Một số biện pháp xây dựng thực đơn đảm bảo lượng Can xi, Sắt - Vitamin B1, A trong khẩu phần ăn của trẻ tại Trường Mầm non
Do bận công việc nên nhiều gia đình chưa chú trọng đến chế độ ăn cho trẻ đủ chất- khoa học và hợp lí mà chỉ sử dụng các thực phẩm ăn nhanh chế biến sẵn hoặc chủ yếu là thịt, để chế biến các món ăn hàng ngày. Vì vậy, đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến dễ nhiễm những chứng bệnh đang có trong xã hội hiện nay. Việc tính định lượng Calo và tỉ lệ các chất dinh dưỡng trong khẩu phần ăn của trẻ của các trường Mầm Non đã đi vào nề nếp và có chất lượng. Bên cạnh đó, để nâng cao chất lượng bữa ăn , Phòng Mầm Non Sở giáo dục và đào tạo Hà Nội đã chỉ đạo các trường tính lượng Can xi, vitamin B1 trong khẩu phần ăn của trẻ.
PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO QUẬN BA ĐÌNH
TRƯỜNG MẪU GIÁO MẦM NON A
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP
XÂY DỰNG THỰC ĐƠN ĐẢM BẢO LƯỢNG
CAN XI, SẮT - VITAMIN B1, A
TRONG KHẨU PHẦN ĂN CỦA TRẺ
TẠI TRƯỜNG MẦM NON
Lĩnh vực: Nuôi dưỡng
Tên tác giả: Trần Thị Hồng Hạnh
Chức vụ: Kế toán
Tài liệu kèm theo: Đĩa CD
NĂM HỌC: 2012 - 2013
MỤC LỤC
A. ĐẶT VẤN ĐỀ:..................................................................................................................2
I. LÍ LUẬN: .........................................................................................................................2
II. THỰC TẾ: ......................................................................................................................2
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ: ..................................................................................................2
MỘT SỐ BIỆN PHÁP:.......................................................................................................2
và khoáng chất không bị hao hụt do bảo quản................................................................2
đơn hàng ngày của trẻ. ....................................................................................................2
Vitamin và Khoáng chất. ................................................................................................2
thuật để giữ lượng can xi, sắt, vitamin B1 , A ở mức tối đa. ..........................................2
C. KẾT QUẢ: ........................................................................................................................2
E. KẾT LUẬN:......................................................................................................................2
A. ĐẶT VẤN ĐỀ:
I. LÍ LUẬN:
Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai. Muốn có được chủ nhân tương lai
của đất nước khỏe mạnh, cần quan tâm đến việc chăm sóc nuôi dưỡng trẻ ngay
từ khi các cháu còn nhỏ tuổi, đặc biệt là các cháu dưới 6 tuổi. Từ nhận thức
này, là kế toán trong trường Mầm Non tôi tiếp tục nghiên cứu xây dựng những
thực đơn hợp lý, chú trọng đến lượng vitamin và khoáng chất để nâng cao chất
lượng bữa ăn cho trẻ ở trường Mầm Non.
Dinh dưỡng có ý nghĩa hết sức quan trọng trong đời sống hàng ngày của
mỗi con người nói chung và đặc biệt đối với trẻ nhỏ nói riêng . Vì trẻ còn bé,
sức đề kháng yếu, nếu không có 1 chế độ chăm sóc về dinh dưỡng cần thận,
khoa học thì trẻ dễ bị còi cọc, suy dinh dưỡng, đau yếu, ảnh hưởng lớn đến sự
phát triển sau này. Vì vậy, ngoài việc xây dựng thực đơn đảm bảo calo và cân
đối các chất dinh dưỡng theo chuẩn ta cần chú ý đưa các loại thực phẩm giàu
Vitamin và khoáng chất trong khẩu phần ăn của trẻ, bởi vì:
- Vitamin B1 có tác dụng giúp cho cơ thể nói chung và trẻ nhỏ nói riêng
chuyển hóa thức ăn tốt hơn và quá trình trao đổi chất, tạo ra năng lượng điều
hòa thần kinh cơ và tim, ngăn ngừa phù thũng; khi cơ thể thiếu sinh tố này
khiến cơ thể bị phù thũng teo cơ, chán ăn khó ngủ và ảnh hưởng đến hệ thần
kinh cũng như phản xạ gân xương. Trong cơ thể, B1 tham gia vào nhiều phản
ứng chuyển hóa và đặc biệt là chuyển hóa gluxit
- Vitamin A cần thiết cho thị lực của trẻ cũng như sự khỏe mạnh của da và
tốt cho hệ miễn dịch. Thiếu Vita min A còn làm cho trẻ dễ mắc các bệnh
nhiễm khuẩn đường hô hấp và đường tiêu hóa.
- Canxi có vai trò quan trọng trong sự phát triển và là khoáng chất nhiều
nhất của cơ thể với 99% tập trung ở xương và răng, 1% còn lại nằm trong
1
máu, mô tế bào. Khi thiếu can xi kéo dài sẽ dẫn đến trẻ bị còi xương, chậm
lớn. Nếu hấp thụ đủ can xi trẻ sẽ có khung xương chắc khỏe khi trưởng thành.
- Sắt là 1 yếu tố vi lượng đã được nghiên cứu từ lâu, đây là 1 trong 3 vi
chất dinh dưỡng ( vitamin A, Sắt, i ốt) đang được quan tâm vì sự thiếu hụt các
vi chất này ở các nước đang phát triển đã và đang trở thành vấn đề có ý nghĩa
đến sức khỏe cộng đồng. Mặc dù sự hiện diện trong cơ thể với 1 lượng rất nhỏ
nhưng rất cần thiết cho nhiều chức năng sống như chức năng hô hấp, tăng
cường hệ thống miễn dịch cho cơ thể... Như vậy sắt cần thiết cho tất cả mọi
người, nhưng đối với trẻ em sắt vô cùng quan trọng vì trẻ em là đối tượng dễ
bị thiếu sắt nhất do nhu cầu tăng cao. Vai trò quan trọng nhất của sắt là cùng
với Protein tạo thành huyết sắc tố vận chuyển oxy cho nên thiếu sắt dẫn đến
thiếu máu dinh dưỡng là bệnh phổ biến ở trẻ em. Thiếu sắt còn ảnh hưởng đến
các bộ phận khác của cơ thể: ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa: trẻ biếng ăn, kém hấp
thu...ảnh hưởng đến hệ thần kinh: mệt mỏi, kích thích rối loạn dẫn truyền thần
kinh. Sắt tham gia vào tăng cường hệ thống miễn dịch cho cơ thể, nên thiếu
sắt trẻ hay bị ốm đau do hệ thống miễn dịch suy giảm.
II. THỰC TẾ:
Do bận công việc nên nhiều gia đình chưa chú trọng đến chế độ ăn cho
trẻ đủ chất- khoa học và hợp lí mà chỉ sử dụng các thực phẩm ăn nhanh chế
biến sẵn hoặc chủ yếu là thịt, để chế biến các món ăn hàng ngày. Vì vậy, đây
cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến dễ nhiễm những chứng bệnh
đang có trong xã hội hiện nay. Việc tính định lượng Calo và tỉ lệ các chất
dinh dưỡng trong khẩu phần ăn của trẻ của các trường Mầm Non đã đi vào nề
nếp và có chất lượng. Bên cạnh đó, để nâng cao chất lượng bữa ăn , Phòng
Mầm Non Sở giáo dục và đào tạo Hà Nội đã chỉ đạo các trường tính lượng
Can xi, vitamin B1 trong khẩu phần ăn của trẻ. Ngoài ra, chúng tôi còn chú ý
2
đưa thực phẩm giàu lượng Sắt và Vitamin A vào bữa ăn của trẻ. Sau đây là
những biệp pháp mà trường chúng tôi đã thực hiện và có hiệu quả như sau:
- Sử dụng thực phẩm tươi, sạch- theo mùa
- Lựa chọn thực phẩm giàu Canxi, Sắt , Vitamin A và B1 để xây dựng
thực đơn
- Phối hợp nhiều loại thực phẩm hàng ngày
- Hạn chế sự hao hụt lượng Vitamin và khoáng chất trong khâu chế
biến.
Việc thực hiện của các trường trong thành phố nói chung cũng đã có nhiều
cải tiến chế biến xây dựng thực đơn phối hợp nhiều thực phẩm phong phú có
giá trị dinh dưỡng cao, xong sự phối kết hợp giữa xây dựng thực đơn và cải
tiến còn chưa được chú trọng và thực hiện thường xuyên để đảm bảo định
lượng cần thiết của Vitamin và khoáng chất.
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
1. Thuận lợi:
- Được sự quan tâm chỉ đạo của phòng Mầm Non Giáo dục đào tạo Hà
Nội , Phòng Giáo dục Đào tạo quận Ba Đình trong những năm qua, do vậy
nhà trường đã thực hiện có hiệu quả việc tính định lượng Canxi, B1. Nhà
trường đã lựa chọn kí kết thực phẩm đảm bảo phong phú về chủng loại và chất
lượng đáp ứng đầy đủ kịp thời yêu cầu của Phòng và Sở đề ra.
- Về phía bản thân tôi đã có những kinh nghiệm được xếp loại A, C cấp
Thành phố trong việc xây dựng thực đơn đảm bảo Calo và cân đối các chất
dinh dưỡng, năm nay tôi tiếp tục nghiên cứu sách báo tài liệu để có cơ sở khoa
học giúp cho việc lựa chọn thực phẩm bổ sung vitamin và khoáng chất cần
thiết cho trẻ trong các bữa ăn hàng ngày của trẻ ở trường.
3
- Cơ sở vật chất của bếp ăn được trường quan tâm đầu tư đầy đủ: Hệ thống
bếp ga công nghiệp đảm bảo công tác phòng cháy nổ, tủ lạnh, máy khử mùi,
khử độc, tủ sấy bát..... được trang bị và đã sử dụng liên tục cho đến nay.
- Đồ dùng trong bếp được trang bị đồng bộ Inox hiện đại, đảm bảo chất
lượng phục vụ và vệ sinh an toàn thực phẩm
- Đội ngũ cán bộ giáo viên công nhân viên nhiệt tình, có trách nhiệm cao
trong công việc được giao. Đội ngũ đều có trình độ kĩ thuật nấu ăn 3/7 do
trường trung cấp nấu ăn Hà Nội đào tạo. Các cô nuôi đều có kinh nghiệm
trong việc cải tiến chế biến các món ăn phù hợp khẩu vị của trẻ và đã đạt được
nhiều giải cao (nhất, nhì…) trong các kì thi cô nuôi giỏi của quận và thành
phố.
- Trường có nền nếp làm việc nghiêm túc và thường xuyên thực hiện nội
qui, qui chế của ngành đề ra.
- Phụ huynh quan tâm, tín nhiệm, thường xuyên theo dõi bảng thực đơn
của nhà trường để kịp điều chỉnh thực đơn cho trẻ ở gia đình, tránh trùng lặp
víi mãn ¨n ë nhµ.
- Mức đóng góp của phụ huynh tiền ăn hàng ngày cho trẻ 20.000 Đ/1 trẻ/1
ngày
2. Khó khăn:
- Để đảm bảo định lượng canxi B1 theo chuẩn của sở đề ra, thì khi xây
dựng thực đơn cũng mất rất nhiều thời gian và công sức trong việc cân đối lựa
chọn thực phẩm cho phù hợp.
- Các thực phẩm giàu canxi B1 phối hợp không khéo léo linh hoạt dẫn đến
trẻ khó ăn.
- Về cách chế biến: Phải có kiến thức chế biến thực phẩm một cách khoa
học để đảm bảo không làm hao hụt lượng Canxi, Vitamin
- Các món ăn cho trẻ phải nấu ngon phù hợp với khẩu vị của trẻ.
4
MỘT SỐ BIỆN PHÁP:
1.Biện pháp 1: Sử dụng thực phẩm sạch - tươi, rau củ quả theo
mùa để lượng vitamin và khoáng chất không bị hao hụt do bảo
quản.
* Sử dụng thực phẩm tươi sạch:
Ăn uống sạch sẽ và hợp vệ sinh một mặt rất quan trọng của dinh dưỡng
hợp lý. Ông cha ta đã từng nói " Bệnh tật từ miệng ăn vào". Trong thời kỳ đổi
mới với nền kinh tế nhiều thành phần, sự giao lưu thương mại làm cho thị
trường thực phẩm ngày càng phong phú, đa dạng. Thực phẩm là nguồn cung
cấp thường xuyên năng lượng và các chất dinh dưỡng để duy trì mọi hoạt
động của cơ thể, do đó nếu dùng thực phẩm bị nhiễm độc sẽ ảnh hưởng tới sức
khỏe nhất là đối với trẻ nhỏ - sức đề kháng còn non nớt. Vì vậy đảm bảo vệ
sinh an toàn thực phẩm trong trường Mầm Non được đưa lên vị trí hàng đầu.
Ngay từ đầu năm học, trường đã ký kết hợp đồng mua thực phẩm sạch và các
thực phẩm biết rõ nguồn gốc với các bên cung cấp thực phẩm. Với những thực
phẩm sạch - hàng ngày nhân viên nuôi dưỡng thực hiện tốt 10 lời khuyên
trong chế biến thực phẩm. Khi có dịch cúm gia cầm trường đã không sử dụng
thịt gà, gia cầm ... trong các bữa ăn của trẻ.
* Sử dụng thực phẩm theo mùa:
Khi xây dựng thực đơn tôi chú ý sử dụng thực phẩm có sẵn trong mùa.
Trên thị trường hầu như các loại rau, củ có quanh năm, tuy nhiên việc lựa
chọn thực phẩm theo mùa là rất cần thiết. Ngoài lợi ích kinh tế ( các loại rau
trái mùa thường đắt ) còn đảm bảo lượng vitamin và khoáng chất ở mức cao
nhất và không bị ảnh hưởng do chất bảo quản.
Mùa đông: với các món rau tổng hợp ( bắp cải, súp lơ, su hào ... ) xào với
mực, thịt lợn, thịt bò, cá... tôi chú trọng đưa thêm cần tây, nấm hương để vừa
5
tăng thêm mùi thơm ngon cho món ăn vừa bổ sung thêm lượng can xi có trong
cần tây, nấm hương.
Mùa hè: Mồng tơi, mướp nấu tôm, cua
Rau muống nấu thịt bò....
Đó là những loại rau giàu can xi
Mùa nào thức ấy trẻ được ăn các loại rau, củ quả theo mùa. Thực phẩm
theo mùa vừa rẻ vừa ngon mà lại đảm bảo được chất lượng thực phẩm vì thức
ăn tươi và sạch rất quan trọng để có dinh dưỡng tốt. Thực phẩm luôn được
thay đổi theo mùa, các loại thực phẩm trong mùa lại được chế biến nhiều món
khác nhau vì vậy thực đơn phong phú trách sự nhàm chán cho trẻ.
2. Biện pháp 2: Sử dụng những thực phẩm giàu Can xi, sắt và
Vitamin B1, A vào thực đơn hàng ngày của trẻ.
a. Lựa chọn thực phẩm:
Như trên đã nêu Canxi, Sắt và Vitamin B1, A rất cần cho trẻ em. Để
thực đơn hàng ngày của trẻ cung cấp đủ lượng Vitamin và khoáng chất theo
nhu cầu lứa tuổi, khi xây dựng thực đơn ta cần nghiên cứu và nắm vững vai
trò và giá trị dinh dưỡng của từng loại thực phẩm, đó là cơ sở để lựa chọn thực
phẩm giàu Canxi, Sắt,Vitamin B1và A.
b. Tài liệu tham khảo:
Tôi đã đọc và tham khảo một số sách để có điều kiện và cơ sở lựa chọn.
- Sách Thành phần dinh dưỡng dành cho người Việt Nam
- Bếp gia đình
- Món ngon
- Quả táo vàng
6
- Từ những thực phẩm giàu Can xi, Sắt và Vitamin B, A chúng tôi lựa chọn
những thực phẩm để chế biến món ăn phù hợp với trẻ, trẻ dễ ăn. Còn một số
thực phẩm như: rau cần, kinh giới…; gan gà, bầu dục, tim, rạm... chúng tôi
không lựa chọn vì không phù hợp với khẩu vị của trẻ.
* Thực phẩm giàu Canxi:
Thành phần thực vật
trong 100g tp ăn
được
Thành phần động
vật trong 100g tp
ăn được
Đơn vị
(mg)
Đơn vị
(mg)
STT
STT
1
Vừng đen- trắng
Mộc nhĩ
1200,0 18
Cua đồng
5040
1400
1220
2
357
341
325
316
288
260
246
200
190
184
134,5
176
170
169
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
Sữa bột tách béo
Tôm đồng
3
Rau giền cơm
Cần tây
4
Sữa bột toàn phần 939
5
Rau răm
Tép gạo
Phomat
910
6
Rau giền đỏ-trắng
Lá lốt
760
7
Chai
668
8
Kinh giới
Thìa là
Nước mắm cá
386,7
9
Sữa đặc có đường 307
Tôm khô 236
Lòng đỏ trứng vịt 146
10
11
12
13
14
15
16
17
Tía tô
Nấm hương
Sấu xanh
Hến
144
141
Rau mồng tơi
Rau thơm
Rau ngót
Cua bể
Lòng đỏ trứng gà 134
Sữa chua
Rau mùi
120
133
100
Đậu tương(đậu nành) 165
Đậu trắng hạt 160
Rau muống
7
* Thực phẩm giàu B1
Thành phần thực Đơn
vật trong 100g tp ăn vị
Thành phần động Đơn vị
vật trong 100g tp ăn (mg)
được
STT
STT
được
(mg)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Đậu Hà Lan (hạt)
Đậu xanh
Hạt sen
0,77 11
0,72 12
0,64 13
0,59 14
0,54 15
0,54 16
0,50 17
0,44 18
0,40 19
0,40 20
Sườn lợn
0,96
0,90
0,54
0,53
0,42
0.40
0,32
0,30
0,30
0,24
Thịt lợn nạc
Lòng đỏ trứng vịt
Thịt lợn ba chỉ sấn
Sữa bột tách béo
Gan lợn
Đậu đũa
Đậu tương
Đậu trắng (hạt)
Đậu đen
Lòng đỏ trứng gà
Gạo nếp cái
Lạc hạt
Kê
Vừng trắng đen
Tỏi ta
Đậu Hà Lan
8
Tải về để xem bản đầy đủ
25 trang
11/03/2024
370
Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "Một số biện pháp xây dựng thực đơn đảm bảo lượng Can xi, Sắt - Vitamin B1, A trong khẩu phần ăn của trẻ tại Trường Mầm non", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- mot_so_bien_phap_xay_dung_thuc_don_dam_bao_luong_can_xi_sat.doc
