SKKN Sưu tầm và viết lời mới cho một số bài đồng dao phục vụ công tác giáo dục trẻ Mầm non

Giáo viên đã sử dụng nhiều bài đồng dao trong khi tổ chức các hoạt động học tập và vui chơi cho trẻ. Như­ng do không có nguồn tài liệu phong phú nên các bài đồng dao giáo viên đã sử dụng chủ yếu được lấy từ một số tài liệu chuyên môn và từ kinh nghiệm của giáo viên. Vì số lượng bài ít nên sử dụng lặp đi lặp lại gây nhàm chán cho trẻ. Hiện nay tr­ường mầm non đang thực hiện ch­ương trình giáo dục mầm non mới. Vì vậy, chương trình giáo dục trẻ đư­ợc thực hiện theo các chủ đề, chủ điểm. Có những bài đồng dao có nhịp điệu, trò chơi hấp dẫn trẻ thì nội dung lại không phù hợp với chủ điểm giáo dục mà giáo viên đang thực hiện. Nên giáo viên gặp nhiều khó khăn trong việc lựa chọn và tổ chức các hoạt động cho trẻ làm quen với các bài đồng dao.
Sưu tầm viết lời mới cho mốt số bài đồng dao  
MỤC LỤC  
I. Đặt vấn đề  
- Lý do chọn đề tài  
II. Giải quyết vấn đề  
1. Cơ sở luận  
2. Thực trạng vấn dề  
3. Các biện pháp  
- Sưu tầm một số bài đồng dao.  
- Viết lời mới cho một số bài đồng dao và cách chơi các trò chơi tương  
ứng với các bài đồng dao đó  
- Đưa các bài đồng dao vào giờ học của trẻ.  
- Đưa các bài đồng dao vào mọi lúc, mọi nơi trong hoạt động mốt nagỳ  
cảu trẻ  
4. Hiệu quả SKKN  
III. Kết luận kiến nghị  
- Kết luận  
- Ý kiến đề xuất  
1/26  
Sưu tầm viết lời mới cho mốt số bài đồng dao  
I. ĐẶT VẤN ĐỀ  
1. Lý do chọn đề tài:  
Trong thời đại mà thông tin bùng nổ kỹ thuật điện tử xâm nhập đến từng  
mái trường, từng gia đình, đến từng trẻ em, làm sao chúng ta có thể yên tâm với  
con em mình khi từng ngày, từng giờ những mặt trái của thời đại công nghệ  
đang ảnh hưởng không mấy tích cực đến sự hình thành và phát triển nhân cách  
của trẻ. Bởi vậy, ngày nay các nhà giáo dục, các bậc cha mẹ luôn băn khoăn đi  
tìm một phương pháp giáo dục trẻ em thực sự hiệu quả.  
Nhưng lẽ hầu như chúng ta đã lãng quên một phương pháp giáo dục đầy  
hiệu quả mà chúng ta sẵn có. Đó là kho tàng đồng dao và trò chơi trẻ em. Riêng  
về lĩnh vực giáo dục, kho tàng này cung cấp nội dung và phuơng pháp giáo dục  
tương đối rõ ràng và đầy đủ hơn cả. Những trò chơi dân gian đã đến với trẻ thơ  
một cách nhẹ nhàng theo kiểu vừa học, vừa chơi, qua những bài đồng dao theo  
cách nói vần, đồng dao đã làm tốt chức năng biểu đạt ý, giáo dục nhận thức, bồi  
dưỡng tình cảm cho trẻ.  
Nhận thức được vấn đề này, trong công tác chăm sóc - giáo dục trẻ Mầm  
non, bên cạnh việc ứng dụng công nghệ dạy học hiện đại tôi luôn tìm tòi, học  
hỏi và sáng tạo các hình thức, phuơng pháp giáo dục trẻ dựa trên những tài liệu  
giáo dục sẵn có trong kho tàng văn hoá dân tộc.  
vậy, để tiếp tục thực hiện tốt nhiệm vụ trồng người của mình, năm học  
2015 - 2016, tôi đã nghiên cứu và áp dụng sáng kiến: Sưu tầm viết lời mới  
cho một số bài đồng dao phục vụ công tác giáo dục trẻ mầm non’’.  
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ  
1- Cơ sở luận:  
1.1.Một số khái niệm cơ bản của đề tài  
Các bài đồng dao được sưu tầm, viết lời mới cùng với các trò chơi đi kèm  
theo nó đều được lựa chọn dựa trên cở sở đặc điểm nhận thức đặc điểm tâm  
sinh lý của trẻ ở lứa tuổi mầm non. Trong đó:  
- Đồng giao được truyền tụng trong dân gian và không biết tác giả. Nhưng  
đồng dao vẫn mãi mãi trong tâm hồn người Việt Nam từ khi trẻ thơ cho đến lúc  
trưởng thành và thường gặp nhất là các bài đồng dao gắn liền với các trò chơi  
của trẻ. Đó những kỷ niệm gắn liền với que chuyền nhỏ, quả bưởi con trong  
trò chơi đánh chuyền, những viên sỏi trong trò chơi ô ăn quan hay những  
tiếng hò hét vang cả khoảng sân trong trò chơi kéo co, rồng rắn lên mây..... Tuy  
chỉ được lưu truyền qua các thế hệ bằng các phương thức truyền miệng, nhưng  
đồng dao và trò chơi đồng dao đã mang lại cho trẻ em đời sống tinh thần phong  
phú qua những cảm xúc vui tươi, hồn nhiên, trong sáng cũng như một môi  
trường giáo dục mang tính cộng đồng .  
- Đồng dao là thơ ca truyền miệng trẻ em. Đồng dao được chia làm hai loại  
gắn với công việc của trẻ em và gắn với trò chơi của trẻ em. Đồng dao được  
truyền từ đời này tiếp đời nọ, vùng này qua vùng kia, có khi thay đổi, có khi sai  
lạc, có khi thất truyền bị lãng quên. Việc sáng tác đồng dao được thực hiện  
trong một quá trình lâu dài bao gồm: sáng tạo u truyền - Sử dụng - Điều  
2/26  
Sưu tầm viết lời mới cho mốt số bài đồng dao  
chỉnh. đây chủ thể sáng tạo, sử dụng, lưu truyền và tái tạo các bài đồng dao  
này chủ yếu trẻ em.  
2- Thực trạng:  
Các bài đồng dao được sưu tầm, đặt lời mới cùng với các trò chơi đi  
kèm theo nó đều được lựa chọn dựa trên cở sở khảo sát việc tổ chức các hoạt  
động cho trẻ làm quen với các bài đồng dao và tổ chức các hoạt động vui chơi  
cho trẻ tru?ng mầm non thực tế cho thấy:  
* Thuận lợi :  
- Trường mới đạt chuẩn quốc gia cấp độ 2 được đầu tư đủ đồ dùng trang  
thiết bị phục vụ học tập vui chơi.  
- Đội ngũ giáo viên đạt chuẩn niềm đam mê, yêu nghề mến trẻ.  
- Ban Giám Hiệu nhà trường thường xuyên quan tâm, chỉ đạo sát sao việc  
thực hiện chương trình chăm sóc giáo dục trẻ đến từng giáo viên.  
* Khó khăn:  
Giáo viên đã sử dụng nhiều bài đồng dao trong khi tổ chức các hoạt động  
học tập và vui chơi cho trẻ. Nhưng do không có nguồn tài liệu phong phú nên  
các bài đồng dao giáo viên đã sử dụng chủ yếu được lấy từ một số tài liệu  
chuyên môn từ kinh nghiệm của giáo viên. Vì số lượng bài ít nên sử dụng lặp  
đi lặp lại gây nhàm chán cho trẻ. Hiện nay trường mầm non đang thực hiện ch-  
ương trình giáo dục mầm non mới. vậy, chương trình giáo dục trẻ được thực  
hiện theo các chủ đề, chủ điểm. những bài đồng dao có nhịp điệu, trò chơi  
hấp dẫn trẻ thì nội dung lại không phù hợp với chủ điểm giáo dục mà giáo viên  
đang thực hiện. Nên giáo viên gặp nhiều khó khăn trong việc lựa chọn tổ  
chức các hoạt động cho trẻ làm quen với các bài đồng dao.  
3- Một số biện pháp  
3.1.Sưu tầm một số bài đồng dao.  
Bài 1: Chi chi chành chành  
Chi chi chành chành  
Cái đanh thổi lửa  
Con ngựa đứt cương  
Ba vương ngũ đế  
Chấp chế đi tìm  
Ù à ù ập.  
(Sưu tầm)  
Bài 2: Dung dăng dung dẻ  
Dung dăng dung dẻ  
Dắt trẻ đi chơi  
Đến cổng nhà trời  
Tìm nơi gió mát  
Cùng hát véo von  
Mời ông trăng tròn  
3/26  
Sưu tầm viết lời mới cho mốt số bài đồng dao  
Xuống chơi với bé  
Xì xà xì xụp  
Ngồi thụp xuống đây.  
Dung dăng dung dẻ  
Dắt trẻ đi chơi  
Đến cổng nhà trời  
Tìm nơi gió mát  
Cùng hát véo von  
Mời ông trăng tròn  
Xuống chơi với bé  
Xì xà xì xụp  
Ngồi thụp xuống đây.  
(Sưu tầm)  
Bài 3: Nu na nu nống  
Nu na nu nống  
Cái cóng nằm trong  
Cái ong nằm ngoài  
Củ khoai chấm mật  
Phật ngồi phật khóc  
Con cóc nhảy ra  
Con gà ú ụ  
Nhà mụ thổi xôi  
Nhà tôi nấu chè  
Te he chân rụt.  
(Suu tầm)  
Bài 4: Trồng đậu, trồng cà  
Trồng đậu, trồng cà  
Hoa hòe, hoa khế  
Khế ngọt, khế chua  
Cột đình, cột chùa  
Hai ta ôm cột  
Cây cam, cây quýt  
Cây quýt, cây hồng  
Cành đa, lá nhãn  
Ai có tay, ai có chân thì rụt  
(Suu tầm)  
Bài 5: Câu ếch  
Ếch ở dưới ao  
Vừa ngớt mưa rào  
Nhảy ra bì bõm  
Ếch kêu “ộp ộp”  
4/26  
Sưu tầm viết lời mới cho mốt số bài đồng dao  
Ếch kêu “ ặp ặp”  
Thấy bác đi câu  
Rủ nhau trốn mau  
Ếch kêu “ộp ộp”  
Ếch kêu “ ặp ặp”  
(Suu tầm)  
Bài 6: Tập tầm vông  
Tập tầm vông  
Chị chồng,  
Em vá.  
Chị ăn cá,  
Em mút xơng.  
Chị ăn kẹo,  
Em ăn cốm.  
Chị ở gốm,  
Em ở Bến Thành.  
Chị trồng hành,  
Em trồng hẹ.  
Chị nuôi mẹ,  
Em nuôi cha.  
(Sưu tầm)  
Bài 7: Kéo cưa lửa xẻ  
Kéo cưa lửa xẻ  
Ông thợ nào khỏe  
Về ăn cơm vua  
Ông thợ nào thua  
Về bú ti mẹ  
Kéo cưa lừa xích  
Làm ít ăn nhiều  
Làm đâu ngủ đấy  
lấy mất cưa  
Lấy gì mà kéo  
(Sưu tầm)  
Bài 8: Thả đỉa ba ba  
Thả đỉa ba ba  
Con đỉa đeo bà  
Con gà cục tác  
Mỏ nhát cầm chầu  
Con mèo cầm lái  
Con nhái chạy buồm  
Con tôm tát nớc  
5/26  
Sưu tầm viết lời mới cho mốt số bài đồng dao  
Vục nước rỡn trăng.  
(Suu tầm)  
3.2.Viết lời mới cho một số bài đồng dao và cách chơi các trò chơi tương ứng  
với các bài đồng dao đó.  
Bài 1: Chi chi chành chành  
Lời 1: Chi chi chành chành  
Chi chi chành chành  
Nhớ rút cho nhanh  
Tay xoè ngón đặt  
Miệng đặt mắt nhìn  
Đi trốn đi tìm  
Lời 2: Chi chi chành chành  
Chi chi chành chành  
Chim oanh học nói  
Khỉ già múa rối  
Chó sói đuổi bò  
Rùa nhảy khỏi hồ  
Bắt ăn thịt  
Ú tim oà ập!  
(Lời mới)  
Sáo nằm gốc mít  
Khóc mẹ hu hu!  
(Lời mới)  
* Mục đích giáo dục:  
- Luyện tập cho trẻ có tính phản xạ, cử động nhanh nhẹn.  
- Cung cấp thêm kiến thức về thế giới động vật cho trẻ.  
- Phát triển ngôn ngữ thoả mãn nhu cầu vui chơi của trẻ.  
* Đối tuợng chơi: Trẻ nhà trẻ (dưới 3 tuổi), trẻ mẫu giáo bé (3-4 tuổi).  
Hình ảnh : Bé chơi chi chi chành chành”  
6/26  
Sưu tầm viết lời mới cho mốt số bài đồng dao  
* Cách chơi:  
Khoảng 3-4 trẻ một nhóm. Một trẻ làm “cái” xoè bàn tay ra. Các trẻ khác  
đặt ngón tay trỏ vào lòng bàn tay trẻ làm “cái”. Trẻ làm “cái” vừa gõ ngón tay  
vừa đọc theo nhịp bài đồng dao. Đến câu cuối cùng, trẻ làm “cái” nắm tay vào  
để bắt các ngón tay của các bạn. Các bạn phải rút nhanh ngón tay khỏi bàn tay  
của trẻ làm “cái”. Ai bị “cái” bắt ngón tay thì xoè bàn tay ra, đọc theo nhịp bài  
đồng dao trên cho các bạn chơi tiếp.  
Bài 2: Dung dăng dung dẻ  
Dung dăng dung dẻ  
Dắt trẻ đi chơi  
Đến hỏi ông trời  
Xin vài cái bánh  
Gặp xe thì tránh  
Đội mũ trên đầu  
Đi chậm đi mau  
Ta đi cùng nhau  
Lâu lâu lại ngồi.  
(Lời mới)  
Lời 2: Dung dăng dung dẻ  
Dung dăng dung dẻ  
Dắt trẻ đi chơi  
Dung dăng dung dẻ  
Dắt trẻ đi chơi  
Đến chỗ mát trời  
Chớ nên bỏ phí  
Thở làn không khí  
Vừa sạch vừa trong  
Em thấy mát lòng  
Thân càng mạnh mẽ  
Những buổi đẹp trời  
Tìm nơi râm mát  
Cùng nhau ca hát  
Cất tiếng cuời vang  
Nhảy múa nhịp nhàng  
Cho lòng tuơi trẻ.  
Dung dăng dung dẻ  
Dắt trẻ đi chơi  
(Lời mới)  
Đến chỗ đông ngời  
Nếu không nhìn kỹ  
Người ta vô ý  
Chân dẫm phải chân  
Đau đớn vô cùng  
Còn chi vui vẻ  
* Mục đích giáo dục:  
- Phát triển ngôn ngữ, mở rộng vốn từ củng cố vận động đi cho trẻ.  
- Dạy trẻ biết tự bảo vệ bản thân khi đi ra đường.  
7/26  
Sưu tầm viết lời mới cho mốt số bài đồng dao  
- Giúp trẻ cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên.  
- Thoả mãn nhu cầu vui chơi của trẻ.  
* Đối tuợng chơi: Trẻ nhà trẻ (dưới 3 tuổi), trẻ mẫu giáo bé (3-4 tuổi), trẻ  
mẫu giáo nhỡ (4-5 tuổi).  
Hình ảnh : Bé chơi “dung dang dung d?”  
* Cách chơi:  
- Các cháu cùng nắm tay nhau, vừa đi vừa đung đưa theo nhịp bài đồng dao.  
Đến câu “ngồi thụp xuống đây” hay “lâu lâu lại ngồi” thì tất cả cùng ngồi xổm  
một lát, rồi lại đứng dậy vừa đi vừa đọc tiếp bài đồng dao.  
Bài 3: Nu na nu nống  
8/26  
Sưu tầm viết lời mới cho mốt số bài đồng dao  
Nu na nu nống  
Nu na nu nống  
Một hồ nước trong  
Sao không rửa chân  
Cho trắng cho xinh  
Đi thi chân đẹp  
Chân ai sạch sẽ  
Gót đỏ hồng hào  
Không bẩn tí nào  
Được vào đánh trống.  
(Lời mới)  
* Mục đích giáo dục:  
- Cho trẻ làm quen với âm điệu du dương của đồng dao, nhằm giúp cho trẻ  
sau này biết yêu mến ngôn ngữ của dân tộc Việt Nam.  
- Phát triển ngôn ngữ thoả mãn nhu cầu vui chơi của trẻ.  
* Đối tuợng chơi: Trẻ nhà trẻ (dưới 3 tuổi), trẻ mẫu giáo bé (3-4 tuổi).  
Hình ảnh : Bé chơi nu na nu n?ng”  
* Cách chơi: Cho trẻ ngồi hàng ngang, duỗi chân ra, ngời điều khiển trò chơi  
đọc bài đồng dao. Mỗi từ đập nhẹ vào một chân, đập từ đầu theo thứ tự đến cuối  
cùng, rồi lại quay ngược lại cho đến chữ “đánh trống”, chân nào trúng từ “đánh  
trống” thì co lại. Cứ thế cho đến khi các chân co lại hết, lại bắt đầu từ đầu.  
9/26  
Sưu tầm viết lời mới cho mốt số bài đồng dao  
Bài 4: Trồng đậu, trồng cà  
Trồng đậu trồng cà  
Hoe hoe hoa khế  
Khế ngọt khế chua  
Cột đình cột chùa  
Hai tay ôm cột  
Cây cam cây quýt  
Cây mít cây hồng  
Cành đa cành nhãn  
Có chân thì rụt…  
(Lời mới)  
* Mục đích giáo dục:  
- Cho trẻ làm quen với âm điệu du dương của đồng dao, nhằm giúp cho trẻ  
sau này biết yêu mếm ngôn ngữ của dân tộc Việt Nam.  
- Cung cấp thêm kiến thức về thế giới thực vật cho trẻ.  
- Phát triển ngôn ngữ thoả mãn nhu cầu vui chơi của trẻ.  
* Đối tuợng chơi: Trẻ nhà trẻ (dưới 3 tuổi), trẻ mẫu giáo bé (3-4 tuổi).  
* Cách chơi:  
Cho trẻ ngồi hàng ngang, duỗi chân ra, nguời điều khiển trò chơi đọc bài đồng  
dao. Mỗi từ đập nhẹ vào một chân, đập từ đầu theo thứ tự đến cuối cùng, rồi lại  
quay ngược lại cho đến chữ “rụt”, chân nào trúng từ “rụt” thì co lại. Cứ thế cho  
đến khi các chân co lại hết, lại bắt đầu từ đầu.  
Bài 5: Câu ếch  
Ếch ở dưới ao  
Vừa ngớt mưa rào  
Nhảy ra bì bọp  
Ếch kêu ộp ộp!  
Ếch kêu oạp oạp!  
Thấy bạc đi câu  
Rủ nhau chốn mau  
Ếch kêu ộp ộp!  
Ếch kêu oạp oạp!  
(Lời mới)  
* Mục đích giáo dục:  
- Củng cố vận động bật nhảy cho trẻ.  
- Cung cấp thêm kiến thức về thế giới động vật cho trẻ.  
- Phát triển ngôn ngữ thoả mãn nhu cầu vui chơi của trẻ.  
* Đối tuợng chơi: Trẻ nhà trẻ (dưới 3 tuổi), trẻ mẫu giáo bé (3-4 tuổi), trẻ  
mẫu giáo nhỡ (4-5 tuổi), trẻ mẫu giáo lớn (5-6 tuổi).  
* Cách chơi: Vẽ một vòng tròn lớn ở giữa sân  
- Một trẻ làm người đi câu, người đi câu cầm một sợi dây dài chừng 1m,  
đầu sợi dây buộc một miếng giấy gấp nhỏ lại cho hơi nặng đthể hất chú ếch  
xa.  
10/26  

Tải về để xem bản đầy đủ

doc 20 trang huongnguyen 13/06/2024 1160
Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "SKKN Sưu tầm và viết lời mới cho một số bài đồng dao phục vụ công tác giáo dục trẻ Mầm non", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

  • docskkn_suu_tam_va_viet_loi_moi_cho_mot_so_bai_dong_dao_phuc_vu.doc