SKKN Nâng cao vai trò của Hội đồng tự quản ở Mô hình trường học mới thông qua công tác chủ nhiệm
Thế mà, trong thực tế có những quan niệm sai lầm trong nhận thức về chức vụ giáo viên chủ nhiệm (GVCN) lớp chưa tương xứng với tầm quan trọng của chức vụ này, chưa đúng với các văn bản luật cũng như các văn bản quản lí giáo dục quy định và thậm chí có cả những phương pháp giáo dục lỗi thời. Ngoài ra có những GVCN lớp quá dễ dãi, buông lỏng quản lý, thiếu trách nhiệm với lớp, với chức năng đã được giao. Với nhiệm vụ đổi mới giáo dục như hiện nay, học sinh học mô hình Trường học mới cần được phát triển toàn diện về học tập và phẩm chất, năng lực song song với điều đó GVCN cần xây dựng đội ngũ Hội đồng tự quản có năng lực điều hành mọi hoạt động của lớp; xây dựng kế hoạch phát triển tập thể học sinh; động viên; khuyến khích tạo nên sự đoàn kết thống nhất trong lớp, tạo điều kiện phát huy ý thức tự quản, tích cực chủ động trong mọi hoạt động. Đây vừa là trách nhiệm vừa thể hiện được mối thân tình trong quan hệ giữa thầy và trò. Do vậy để giáo dục được HS ở mô hình trường học mới không chỉ cần sự quan tâm, tinh thần trách nhiệm cao của GVCN mà cần phải nắm bắt được xu thế và các phương pháp phù hợp với điều kiện hiện nay.
“Nâng cao vai trò của Hội đồng tự quản ở Mô hình trường học mới thông qua công
tác chủ nhiệm”.
MỤC LỤC
Nội dung
Trang
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở lí luận
2
3
4
6
7
7
8
8
II. Cơ sở thực tiễn
III. Đối tượng và nhiệm vụ nghiên cứu
IV. Phương pháp nghiên cứu
V. Phạm vi nghiên cứu
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Đặc điểm nổi bật của mô hình “Trường học mới” ở bậc trung học
cơ sở
II. Vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong nhà trường phổ thông
8
III. Những hiểu biết về Hội đồng tự quản học sinh
IV. Biện pháp thực hiện
V. Kết quả kiểm nghiệm đề tài
C. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
I. Kết luận
10
12
39
42
42
42
43
56
II. Khuyến nghị
PHỤ LỤC
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Trang 1/ 57
“Nâng cao vai trò của Hội đồng tự quản ở Mô hình trường học mới thông qua công
tác chủ nhiệm”.
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
Đảng và Nhà nước ta đã xác định sự nghiệp trồng người không chỉ là sự
nghiệp của toàn nhân loại nói chung mà còn của toàn Đảng, toàn dân ta nói
riêng. Đối với nước ta, giáo dục được xác định là “quốc sách hàng đầu”, là vô
cùng quan trọng và cấp thiết bởi sự thành đạt của một con người, sự phát triển
của một thế hệ, sự hưng thịnh của đất nước đều phụ thuộc vào kết quả của hoạt
động giáo dục
“Vì lợi ích mười năm trồng cây
Vì lợi ích trăm năm trồng người”.
Hơn thế, trong một thời đại hội nhập kinh tế, thời đại công nghệ thông tin phát
triển như vũ bão hiện nay thì giáo dục lại vô cùng cần thiết. Làm thế nào để
những người chủ tương lai của đất nước có đủ đức lẫn tài? Làm thế nào để sự
nghiệp giáo dục mang lại hiệu quả tốt? Đây chính là trách nhiệm chung của toàn
xã hội
Những năm gần đây, ngành giáo dục quận tôi luôn đi đầu trong việc thực
hiện các dự án về sư phạm, với mục tiêu đổi mới chương trình giáo dục, trong
đó việc đổi mới chương trình giáo dục phổ thông là một trong những nhiệm vụ
quan trọng được đặt lên hàng đầu.
Mục tiêu của việc đổi mới chương trình giáo dục phổ thông là xây dựng
nội dung chương trình, phương pháp giáo dục, sách giáo khoa phổ thông mới
nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện thế hệ trẻ, đáp ứng yêu cầu phát
triển nguồn nhân lực phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, phù hợp
với thực tiễn và truyền thống Việt Nam; tiếp cận trình độ giáo dục phổ thông ở
các nước phát triển trong khu vực và thế giới. Trong đó đổi mới phương pháp
giáo dục nói chung và phương pháp dạy học nói riêng theo hướng phát huy tính
tích cực, tự giác, chủ động của người học được xác định là một nhiệm vụ quan
trọng, mang tính đột phá của các nhà trường, các giáo viên.
Và Dự án mô hình trường học mới (MHTHM) đã được lựa chọn là Dự án
về sư phạm với trọng tâm đổi mới phương pháp, tổ chức lớp học và đánh giá
học sinh theo xu hướng của giáo dục hiện đại.
Với nhiều ưu điểm nổi trội của chương trình và kết quả mà các trường
Tiểu học trong quận đã đạt được, trong năm học 2015- 2016, thực hiện theo
Công văn số 4509/BGDĐT – GDTrH ngày 03/9/2015 của Bộ Giáo dục và Đào
tạo về việc hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ giáo dục trung học năm 2015- 2016;
Công văn số 4668/BGDĐT – GDTrH ngày 10/9/2015 của Bộ GDĐT về việc
triển khai mô hình trường học mới Việt Nam cấp trung học cơ sở (THCS), quận
tôi tiến hành dạy thí điểm ở hai trường THCS trên địa bàn. Đơn vị tôi công tác
Trang 2/ 57
“Nâng cao vai trò của Hội đồng tự quản ở Mô hình trường học mới thông qua công
tác chủ nhiệm”.
rất vinh dự khi được chọn là người tiên phong đi đầu mô hình THM ở bậc
THCS ở hai lớp 6A3 và 6A4. Bản thân tôi được ban giám hiệu nhà trường tin
tưởng giao nhiệm vụ chủ nhiệm đồng thời dạy môn Toán lớp 6A3.
Ở mô hình này, quản lí lớp học là “Hội đồng tự quản học sinh”
(HĐTQHS) , các “ban” trong lớp, do học sinh tự nguyện xung phong và được
các bạn tín nhiệm. Thông qua “Hội đồng tự quản học sinh” học sinh được phát
huy quyền làm chủ quá trình học tập, giáo dục. Học sinh (HS) có điều kiện hiểu
rõ quyền và trách nhiệm trong môi trường giáo dục, được rèn các kĩ năng lãnh
đạo, kĩ năng tham gia, hợp tác trong các hoạt động. Để mô hình vận dụng thành
công, hiệu quả thì ngoài việc tăng cường đầu tư về cơ sở vật chất, trang thiết bị
dạy học. Chúng ta cần quan tâm sâu sắc đến yếu tố con người, trong đó trang bị
cho đội ngũ giáo viên các cách tổ chức dạy học, cách thành lập và bồi dưỡng
năng lực cho Hội đồng tự quản lớp học. Là giáo viên chủ nhiệm của lớp, tôi luôn
trăn trở làm thế nào để các em tự quản tốt, phát huy hết vai trò của Hội đồng tự
quản. Đó chính là lý do bản thân chọn đề tài “Nâng cao vai trò của Hội đồng tự
quản ở Mô hình trường học mới thông qua công tác chủ nhiệm”.
I. Cơ sở lí luận
Mô hình trường học mới là mô hình thực hiện đổi mới phương pháp dạy
học theo nguyên tắc lấy học sinh làm trung tâm. Giáo viên không trực tiếp cung
cấp kiến thức có sẵn trong sách. Học sinh tự thảo luận theo nhóm, phân công
nhiệm vụ cho nhau và khi gặp vấn đề khó mới yêu cầu sự trợ giúp của giáo viên.
Đặc biệt với mô hình này, học sinh sẽ có nhiều cơ hội thể hiện mình, chủ động
hơn trong mọi hoạt động học tập cũng như sinh hoạt, trên tinh thần hợp tác cùng
nhau. Học sinh được hình thành ba năng lực và tám phẩm chất, đó là những
nhân tố rất quan trọng giúp hình thành những con người “Nhân đức vẹn toàn”
Học sinh ở Trung học cơ sở, lứa tuổi vị thành niên, về tâm sinh lý là lứa
tuổi có biến động rất mạnh. Vì thế, mức độ ổn định trong quá trình hình thành
nhân cách chưa cao. Các em dễ nghe lời cha mẹ, thầy cô giáo, người lớn tuổi,
song lại cũng rất dễ nhiễm các tác động tiêu cực từ gia đình, bạn bè, xã hội, đặc
biệt trong thực tế xã hội hiện nay, cơ hội cái xấu tác động vào quá trình rèn
luyện nhân cách, vào tư tưởng, tình cảm của các em là rất nhiều. Bởi vậy nếu
không có nề nếp tốt từ trong gia đình, ở trường lớp học sinh sẽ rất dễ có những
thay đổi bất thường, tiêm nhiễm những tệ nạn xã hội rất nhanh, nhiều khi đi
ngược lại mong muốn của người lớn.
Dù ở bất cứ mô hình dạy học nào thì vai trò của người giáo viên chủ
nhiệm là vô cùng quan trọng trong việc hình thành cho học sinh những cơ sở
ban đầu và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng sống cơ
Trang 3/ 57
“Nâng cao vai trò của Hội đồng tự quản ở Mô hình trường học mới thông qua công
tác chủ nhiệm”.
bản. Khi bàn về vai trò yếu tố giáo dục trong sự phát triển nhân cách con người,
Bác Hồ đã viết trong bài thơ “Nửa đêm” (trích “Nhật ký trong tù”):
“Hiền dữ phải đâu tính sẵn.
Phần nhiều do giáo dục mà nên”.
Ngoài ra, theo ông Phạm Huy Đức ( PCT kiêm TTK Hội Khoa học Tâm lý ): vai
trò của giáo viên chủ nhiệm trong nhà trường phổ thông hết sức quan trọng.
Ngoài chức năng, nhiệm vụ của một giáo viên bình thường, giáo viên chủ nhiệm
là người quản lý toàn bộ hoạt động giáo dục của lớp mình, đặc biệt là chăm lo
hình thành, nuôi dưỡng, phát triển nhân cách của học sinh. Giáo viên chủ nhiệm
là cầu nối giữa Hiệu trưởng nhà trường với học sinh, cha mẹ các em và đoàn
thể mà các em sinh hoạt.
Thế mà, trong thực tế có những quan niệm sai lầm trong nhận thức về
chức vụ giáo viên chủ nhiệm (GVCN) lớp chưa tương xứng với tầm quan trọng
của chức vụ này, chưa đúng với các văn bản luật cũng như các văn bản quản lí
giáo dục quy định và thậm chí có cả những phương pháp giáo dục lỗi thời.
Ngoài ra có những GVCN lớp quá dễ dãi, buông lỏng quản lý, thiếu trách nhiệm
với lớp, với chức năng đã được giao. Với nhiệm vụ đổi mới giáo dục như hiện
nay, học sinh học mô hình Trường học mới cần được phát triển toàn diện về học
tập và phẩm chất, năng lực song song với điều đó GVCN cần xây dựng đội ngũ
Hội đồng tự quản có năng lực điều hành mọi hoạt động của lớp; xây dựng kế
hoạch phát triển tập thể học sinh; động viên; khuyến khích tạo nên sự đoàn kết
thống nhất trong lớp, tạo điều kiện phát huy ý thức tự quản, tích cực chủ động
trong mọi hoạt động. Đây vừa là trách nhiệm vừa thể hiện được mối thân tình
trong quan hệ giữa thầy và trò. Do vậy để giáo dục được HS ở mô hình trường
học mới không chỉ cần sự quan tâm, tinh thần trách nhiệm cao của GVCN mà
cần phải nắm bắt được xu thế và các phương pháp phù hợp với điều kiện hiện
nay.
II. Cơ sở thực tiễn:
1.Thuận lợi
a) Về phía nhà trường và các cấp ngành:
- Ban giám hiệu (BGH) rất quan tâm, tạo điều kiện về mọi mặt để lớp
triển khai tốt mô hình VNEN, có những định hướng kịp thời cho GV trong công
tác chủ nhiệm, được rất nhiều sự quan tâm, hỗ trợ của ngành và của chính quyền
địa phương.
- Tài liệu học tập của học sinh được cấp phát đầy đủ và trong tài liệu có
tranh ảnh rất đẹp nên thu hút được học sinh học tập.
b) Về phía giáo viên:
Trang 4/ 57
“Nâng cao vai trò của Hội đồng tự quản ở Mô hình trường học mới thông qua công
tác chủ nhiệm”.
- Có 5/14 giáo viên dạy ở lớp là giáo viên giỏi cấp quận.
- Bản thân giáo viên nhiệt tình, có tay nghề vững vàng và được tham gia
lớp tập huấn về phương pháp, nội dung dạy học theo Mô hình THM của Sở
GDĐT Hà Nội tháng 7 năm 2015
- GVCN phối hợp rất tốt với giáo viên bộ môn và giáo viên Tổng phụ
trách, các tổ chức Đội Thiếu niên Tiền Phong Hồ Chí Minh, Đoàn Thanh niên
cộng sản Hồ Chí Minh trong việc giáo dục học sinh.
c) Về phía phụ huynh:
Ban phụ huynh lớp quan tâm, sát sao, ủng hộ nhiệt tình, chung tay với cô
trò trong nhiều hoạt động như:
- Trang trí cơ sở vật chất (CSVC): hệ thống bảng ghim; sơn lớp sáng, đẹp;
tự đóng hòm thư, giá sách, giá để cốc và cốc nước mới...
- Ủng hộ và tổ chức cho lớp trong các hoạt động tập thể: Vui trung thu,
sinh nhật, thưởng HS xuất sắc nhất tháng….
- Phụ huynh học sinh (PHHS) quan tâm mua sắm đầy đủ đồ dùng học tập
cho học sinh, thưởng xuyên trao đổi với GVCN về những thuận lợi, khó khăn
trong những buổi đầu HS tiếp cận MHTHM để biết được thông tin đa chiều của
con em.
d) Về phía học sinh:
- Học sinh nhiệt tình, hăng hái tham gia tổ chức, trang trí lớp.
- Học sinh chủ động, sáng tạo trong mọi hoạt động được giao.
- Học sinh phát huy tốt khả năng lãnh đạo, kĩ năng giao tiếp, tổ chức hoạt
động nhóm, kĩ năng thuyết trình, từ đó các em tự tin hơn, mạnh dạn hơn về mọi
mặt.
- Không khí lớp học sôi nổi.
e) Cơ sở vật chất
- Cơ sở trường lớp khang trang, được sơn lại màu sáng. Lớp học có đầy
đủ hệ thống bóng đèn, máy quạt, cửa sổ, cửa chính, máy chiếu projector, máy
chiếu vật thể cung cấp đủ ánh sáng cho các em học tập.
- Môi trường học tập sạch sẽ, thân thiện.
2. Khó khăn
a) Về phía giáo viên
- Đây là lần đầu tiên, tôi được trực tiếp tham gia giảng dạy thí điểm mô
hình trường học mới, nhưng với bản thân cũng đang vừa trải nghiệm, vừa rút
kinh nghiệm nên đôi lúc còn lúng túng, chưa biết làm thế nào để lựa chọn và xây
dựng ban HĐTQ của lớp được tốt.
Trang 5/ 57
“Nâng cao vai trò của Hội đồng tự quản ở Mô hình trường học mới thông qua công
tác chủ nhiệm”.
- Trong một lớp học có nhiều đối tượng học sinh, không phải học sinh nào
cũng có khả năng lãnh đạo được cả tập thể, có nhiều em còn nhút nhát. Vì thế để
lựa chọn ra được một Ban tự quản để giúp giáo viên điều hành lớp thì vẫn là một
việc làm phải tốn rất nhiều thời gian (khoảng 3 tháng đầu năm học).
b) Về phía phụ huynh
- Một số phụ huynh còn còn chưa tin tưởng, lo ngại khi con em học ở mô
hình THM đặc biệt là cách thức thi vào lớp 10.
- Một số ít PHHS chưa phối hợp chặt chẽ với GV, đôi khi còn bênh con.
c)Về phía học sinh
- Hội đồng tự quản đôi lúc chưa mạnh dạn, tổ chức chưa có hiệu quả,
chưa linh hoạt trong việc điều hành lớp, nhóm hoạt động. Một số em vẫn có thói
quên nghe lời cô chứ không nghe lời bạn.
- Mô hình học nhóm suốt trong buổi học, tạo cho một bộ phận học sinh có
cơ hội nói chuyện riêng và ỷ lại vào người khác. Một vài em luôn quen nghe
theo sự chỉ dẫn của giáo viên nên khi các bạn trong Ban tự quản hướng dẫn thì
lại không nghe và ngồi nói chuyện chưa quan tâm đến nội dung của bài học.
d) Về phía cơ sở vật chất:
- Phòng học còn chật trong khi số lượng HS đông.
- Bàn ghế còn chưa phù hợp tạo khó khăn cho HS khi nhìn bảng.
Xuất phát từ cở sở lí luận và cơ sở thực tiễn trên, cùng với xu hướng đổi
mới toàn diện của ngành Giáo dục, tôi mong muốn đóng góp một phần nhỏ bé
của mình để nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm. Do vậy tôi đã mạnh dạn
chọn vấn đề cần quan tâm nhất hiện nay đó là “Nâng cao vai trò của Hội đồng
tự quản ở Mô hình trường học mới thông qua công tác chủ nhiệm”. Qua đây
tôi cũng muốn nhận được sự đóng góp từ Ban giám khảo, Ban giám hiệu và các
đồng nghiệp để đề tài ngày càng hoàn thiện hơn. Bên cạnh đó tôi cũng mong
muốn chia sẽ một vài những kinh nghiệm nhỏ bé của mình tới bạn bè đồng
nghiệp.
III. Đối tượng và nhiệm vụ nghiên cứu
1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu là học sinh lớp tôi chủ nhiệm. Năm học 2015 – 2016
tôi được BGH nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 6A3, một trong hai lớp 6
được nhà trường chọn để dạy thí điểm Mô hình THM. Cho nên trong phạm vi
của đề tài này tôi sẽ khảo sát dựa trên kết quả giáo dục đạo đức của lớp tôi chủ
nhiệm.
2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Trang 6/ 57
“Nâng cao vai trò của Hội đồng tự quản ở Mô hình trường học mới thông qua công
tác chủ nhiệm”.
Nhiệm vụ đặt ra là phải hiểu rõ được các vấn đề của công tác chủ nhiệm
như: vai trò, chức năng của GVCN...đồng thời nâng cao vai trò của Hội đồng tự
quản của học sinh lớp 6A3. Muốn vậy cần phải hiểu Hội đồng tự quản là gì, xây
dựng HĐTQ ra sao, cần đề ra những biện pháp tự quản hiệu quả và cụ thể như
thế nào?
IV. Phương pháp nghiên cứu
1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận:
- Đọc, nghiên cứu tài liệu, phân tích, tổng hợp, đối chiếu, so sánh.
- Thu thập những thông tin lý luận của vai trò của người GVCN lớp trong
công tác giáo dục đạo đức HS trên các tập san giáo dục, các bài tham luận trên
Internet.
2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
a) Phương pháp quan sát:
- Quan sát hoạt động học và sinh hoạt tập thể của HS.
b) Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi
- Trò chuyện, trao đổi với các GVBM, cán bộ lớp, Ban đại diện hội cha
mẹ học sinh, phụ huynh học sinh, bạn bè và hàng xóm của HS.
- Xây dựng các phiếu điều tra, bảng hệ thống các câu hỏi để khảo sát các
đối tượng.
c) Phương pháp tổng kết kinh nghiệm:
- Tham khảo những bản báo cáo, tổng kết hàng năm của nhà trường.
- Tham khảo kinh nghiệm của các GVCN có kinh nghiệm trong và ngoài
nhà trường.
- Rút kinh nghiệm từ những lần chủ nhiệm trước đây.
V. Phạm vi nghiên cứu
- Đề tài nghiên cứu: “Nâng cao vai trò của Hội đồng tự quản ở Mô
hình trường học mới thông qua công tác chủ nhiệm”.
- Địa bàn nghiên cứu: học sinh lớp 6A3 (Từ năm học 2015 – 2016) do tôi
làm chủ nhiệm.
Trang 7/ 57
“Nâng cao vai trò của Hội đồng tự quản ở Mô hình trường học mới thông qua công
tác chủ nhiệm”.
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Đặc điểm nổi bật của mô hình “Trường học mới” ở bậc trung học cơ sở
Dự án Mô hình trường học mới tại Việt Nam (Dự án GPE-VNEN, Global
Partnership for Education – Viet Nam Escuela Nueva) là một Dự án về sư phạm
nhằm xây dựng và nhân rộng một kiểu mô hình nhà trường tiên tiến, hiện đại,
phù hợp với mục tiêu phát triển và đặc điểm của giáo dục Việt Nam.
Mô hình trường học mới khởi nguồn từ Côlômbia từ những năm 1995-
2000 để dạy học trong những lớp ghép ở vùng miền núi khó khăn, theo nguyên
tắc lấy học sinh làm trung tâm. Từ năm 2012, Dự án Mô hình trường học mới đã
triển khai áp dụng trong ba năm học liên tiếp ở bậc tiểu học và đây là năm đầu
tiên ở bậc THCS, gây dựng được niềm tin cho giáo viên, cha mẹ học sinh, đáp
ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam.
So với mô hình truyền thống nặng về truyền thụ kiến thức có tính áp đặt,
mô hình THM khắc phục được nhược điểm này, đảm bảo sự hài hòa giữa dạy
chữ và dạy làm người. Có thể thấy sự khác biệt trên nhiều phương diện sau:
- Thứ nhất, tài liệu dạy và học trong mô hình THM không phải sách giáo
khoa mà là tài liệu “hướng dẫn học” dùng chung cho giáo viên, học sinh và phụ
huynh.
- Thứ hai, mô hình THM lấy “hoạt động học” làm trung tâm, giáo viên
không giảng giải, không truyền thụ kiến thức một chiều cho cả lớp nghe, mà tập
trung theo dõi, hướng dẫn học sinh tự học, học theo nhóm và hỗ trợ kịp thời
từng nhóm học sinh khi gặp khó khăn. Từ đó các em có thể khám phá và chiếm
lĩnh kiến thức, kĩ năng mới, vận dụng vào thực tiễn
- Thứ ba, tổ chức lớp học thay đổi căn bản, các em ngồi học theo nhóm,
có nhóm trưởng luân phiên điều hành. Bên cạnh đó, mô hình này chú trọng hoạt
động tự giáo dục của học sinh, bao gồm tự quản, tự học, tự đánh giá. Hội đồng
tự quản được thành lập thay cho lớp trưởng, lớp phó ở mô hình hiện hành. Bên
cạnh đó các góc học tập, thư viện, sáng tạo, hòm thư góp ý...cũng được xây
dựng để hỗ trợ tích cực cho học tập và giáo dục học sinh.
- Thứ tư, nhà trường thiết lập mối quan hệ chặt chẽ với cha mẹ học snh và
cộng đồng
- Thứ năm, đánh giá HS thường xuyên theo quá trình học tập nhằm kiểm
tra và hướng dẫn phương pháp học tập có hiệu quả. Coi trọng việc HS tự đánh
giá lẫn nhau và đánh giá của PHHS, cộng đồng. Nội dung đánh giá HS bao gồm:
Đánh giá hoạt động, sự tiến bộ và kết quả học tập của HS; đánh giá sự hình
thành và phát triển về phẩm chất, năng lực của HS.
Trang 8/ 57
“Nâng cao vai trò của Hội đồng tự quản ở Mô hình trường học mới thông qua công
tác chủ nhiệm”.
II. Vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong nhà trường phổ thông
Dù ở mô hình trường học nào thì vai trò của giáo viên chủ nhiệm cũng vô
cùng quan trọng
1. Quản lí lớp học
GVCN do hiệu trưởng phân công và thay mặt hiệu trưởng để quản lý và tổ chức
các hoạt động giáo dục học sinh. Vai trò quản lý của GVCN lớp thể hiện trong
việc xây dựng và tổ chức thực hiện các kế hoạch giáo dục, đôn đốc, kiểm tra và
đánh giá kết quả học tập và tu dưỡng của học sinh trong lớp. Với mô hình
trường học mới, GVCN ngoài việc xây dựng kế hoạch tổ chức lớp, dạy học,
kiểm tra, đánh giá thì cần chú trọng xây dựng đội ngũ hội đồng tự quản. Hội
đồng tự quản có vững mạnh thì lớp mới đi lên. Để làm được điều đó trước hết
bản thân người GVCN phải rèn luyện cho mình một cách làm việc, quản lí thật
khoa học, chính xác.
GVCN phải trả lời các câu hỏi về chất lượng học tập và năng lực, phẩm
chất của học sinh trong lớp trước hiệu trưởng, trước hội đồng sư phạm của nhà
trường và trước phụ huynh học sinh của lớp khi tổng kết năm học.
2. Giáo viên chủ nhiệm là linh hồn của lớp, xây dựng tập thể học sinh thành
một khối đoàn kết
Trước học sinh, đặc biệt là HS lớp 6, GVCN như một hình mẫu lí tưởng, là
linh hồn của lớp. Bằng các biện pháp tổ chức, quản lý, bằng uy tín đạo đức và
bằng quan hệ tình cảm, GVCN lớp dìu dắt các em trưởng thành theo từng năm
tháng. Trong rất nhiều giáo viên giảng dạy trong lớp, GVCN bao giờ cũng để lại
những ấn tượng sâu sắc và lòng kính trọng nhất của học sinh trong suốt cuộc
đời. Tình cảm của lớp càng bền chặt, tinh thần trách nhiệm và uy tín của GVCN
càng cao thì chất lượng giáo dục càng tốt.
3. Người tổ chức các hoạt động giáo dục học sinh trong lớp
Vai trò tổ chức của GVCN thể hiện trong việc thành lập bộ máy Hội đồng tự
quản của lớp, phân công trách nhiệm cho từng cá nhân và cho các ban, nhóm và
đồng thời tổ chức thực hiện các mặt hoạt động của lớp theo mục tiêu giáo dục đã
được xây dựng.
Các hoạt động của lớp được tổ chức theo năm mặt giáo dục toàn diện,
GVCN phải quán xuyến tất các hoạt động của lớp một cách chặt chẽ. Chất lượng
học tập và tu dưỡng đạo đức của học sinh trong lớp phụ thuộc rất nhiều vào khả
năng tổ chức giáo dục của GVCN.
4. Giáo viên chủ nhiệm là cố vấn đắc lực cho các đoàn thể
GVCN lớp là Đoàn viên hay Đảng viên những người đã nắm vững điều lệ,
tôn chỉ mục đích, nghi thức và nội dung hoạt động của các đoàn thể, với những
Trang 9/ 57
“Nâng cao vai trò của Hội đồng tự quản ở Mô hình trường học mới thông qua công
tác chủ nhiệm”.
sáng kiến kinh nghiệm công tác của mình, làm tham mưu cho các đoàn thể trong
việc lập kế hoạch công tác, thành lập ban lãnh đạo chi đội, chi đoàn, tổ chức các
mặt hoạt động, sinh hoạt các đoàn thể và phối hợp với công tác của lớp sẽ đem
lại hiệu quả rất cao.
5. Giáo viên chủ nhiệm lớp giữ vai trò chủ đạo trong việc phối hợp với các lực
lượng giáo dục
Gia đình, nhà trường và xã hội là ba lực lượng giáo dục, trong đó nhà trường
là cơ quan giáo dục chuyên nghiệp, giáo viên là nhà giáo dục chuyên nghiệp,
hoạt động có mục tiêu, nội dung, chương trình và phương pháp giáo dục dựa
trên cơ sở khoa học và thực tiễn giáo dục, do vậy, GVCN phải là người đứng ra
điều phối, tổ chức các hoạt động giáo dục cùng với các lực lượng giáo dục một
cách có hiệu quả nhất.
Năng lực chuyên môn, đạo đức, uy tín và kinh nghiệm công tác của GVCN
lớp là điều kiện quan trọng cho việc tổ chức phối hợp thành công các hoạt động
giáo dục học sinh của lớp.
Tóm lại, trong trường THCS, giáo viên chủ nhiệm lớp có vai trò đặc biệt
quan trọng, là người quản lý, tổ chức, chỉ đạo và điều phối các hoạt động của
một lớp học. Thực tế giáo dục đã khẳng định năng lực công tác, kinh nghiệm sư
phạm và ý thức trách nhiệm của người GVCN lớp quyết định chất lượng học tập
và tu dưỡng đạo đức của học sinh trong lớp.
III. Những hiểu biết về Hội đồng tự quản học sinh
1. Thế nào là Hội đồng tự quản HS
Trước tiên GVCN phải truyền đạt cho HS hiểu được thế nào là Hội động
tự quản HS, vai trò, nhiệm vụ của HĐTQHS.
Hội đồng tự quản là do học sinh, với sự hướng dẫn của giáo viên tự tổ
chức và thực hiện. “Hội đồng tự quản học sinh” bao gồm các thành viên là học
sinh. Hội đồng tự quản được thành lập là vì học sinh. Mặt khác, hoạt động của
Hội đồng tự quản học sinh là sự làm quen, giai đoạn ban đầu để học sinh hướng
tới trở thành người công dân tốt của xã hội dân chủ tương lai. Quan điểm giáo
dục mới đã khuyến cáo, hãy mở rộng cửa trường, đưa học sinh sớm hòa nhập
với xã hội, phải coi nhà trường như “xã hội” thu nhỏ, trong đó học sinh là những
công dân làm chủ “xã hội” của mình. Quyền, trách nhiệm, bổn phận của công
dân, được học sinh thực thi ngay trong trường, lớp, với sự hỗ trợ thường xuyên
của Hội đồng tự quản học sinh
Tổ chức Bộ máy Hội đồng tự quản học sinh bao gồm: một Chủ tịch Hội
đồng tự quản học sinh, hai phó Chủ tịch Hội đồng tự quản và các ban tham gia
Hội đồng tự quản (Ban học tập, Ban quyền lợi, Ban sức khoẻ, vệ sinh, Ban văn
Trang 10/ 57
Tải về để xem bản đầy đủ
57 trang
07/10/2024
870
Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "SKKN Nâng cao vai trò của Hội đồng tự quản ở Mô hình trường học mới thông qua công tác chủ nhiệm", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- skkn_nang_cao_vai_tro_cua_hoi_dong_tu_quan_o_mo_hinh_truong.doc
