SKKN Áp dụng sơ đồ truyện vào dạy học môn làm quen văn học với trẻ mẫu giáo lớn (5-6 tuổi)

Cùng với sự thay đổi của các bậc học trong cả nước là sử dụng, đưa các phương pháp, hình thức đổi mới, phương pháp dạy học tích cực vào hoạt động để thu hút trẻ để trẻ tiếp thu bài một cách nhẹ nhàng, hiệu quả, không gò ép.
Hoạt động học của trẻ chỉ có hiệu quả khi trẻ hoạt động tích cực, chủ động, tự nguyện, tự giác tham gia vào quá trình học. Muốn được như vậy, trước hết trẻ phải hứng thú, có mong muốn được học .Với trái tim người mẹ thứ hai trong năm học 2019-2020 đã thôi thúc tôi lựa chọn thực hiện đề tài “Áp dụng sơ đồ truyện vào dạy học môn làm quen văn học cho trẻ mẫu giáo lớn( 5-6 tuổi)”

Download

UBND QUẬN HOÀN KIẾM

TRƯỜNG MẦM NON 20/10

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

Áp dụng sơ đồ truyện vào dạy học môn làm

quen văn học với trẻ mẫu giáo lớn ( 5-6 tuổi)

Lĩnh vực/ môn: Giáo dục mẫu giáo

Cấp học: Mầm non

Họ và tên: Nguyễn Thị Ngân

Chức vụ: Giáo viên

ĐT: 0356119546

Email: nguyenthingan0203@gmail.com

Đơn vị công tác: Trường mầm non 20/10

Quận Hoàn Kiếm – Hà Nội

Hoàn Kiếm, tháng 4 năm 2020

A. Đặt vấn đề

Mục lục

I.ĐẶ T V ẤN Đ Ề .........................................................................................................2

1. Lý do ch ọn đề tài....................................................................................................2

2. M ục đích nghiên cứ u:.............................................................................................2

3. Đối tượ ng nghiên c ứ u:............................................................................................2

4. Phương pháp nghiên c ứ u :.......................................................................................2

5. Ph ạm vi đề tài:........................................................................................................2

II. GI Ả I QUY ẾT VÂN ĐỀ ........................................................................................3

1. Cơ sở lý lu ậ n ..........................................................................................................3

1. Cơ sở th ự c ti ễ n: ......................................................................................................4

3.Các bi ệ n pháp th ự c hi ệ n ..........................................................................................7

1.Bi ệ n pháp 1: T ự h ọ c t ự b ồi dưỡ n g ...........................................................................7

2.Bi ệ n pháp 2: Thi ế t k ế sơ đồ truy ệ n ..........................................................................8

3. Biện pháp 3: Đưa vào kế hoạch cụ thể..................................................................10

4. Phối kết hợp với phụ huynh..................................................................................14

4. Hi ệ u qu ả sáng ki ế n kinh nghi ệ m:..........................................................................1 5

III. K Ế T LU Ậ N, KI Ế N NGH Ị ..................................................................................1 6

1. K ế t lu ậ n................................................................................................................1 6

2. Ki ế n ngh ị ..............................................................................................................1 6

PH Ụ L Ụ C ................................................................................................................1 7

I. Đặt vấn đề:

1. Lý do chọn đề tài:

Như chúng ta đều biết giáo dục mầm non là ngành học mở đầu trong hệ

thống giáo dục quốc dân, chiếm vị trí quan trọng trong giáo dục Mầm non có

nhiệm vụ xây dựng những cơ sở ban dầu, đặt nền móng cho việc hình thành

nhân cách con người. Đồng thời mục đích của giáo dục là nhằm phát triển ở trẻ

trí thông minh, ham hiểu biết, tính tích cực cho trẻ và phát triển toàn diện 5 lĩnh

vực: Thể chất, ngôn ngữ, nhận thức, tình cảm kỹ năng xã hội, thẩm mỹ.

Một trong những hoạt động giúp trẻ phát triển toàn diện cả 5 mặt thì không

thể thiếu hoạt động làm quen văn học. Vậy làm thế nào để trẻ yêu thích các tác

phẩm văn học, nhớ được hình ảnh bài thơ, câu chuyện và nhớ lâu hơn. Là người

giáo viên tôi phải suy nghĩ, thay đổi phương pháp và hình thức dạy. tôi đã tìm

tòi thiết kế sơ đồ truyện để giúp trẻ tích cực tham gia hoạt động làm quen văn

học.

Cùng với sự thay đổi của các bậc học trong cả nước là sử dụng, đưa các

phương pháp, hình thức đổi mới, phương pháp dạy học tích cực vào hoạt động

để thu hút trẻ để trẻ tiếp thu bài một cách nhẹ nhàng, hiệu quả, không gò ép.

Hoạt động học của trẻ chỉ có hiệu quả khi trẻ hoạt động tích cực, chủ động, tự

nguyện, tự giác tham gia vào quá trình học. Muốn được như vậy, trước hết trẻ

phải hứng thú, có mong muốn được học .Với trái tim người mẹ thứ hai trong

năm học 2019-2020 đã thôi thúc tôi lựa chọn thực hiện đề tài “Áp dụng sơ đồ

truyện vào dạy học môn làm quen văn học cho trẻ mẫu giáo lớn( 5-6 tuổi)”

2. Mục đích nghiên cứu:

- Nghiên cứu và phổ biến một số sơ đồ truyện vào giảng dạy môn làm quen văn

học cho trẻ mẫu giáo lớn ( 5-6 tuổi).

3. Đối tượng nghiên cứu

- Trẻ lớp mẫu giáo lớn số 4

4. Phương pháp nghiên cứu

+ Phương pháp điều tra, khảo sát

+ Phương pháp so sánh đối chiếu

+ Phương pháp nghiên cứu tài liệu

+ Phương pháp tổng hợp, tổng kết kinh nghiệm

5. Phạm vi đề tài:

Sáng kiến “ Áp dụng sơ đồ truyện vào dạy môn làm quen văn học đối với trẻ

mẫu giáo lớn ( 5-6 tuổi) ”tôi đã làm từ đầu năm học( từ tháng 9 năm 2019) và

kết thúc vào cuối năm( đến hết tháng 4 năm 2020)

II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:

`1. Cơ sở lý luận:

Độ tuổi mẫu giáo lớn là giai đoạn cuối cùng của trẻ em ở lứa tuổi mầm

non. Ở giai đoạn này những cấu tạo tâm lý đặc trưng của con người đã được

hình thành trước đây tiếp tục phát triển mạnh. Với sự giáo dục của người lớn,

những chức năng tâm lý đó sẽ được hoàn thiện về mọi phương diện của hoạt

động tâm lý. Để hoàn thành việc xây dựng những cơ sở ban đầu nhân cách của

con người.

Trẻ em “chóng nhớ, mau quên” nên việc cung cấp các kiến thức không phải

là vấn đề quan trọng hàng đầu, kĩ năng và thái độ của trẻ khi tiếp ứng với với

các vấn đề đó mới là quan trọng. Cho nên cần đổi mới cách dạy và học. Muốn

đổi mới cách học phải đổi mới cách dạy, cách dạy chỉ đạo cách học. Trong đổi

mới phương pháp dạy học phải có sự hợp tác của cả thầy và trò, sự phối hợp ăn

nhịp hoạt động dạy và hoạt động học. Nếu trẻ không tích cực hoạt động mọi

thuận lợi từ phía bên ngoài và thuận lợi về mặt sinh học đều trở nên vô tác dụng,

cá nhân trẻ càng tích cực hoạt động bao nhiêu tâm lý càng phát triển bấy nhiêu

và càng nhanh chóng hoàn thiện bản thân. Vì vậy việc giúp trẻ tích cực tham gia

vào giờ học là rất cần thiết khi cho trẻ làm quen với tác phẩn văn học góp phần

mở rộng nhận thức phát triển trí tuệ, giáo dục đạo đức, giáo dục thẩm mĩ, phát

triển ngôn ngữ, Quá trình dạy và học gồm hai hoạt động có quan hệ hữu cơ với

nhau: Hoạt động dạy của giáo viên,hoạt động học của trẻ. Cả hai hoạt động này

đều diễn ra trong quá trình dạy học và có sự đan xen với nhau, nhằm đạt được

mục đích giáo dục. Hoạt động học của trẻ chỉ có hiệu quả khi trẻ hoạt động tích

cực, chủ động, tự nguyện, tự giác tham gia vào quá trình học. Muốn được như

vậy, trước hết trẻ phải hứng thú, có mong muốn được học, được tham gia vào

các hoạt động tìm hiểu, khám phá, lắng nghe hay thực hành. Giáo viên là người

hướng dẫn trẻ cách học sao cho hiệu quả và giáo viên không còn là người thuyết

giảng, giảng giải, giải thích nội dung mà là người tổ chức các hoạt động nhằm

giúp trẻ tích cực trao đổi, chia sẻ với cô và bạn, biểu đạt những hiểu biết của

mình bằng cách khác nhau

Việc áp dụng sơ đồ truyện vào dạy trẻ sẽ giúp trẻ tích cực, hào hứng hơn

bởi sơ đồ truyện chính là cái sườn,là toàn bộ cấu trúc của câu truyện sẽ giúp trẻ

có một cái nhìn tổng quát toàn bộ câu truyện về phần bắt đầu câu chuyện, diễn

biến, kết thúc của câu chuyện, điều đó giúp trẻ ghi nhớ tốt hơn, hiểu nhanh hơn,

đặc biệt trẻ sẽ phải tự giác để tham gia xây dựng bài, nêu ý kiến của bản thân.

Phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của trẻ. Giúp trẻ phát triển

cách học của mình,.Phát triển những phẩm chất cá nhân như tính kiên trì, lòng

nhẫn nại, ý thức tập thể. Như trước đây vẫn thực hiện dạy theo chương trình cải

cách và chương trình đổi mới hình thức tổ chức giáo dục, phát huy tính tích cực

của trẻ chưa cao, có lúc còn dập khuôn, máy móc. Ngày nay thực hiện chương

trình GDMN mới đòi hỏi phải phát huy tính tích cực của cô và trẻ cao hơn, tổ

chức tiết dạy, học phong phú hơn. Để trẻ mầm non được phát triển về mặt tư

duy một cách tốt nhất, vấn đề trong giáo dục mầm non là “Dạy trẻ cái gì?”

không quan trọng bằng “Dạy trẻ như thế nào?”. Việc hình thành cho một đứa trẻ

các năng lực tư duy cho dù các năng lực tư duy đó không cho ra kết quả chính

xác nhưng ta thấy nó còn quan trọng và cần thiết hơn nhiều việc cố nhồi nhét

những kiến thức khoa học chính xác vào đầu đứa trẻ. Với những cơ sở đó chúng

ta cần thực hiện tốt việc tổ chức các hoạt động học tập cũng như vui chơi , kích

thích trẻ luôn tạo mọi cơ hội để trẻ phát huy tính tích cực của mình, làm hành

trang chuẩn bị điều kiện cho trẻ bước vào lớp một và tham gia học tập thật tốt ở

trường phổ thông sau này.

2. Cơ sở thực tiễn

* Thực trạng:

Trường mầm non 20/10 có bề dày kinh nghiệm chăm sóc – nuôi dạy trẻ,

liên tục làm điểm cho Quận, Sở, và Vụ GD các chương trình thí điểm. Ban Giám

Hiệu nhà trường luôn quan tâm đến chất lượng đội ngũ giáo viên cũng như luôn

sáng tạo những phương pháp, hình thức dạy học cho trẻ. Chính vì vậy đội ngũ

giáo viên của trường luôn được cập nhật những phương pháp dạy học mới và

bản thân giáo viên không ngừng học tập, nghiên cứu để có những sáng tạo, đổi

mới trong quá trình dạy trẻ? Tuy nhiên thì trẻ lớp lớn khi tham gia vào hoạt

động làm quen tác phẩm văn học nếu vẫn theo hình thức cũ trẻ rất nhàm chán,

không hứng thú tham gia vào giờ học dẫn đến giờ học không có hiệu quả do đó

tôi suy nghĩ làm thế nào để trẻ tiếp cận các tác phẩm văn học một cách nhẹ

nhàng và đầy hứng thú? Rồi đổi mới hình thức và phương pháp dạy học để lôi

cuốn trẻ? Làm cách nào để trẻ chủ động và mạnh dạn đưa ra ý kiến của bản

thân? Nhớ được trình tự, diễn biến của câu chuyện. Nếu trẻ chỉ ngồi thụ động

tiếp nhận kiến thức dẫn đến sự mệt mỏi, uể oải, chán và như vậy thì lượng kiến

thức giáo viên muốn truyền đạt đến trẻ sẽ không đạt kết quả như mong đợi. Và

còn là cách giáo viên cho trẻ tiếp cận những nội dung mới, bài học còn thiếu hấp

dẫn, thu hút trẻ.

* Thuận lợi

Với đặc thù mô hình trường chất lượng cao nhà trường luôn đi đầu trong

việc đổi mới giáo dục. Đặc biệt được sự quan tâm và chỉ đạo sát sao của các

đồng chí trong Ban giám hiệu nhà trường luôn đề ra các biện pháp bồi dưỡng

chuyên môn cho giáo viên cho trẻ nhằm giúp giáo viên có thêm kinh nghiệm

trong việc giáo dục trẻ một cách tốt nhất, BGH luôn tạo điều kiện để cho giáo

viên có những buổi kiến tập, sinh hoạt chuyên môn để giáo viên được trao đổi

kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau trong giáo dục, chúng tôi được giáo viên unis

giảng dạy cũng như giúp đỡ nhiệt tình, tôi đã tranh thủ hỏi giáo viên những vấn

đề tôi còn chưa rõ, còn thắc mắc.Nhà trường luôn khuyến khích và động viên

giáo viên sáng tạo và nâng cao tay nghề.

* Học sinh

- Trẻ đi học chuyên cần, trẻ khỏe mạnh nhanh nhẹn, tích cực tham gia vào các

hoạt động của lớp.

- Nhiều trẻ học qua chương trình các lớp nên đa số trẻ có nề nếp thói quen tốt

trong học tập, khả năng nghe, hiểu và tiếp thu rất nhanh.

* Phụ huynh

- Đa số phụ huynh đều là cán bộ công nhân viên có trình độ, luôn quan tâm tới

việc học tập của trẻ nên tích cực phối hợp với giáo viên rèn trẻ cũng như đóng

góp cho lớp nhiều nguyên vật liệu làm đồ dùng đồ chơi nhằm phục vụ cho môn

học.

- Phụ huynh nhiệt tình ủng hộ các đợt phát động của trường, lớp.

* Khó khăn

- Đối với học sinh: Mức độ nhận thức của trẻ không đồng đều, việc dạy trẻ và

quản lý trẻ còn nhiều khó khăn.

- Đối với phụ huynh: Do bộn bề của cuộc sống, điều kiện công tác, điều kiện

làm việc nên không phải tất cả đều dành thời gian để dạy con mình

Tôi đã lên kế hoạch điều tra mức độ tích cực của các cháu trong lớp qua

hoạt động này và qua điều tra tôi thấy có nhiều cháu chưa chú ý vào giờ hoạt

động làm quen văn học, có cháu thì chưa hiểu được nội dung, cháu thì chưa

thuộc và kể lại được tác phẩm, còn có cháu thì chưa thật sự chú ý vào tác

phẩm…

Kể từ đó tôi bắt đầu thấy băn khoăn và lo lắng, tìm tòi mình phải làm như thế

nào để tạo hứng thú cho trẻ, lôi cuốn trẻ vào hoạt động này. Tôi trò chuyện và

nắm bắt tâm lý của từng cháu, liệt kê số trẻ không thích hoạt động này với lý do

gì ? Tại sao? Qua một thời gian ngắn tôi đã có kết quả điều tra như sau:

BẢNG THỐNG KÊ KHẢO SÁT ĐẦU NĂM TRÊN TRẺ

Năm học Nội dung Tỉ lệ đạt %

Đạt Chưa đạt

2019 - 2020 Mạnh dạn tự tin

Trẻ hứng thú trong các hoạt động

45%

52%

55%

54%

55%

48%

45%

46%

39%

Khả năng tập chung của trẻ

Khả năng sáng tạo của trẻ

Trẻ nhớ, hiểu được nội dung bài thơ, 61%

câu truyện

3. Các biện pháp thực hiện

* Biện pháp 1 :Tự học tự bồi dưỡng

Xã hội càng phát triển, giáo dục đào tạo cũng phát triển theo, đòi hỏi ngày

càng cao hơn phẩm chất năng lực của đội ngũ giáo viên. Tự học, tự bồi dưỡng là

phương thức tốt nhất giúp người giáo viên tiến bộ, trưởng thành, có đủ phẩm

chất và năng lực chuyên môn nghiệp vụ, hoàn thành nhiệm vụ giáo dục đào tạo

được giao.Tự học là tự nguyện không ai bắt buộc mà chính mình tự tìm tòi ,

khám phá, học hỏi để hiểu biết thêm.Nhưng chính bản thân ta tự vận động , tự

học thì vẫn tốt hơn . Dù có thầy hay không có thầy , ta không cần biết . Người tự

học hoàn toàn làm chủ chính mình và biết mình cần gì , học gì tùy ý , muốn học

lúc nào cũng được : đó là điều kiện đầu tiên rất quan trọng. Bản thân tôi cũng ý

thức được điều đó, không gì bằng bản thân tự vận động, nghiên cứu, tìm hiểu

trên cở sở những gì đã biết, mở rộng thêm kiến thức, học hỏi những người đi

trước, những người có kinh nghiệm…Phải nói rằng việc tự học hỏi, nâng cao

trình độ chuyên môn ngiệp vụ cho bản thân là điều đặt lên hàng đầu đối với mỗi

giáo viên.

Để quá trình tự học, tự bồi dưỡng có hiệu quả cần phải biết lựa chọn các

hình thức bồi dưỡng phù hợp với khả năng, sở trường của mình. Hình thức tự

học, tự bồi dưỡng thông qua hoạt động cá nhân giảng dạy, nghiên cứu tài liệu,

nghiên cứu các công văn, chỉ thị, thông tư…Hình thức tự học, tự bồi dưỡng qua

hoạt động tập thể như tham gia các hoạt động sinh hoạt chuyên môn, qua các

hoạt động chính trị, xã hội, qua đào tạo nâng chuẩn. Trong quá trình tự học, tự

bồi dưỡng phải biết tự kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng. Hoạt động này giúp

nhìn nhận lại những việc đã làm và chưa làm được trong quá trình tự học, tự bồi

dưỡng, từ đó kịp thời điều chỉnh, bổ sung kế hoạch nhằm đạt mục tiêu bồi

dưỡng.Tự học, tự bồi dưỡng được hình thành trong quá trình luyện tập kiên trì

có hệ thống, trên cơ sở ý thức trách nhiệm, tính tự giác cao. Qua đó giáo viên sẽ

say sưa với nội dung học tập, biến chúng thành hiểu biết và chuyển thành niềm

tin, thế giới quan khoa học, luôn tạo ra được trạng thái phấn khởi, hứng thú, biết

tranh thủ tận dụng có hiệu quả mọi khoảng thời gian có thể để tự học, tự nghiên

cứu, luôn tìm cách hiểu sâu những nội dung đã biết và khám phá những điều

chưa biết, hình thành thái độ động cơ phấn đấu đúng đắn, để hoàn thiện phẩm

chất nhân cách, nâng cao năng lực, phương pháp, tác phong công tác và uy tín

nghề nghiệp, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. Ngoài ra qua các buổi

bồi dưỡng chuyên môn do nhà trường tổ chức: Bản thân tôi ghi chép dầy đủ hay

qua buổi làm chuyên môn với chuyên gia trường quốc tế Uniss: Mỗi tuần 1 lần

tôi cùng các cô trong cùng chủ đề lên trao đổi chuyên môn, những gì bản thân

mình vướng mắc ở đâu tôi sẽ được các chị tư vấn, giải quyết. Không những thế

chuyên gia quốc tế trường uniss chia sẻ các phương pháp cũng như hình thức

mới trường quốc tế Uniss mà mình có thể áp dụng được. Tôi cũng ghi lại và

nghiên cứu kỹ vấn đề đổi mới để với trẻ lớp mình, mình áp dụng như thế nào

cho phù hợp. Ngoài ra tôi còn tranh thủ nghiên cứu sách báo, sưu tầm các loaị

tranh ảnh, xem các kênh truyền hình.Tự học qua Internet. Bất cứ thông tin gì

cũng có thể truy cập Internet để tìm kiếm và có kết quả sau vài giây. Để mở rộng

thêm kiến thức của mình tôi được chuyên gia của trường Unis cho một số trang

mạng để vào thu thập them thông tin làm phong phú các hoạt động của trẻ như:

Trang pinterest.com

*Biện pháp 2: Thiết kế sơ đồ truyện

Qua các quá trình tự học, tự bồi dưỡng và bản thân được nhà trường tạo

điều kiện tham gia các buổi bồi dưỡng chuyện môn với giáo viên Unis cũng như

bản thân tôi hiểu rõ được trẻ lớp mình như thế nào, khả năng của các bạn ý ra

sao thì tôi đã tìm được giải pháp giúp trẻ lớp tôi tích cực, chủ động tham gia vào

giờ học làm quen văn học đạt hiệu quả. Tôi đã học hỏi áp dụng thành công sơ đồ

truyện “Sorry” map vào dạy trẻ, tuy nhiên nếu chỉ sử dụng một hình thức sơ đồ

truyện sorry map hình chữ nhật áp dụng vào tất cả các truyện thì cũng sẽ dẫn

đến sự nhàm chán bởi vậy tôi cũng đã suy nghĩ và thiết kế thêm một số sơ đồ

truyện trong năm học này là sơ đồ hình tròn, sơ đồ con đường, sơ đồ hình bàn

tay, sơ đồ đám mây đảm bảo được sự phù hợp khả năng và sự hứng thú ở trẻ khi

tham gia vào giờ học đạt hiệu quả tốt nhất.

Sơ đồ hình chữ nhật: Để cũng cố sau giờ học giáo viên phát cho mỗi trẻ

một sơ đồ truyện hình chữ nhật để trẻ vẽ lại câu truyện vào sơ đồ truyện theo

cấu trúc của câu truyện. Trong câu chuyện có những nhân vật nào? Câu chuyện

diễn ra ở đâu? Câu chuyện bắt đầu như nào? Diễn biến tiếp theo của câu chuyện

và cuối cùng là kết thúc của câu chuyện. sau khi trẻ làm xong trẻ nhìn lại bài và

kể lại câu chuyện cô giúp trẻ ghi lại lời kể của trẻ vào bài. Điều đó giúp trẻ có

cái nhìn đầy đủ và toàn diện về tác phẩm, về những vấn đề trẻ vừa được tìm

hiểu. Qua đó sẽ giúp trẻ nhớ lâu và hiểu sâu

( Ảnh 1: Sơ đồ hình chữ nhật)

Sơ đồ hình con đường: Sử dụng hình thức kể chuyện trên sơ đồ mang lại

hiệu quả rất cao đối với trẻ khi tham gia vào hoạt động làm quen văn học, bởi

khi làm trên sơ đồ trẻ dễ dàng nhận ra được trình tự của câu chuyện, cách sắp

xếp theo một trình tự bắt đầu, diễn biến, kết thúc và trẻ sẽ nhớ nội dung câu

chuyện rất nhanh. Chỉ cần thay đổi các hình thức sơ đồ sẽ giúp trẻ hào hứng ,

không nhàm chán.

(Ảnh 2: Sơ đồ con đường)

Sơ đồ hình bàn tay: Để mới lạ không nhàm chán tôi lại thiết kế sơ đồ

truyện hình bàn tay. Hoạt động này cũng vô cùng thú vị đối với trẻ bởi hoạt

động này trẻ được tự mình tạo sơ đồ của riêng mình. Cô chuẩn bị giấy bút cho

Tải về để xem bản đầy đủ

20 trang huongnguyen 10/11/2024 600

Download

Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "SKKN Áp dụng sơ đồ truyện vào dạy học môn làm quen văn học với trẻ mẫu giáo lớn (5-6 tuổi)", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

skkn_ap_dung_so_do_truyen_vao_day_hoc_mon_lam_quen_van_hoc_v.pdf