SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng giảng dạy môn tạo hình cho trẻ 4 – 5 tuổi
Bên cạnh những thuận lợi, việc tổ chức cho trẻ hoạt động tạo hình còn nhiều khó khăn cụ thể như: Một số trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn, tự tin khi tham gia các hoạt động, có trẻ lại rất hiếu động, khả năng tập trung chú ý chưa cao. Trình độ nhận thức trẻ không đồng đều nên việc truyền thụ kiến thức gặp rất nhiều khó khăn. Trẻ vẫn quen với lối học thụ động, chưa sẵn sàng tham gia một cách tích cực, chủ động trong các giờ hoạt động. Mặc dù nhà trường đã mua sắm đầy đủ cơ sở vật chất cũng như đầu tư về chuyên môn song cũng chưa đáp ứng đủ so với nhu cầu của trẻ.
UBND QUẬN HOÀN KIẾM
TRƯỜNG MẪU GIÁO HOA HỒNG
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Một số biện pháp
nâng cao chất lượng giảng dạy môn tạo hình cho trẻ 4 – 5 tuổi.
Lĩnh vực/ Môn: Phát triển thẩm mỹ/ Tạo hình
Cấp học: Mầm non
Họ và tên tác giả: Chu Thị Trang
Chức vụ: Giáo viên
ĐT: 0988308913
Email: chuthitrang13031994@gmail.com
Đơn vị công tác: Trường Mẫu giáo Hoa Hồng
Quận Hoàn Kiếm - Hà Nội
Hoàn Kiếm, tháng 2 năm 2020
1/15
MỤC LỤC
STT
Nội dung
Trang
I.Đặt vấn đề
2
2
1.Lý do chọn đề tài
2.Mục đích nghiên cứu
3.Đối tượng nghiện cứu
4.Phạm vi nghiên cứu
II. Giải quyết vấn đề
1. Cơ sꢀ lý luận
1
3
4
4
4
4
2.Cơ sꢀ thực tiển
5
3.Một số biện pháp thực hiện
3.1 Biện pháp 1
7
7
2
3.2 Biện pháp 2
9
3.3 Biện pháp 3
3.4 Biện pháp 4
10
12
13
14
15
3.5 Biện pháp 5
4. Hiệu quả SKKN
III. Kết luận, kiến nghị
3
2/15
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài.
Trong chương trình giáo dục mầm non, hoạt động tạo hình là một trong những
hoạt động hấp dẫn nhất đối với trẻ không thể thiếu ꢀ lứa tuổi mầm non, nhằm cung
cấp kiến thức sơ đẳng về tạo hình cho trẻ, qua đó phát triển khả năng tri giác, phân
tích, tổng hợp, các thao tác tư duy trực quan, phát triển trí tưꢀng tượng sáng tạo và
hình thành ꢀ trẻ những kỹ năng, kỹ xảo, năng lực tri giác về hình dáng, cấu trúc,
màu sắc của đồ vật. Giờ hoạt động tạo hình còn hình thành ꢀ trẻ những kỹ năng
như: tư thế ngồi ngay ngắn, kỹ năng cầm bút vẽ, tô màu, xé dán, kỹ năng nặn như
lăn dọc, xoay tròn, ấn bẹt... những kỹ năng đó rất cần thiết để phát triển các cơ tay,
ngón tay, giúp trẻ phát triển toàn diện.
Hoạt động tạo hình là một hoạt động học tập mang tính nghệ thuật, là phương
tiện quan trọng trong việc giáo dục đạo đức, trí tuệ, thể lực, lao động và đặc biệt là
giáo dục thẩm mĩ. Giờ học tạo hình gồm nhiều hoạt động như: Vẽ, nặn, cắt, xé
dán…đã mang lại cho trẻ những cảm xúc thực sự, trẻ thích thú và say mê thực hiện
ý tưꢀng của mình. Điều này, có tác dụng to lớn trong việc giáo dục và hình thành
nhân cách cho trẻ mầm non, hình thành ꢀ trẻ tình yêu đối với con người, yêu thiên
nhiên, yêu cuộc sống, yêu cái đẹp. Hơn nữa vốn ngôn ngữ của trẻ chưa hoàn thiện,
trẻ chưa thể diễn đạt tốt nguyện vọng, tình cảm của mình bằng ngôn ngữ mạch lạc,
hoạt động tạo hình chính là một thứ ngôn ngữ riêng để trẻ biểu lộ tình cảm, tiếng
nói của mình với mọi người xung quanh. Vì vậy trẻ cần được hướng dẫn tạo hình
ngay từ nhỏ, cần được bồi dưỡng khả năng, tạo môi trường, cơ hội cho trẻ được tri
giác, khám phá thế giới xung quanh, bồi dưỡng năng khiếu thẩm mỹ, khả năng tư
duy sáng tạo.
Trong quá trình giảng dạy, tôi đã nhận thấy khả năng trong hoạt động tạo hình ꢀ
trẻ là không đồng đều, trẻ bước đầu đã thể hiện và hoàn thành được một số sản
phẩm tạo hình nhưng chưa thực sự tự tin, sáng tạo. Tuy ꢀ lứa tuổi này vốn hiểu
biết và tư duy, ghi nhớ, trí tưꢀng tượng của trẻ phát triển khá mạnh mẽ và dần hoàn
thiện nhưng vẫn còn một số trẻ kỹ năng cầm bút, vẽ, tô màu, xé dán còn yếu, đôi
khi trẻ thực hiện còn lúng túng vì thế trẻ thấy sợ mỗi khi nhắc tới việc học tạo
hình, điều đó làm mất đi hứng thú học tập của trẻ sau này. Nhìn chung trong các
tiết học trong lớp, lượng kiến thức mà trẻ lĩnh hội được rất trừu tượng và chưa sâu
sắc đến trẻ. Trẻ tiếp thu còn chậm, chưa thực sự gây hứng thú với trẻ, sản phẩm trẻ
tạo ra còn ít, chưa thể hiện được sự sáng tạo. Đồ dùng đồ chơi cô chuẩn bị rất
nhiều nhưng vẫn mang tính khô khan cứng nhắc và có phần gò bó đối với trẻ, hạn
chế sự tò mò tự tìm hiểu sự phong phú muôn màu muôn vẻ của sự vật.
Bên cạnh đó, không ít những phụ huynh vì mải mê công việc lại phó mặc con
mình cho các cô, cho trường mầm non dẫn đến việc không tạo ra được sự thống
3/15
nhất trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ, dẫn đến hiệu quả học tạo hình không
cao.
Ngoài ra, với điều kiện môi trường xung quanh đa dạng, rất thuận lợi cho trẻ
hòa mình vào thiên nhiên. Dựa vào sự hướng dẫn của người lớn, trẻ có thể thể hiện
sự ghi nhớ, trí tưꢀng tượng, sáng tạo qua những tác phẩm mà mình tạo ra vì vậy tôi
rất mong muốn được tìm giải pháp để nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với
hoạt động tạo hình.
Nhận thức được tầm quan trọng cũng như những khó khăn trong quá trình tổ
chức hoạt động tạo hình cho trẻ, với những lý do trên tôi đã trao đổi kinh nghiệm
với đồng nghiệp, tìm tòi một số biện pháp nhằm nâng cao nghiệp vụ sư phạm của
bản thân, tôi mạnh dạn chọn đề tài “ Một số biện pháp nâng cao chất lượng
giảng dạy môn hoạt động tạo hình cho trẻ 4 - 5 tuổi” với mong muốn đưa
những hình thức mới lạ, hấp dẫn tới trẻ, để hoạt động tạo hình là môn học trẻ luôn
hứng thú và đạt kết quả tốt.
2. Mục đích nghiên cứu.
Mục đích nghiên cứu của đề tài là đưa ra được những giải pháp, biện pháp
nhằm nâng cao chất lượng trong việc tổ chức cho trẻ hoạt động tạo hình, giải
quyết được những khó khăn, vướng mắc gặp phải, giúp giáo viên có được các biện
pháp tốt để nâng cao chất lượng dạy trẻ 4- 5 tuổi, lớp Mẫu giáo nhỡ B1, trường
Mẫu giáo Hoa Hồng. học hoạt động tạo hình, hướng dẫn trẻ một số kỹ năng cần
thiết để hoạt động tạo hình đạt kết quả cao.
Trẻ tích cực, hứng thú khi tham gia vào các hoạt động. Trẻ có sự tiến bộ về các
kỹ năng tạo hình, bồi dưỡng khả năng tri giác không gian, phát triển thẩm mỹ, trí
tưꢀng tượng, sáng tạo, khả năng phát hiện những nét đẹp của sự vật hiện tượng
xung quanh và biết thể hiện những nét đẹp đó trên các phương tiên tạo hình như
vẽ, nặn, xé dán… để tạo nên các sản phẩm ngộ nghĩnh. Đồng thời, nâng cao nhận
thức, giải quyết những băn khoăn của một số phụ huynh khi dạy con hoạt động tạo
hình.
Bản thân tôi đã ý thức được việc cần phải nâng cao chất lượng giảng dạy trẻ 4-
5 tuổi hoạt động tạo hình. Tuy nhiên các biện pháp tổ chức cho trẻ còn đơn điệu,
việc tiếp thu của trẻ còn hạn chế, đòi hỏi bản thân phải nghiên cứu them nhiều biện
pháp tổ chức cho trẻ, để giờ học tạo hình thật sự hứng thú, hấp dẫn trẻ.
Để giải quyết mâu thuẫn trên tôi mạnh dạn chọn và nghiên cứu một số biện
pháp nâng cao chất lượng giảng dạy môn hoạt động tạo hình cho trẻ 4- 5 tuổi.
Nhằm nâng cao hiểu biết của mình về môn làm quen văn học.
3. Đối tượng nghiên cứu.
Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy môn hoạt động tạo hình cho
trẻ 4-5 tuối, lớp Mẫu giáo nhỡ B1, trường Mẫu giáo Hoa Hồng.
4. Phạm vi nghiên cứu.
Trẻ 4 -5 tuổi, lớp Mẫu giáo nhỡ B1, trường Mẫu giáo Hoa Hồng.
4/15
- Thời gian nghiên cứu: Từ đầu tháng 9 năm 2019 đến tháng 4 năm học 2019 -
2020.
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lý luận:
Trong chương trình giáo dục mầm non bộ môn tạo hình luôn hấp dẫn đối với
trẻ, giúp trẻ phản ánh thế giới xung quanh cuộc sống con người một cách đa dạng
phong phú và hấp dẫn đối với trẻ ꢀ lứa tuổi mẫu giáo. Thông qua tạo hình trẻ được
thử sức trong việc thể hiện và sáng tạo thế giới riêng theo tư duy của mình, phát
triển ꢀ trẻ khả năng quan sát, trí tưꢀng tượng sáng tạo, từ đó sẽ làm phát triển tình
cảm thẩm mỹ của trẻ.
Từ đặc điểm tâm sinh lí của trẻ 4-5 tuổi, đây là giai đoạn giữa tuổi mẫu giáo,
khả năng phối hợp giữa mắt và tay tương đối, trẻ đã có một số kỹ năng cơ bản như
vẽ, nặn, cắt, xé dán. Vì vậy hoạt động tạo hình chính là một thứ ngôn ngữ riêng để
trẻ biểu lộ tình cảm, tiếng nói của mình với mọi người xung quanh.Để tạo ra một
sản phẩm đẹp trước hết trẻ phải hiểu về cái đó, có tình cảm với nó và có kỹ năng
tạo ra nó, thì trẻ mới hoàn thành sản phẩm đó được.
Hoạt động tạo hình đóng vai trò vô cùng quan trọng trong chương trình học tập
của trẻ cũng như các hoạt động khác. Chính vì thế là một giáo viên mầm non tôi
muốn được nâng cao nhận thức của bản thân đồng thời góp một phần nhỏ bé của
mình vào việc nâng cao chất lượng giáo dục trẻ phát triển toàn diện.
Với mục đích chung của giáo dục mầm non thì hoạt động giáo dục tạo hình là
một bộ phận của văn hoá tinh thần, nó gắn liền với những kiến thức, kỹ năng, kỹ
xảo và thể hiện nghệ thuật. Thông qua hoạt động tạo hình đem đến cho trẻ ấn
tượng về cái đẹp, những cảm xúc chân thật, những phẩm chất tốt đẹp của nhân
cách con người. Với đặc điểm như vậy nên năng khiếu nghệ thuật thường được nảy
sinh ngay từ tuổi mầm non. Đối với trẻ 4-5 tuổi việc cho trẻ hoạt động tạo hình cần
được bồi dưỡng ngay từ tuổi mẫu giáo để ươm trồng những tài năng nghệ thuật cho
tương lai, phát huy tính mạnh dạn, phối hợp, đoàn kết, học hỏi lẫn nhau của trẻ,
hình thành cho trẻ những chức năng tâm lý cơ sꢀ ban đầu của nhân cách, năng lực
làm người và chuẩn bị tâm thế tốt cho trẻ bước vào những giai đoạn tiếp theo.
Trong quá trình nghiên cứu đề tài, tôi căn cứ vào kế hoạch thực hiện nhiệm vụ năm
học, bám sát kế hoạch của nhà trường, của tổ chuyên môn đề ra. Căn cứ vào
chương trình giáo dục mầm non, Thông tư số 28/2016/ TT- BGDĐT ngày 30 tháng
12 năm 2016 của Bộ trưꢀng Bộ Giáo dục và Đào tạo sửa đổi, bổ sung một số nội
dung của chương trình giáo dục mầm non. Từ đó, bản thân lên kế hoạch hoạt động
tạo hình cho trẻ phù hợp với từng chủ đề, độ tuổi và tình hình của lớp.
2. Cơ sở thực tiễn:
- Đối với đề tài này, qua thực trạng tổ chức hoạt động cho trẻ, tình hình của
trường lớp có những thuận lợi và khó khăn sau:
2.1. Thuận lợi:
5/15
- Trường Mẫu giáo Hoa Hồng nằm ꢀ trung tâm thành phố Hà Nội. Phụ huynh
quan tâm đến các hoạt động của trẻ ꢀ trường lớp. Bản thân tôi được nhà trường
phân công giảng dạy lớp mẫu giáo nhỡ 4-5 tuổi, tổng số học sinh là 24 trẻ, trong đó
học sinh nam: 9 trẻ, học sinh nữ: 15 trẻ, 100% học sinh trong lớp có cùng độ tuổi,
đa số trẻ của lớp nhanh nhẹn, có sức khoẻ tốt để tham gia vào các hoạt động của
lứa tuổi.
- Đầu năm, nhà trường đã trang bị thêm nhiều đồ dùng học liệu như màu vẽ,
bàn ghế, ti vi, vꢀ tập tô, vẽ...và một số tài liệu hướng dẫn chăm sóc giáo dục trẻ.
Được sự quan tâm, chỉ đạo của phòng giáo dục, ban giám hiệu nhà trường, giáo
viên được tạo điều kiện tham gia học tập các chuyên đề do phòng giáo dục tổ chức,
học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau, tổ chức thăm lớp, dự giờ các giáo viên trong trường,
tham gia sinh hoạt chuyên môn, bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên.
- Các giáo viên của lớp nhiệt tình, có đủ trình độ chuyên môn.
- Đa số phụ huynh của lớp nhiệt tình, quan tâm chu đáo tới con em và thường
xuyên trao đổi với giáo viên về tình hình học tập của con em mình.
- Giáo viên chủ nhiệm lớp đạt trình độ chuẩn và trên chuẩn, tâm huyết với ngành
học, yêu nghề mến trẻ, có phẩm chất nghề nghiệp.
- Đồng nghiệp thường xuyên cùng nhau trao đổi những kinh nghiệm giảng dạy
qua sách báo từ những kinh nghiệm của trường bạn từ đó có những biện pháp giúp
trẻ học tốt môn tạo hình hơn.
- Giáo viên đã biết tận dụng nguyên vật liệu có sẵn tại địa phương để làm
đồ dùng phục vụ hoạt động tạo hình phù hợp theo từng chủ đề, chủ điểm, ứng dụng
công nghệ thông tin trong quá trình giảng dạy.
2.2. Khó khăn:
- Bên cạnh những thuận lợi, việc tổ chức cho trẻ hoạt động tạo hình còn nhiều
khó khăn cụ thể như: Một số trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn, tự tin khi tham gia
các hoạt động, có trẻ lại rất hiếu động, khả năng tập trung chú ý chưa cao. Trình độ
nhận thức trẻ không đồng đều nên việc truyền thụ kiến thức gặp rất nhiều khó
khăn. Trẻ vẫn quen với lối học thụ động, chưa sẵn sàng tham gia một cách tích
cực, chủ động trong các giờ hoạt động. Mặc dù nhà trường đã mua sắm đầy đủ cơ
sꢀ vật chất cũng như đầu tư về chuyên môn song cũng chưa đáp ứng đủ so với nhu
cầu của trẻ.
- Do điều kiện kinh tế và sự hiểu biết khác nhau nên một số phụ huynh
chưa thực sự quan tâm đến việc học tạo hình của trẻ, chưa tạo điều kiện cho trẻ
phát huy khả năng sáng tạo của mình.
-Bên cạnh đó, việc tổ chức các giờ hoạt động chung của giáo viên còn gò bó,
chưa có sự sáng tạo, chưa gây được hứng thú cho trẻ còn áp đặt trẻ theo khuôn
mẫu, trẻ chủ yếu là quan sát đàm thoại tranh mẫu, phương pháp ghi nhớ vẫn mang
tính đồng loạt, nhiều giáo viên vẫn chưa coi trọng phương pháp cho trẻ trải
nghiệm, hay những cách tìm tòi khám phá bằng các giác quan.
6/15
- Trong các giờ tổ chức cho trẻ làm quen với tạo hình, sự chuẩn bị đồ dùng
chưa được đa dạng, chưa hấp dẫn nên chưa tạo được sự hứng thú cho trẻ tham gia
vào hoạt động tạo hình. Nhiều khi còn áp đặt vào hiểu biết của trẻ, lên tiết còn rập
khuôn, chưa linh hoạt, sáng tạo.
-Hình thức tổ chức còn đơn giản, khiến trẻ nhàm chán khi tham gia hoạt động.
Phương pháp lồng ghép hoạt động tạo hình trong các hoạt động học tập và vui chơi
chưa linh hoạt sáng tạo nên trẻ chưa thực sự say mê, hứng thú, sử dụng đồ dùng
dạy học chưa khoa học, dẫn đến giờ học trẻ ít tập trung chú ý nên hiệu quả tiết học
chưa cao.
Chính vì vậy, tôi đề ra nhiệm vụ là chuẩn bị về nội dung, phương pháp, “môi
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”, trẻ được khuyến khích tham gia vào các
hoạt động, trải nghiệm bằng các giác quan, giúp trẻ làm quen với hoạt
động tạo hình một cách nhẹ nhàng, hứng thú, trẻ vừa được tham gia trải nghiệm,
vừa được học tạo hìnhgóp phần giúp trẻ phát triển một cách toàn diện về các mặt
như thẩm mỹ, trí tuệ, ngôn ngữ, những phẩm chất đạo đức hay một số kỹ năng cần
thiết của hoạt động học tập.
Trước tình hình thực tế đó, tôi đã nghiên cứu, tìm hiểu đề ra những giải pháp cụ
thể, nhằm giải quyết những khó khăn trong công tác giảng dạy của giáo viên, nâng
cao nhận thức về công tác giáo dục trẻ cho phụ huynh, tạo tâm lý sẵn sàng cho trẻ,
kích thích sự thích thú, mong muốn được tạo ra cái đẹp qua hoạt động tạo hình, vẽ,
nặn, xé, dán cùng cô và các bạn.
3. Biện pháp thực hiện
3.1. Biện pháp 1: Xây dựng môi trường tạo hình và cho trẻ được tiếp xúc, làm
giàu các biểu tượng tạo hình.
Đối với trẻ mầm non, việc học của trẻ dựa trên việc tri giác, sờ mó, cầm nắm,
sử dụng các giác quan của mình. Vì vậy việc tạo môi trường tạo hình hấp dẫn cho
trẻ chính là một việc làm rất quan trọng góp phần nâng cao chất lượng tạo hình cho
trẻ.
* Tạo môi trường tạo hình cho trẻ:
Trước tiên cần tạo môi trường đẹp trong lớp để gây cảm xúc, ấn tượng đầu tiên
tác động vào trẻ là sự bố trí, cách sắp xếp trang trí lớp học để tạo môi trường học
tốt và thoải mái cho trẻ, chính môi trường lớp học sẽ tạo ấn tượng
khó phai trong bé, đây là tác động cần thiết để hình thành cảm xúc nghệ thuật
cho trẻ. Vì vậy tôi đã tìm hiểu yêu cầu của chủ đề, căn cứ vào cấu trúc phòng
học của lớp mình và đặc điểm tâm lí của trẻ mà tạo môi trường nghệ thuật xung
quanh trẻ.
Với môi trường trong lớp: Ở các góc để gây ấn tượng cho trẻ tôi thường sưu
tầm, thiết kế các hình ảnh ngộ nghĩnh đáng yêu, có màu sắc đẹp, bố cục hợp lí và
có tên thật gần gũi với trẻ. Đồng thời, tôi luôn gợi mꢀ để trẻ chú ý đến môi trường
7/15
mà tôi đã tạo và thường xuyên thay đổi nội dung trang trí theo từng chủ đề để trẻ
không bị nhàm chán.
Sau khi chuyển chủ đề tôi đã cùng trẻ thảo luận, gợi mꢀ những ý tưꢀng hay và
đặt tên cho chủ đề mới và tên các góc chơi của mình. Nội dung của các góc tôi giới
thiệu cho trẻ về các sản phẩm bằng các ngôn ngữ nghệ thuật để tích
luỹ cho trẻ có vốn hiểu biết về nghệ thuật và say mê nghệ thuật. Từ đó kích
thích lòng ham muốn, thích tham gia tạo sản phẩm nghệ thuật để có sản phẩm
được trang trí trong lớp học của mình.
Ví dụ 1: Ở góc hoạt động tạo hình, tôi cho trẻ tự đặt tên cho góc. Trẻ thảo
luận và lựa chọn nếu trẻ nào nghĩ được tên khác hay hơn có thể chọn làm tên
góc hoạt động như “họa sĩ tài ba”, “bé khéo tay”. Tôi dành một mảng tường để treo
những sản phẩm của mình, trẻ có thể tự so sánh bài của ai đẹp hơn, khuyến khích
động viên trẻ hãy làm thật nhiều những sản phẩm đẹp để trang trí cho góc tạo hình,
từ lời gợi mꢀ như vậy đã kích thích trẻ tạo ra sản phẩm mới.
Với môi trường ngoài lớp: Để phát huy tối đa tác dụng của môi trường hoạt
động cho trẻ, tôi còn tạo thêm môi trường ngoài lớp học, tạo cho trẻ môi
trường rộng mꢀ để trẻ được thỏa sức tưꢀng tượng, sáng tạo, trí tưꢀng tượng bay xa
hơn.
Ví dụ 2: Với giờ "hoạt động ngoài trời" tôi tạo môi trường cho trẻ bằng cách
trang trí lên tường những hình ảnh ngộ nghĩnh, cho trẻ dùng phấn vẽ trên
sân trường, trẻ thoả sức sáng tạo vẽ những ngôi nhà, bông hoa, con vật theo từng
chủ đề đang học, trẻ sẽ cảm nhận được cái đẹp và mong muốn tạo thêm những sản
phẩm đẹp khác.
* Tạo điều kiện cho trẻ được tiếp xúc, làm giàu các biểu tượng tạo hình:
Để trẻ có được những kỹ năng, kỹ xảo, có sự hứng thú, tích cực tham gia các
hoạt động tạo hình và thể hiện sự sáng tạo trong khi tạo ra các sản phẩm thì điều
trước tiên cần phải giúp trẻ có được các biểu tượng, có được những xúc cảm về các
đối tượng mà trẻ cần phải tái tạo.
Ví dụ 1: Để trẻ có thể vẽ, nặn hoặc xé dán con cá với các hình ảnh sinh động và
ngộ nghĩnh thì trước đó tôi đã tìm kiếm những hình ảnh, video sinh
động về đàn cá đang bơi lội. Khi cho trẻ quan sát tôi đặt câu hỏi để trẻ tập trung
vào một số chi tiết như: các con thấy hình dáng của con cá như thế nào? - Con cá
có những bộ phận nào? Con cá này đang làm gì?
Trong các tiết học tôi sử dụng vật thật cho trẻ quan sát, giúp cho trẻ tri giác
một cách cụ thể cấu trúc của vật thể đó và có biểu tượng thực về nó. Sau khi
được quan sát vật thật, trẻ sẽ ghi nhớ lâu hơn, khích thích tư duy trẻ tìm kiếm
cách thể hiện.
Ví dụ 2: Trước khi cho trẻ vẽ "vườn cây ăn quả", thì trong các ngày trước
đó tôi dành thời gian cho trẻ quan sát một số loại cây ăn quả có trong khuôn viên
nhà trường, khi cho trẻ quan sát cây ăn quả, tôi đàm thoại với trẻ về thân cây, tán
8/15
lá, màu sắc của hoa và những chùm quả...từ đó trẻ có biểu tượng về cây ăn quả:
thân cây to và xù xì, tán cây rộng xanh, những chùm quả sai trĩu khi chín có màu
đỏ hoặc màu vàng... đồng thời tôi sưu tầm các loại quả thật để cho trẻ quan sát
thêm trong các giờ đón, trả trẻ. Tuy nhiên tôi không lạm dụng mẫu hay làm mẫu
cho trẻ xem mà trước đó cần gợi ý trẻ suy nghĩ và tìm kiếm cách để thể hiện.
3.2. Biện pháp 2: Khai thác và sử dụng các nguyên vật liệu phù hợp trong
hoạt động tạo hình.
Đối với giải pháp này giúp trẻ tự lập, sáng tạo. Trẻ tự biết cách khai thác,
sử dụng nguyên vật liệu, đồ dùng, đồ chơi vào sản phẩm của mình, tôi lựa chọn các
biện pháp sau:
*Lựa chọn các nguyên vật liệu phù hợp và phong phú về chủng loại thu hút sự chú
ý, sáng tạo của trẻ:
Để giúp trẻ tích cực tham gia vào hoạt động tạo hình thì giáo viên phải làm tốt
công tác chuẩn bị, chuẩn bị từ tranh ảnh vật mẫu đến các nguyên vật liệu phù hợp,
có đủ số lượng cho tất cả trẻ đều được tham gia hoạt động.
Tôi lựa chọn sử dụng các nguyên vật liệu mꢀ phù hợp vừa tiết kiệm chi phí mà
trẻ và cô dễ kiếm tìm, dễ thực hiện, đảm bảo tính an toàn khi sử dụng. Các phế
phẩm từ các gia đình vô cùng phong phú, tôi luôn động viên trẻ tìm kiếm những
nguyên vật liệu nơi trẻ sinh sống như : quần áo cũ, tranh ảnh cũ, báo tạp chí, lõi
giấy vệ sinh, các hộp bánh kẹo, các túi, lon, hũ đựng đồ, đựng thức ăn, báo cũ, tạp
chí, vỏ hộp sữa…những vật liệu tưꢀng chừng như bỏ đi dưới con mắt trẻ lại là một
kho tàng nguyên liệu vô cùng phong phú để trẻ có thể làm được đồ chơi cho mình.
Qua đó, giáo dục trẻ tính tiết kiệm, tôn trọng đồ
vật xung quanh. Ngoài ra, chúng ta có thể sưu tầm thêm các loại nguyên liệu
khác như: các loại hạt ngũ cốc, rau củ, quả tươi và khô, cành cây, lá cây khô,
các loại hạt, các loại vỏ trứng, len, rơm rạ … Sự đa dạng của các nguyên vật
liệu tạo hình sẽ càng làm tăng hứng thú của trẻ, trẻ dễ dàng lựa chọn cho mình
cách thể hiện và phương tiện tạo hình thích hợp phù hợp với khả năng của trẻ.
Chú ý khi chọn các nguyên vật liệu xong, tôi sẽ vệ sinh chúng thật sạch sẽ, để khô
ráo và sắp xếp các đồ dùng thật gọn gàng sao cho trẻ dễ dàng nhìn thấy, dễ dàng
lấy sử dụng khi có nhu cầu.
Ví dụ: Khi đi chơi ngoài sân trường trẻ nhặt lá cây để xếp thành con vật
ngộ nghĩnh, trẻ dùng những viên sỏi để xếp thành ngôi nhà, đám mây…
* Cô và trẻ cùng tham gia làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo:
Trên thị trường hiện nay, đồ dùng, đồ chơi của trẻ em được bày bán rất nhiều,
mẫu mã đẹp mắt. Tuy nhiên xét về phương diện giáo dục thì chúng không thể để
đáp ứng đầy đủ các nhu cầu và mục đích của chương trình dạy học ꢀ trường mầm
non. Hơn nữa việc mua quá nhiều đồ dùng, đồ chơi gây nhiều lãng phí trong khi từ
gia đình các nguyên vật liệu đã qua sử dụng đang sẵn có và có thể tái sử dụng tạo
làm đồ chơi cho trẻ. Khi có món đồ chơi do cô và trẻ hoặc tự trẻ tự tay làm ra, các
9/15
cháu sẽ cảm thấy yêu quí và hứng thú hơn rất nhiều so với các đồ chơi mua sẵn.
Đây cũng là một hình thức dạy cho trẻ biết yêu quí sức lao động ngay khi còn bé.
Từ những suy nghĩ trên, tôi nghĩ rằng việc tổ chức cho trẻ cùng cô tự làm đồ dùng,
đồ chơi là việc làm hết sức cần thiết và bổ ích cho trẻ mầm non.
Ví dụ: Cô và trẻ có thể làm những chú gà con xinh xắn từ những cuộn len
hay miếng xốp cũ, làm váy áo cho búp bê từ những mảnh vải vụn…
3.3. Biện pháp 3: Tổ chức tiết học nhẹ nhàng, linh hoạt và ứng dụng phương
pháp dạy học phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của trẻ trong giờ hoạt
động chung.
Như chúng ta đã biết, đặc điểm tâm sinh lí ꢀ trẻ mầm non là “Học mà chơi, chơi
mà học”. Vì vậy các hoạt động khác nói chung, hoạt động tạo hình nói riêng, nếu
hình thức dạy học không mới lạ, không hấp dẫn dễ gây cho trẻ cảm giác nhàm
chán.
*Tổ chức tiết học nhẹ nhàng, linh hoạt:
Trong quá trình nghiên cứu đề tài, tôi thường đặt ra câu hỏi, làm thế nào
để giờ học tạo hình được hấp dẫn lôi cuốn trẻ. Để trả lời câu hỏi này, tôi đã không
ngừng suy nghĩ, đưa các thủ thuật hấp dẫn vào tiết học, sao cho trẻ hoạt
động thật thoải mái, không gò ép. Khi tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ tôi đưa
các nội dung tích hợp lồng ghép sao cho phù hợp với từng bài một cách lô gíc sinh
động, trẻ sẽ nắm được các kỹ năng kiến thức trong hoạt động tạo hình một cách dễ
dàng, thoải mái hơn.
Ví dụ: Với loại bài vẽ theo ý thích, chủ đề thế giới động vật, tôi sẽ trò chuyện
với trẻ về những con vật mà trẻ thích như con mèo, con thỏ, con cá, con heo... Gợi
ý cho trẻ nói lên ý định của mình thể hiện trên bức tranh đó, lựa chọn theo sꢀ thích
các con vật mình muốn vẽ. Sau đó tôi đặt câu hỏi gợi ý cho trẻ về cách vẽ nên con
vật ấy, hướng trẻ nói về màu sắc hình dáng, cách vẽ của các con vật theo ý hiểu
của trẻ. Khuyến khích trẻ làm những kỹ năng vẽ đơn giản, phù hợp với bài như
những nét xiên, nét thẳng, nét cong tròn... để tạo nên bức tranh đẹp, đồng thời
trong quá trình trẻ thực hiện tôi luôn động viên trẻ kịp thời trẻ sẽ mạnh dạn, tự tin
hoàn thành bài vẽ tốt hơn.
* Ứng dụng phương pháp dạy học phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của
trẻ trong giờ hoạt động chung:
Trong các tiết học trước đây, việc sử dụng phương pháp dạy học phát huy
tính tích cực, chủ động sáng tạo của trẻ còn hạn chế, do đó muốn thực hiện đổi mới
dạy học thì trước hết bản thân phải ý thức được để từ bỏ phương pháp dạy học
truyền thống, từ chủ yếu cô nói, trẻ làm, chuyển sang phương pháp đổi mới phát
huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của trẻ trong giờ hoạt động theo phương
châm: “Lấy trẻ làm trung tâm”. Không nên quá lạm dụng mẫu, hay làm mẫu cho
trẻ xem mà trước đó cần gợi ý trẻ suy nghĩ và tìm kiếm cách để thể hiện.
10/15
Tải về để xem bản đầy đủ
15 trang
21/11/2024
40
Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng giảng dạy môn tạo hình cho trẻ 4 – 5 tuổi", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- skkn_mot_so_bien_phap_nang_cao_chat_luong_giang_day_mon_tao.pdf
