SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy vận động theo nhạc cho trẻ mẫu giáo 4 - 5 tuổi

Hiện nay, chương trình âm nhạc đang được phổ biến rộng rãi trong các trường Mầm non, nhằm giúp cho việc thực hiện giáo dục âm nhạc cho trẻ theo đúng chương trình quy định, đồng thời giúp giáo viên có được những cơ hội và điều kiện thể hiện khả năng của mình. Tuy nhiên trong thực tế, nhiều giáo viên chưa chú ý hình thành kỹ năng vận động theo nhạc cho trẻ, chưa vận dụng lý thuyết vào thực tiễn, chưa có biện pháp thiết thực trong quá trình dạy trẻ, dẫn tới kết quả chưa đạt được so với yêu cầu. Do vậy, việc áp dụng biện pháp tiên tiến để dạy trẻ Mẫu giáo vận động theo nhạc là rất cần thiết, cần được chú trọng.

Download

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

Đề tài: Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy

vận động theo nhạc cho trẻ mẫu giáo 4 - 5 tuổi

PHẦN I. PHẦN MỞ ĐẦU

I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI

Ở trường Mầm non, đặc biệt đối với lứa tuổi Mẫu giáo, âm nhạc là

một trong những loại hình nghệ thuật phát triển năng lực, cảm xúc,

tưởng tượng, sáng tạo, sự tập trung chú ý, khả năng diễn tả những hứng

thú của trẻ.

Khác với loại hình nghệ thuật khác như hội hoạ, văn học, điện

ảnh…, âm nhạc không hoàn toàn xác định rõ những hình ảnh cụ thể. Âm

nhạc bằng những ngôn ngữ riêng là giai điệu, âm sắc, trường độ, hoà âm,

tiết tấu…cùng với thời gian đã thu hút, hấp dẫn, làm thoả mãn nhu cầu

tình cảm của trẻ.

Âm nhạc là phương tiện giúp trẻ nhận thức xung quanh, phát triển

lời nói, quan hệ trong giao tiếp, trao đổi tình cảm…Đối với trẻ, âm nhạc

là thế giới kỳ diệu, đầy cảm xúc. Trẻ có thể tiếp nhận âm nhạc ngay từ

trong nôi. trẻ mầm non dễ xúc cảm, vốn ngây thơ trong sáng, nên tiếp

xúc với âm nhạc là một điều không thể thiếu. Thế giới âm thanh muôn

mầu không ngừng chuyển động tạo điều kiện cho trẻ phát triển các chức

năng tâm lý, năng lực hoạt động và sự hiểu biết của trẻ.

Thông thường, khi nghe nhạc, ai cũng đều có ý muốn cử động theo

tiết tấu. Tay đung đưa, chân gõ nhịp, đầu lắc lư, đó chính là hình thức

múa tự phát. Nhiều khi các em nhỏ vừa nghe nhạc, vừa ngẫu hứng điệu

múa có tiết tấu độc đáo của mình.

Giữa âm nhạc và vận động có mối liên hệ trực tiếp, xuất phát từ cơ

sở sinh lý, đó là cơ quan thính giác và cơ quan cảm giác về chuyển động

và thăng bằng. Nhà tâm lý học B.N Chep-lô-va cho rằng: “Việc tri giác

âm nhạc sảy ra cùng lúc hoàn toàn trực tiếp với phản ứng vận động âm

nhạc theo diễn biến thời gian”.

Đối với trẻ Mẫu giáo, do đặc điểm hồn nhiên, ham hoạt động nên

mối quan hệ giữa âm nhạc và vận động được hình thành dễ dàng. Các bài

hát, bản nhạc tạo cho trẻ những cảm xúc mạnh, trẻ vận động phù hợp với

đặc tính của âm nhạc. Ở đây âm nhạc giữ vai trò chủ đạo còn vận động là

công cụ thể hiện hình tượng âm nhạc.

Vận động theo nhạc giúp trẻ phát triển cảm giác, nhịp điệu, sự khéo

léo, khả năng phản ứng nhanh và đúng các ấn tượng nghe được trong âm

nhạc. Ngoài ra còn làm thoả mãn nhu cầu tình cảm của trẻ, trẻ được bộc

lộ cảm xúc, giao tiếp với bạn bè.

Hiện nay, chương trình âm nhạc đang được phổ biến rộng rãi trong

các trường Mầm non, nhằm giúp cho việc thực hiện giáo dục âm nhạc

cho trẻ theo đúng chương trình quy định, đồng thời giúp giáo viên có

được những cơ hội và điều kiện thể hiện khả năng của mình. Tuy nhiên

trong thực tế, nhiều giáo viên chưa chú ý hình thành kỹ năng vận động

theo nhạc cho trẻ, chưa vận dụng lý thuyết vào thực tiễn, chưa có biện

pháp thiết thực trong quá trình dạy trẻ, dẫn tới kết quả chưa đạt được so

với yêu cầu. Do vậy, việc áp dụng biện pháp tiên tiến để dạy trẻ Mẫu

giáo vận động theo nhạc là rất cần thiết, cần được chú trọng.

Nhận thức được tầm quan trọng của việc dạy trẻ vận động theo

nhạc, tôi nghiên cứu để tìm ra “Một số biện pháp nâng cao chất lượng

dạy vận động theo nhạc cho trẻ Mẫu giáo 4 – 5 tuổi.

II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU

Nghiên cứu hoạt động vận động theo nhạc của trẻ Mẫu giáo 4 - 5

tuổi, tìm ra được một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy nhằm hình

thành kỹ năng vận động theo nhạc cho trẻ.

III. THỜI GIAN VÀ ĐỊA ĐIỂM

*Thời gian:

Nghiên cứu cơ sở lý luận, tìm hiểu thực tế hoạt động vận động theo

nhạc của trẻ và đưa ra được một số biện pháp tiên tiến trong thời gian từ

tháng 09/2018 đến tháng 03 lập đề cương. Hoàn thành đề tài vào ngày

22/05/2019.

*Địa điểm:

Tôi nghiên cứu và áp dụng một số biện pháp nâng cao chất lượng

cho trẻ lớp mẫu giáo nhỡ 4 - 5 tuổi Trường mầm non Gia Thượng

IV.ĐÓNG GÓP VỀ MẢNG THỰC TIỄN

1.Làm mẫu chuẩn vận động theo nhạc và có sáng tạo.

2. Tăng cường luyện tập vận động theo nhạc cho trẻ

3.Tạo môi trường âm nhạc. Ứng dụng công nghệ thông tin vào trong

giảng dạy.

4. Tận dụng môi trường ở mọi lúc, mọi nơi.

V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

1. Nghiên cứu lý luận

- Các loại sách nói về hoạt động âm nhạc

- Chương trình hoạt động Giáo dục âm nhạc lớp Mẫu giáo nhỡ 4 -

5 tuổi.

2. Quan sát khoa học:

Quan sát trẻ vận động theo nhạc, quan sát trẻ thực hiên bài tập cô

ra để xác định mức độ nhận thức và kỹ năng của trẻ.

3. Thực nghiệm khoa học:

Áp dụng biên pháp nâng cao chất lượng sau đó đưa ra một số bài

tập để kiểm tra kết quả hình thành kỹ năng của trẻ.

PHẦN II. NỘI DUNG

CHƯƠNG I: TỔNG QUAN

I . CƠ SỞ LÝ LUẬN:

1. Khái niêm về vận động theo nhạc:

Vận động theo nhạc là hoạt động phối hợp giữa âm nhạc và động tác

nhảy múa hoặc sử dụng đồ chơi âm nhạc, gõ đệm theo hát tạo cho con

người có được sự cảm nhận về nhịp điệu, góp phần tích cực vào việc

phát triển toàn diện nhân cách.

Hoạt động vận động theo nhạc ở lứa tuổi Mầm non có thể chia làm 2

nhóm trên cơ sở tri giác âm nhạc và tái tạo các phương tiện truyền cảm

trong động tác.

* Nhóm thứ nhất: Là những động tác đơn giản biểu hiện cảm xúc theo

tính chất, nhịp điệu âm nhạc như vỗ tay, gõ đệm, nhún nhảy…trẻ nghe

và phân biệt cao độ, sắc thái, tốc độ, trọng âm, âm hình tiết tấu.

* Nhóm thứ hai: Hướng vào những kỹ năng chuyển động trong quá

trình vận động theo nhạc.

Tất cả các động tác vận động theo nhạc như gõ nhịp, âm hình, tiết tấu,

múa…đều thực hiện nhiệm vụ chung là cảm nhận tiết tấu âm nhạc,

nhưng mỗi loại vận động có chức năng riêng, do đó khác nhau về yêu

cầu.

Động tác vỗ tay, gõ nhịp, dậm chân có tác dụng giúp trẻ nắm vững tiết

tấu, nhịp, phách trong tác phẩm và được tiến hành ngay khi làm quen với

tác phẩm. Gõ nhịp, phách, âm hình tiết tấu yêu cầu phải chính xác, đúng

với tác phẩm, không cần phải có tư thế, tạo dáng, đường nét…

Múa là dạng vận động phát triển tính thẩm mỹ cho trẻ, hình thành tư

thế, dáng điệu, động tác đẹp. Các bài múa được xây dưng trên cơ sở nội

dung, tính chất, nhịp điệu âm nhạc, lời ca. tuy nhiên không phải bài hát

nào cũng xây dựng thành điệu múa. Do đặc điểm tư duy trực quan hình

tượng của trẻ mà múa có thể là những động tác minh hoạ lời ca, miêu tả

sinh hoạt, mô tả thiên nhiên…Các chất liệu cơ bản của dân gian các dân

tộc Việt Nam, múa hiện đại cũng được khai thác. Múa được sử dụng chủ

yếu với độ tuổi Mẫu giáo. Cùng với sự phát triển của trẻ thì kỹ năng múa

của trẻ ngày càng rõ ràng và đa dạng.

2 . Đặc điểm khả năng vận động theo nhạc của trẻ 4 – 5 tuổi:

Vận động theo nhạc giáo dục nhịp điệu cho trẻ bằng sự vận động

của cơ thể, phù hợp với tính năng động của trẻ.

Trẻ 4 - 5 tuổi biết chuyển động nhịp nhàng theo tính chất của nhạc,

thay đổi bước chuyển động theo điệu nhạc , từ tốc độ nhịp nhàng có thể

chuyển sang tốc độ nhanh hơn hoặc thực hiện các bước nhảy: Bước nhảy

thẳng, xoay tròn, biết xoay xung quanh bạn và nhảy vòng tròn một mình,

nhảy đổi nhóm, từ nhóm nhảy toả ra theo các hướng rồi tụ lại, nhảy có

cầm đạo cụ, biết chuyển đội hình đơn giản, làm các đông tác nhảy chân

sáo, đá chéo chân, cùng với người lớn tập dượt các bài hát, truyền đạt

các bài mẫu trò chơi.

Trẻ 4 - 5 tuổi có khả năng sử dụng các nhạc cụ như phách tre, xắc

xô, tróng đệm theo nhịp, tiết tấu chậm. Có thể thổi kèn cho các giai điệu

đơn giản trên cơ sở 1 - 2 âm thanh.

II. CƠ SỞ THỰC TIỄN

Trường mầm non Gia Thượng nằm trên địa bàn Quân Long Biên..

* Thuận lợi:

- Đội ngũ giáo viên trong trường luôn đoàn kết, thống nhất.

- Lớp học luôn được sự quan tâm của ban giám hiệu nhà trường

đầu tư cơ sở vật chất như mua sắm dụng cụ âm nhạc cho trẻ, tạo điều

kiện cho lớp được sử dụng đồ dùng hiện đại như đàn Oocgan, ti vi , đầu

băng…

- Trường tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên đi học nâng cao trình

độ chuyên môn. Vào các dịp hè, chúng tôi được đi học bồi dưỡng chuyên

môn của phòng giáo dục và đào tạo mở. Dự các buổi chuyên đề của

phòng, chuyên đề của trường, dự giờ đồng nghiệp tạo điều kiện tôi được

học tập, củng cố kiến thức nghiệp vụ.

- Giáo viên có kế hoạch chương trình ngay từ đầu năm học.

- Lứa tuổi trẻ tương đối đồng đều.

- Phụ huynh luôn mong muốn con em mình vui vẻ, yêu thích hoạt

động âm nhạc.

* Khó khăn:

- Các cháu phần lớn con em làm nông nghiệp, kinh tế gia đình eo

hẹp, ít có điều kiện cho con em mình tiếp xúc với âm nhạc nhiều.

- Vào đầu năm học có khoảng 65% cháu mới đi học, trẻ thiếu hụt

kiến thức âm nhạc và chưa có nề nếp, thói quen tốt.

- Sĩ số lớp đông, phòng học nhỏ khó khăn trong việc tổ chức hoạt

động cho trẻ.

CHƯƠNG II. NỘI DUNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

I. THỰC TRẠNG

Thực hiện giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non theo đúng chương trình

quy định là bổn phận của mỗi người giáo viên. Bản thân tôi luôn soạn

bài tỉ mỉ, sắp xếp hợp lý các nội dung cần truyền đạt, phân bố thời gian

cho từng phần phù hợp, nghiên cứu bài và dạy đúng phương pháp bộ

môn, có chuẩn bị đủ và sử dụng đồ dùng cho cô và trẻ trong hoạt động.

Để khảo sát và đánh giá được kỹ năng vận động theo nhạc của trẻ. Tôi ra

2 bài tập cho 30 cháu Mẫu giáo sinh năm 2004 thực hiện.

Bài tập 1: Con hãy hát và vỗ tay theo nhịp bài Hoà bình cho bé của

tác giả Huy Trân

Bài tập 2: Con hãy múa bài Mẹ Yêu không nào của tác giả Lê Xuân

Thọ.

BẢNG A: KHẢO SÁT KỸ NĂNG VẬN ĐỘNG THEO NHẠC CỦA TRẺ 4 – 5 TUỔI

Bài tập 1

Bài tập 2

STT

Họ và tên trẻ

Đạt

Chưa đạt

Đạt

Chưa đạt

Phạm Phương Anh

Vũ Vân Anh

Đào Bích Dịu

Bùi Văn Đạt

Phạm Văn Đức

Nguyễn Thu Trang

Phạm Phương Thảo

Leo Thị Chúc

Nguyễn thị Thuý

10 Bùi Thị Thanh Thảo

11 Hoàng Văn Tài

12 Vũ Đình Thanh

13 Vũ Đình Thi

14 Đinh Khắc Tuyên

15 Ngô Thị Huyền

16 Vũ Đức Hiếu

17 Lê Việt Hùng

18 Đoàn Quang Huy

19 Bùi thị Hậu

20 Đào Minh Khuê

21 Bàn Thuỳ Linh

22 Bùi Hà Linh

23 Trương Yến Như

24 Hán Duy Minh

25 Bàn Thị Phương

26 Vũ Nhật Phan

27 Hà Xám Quyền

28 Đặng Văn Quyền

29 Vũ Văn Sang

30 Đào Quang Việt

Nhận xét: Bài tập 1 và Bài tập 2

Bài tập 1 số cháu thực hiện đạt là 15 cháu chiếm 50%. Số cháu chưa đạt

là 15 chiếm 50%. Các cháu thường mắc lỗi sau:

+ Trẻ vỗ tay theo phách.

+ Vỗ tay lúc theo nhịp, lúc theo phách.

+ Vỗ tay vào phách nhẹ, đưa tay ra vào phách mạnh.

+ Trẻ không tự thực hiện.

Bài tập 2: Số cháu thực hiện đạt là 14 cháu chiếm 47%. Số cháu chưa

đạt là 16 cháu chiếm 53%. Các cháu thường mắc lỗi sau:

+ Trẻ không thuộc động tác.

+ trẻ múa còn lẫn lộn đông tác.

+ Động tác của trẻ chưa chính xác.

+ Trẻ múa không khớp với nhạc có thể nhanh hơn nhạc, có thể múa

chậm hơn nhạc.

+ Trẻ không tự thực hiện.

* Nguyên nhân của thực trạng

Qua khảo sát, đánh giá kết quả tôi tìm ra một số nguyên nhân dẫn

tới tỷ lệ đạt được của trẻ còn thấp đó là:

- Do trẻ thiếu hụt kiến thức âm nhạc từ lứa tuổi nhà trẻ, mẫu giáo

bé.

- Do trẻ mới đi học còn nhút nhát không giám thực hiện bài tập.

- Trẻ chưa được ôn luyện vân động theo nhạc nhiều.

- Hình thức tổ chức lớp chưa linh hoạt, chưa kích thích hứng thú

cho trẻ hoạt động.

- Đồ dùng trực quan còn ít, chưa đẹp, chưa hấp dẫn.

Trong hoạt động giáo dục âm nhạc, âm nhạc đóng vai trò chủ đạo,

còn vận động là công cụ thể hiện hình tượng âm nhạc. Trước thực trạng

của lớp, tôi nghiên cứu, tìm ra Một số biện pháp để nâng cao chất

lượng dạy vận động theo nhạc cho trẻ Mẫu giáo 4 – 5 tuổi.

II. MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY VẬN ĐỘNG

THEO NHẠC CHO TRẺ MẪU GIÁO 4 – 5 TUỔI.

1. Làm mẫu chuẩn vận động theo nhạc và có sáng tạo.

Âm nhạc là trừu tượng nhưng có tính giáo dục nghệ thuật sâu sắc. Vì

vậy việc sớm tư duy trực quan và kích thích những yếu tố ban đầu là rất

cần thiết. Vai trò của cô giáo trong vấn đề này là phải tạo được sự

hướng thú để trẻ say mê, ham thích hoạt động nghệ thuật. Vì vậy trước

khi cho trẻ hoạt động nghệ thật cô cần có những hình thức gợi mở, dẫn

dắt giới thiệu và được xem cô biểu diễn mẫu với mức độ hoàn thiện nhất.

Làm mẫu là biện pháp quan trọng nhằm mục đích cho trẻ tri giác toàn

vẹn (Tri giác âm nhạc và vận động trong một khối thống nhất).

* Dạy trẻ vỗ tay hoặc sử dụng đồ chơi âm nhạc gõ đệm theo hát

cũng có nhiều cách dạy. Giáo viên cần căn cứ vào loại nhịp, cấu trúc

hình tiết tấu của bài hát để chọn hình thức vỗ tay, gõ đệm và cách dạy

cho phù hợp. Trong chương trình cải cách của lớp Mẫu giáo 4 - 5 tuổi

thường có cách:

- Dạy vỗ tay (hoặc gõ) theo nhịp: Vỗ tay hoặc gõ một tiếng vào

phấch mạnh, (đầu ô nhịp) phách yếu nghỉ.

Ví dụ: Trong bài Thật là hay có câu:

Nghe véo von trong vòm cây hoạ mi với sơn ca.

Vỗ

nghỉ

vỗ nghỉ

- Dạy vỗ tay (hoặc gõ) tiết tấu chậm: Vỗ tay hoặc gõ 3 tiếng, mỗi

tiếng bằng một nốt đen, rồi nghỉ bằng một tiếng(Vỗ tay hoặc gõ vào

phách mạnh ở đầu ô nhịp)

Ví dụ: Trong bài Hoa trường em có câu:

Em ngắm chiếc lá, em ngắm cánh hoa.

Vỗ vỗ vỗ nghỉ vỗ vỗ vỗ nghỉ

Ví dụ: Dạy trẻ vỗ tay theo tiết tấu chậm bài Cháu thương chú bộ đôi

- Vào bài cô đố trẻ:

Ai nơi hải đảo biên cương

Diệt thù giữ nước coi thường khó khăn.

(Chú bộ đội)

- Cô hỏi trẻ:

+ Câu đố kể về ai?

+ Các con đã được làm quen với những bài hát nào kể về chú bộ

đội?

+ Ai sáng tác bài Cháu thương chú bộ đội?

- Cô nói: Để bài hát khi biểu diễn thêm vui, nhịp nhàng cô cùng các con

vỗ tay theo tiết tấu chậm kết hợp với lời ca nhé.

- Cả lớp cùng hát lại bài hát

- Cô làm mẫu. Cách vỗ tay như sau:

Cháu thương chu bộ đội nơi rừng sâu biên giới.

V v v nghỉ

v v

v: Vỗ tay.

Nghỉ: nghỉ không vỗ tay.

- Cô giải thích cho trẻ: Các con vỗ tay 3 tiếng rồi nghỉ bằng một tiếng, vỗ

tay 3 tiếng rồi nghỉ bằng một tiếng, cứ tiếp tục như vậy cho đến hết bài.

bắt đầu vỗ vào tiếng “chú”

- Cô hướng dẫn cho trẻ vỗ tay:

+ Đầu tiên cô cho trẻ vỗ tay kết hợp với đếm.

1 - 2 - 3 - nghỉ -1 - 2 - 3 - nghỉ …

+ Khi trẻ đã quen với cách vỗ theo tiết tấu chậm thì tôi cho trẻ vỗ

tay kết hợp với lời ca.

Tải về để xem bản đầy đủ

27 trang huongnguyen 11/03/2024 3730

Download

Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy vận động theo nhạc cho trẻ mẫu giáo 4 - 5 tuổi", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

skkn_mot_so_bien_phap_nang_cao_chat_luong_day_van_dong_theo.doc