chính là phương pháp dạy học
7/20
Một số giải pháp phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn Lịch sử lớp 5.
của giáo viên. Có rất nhiều phương pháp dạy học từ lâu đã trở thành quen thuộc
với tất cả những ai đã đứng trên bục giảng, nhưng với phân môn Lịch sử thì
phương pháp trực quan được xem là một trong những phương pháp chủ đạo. Dù
vậy không có phương pháp nào là vạn năng cả mà cái khéo và thành công ở đây
chính là người giáo viên vận dụng phối hợp chúng như thế nào cho hài hòa, phù
hợp với mục tiêu bài, với điều kiện, trình độ, ... của lớp học, của học sinh nhằm
đạt hiệu quả cao nhất.
Nếu tất cả các biện pháp đều có sự kết hợp đồng bộ, nhịp nhàng thì việc
làm cho các em yêu thích môn lịch sử, tự tìm đến với lịch sử quê hương mình là
điều không khó chút nào.
Giải pháp 2: Lựa chọn phương tiện dạy học.
Như chúng ta đã biết để có một tiết dạy lịch sử được coi là thành công thì
song song với việc giáo viên phải kết hợp sử dụng nhiều phương pháp dạy học
thì việc sưu tầm và lựa chọn những tư liệu, tranh ảnh, bản đồ và tư liệu lịch sử là
hết sức cần thiết và quan trọng. Giáo viên và học sinh phải cùng thống nhất và
hỗ trợ cho nhau trong việc sưu tầm đồ dùng để phục vụ cho mỗi bài học lịch sử.
Giáo viên cần phải giao việc cho học sinh rõ ràng, cụ thể, việc giao phải phù hợp
với năng lực cũng như sở thích của học sinh.
Ví dụ: Khi dạy bài lịch sử địa phương thì giáo viên có thể giao cho học
sinh sưu tầm tư liệu lịch sử, tranh ảnh chụp về các di tích lịch sử của địa
phương, ... Những hình ảnh sưu tầm này để phục vụ cho phần trò chơi giới thiệu
điều mình biết về lịch sử địa phương.
Giáo viên cần đối chiếu với những phương tiện mà nhà trường đã trang bị
để giáo viên và học sinh chủ động trong bài dạy, Ngoài ra giáo viên cần biết
phối kết hợp với phụ huynh học sinh trong việc sưu tầm, đóng góp cho nhà
trường. Chủ động đề nghị với Ban giám hiệu cho học sinh lớp 5 được đi tham
quan các di tích lịch sử ( Năm học 2017-2018 trường tôi đã tổ chức cho học sinh
đi tham quan học tập tại Văn Miếu Quốc Tử Giám – Hà Nội.).
Cụ thể trong tiết dạy lịch sử địa phương, ngoài việc giáo viên và học sinh
sưu tầm tư liệu, thông tin, bài hát, đoạn phim tư liệu , ...thì còn có cách khác
chắc chắn sẽ đạt hiệu quả cao hơn đó là giáo viên xin phép nhà tổ chức đưa các
em học sinh đến thăm quan ngôi Đình của địa phương ( Đây là một ngôi đình
được nhà nước công nhận là Di tích lịch sử đặc biệt cấp Quốc gia). Nếu được
như vậy thì chắc chắn giờ học đó sẽ rất sôi nổi và đạt nhiều thành công.
8/20
Một số giải pháp phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn Lịch sử lớp 5.
Giải pháp 3: Khai thác phương tiện dạy học.
Như chúng ta đã biết nếu trong một tiết dạy mà giáo viên và học sinh có
chuẩn bị những đồ dùng hay những phương tiện dạy học một cách đầy đủ và
sinh động nhưng trong quá trình giảng dạy lại không biết nên sử dụng chúng vào
những lúc nào, vào những thời điểm nào cho phù hợp thì dù có chẩn bị kĩ và đầy
đủ đến mấy cũng trở nên vô nghĩa và thất bại mà thôi. Do vậy, tất cả những hình
ảnh, lược đồ, sơ đồ, đoạn phim tư liệu làm phương tiện trực quan phục vụ trong
từng tiết dạy phải rõ ràng, chính xác và làm nổi bật được nội dung bài dạy, nội
dung tìm hiểu.
Một điều đáng lưu ý hơn nữa là ngoài việc sử dụng đồ dùng đúng lúc,
đúng thời điểm và phù hợp với nội dung bài ra thì đối với những bài mà ta cần
sử dụng lược đồ để nêu diễn biến một chiến dịch hay bất kì một trận đánh nào,
chúng ta nên làm những mũi tên động, màu sắc phù hợp nhằm thu hút sự chú ý
và ghi nhớ ở các em.
Ví dụ dạy bài “ Chiến thắng Biên giới Thu- đông 1950” khi chỉ đường
quân ta tiến công chặn đánh để chiếm cụm cứ điểm Đông Khê thì giáo viên nên
sử dụng mũi tên động màu đỏ để nhằm gây sự chú ý theo dõi của học sinh. Đồng
thời học sinh nhìn cũng được rõ hơn.
Ngoài những phương tiện dạy học truyền thống đã rất quen thuộc đối với
các thầy cô giáo đứng lớp thì ta nhận thấy rằng việc ứng dụng công nghệ thông
tin để soạn giáo án luôn đem lại hiệu quả cao trong việc giảng dạy.Tuy rằng việc
9/20
Một số giải pháp phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn Lịch sử lớp 5.
soạn được một bài giáo án điện tử cho một tiết dạy lịch sử thì quả thật mất rất
nhiều thời gian và công phu, nhưng trong khi dạy thì lại rất nhẹ nhàng thu hút
được sự chú ý bởi những hình ảnh, hay đoạn phim tư liệu, ... điều đó giúp các
em dễ ghi nhớ và khắc sâu nhanh về bài học đó.
Chẳng hạn khi dạy bài “ Bác Hồ đọc bản tuyên ngôn độc lập” tôi lồng một
đoạn phim tư liệu về hình ảnh Bác Hồ đọc bản tuyên ngôn độc lập với giọng nói
ấm áp thân thương “ Tôi nói đồng bào nghe rõ không?” thì chắc chắn sẽ để lại
ấn tượng ghi nhớ hết sức sâu sắc cho các em về bài học.
Nói tóm lại, việc sử dụng hay khai thác đồ dùng dạy học trong từng tiết
học lịch sử nói riêng và mọi tiết học khác nói chung có thể coi là một nghệ
thuật biểu diễn của giáo viên cần nhẹ nhàng- khéo léo và hiệu quả.
Giải pháp 4: Khai thác môi trường học tập
Môi trường học tập của các em đối với môn lịch sử quả thật là rộng lớn,
nơi các em ở, vui chơi, học tập cũng đủ làm gợi trí tò mò của các em, các em
cần có thói quen quan sát cuộc sống xung quanh mình. Vì vậy đây là nguồn tư
liệu vô cùng quý giá không chỉ đối với phân môn Lịch sử nói riêng mà của tất cả
các môn học khác. Như vậy, giáo viên sẽ là người giúp các em hình thành thói
quen đó thông qua việc giao nhiệm vụ cụ thể, phù hợp qua từng tiết dạy.
+ Lớp học: Việc xây dựng lớp học thân thiện là điều cần thiết và trong đó
chúng ta không thể bỏ qua mảng lịch sử. Những bài văn, hình ảnh, một câu
chuyện do chính các em sưu tầm, viết ra sẽ góp phần làm cho tâm hồn các em
phong phú, và có tác động đến tất cả bạn bè xung quanh.
Ví dụ: giáo viên hướng cho các em tự lập sổ tay lịch sử vào mỗi tuần
( hoặc mỗi tháng) các em có thể sưu tầm và giới thiệu về một nhân vật lịch sử
hoặc một sự kiện lịch sử nào đó.
+ Trường học: Việc tổ chức các hoạt động tham quan, dã ngoại, các buổi
lễ kỉ niệm thông qua các hình thức như: hội thi, trò chơi, tranh vẽ, ...cũng giúp
các em khắc họa được những nét tiêu biểu về một số sự kiện, nhân vật lịch sử
một cách tự nhiên và nhẹ nhàng.
Giáo viên nên đề nghị với nhà trường tổ chức cho học sinh tham quan di
tích lịch sử, tổ chức triển lãm thông tin hình ảnh lịch sử do chính các em sưu
tầm rồi sắp xếp diễn biến theo từng chặng thời gian (có sự hỗ trợ của Đoàn- Đội)
+ Gia đình: Như ta cũng thấy gia đình là tế bào của xã hội, là môi trường
quan trọng tác động đến việc hình thành nhân cách cho các em, nét đẹp truyền
thống của gia đình Việt Nam vẫn giữ được đó là nhiều thế hệ cùng chung sống
trong một mái nhà: ông, bà, cha, mẹ, con, cháu cho nên đây cũng là một môi
trường học tập gần gũi với các em, những câu chuyện lịch sử sống động từ kinh
10/20
Tải về để xem bản đầy đủ
42 trang
25/10/2024
550
Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một số giải pháp phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn Lịch sử Lớp 5", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- skkn_mot_so_giai_phap_phat_huy_tinh_tich_cuc_cua_hoc_sinh_kh.doc
