SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi hứng thú với hoạt động tạo hình trong Trường Mầm non
Sự hình thành và rèn luyện kỹ năng tạo hình cho trẻ ở trường mầm non phụ thuộc vào thành tựu tâm lý học, giáo dục trẻ em, … các kết quả nghiên cứu về đặc điểm tìm ra các phương pháp, biện pháp phù hợp với từng độ tuổi để dạy trẻ học tạo hình một cách có hiệu quả. Trẻ 4 – 5 tuổi đang ở giai đoạn tiếp tục hoàn thiện các bộ máy chức năng. Ở giai đoạn này vận động của trẻ còn còn ở mức độ thấp, trẻ ghi nhớ có chủ đích, tư duy trực quan hình tượng. Các kỹ năng cầm bút, thao tác cầm kéo cắt dán, xé dán, … còn vụng về. Trẻ mẫu giáo nhỡ rất cần đến việc gây hứng thú, tạo niềm say mê cho trẻ đối với hoạt động tạo hình. Qua hoạt động tạo hình, trẻ tạo ra được sản phẩm của bản thân trẻ qua sự tri giác, suy nghĩ, liên tưởng, khả năng khái quát hóa, cụ thể hóa , sử dụng tích cực vốn kinh nghiệm tạo hình để phát triển các vận động tạo hình của tay điều khiển thực hiện một số kỹ thuật tạo hình. Đặc biệt là rèn cho trẻ sự khéo léo và phát huy được khả năng sáng tạo của mình.Và để tạo ra được một sản phẩm đẹp trước hết trẻ phải hiểu được về cái đó, có tình cảm với nó và có kỹ năng tạo ra nó thì trẻ mới hoàn thành sản phẩm đó được. Chính các hoạt động đó sẽ làm phát triển tình cảm thẩm mỹ của trẻ.
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
Phát triển thẩm mỹ là một trong năm lĩnh vực giáo dục toàn diện cho
trẻ mầm non. Với mỗi trẻ em nói chung, trẻ mầm non nói riêng đều có tâm
hồn nhạy cảm với thế giới xung quanh, bởi nó chứa đựng bao điều mới lạ hấp
dẫn. Trẻ thường tỏ ra dễ xúc cảm với cảnh vật xung quanh, trẻ dễ bị cuốn hút
trước cảnh vật có nhiều màu sắc, hay một bông hoa đẹp, bức tranh sinh động,
đồ chơi ngộ nghĩnh…Với đặc điểm như vậy nên năng khiếu nghệ thuật
thường được nảy sinh từ tuổi ấu thơ. Vì vậy, việc giáo dục thẩm mỹ cần được
bồi dưỡng ngay từ tuổi mẫu giáo để ươm mầm những tài năng nghệ thuật cho
tương lai.
Trong chương trình giáo dục mầm non, có rất nhiều hoạt động, môn
học nhằm phát triển toàn diện cho trẻ, là cơ sở nhân cách của con người mới,
trẻ biết sáng tạo, lao động trong tương lai. Và hoạt động tạo hình là một môn
học mà cấp học nào cũng được học, cho nên hoạt động tạo hình trong trường
mầm non đóng một vai trò quan trọng để phát triển thẩm mỹ cho trẻ rất hữu
hiệu, nó là tiền đề giúp trẻ học tiếp lên bậc tiểu học... Hoạt động tạo hình là
một môn học mang tính nghệ thuật, giúp cho trẻ mở rộng hiểu biết, phát triển
khả năng tri giác, hình thành khả năng tư duy, phát triển cảm xúc, tình cảm,
trí tưởng tượng, sự khéo léo, tính kiên trì…Đặc biệt là phát triển thẩm mỹ,
nghệ thuật, tính sáng tạo, phản ánh thế giới xung quanh một cách tích cực,
biết yêu quý và trân trọng cái đẹp, có tình yêu con người, yêu thiên nhiên, con
vật, cỏ cây hoa lá…
Thế nhưng trong thực tế việc tổ chức hoạt động “ Tạo hình ” ở những
năm gần đây còn chưa cao, còn áp đặt trẻ theo khuôn mẫu, chưa phát huy
được sự sáng tạo của trẻ và sự linh hoạt của giáo viên. Đặc biệt trong lớp Mẫu
giáo nhỡ của tôi có nhiều học sinh mới đi học, chưa được tiếp xúc với hoạt
động tạo hình nhiều.
Nhận thức được vai trò của người giáo viên qua những năm chăm sóc
và giáo dục trẻ tôi đã đúc kết được một số kinh nghiệm và vận dụng một số
biện pháp để giúp trẻ học tốt hoạt động tạo hình nhằm phát triển cho trẻ về:
Đạo đức, trí tuệ, thẩm mỹ, thể lực và hình thành các phẩm chất kỹ năng ban
đầu của con người như một thành viên trong xã hội biết tích cực và sáng tạo.
Từ đó tôi rút ra sáng kiến kinh nghiệm: “Một số biện pháp giúp trẻ 4- 5
tuổi hứng thú với hoạt động tạo hình trong trường mầm non”
Mục đích của sáng kiến kinh nghiệm:
Thông qua hoạt động tạo hình giúp trẻ hứng thú tham gia hoạt động,
mở rộng hiểu biết, phát triển khả năng tư duy, khả năng tri giác, phát triển
thẩm mỹ và biết yêu quý, trân trọng cái đẹp . Đặc biệt giúp trẻ có các kỹ năng
vẽ - tô màu, cắt – xé – dán, nặn, xếp hình và thể hiện được sự sáng tạo của trẻ.
1
Qua hoạt động này giúp tôi linh hoạt hơn, tìm cách vận dụng được
phương pháp giáo dục áp dụng vào bài giảng, hướng dẫn trẻ làm quen với
hoạt động tạo hình đạt kết quả cao.
Đối tượng, phạm vi nghiên cứu:
+ Đối tượng: Tìm hiểu một số biện pháp giúp trẻ 4 – 5 tuổi hứng thú
với môn tạo hình.
+ Phạm vi: Trẻ 4 – 5 tuổi đang theo học tại Trường mầm non Long
Biên – quận Long Biên – thành phố Hà Nội, năm học 2013 – 2014.
2
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Hoạt động tạo hình đóng vai trò vô cùng quan trọng trong toàn bộ hệ
thống các hoạt động của trẻ lứa tuổi mầm non và được coi là một trong những
con đường cơ bản để tiến hành giáo dục thẩm mỹ , giáo dục toàn diện cho thế
hệ trẻ ngay từ những năm đầu cuộc sống. Chính vì thế là một giáo viên mầm
non tôi muốn được nâng cao nhận thức của bản thân, đồng thời góp phần nhỏ
bé của mình vào việc nâng cao chất lượng giáo dục trẻ phát triển toàn diện.
Hoạt động tạo hình đem đến cho trẻ ấn tượng về cái đẹp và những cảm
xúc chân thật, những phẩm chất tốt đẹp của nhân cách con người. Hoạt động
tạo hình không những giúp trẻ phát triển khả năng cảm nhận, cảm thụ cái đẹp
trong cuộc sống, trong nghệ thuật mà còn giúp trẻ hình thành lòng mong
muốn và thể hiện vẻ đẹp của sự vật, hiện tượng xung quanh, để qua đó biểu lộ
thái độ, tình cảm của mình. Đặc biệt là dạy cho trẻ nói lên được ý tưởng sản
phẩm của mình ( chỉ số 36 ).
Sự hình thành và rèn luyện kỹ năng tạo hình cho trẻ ở trường mầm non
phụ thuộc vào thành tựu tâm lý học, giáo dục trẻ em, … các kết quả nghiên
cứu về đặc điểm tìm ra các phương pháp, biện pháp phù hợp với từng độ tuổi
để dạy trẻ học tạo hình một cách có hiệu quả. Trẻ 4 – 5 tuổi đang ở giai đoạn
tiếp tục hoàn thiện các bộ máy chức năng. Ở giai đoạn này vận động của trẻ
còn còn ở mức độ thấp, trẻ ghi nhớ có chủ đích, tư duy trực quan hình tượng.
Các kỹ năng cầm bút, thao tác cầm kéo cắt dán, xé dán, … còn vụng về. Trẻ
mẫu giáo nhỡ rất cần đến việc gây hứng thú, tạo niềm say mê cho trẻ đối với
hoạt động tạo hình. Qua hoạt động tạo hình, trẻ tạo ra được sản phẩm của bản
thân trẻ qua sự tri giác, suy nghĩ, liên tưởng, khả năng khái quát hóa, cụ thể
hóa , sử dụng tích cực vốn kinh nghiệm tạo hình để phát triển các vận động
tạo hình của tay điều khiển thực hiện một số kỹ thuật tạo hình. Đặc biệt là rèn
cho trẻ sự khéo léo và phát huy được khả năng sáng tạo của mình.Và để tạo ra
được một sản phẩm đẹp trước hết trẻ phải hiểu được về cái đó, có tình cảm
với nó và có kỹ năng tạo ra nó thì trẻ mới hoàn thành sản phẩm đó được.
Chính các hoạt động đó sẽ làm phát triển tình cảm thẩm mỹ của trẻ.
Trong giáo dục mầm non ngày càng nâng cao chất lượng dạy học và
nhằm đáp ứng kịp thời sự thay đổi của đất nước. Vì vậy, nếu trẻ không được
bồi dưỡng , phát huy một lĩnh vực nào đó, chẳng hạn như hoạt động “ Tạo
hình ” thì sẽ hạn chế đến sự phát triển của trẻ. Hơn nữa, đối với trẻ mẫu giáo 4
– 5 tuổi việc cho trẻ hoạt động “ Tạo hình ” cũng là một vấn đề cần thiết
nhằm phát triển kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo và thể hiện nghệ thuật. Thông qua
hoạt động “ Tạo hình ” đem đến cho trẻ ấn tượng về cái đẹp và những cảm
xúc chân thật, những phẩm chất tốt đẹp của nhân cách con người.
Như vậy, nhiệm vụ của người giáo viên trực tiếp hướng dẫn dạy trẻ là
tạo được sự hứng thú của trẻ, khơi dậy ở trẻ khả năng sáng tạo, tích lũy cho trẻ
3