SKKN Một số kinh nghiệm Trong công tác về Một số biện pháp giáo dục tính tự lập cho trẻ 3-4 tuổi
Mục tiêu giáo dục của mầm non là giúp trẻ em phát triển về thể chất, tình cảm, thẩm mĩ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách. Hình thành và phát triển ở trẻ em những chức năng tâm sinh lý, năng lực và phẩm chất mang tính nền tảng, những kĩ năng sống cần thiết phù hợp với lứa tuổi. Khơi dậy và phát triển tối đa những khả năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho việc học tập ở các cấp học tiếp theo. Muốn đạt được những mục tiêu giáo dục đó người làm nhiệm vụ giáo dục cần chú trọng đến vấn đề giáo dục tính tự lập cho trẻTính tự lập được hình thành rất sớm và là một biểu hiện tâm lí có ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình hình thành các phẩm chất nhân cách của trẻ. Một số dấu hiệu đáng tin cậy của bắt đầu sự hình thành tính tự lập, đó là nhu cầu tự khẳng định mình xuất hiện. Trẻ muốn tự làm một số công việc trong sinh hoạt hằng ngày. Giáo dục tính tự lập cho trẻ ngay từ khi còn bé không những tạo ra cho trẻ khả năng tự lập trong sinh hoạt hằng ngày mà còn là một trong những điều kiện quan trọng để hình thành sự tự tin, năng động, sáng tạo, làm cơ sở hình thành các kĩ năng sống sau này. Thực tế hiện nay cho thấy, đối với gia đình, chủ yếu là cha mẹ còn có nhiều sai lầm về giáo dục nói chung và giáo dục tính tự lập cho trẻ nói riêng. Thứ nhất là nuông chiều con quá mức chỉ biết hưởng thụ sau này trở thành người có tính ích kỉ, vụng về, thiếu tự tin trong cuộc sống. Thứ hai là không tin vào khả năng của trẻ, trẻ muốn làm nhưng thấy trẻ làm lóng ngóng, chậm chạp thì tỏ ra khó chịu, nên người lớn thường “Sốt ruột” và làm thay trẻ, dẫn đến trẻ có thái độ bướng bỉnh dần dần tạo ra sự ỉ lại, lười biếng mất tự tin ở trẻ.
1
UBND QUẬN LONG BIÊN
TRƯỜNG MẦM NON GIA THƯỢNG
------------------------------------------
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Một số kinh nghiệm Trong công tác về Một số biện pháp giáo dục
tính tự lập cho trẻ 3-4 tuổi
Lĩnh vực: Giáo dục mẫu giáo
Cấp học: Mầm non
Họ và tên tác giả: Nguyễn Thu Thảo
Chức vụ: giáo viên
ĐT:0987154565
Đơn vị công tác: Trường Mầm non Gia Thượng
Quận Long Biên- Hà Nội
Long Biên, tháng 3 năm 2019
1
2
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ.......................................................................................................3
1 Lý do chọn đề tài
1.1 Co sở ly luận
1.2 Cơ sở thực tiễn
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ........................................................................................4
1 Thực trạng vấnđề......................................................................................................4
2 Thuận lợi và khó khăn ..........................................................................................4
2.1. Thuận lợi...........................................................................................................5
2.2. Khó khăn...........................................................................................................5
3Những biện pháp.............................................................................................6
3.1. Đặt mục tiêu rèn luyện những kỹ năng cần thiết cho trẻ...................................6
3.2. Luyện tập cho trẻ các công việc tự phục vụ vừa sức........................................7
3.3. Tổ chức lồng ghép giáo dục tính tự lập vào các hoạt động..............................
3.4. Tuyên truyền, phối kết hợp với phụ huynh cùng giáo dục tính tự lập cho
trẻ.....................................................................................................................
4. Kết quả đạt được............................................................................................9
KẾT THÚC VẤN ĐỀ.........................................................................................
1. Kết luận:.....................................................................................................10
2. Đề xuất kiến nghị:......................................................................................10
2
3
Một số biện pháp giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu giáo 3- 4
tuổi
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài
Mục tiêu giáo dục của mầm non là giúp trẻ em phát triển về thể chất, tình cảm, thẩm
mĩ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách. Hình thành và phát triển ở trẻ em
những chức năng tâm sinh lý, năng lực và phẩm chất mang tính nền tảng, những kĩ
năng sống cần thiết phù hợp với lứa tuổi. Khơi dậy và phát triển tối đa những khả năng
tiềm ẩn, đặt nền tảng cho việc học tập ở các cấp học tiếp theo. Muốn đạt được những
mục tiêu giáo dục đó người làm nhiệm vụ giáo dục cần chú trọng đến vấn đề giáo dục
tính tự lập cho trẻTính tự lập được hình thành rất sớm và là một biểu hiện tâm lí có
ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình hình thành các phẩm chất nhân cách của trẻ. Một số
dấu hiệu đáng tin cậy của bắt đầu sự hình thành tính tự lập, đó là nhu cầu tự khẳng
định mình xuất hiện. Trẻ muốn tự làm một số công việc trong sinh hoạt hằng
ngày. Giáo dục tính tự lập cho trẻ ngay từ khi còn bé không những tạo ra cho trẻ khả
năng tự lập trong sinh hoạt hằng ngày mà còn là một trong những điều kiện quan trọng
để hình thành sự tự tin, năng động, sáng tạo, làm cơ sở hình thành các kĩ năng sống
sau này. Thực tế hiện nay cho thấy, đối với gia đình, chủ yếu là cha mẹ còn có nhiều
sai lầm về giáo dục nói chung và giáo dục tính tự lập cho trẻ nói riêng. Thứ nhất là
nuông chiều con quá mức chỉ biết hưởng thụ sau này trở thành người có tính ích kỉ,
vụng về, thiếu tự tin trong cuộc sống. Thứ hai là không tin vào khả năng của trẻ, trẻ
muốn làm nhưng thấy trẻ làm lóng ngóng, chậm chạp thì tỏ ra khó chịu, nên người lớn
thường “Sốt ruột” và làm thay trẻ, dẫn đến trẻ có thái độ bướng bỉnh dần dần tạo ra sự
ỉ lại, lười biếng mất tự tin ở trẻ.
Đối với giáo viên đa số đã nhận thức đầy đủ và có thái độ đúng đắn trong giáo dục
tính tự lập cho trẻ lên ba. Song về hướng dẫn trẻ hoạt động để hình thành tính tự lập
cho trẻ lại rất hạn chế.
1.1 Cơ sở lý luận
Yếu tố tạo nên tính tự lập ở mỗi cá nhân là khả năng tin tưởng vào những đánh giá
của bản thân, cũng như là tự vạch ra con đường đi cho mình mà không cần lúc nào
cũng nhờ đến sự chỉ bảo, hay tìm kiếm sự giúp đỡ từ người khác. Có được khả năng
này là một điều tuyệt vời, bởi nó sẽ giúp trẻ hạnh phúc hơn, thu hút được sự chú ý của
mọi người xung quanh, từ đó khuyến khích trẻ tạo ra những cơ hội để trẻ thể hiển
mình. Những đứa trẻ được giáo dục tính tự lập từ nhỏ thì nhanh nhẹ và hoạt bát, nổi
trội hơn hẳn so với những trẻ khác.
Còn đối với trẻ mầm non rất nhiều trẻ xuất hiện tình trạng dựa dẫm, ỷ lại, được nuông
chiều một cách thái quá dẫn đến không biết làm một số việc đơn giản như không biết
mặc quần áo, không biết tự đi giày, dép, không thích tự đi mà thích được người lớn
3
4
bế ẵm… Trẻ không biết cách chăm sóc bản thân, không biết giữ gìn vệ sinh, lười nhác
không biết hỗ trợ người khác. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này trong
đó thiếu tính tự lập là một nguyên nhân trọng tâm nhất. Như chúng ta đã biết, trẻ em
là một đối tượng khá nhạy cảm, nếu trẻ em được tiếp xúc với nền giáo dục tốt thì trẻ
phát triển theo chiều hướng tốt. Ngược lại nếu trẻ em tiếp xúc với nền giáo dục không
đúng đắn sẽ dẫn đến các hậu quả tiêu cực. Do đó việc giáo dục tính tự lập cho trẻ cần
được áp dụng càng sớm càng tốt, và là phương pháp rất quan trọng và cần thiết.
Tạo tính tự lập cho trẻ không phải chỉ có hướng dẫn cho trẻ tự lo cho bản thân mà còn
giúp trẻ tự quyết định các vấn đề của mình. Đó cũng là cách giúp trẻ vận động suy
nghĩ, sáng tạo và tự tin.
2. Cơ sở thực tiễn
Đặc điểm tình hình chung
Trường mầm non Gia Thượng nằm trên địa bàn phường Ngọc Thụy quận Long Biên
.Trường mầm non đạt chuẩn Quốc Gia nức độ 1 . Trường có khung cảnh sư phạm đẹp
và luôn giữ vững danh hiệu “Trường học thân thiện – Học sinh tích cực” cấp thành
phố.
Năm 2018 – 2019 tôi được ban giám hiệu phân công phụ trách lớp C4 mẫu giáo bé
(3- 4 tuổi) cùng cô Trịnh Thị Nhung và cô Nguyễn Tuán Huệ . Bản thân có trình độ
trung cấp , còn cô Nhung và cô Huệ có trình độ đại học.
Một số trẻ được bố mẹ quá nuông chiều, một số trẻ lại quá hiếu động nhưng không
biết tự phục vụ bản thân, không biết giữ gìn vệ sinh cơ thể mà thường phụ thuộc vào
bố mẹ và cô giáo.
Vì vậy để hình thành và phát triển tính tự lập cho trẻ nói chung và trẻ mẫu giáo bé nói
riêng giáo viên mầm non phối kết hợp với cha mẹ trẻ có những biện pháp giáo dục
phù hợp nhằm phát huy khả năng tự lập, làm cơ sở cho sự hình thành nhân cách cho
trẻ sau này. Đó cũng là lí do mà tôi lựa chọn nghiên cứu đề tài “Một số biện pháp giáo
dục tính tự lập cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1 Thực trạng vấn đề :
Nguyên nhân là do nhiều người cho rằng trẻ còn quá nhỏ để rèn tính tự lập, bên cạnh
đó điều quan trọng là ngại khó, sợ tốn thời gian (Vì trẻ thực hiện chậm chạp, long
ngóng vụng về..) và có tư tưởng “Thà làm quách cho xong”. Hoặc một số trẻ hiếu
động nên bổ mẹ , người thân sợ trẻ có thể làm hỏng nên làm cho trẻ .
2 Thuận lợi và khó khăn
4
5
2.1 Thuận lợi
Bản thân là giáo viên lâu năm lại nhiệt tình, yêu nghề tâm huyết với nghề, có trách
nhiệm, có tinh thần học hỏi ở bạn bè, đồng nghiệp, có năng lực sư phạm.
Trẻ đi học chuyên cần cao nên đảm bảo quá trình dạy và học của cô và trò không bị
gián đoạn.
Phụ huynh học sinh quan tâm, giúp đỡ và cùng phối hợp với giáo viên trong công tác
chăm sóc nuôi dưỡng giáo dục trẻ.
2.2Khó khăn
Một số trẻ chưa học qua độ tuổi nhà trẻ nên các kỹ năng tự phục vụ của trẻ hầu như
không có mà hoàn toàn phụ thuộc vào bố mẹ và cô giáo.
Do bố mẹ trẻ luôn coi trẻ còn rất nhỏ và non nớt nên quá nuông chiều mà không để
trẻ tự làm lấy một việc gì dù là nhỏ nhất.
Xuất phát từ nhưng khó khăn và thuận lợi trên nên tôi đã nghiên cứu và thấy mình
phải quan tâm hơn nữa đến vấn đề giáo dục tính tự lập cho trẻ để trẻ luôn chủ động,
linh hoạt, tự tin trong cuộc sống. Để thực hiện được điều đó tôi đã nghiên cứu một số
biện pháp.
3. Biện pháp
3.1. Biện pháp 1. Đặt mục tiêu rèn luyện những kỹ năng cần thiết cho trẻ.
Người lớn thường không muốn trẻ phải gánh nhiều trách nhiệm khi chưa thực sự sẵn
sàng, thế là lại tiếp tục làm mọi việc giúp trẻ như thường lệ mà ít nhận ra rằng con trẻ
đã đủ khéo léo, có các kỹ năng phù hợp và đủ tự tin bắt tay vào một công việc nào đó.
Để hình thành tính tự lập, người lớn cần tin tưởng trẻ, động viên và khuyến khích trẻ
làm những công việc trong khả năng. Nếu mọi người kiểm soát trẻ quá chặt để trẻ phụ
thuộc quá lâu thì trẻ sẽ bát riết lấy cha mẹ, cô giáo, chúng có thể trở thành những đứa
trẻ lưới biếng và mọi việc đối với trẻ đều trở nên khó khăn. Chắc hẳn ai cũng đã được
nghe câu nói “Nếu bắt cho con một con cá, con sẽ có cá ăn một ngày. Nhưng nếu dạy
con bắt cá, con sẽ có cá ăn suốt đời”. Xuất phát từ tư duy này cô giáo và cha mẹ nên
dạy con tính tự lập, sống bằng đôi tay của mình ngay từ nhỏ. Với mỗi độ tuổi khác
nhau để đặt ra mục tiêu và cách thực hiện các bước khác nhau để dạy trẻ về tính tự lập
theo lời Bác dạy “Tuổi nhỏ làm việc nhỏ, tùy theo sức của mình”.
Vì vậy ngay từ đầu năm học tôi đã đặt ra các mục tiêu để rèn luyện các kỹ năng cho
trẻ lớp mình như sau:
- Kỹ năng phục vụ bản thân: Tự nhặt đồ chơi, tự cởi và mặc quần áo, rửa mặt, rửa tay,
tự đi dép, tự cất dép, lấy đồ dùng cá nhân của mình khi đến lớp và khi ra về, tự ăn, tự
đi lên xuống cầu thang, tự lấy và cất gối.
5
6
- Kỹ năng giữ gìn vệ sinh: Tự thay quần áo khi thấy bẩn, tự xúc miệng nước muối sau
khi ăn, lau nước trên sàn, lau bụi trên bàn, xả nước sau khi đi vệ sinh, đi vệ sinh đúng
nơi qui định, rửa tay bằng xa phòng khi tay bẩn, nhặt rác, bỏ rác vào đúng nơi qui
định, tự rửa tay, chân khi thấy bẩn, biết tự đi vệ sinh khi thấy có nhu cầu.
- Kỹ năng hỗ trợ người khác: Lấy, cất đồ dùng học tập, chuẩn bị bàn ăn, giường ngủ
cùng cô, lấy ly nước uống khi được nhờ, xách phụ đồ, tưới cây…
Việc xác định được những kỹ năng như trên đã giúp tôi định hướng được nhiệm vụ
của mình trong công tác chăm sóc trẻ nói chung và việc thực hiện đề tài nghiên cứu
nói riêng. Và nhờ xác định được những kỹ năng đó mà tôi đã rèn trẻ thông qua các
hoạt động trong ngày. Tôi đã giúp trẻ hiểu được ý nghĩa của hành động, của công việc
đó như thế nào, biết được việc nào nên làm và việc nào không nên làm, việc đó có ích
lợi gì để từ đó giúp trẻ dần dần trở thành ý thức cần có trong cuộc sống hàng ngày.
3.2. Biện pháp 2 Luyện tập cho trẻ các công việc tự phục vụ vừa sức.
Ở tuổi lên ba trẻ đã hình thành và phát triển ý thức “Cái tôi” của mình, trẻ
tích cực tìm hiểu các sự vật, hiện tượng xung quanh, trẻ rất muốn tự làm mọi
việc để khẳng định mình. Ý thức này chi phối phần lớn các hoạt động trong
ngày của trẻ. Vì vậy tôi luôn tôn trọng và thỏa mãn nhu cầu tự lập của trẻ kết
hợp
sử
dụng
phương
pháp
khích
lệ
động
viên
trẻ.
VD: Tôi thấy khi tới lớp trẻ rất thích được tự cởi giày, dép và tự cất lên giá
dù mỗi lần trẻ làm công việc đó rất lâu những lần như vậy tôi luôn đứng bên
cạnh chờ đợi trẻ kết hợp động viên trẻ “Minh Anh giỏi quá dây giày khó cởi thế
mà con làm được rồi”. Hay một số trẻ lớp tôi rất thích được tự xúc cơm nhưng
rất lâu mới xúc được một miếng vào miệng có khi còn rơi vãi ra bàn. Nhưng tôi
không tỏ ra sốt ruột mà thường xuyên dùng lời nói động viên trẻ, khuyến khích
trẻ xúc cơm vào miệng khi nhai hết trong miệng “Quỳnh Trang giỏi quá đã tự
xúc được cơm ăn rồi, con xúc ít một thôi nhé và phải nhai luôn không nên ngậm
cơm mà sâu răng đấy”. Tôi thiết nghĩ nếu tôi thấy sốt ruột việc trẻ mà làm hộ
trẻ, thì dẫn đến trẻ sẽ ỉ lại, không tự làm và luôn chờ đợi sự giúp đỡ của cô trong
mỗi giờ ăn.
Khi trẻ có nguyện vọng tự lập, mong muốn được làm việc có khi còn tỏ ra
bướng bỉnh. Những lúc đó tôi rất thông cảm và hiểu được “bướng bỉnh” ở lứa
tuổi này và không kìm hãm ý muốn tự lập của trẻ. Khi trẻ thực hiện công việc đó
mất rất nhiều thời gian, không theo mong muốn của tôi, đôi khi còn bừa bãi
thậm chí còn hỏng việc. Song tôi vẫn luôn tạo điều kiện để trẻ tự làm, tự trải
nghiệm côngviệc.
VD: Như lớp tôi có một số trẻ rất thích giúp cô chia thìa vào khay và đặt
vào các bàn, nhưng loay hoay mãi không biết chia như thế nào, có khi còn chia
thiếu, rồi làm rơi hết thìa xuống sàn. Mỗi lần như vậy tôi không tỏ ra khó chịu
6
7
mà nhẹ nhàng đến bên trẻ dẫn trẻ vào từng bàn làm mẫu cách đếm bạn trong bàn
và chia thìa tương ứng với số bạn trong bàn đó, sau đó tôi cho trẻ chia tiếp các
bàn tiếp theo. Sau mỗi lần được tôi hướng dẫn động viên trẻ của tôi giờ làm rất
thành thạo và trẻ nào cũng muốn được giúp cô.
3.3 Biện pháp 3 Tổ chức lồng ghép giáo dục tính tự lập vào các hoạt động.
Tổ chức các hoạt động giáo dục cho trẻ theo hướng đổi mới thể hiện được
mối quan hệ hợp tác giữa cô với trẻ, giữa trẻ với nhau, chúng phù hợp với đặc
điểm tâm sinh lí, đặc biệt là nhu cầu và hứng thú của trẻ trong hoạt động. Trong
suốt thời gian trẻ tham gia hoạt động cần duy trì tính hấp dẫn của nhiệm vụ, tạo
cho trẻ có hứng thú và niềm say mê khám phá thế giới thông qua các trò chơi và
các hoạt động tìm tòi khám phá. Trẻ chủ động tích cức tham gia các hoạt động
trải nghiệm, các tình huống khác nhau của cuộc sống. Dần dần trẻ trở nên tích
cực chủ động, linh hoạt và tự tin trong mọi hoàn cảnh.
Tính tự lập của trẻ được trải nghiệm trong các hoạt động, trong sinh hoạt
hàng ngày ở gia đình và nhà trường. Đối với trẻ lên ba đã bắt đầu có khả năng
làm một số việc đơn giản, trẻ đã có ý thức về điều đó và luôn chứng tỏ khả năng
của mình trong sinh hoạt hàng ngày. Trong giờ học đối với các hoạt động cần
đến đồ dùng của trẻ, tôi chỉ chuẩn bị đồ dùng đặt sẵn trên bàn sau đó cho trẻ tự
lên lấy đồ dùng học tập về vị chí ngồi của mình, kết thúc tiết học cũng vậy tôi
cho
trẻ
tự
cất
đồ
dùng
học
tập
đúng
nơi
qui
định.
VD: Trong giờ học toán tôi đã chuẩn bị rổ đồ dùng và bảng trắng cho mỗi
trẻ nhưng tôi đặt chung vào một bàn tôi cho mỗi trẻ lên lấy một rổ và một bảng
về chỗ của mình để học. Sau khi học xong tôi cũng cho trẻ cất đồ dùng về đúng
vị trí. Hay trong giờ học tạo hình cần đến hộp màu tôi thường nhờ trẻ chuẩn bị
bàn học và hộp màu cho các bạn.
Được tự lấy đồ dùng học tập như vậy tôi thấy trẻ rất tích cực, hứng thú
học và luôn muốn khám phá xem mình được học gì ở các đồ dùng đó, giờ học
nào của lớp tôi đều thấy trẻ hứng thú từ đầu giờ học đến cuối giờ học. Qua đó tôi
còn rèn luyện cho trẻ thói quen gọn gàng ngăn nắp, lấy đâu cất đấy.
Là một giáo viên mầm non chắc hẳn ai cũng biết mỗi khi đến giờ hoạt
động hoạt động góc và hoạt động ngoài trời trẻ đều tỏ ra rất thích thú, phấn khởi, mong
chờ nhất. Không những vậy hoạt động vui chơi là hoạt động quan trọng nhất nó giữ
vai trò chủ đạo ở lứa tuổi này, qua hoạt động này làm biến đổi về chất trong toàn bộ
đời sống tâm lý của trẻ. Vì vậy đối với trẻ ở lứa tuổi này, đồ vật không phải là thứ để
trẻ nghịch như trước đây mà bây giờ qua chơi với đồ vật, đồ chơi giúp trẻ khám phá
chức
năng
và
phương
thức
sử
dụng
tương
ứng
(như cái thìa dùng để xúc cơm ăn và có cách cầm thìa nhất định…) Chính vì vậy tôi
rất chú trọng việc tạo điều kiện cho trẻ được chơi với đồ vật, đồ chơi và chơi với bạn
bè. Ngoài ra trong quá trình chơi với đồ vật trẻ còn bắt chước thao tác của người lớn.
7
8
Trò chơi thao tác vai cuốn hút trẻ và làm xuất hiện nhu cầu có bạn cùng chơi trò chơi
đóng vai đơn giản (trẻ bắt chước mẹ bé em, nấu ăn, bán
hàng, phân công vai chơi….) Khi tổ chức cho trẻ chơi ở giai đoạn đầu năm tôi hướng
dẫn tỉ mỉ, cẩn thận, không nôn nóng, chủ động tham gia chơi với trẻtrong các trò chơi,
tạo
tình
huống
cho
trẻ
chơi.
VD: Trong góc chơi nấu ăn tôi đặt câu hỏi gợi ý cho trẻ “Các bác ơi hôm
nay nhà mình nấu những nón ăn gì? Nấu nón đó mà không có thực phẩm thì
phải làm thế nào? Hay thấy trẻ đi mua cá về tôi lại hỏi trẻ có cá rồi bác định làm
món cá gì? Trước khi dán bác nên làm gì?” Bằng những câu hỏi gợi mở và tạo
tình huống cho trẻ tôi đã làm tăng vốn hiểu biết của trẻ và làm giàu trì tưởng
tượngsáng tạo của trẻ.
Hàng ngày tôi thường chú trọng dạy trẻ những hành vi văn hóa trong ăn uống qua
đó rèn kỹ năng lao động tự phục vụ và kỹ năng giúp đỡ người khác như: Biết rửa
tay sạch sẽ trước khi ăn, chỉ ăn uống tại bàn, biết cách sử dụng những đồ dùng
vật dụng trong ăn uống một cách đúng đắn, biết mời trước khi ăn, ăn uống gọn
gàng, không rơi vãi, nhai nhỏ nhẹ không gây tiếng ồn, ngậm miệng khi nhai
thức ăn, ăn hết suất …hoặc biết giúp người lớn dọn dẹp, ngồi ngay ngắn,
….không làm ảnh hưởng đến người khác. Khi ra sân trong giờ hoạt động lao
động phải biết nhặt rác bỏ vào thùng, tươi cây, nhặt cỏ, lau lá cây. Khi thực hiện
các hoạt động này tôi cùng làm với trẻ và tôi thường giải thích cho trẻ hiểu ý
nghĩa tác dụng của từng hoạt động. Từ đó trẻ sẽ hiểu và học tập theo cô, dần dần
hoạt động có ý thức đó sẽ trở thành kỹ năng giúp trẻ thực hiện hoạt động một
cách tự nguyện mà không có cảm giác ép buộc sai khiến. Trẻ còn cảm thấy vui
vì đã làm được một việc nên làm giống như lời cô dạy.
3,4 Biện pháp 4 Tuyên truyền, phối kết hợp với phụ huynh cùng giáo dục tính
tự lập cho trẻ.
Như chúng ta đã biết thời gian trẻ đến trường nhiều hơn rất nhiều so với thời gian ở
nhà. Những bài học trẻ được học ở trường giúp trẻ phát triển đúng yêu cầu ở độ
tuổi,giúp trẻ phát triển một cách toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần và nhận
thức,giúp trẻ tự tin, mạnh dạn, tích cực và chủ động khi tham gia các hoạt động cùng
cô và bạn. Tuy nhiên để công tác chăm sóc giáo dục trẻ ở trường đạt kết quả tốt
nhất, tránh trường hợp cô giáo ở lớp thì giáo dục trẻ tính tự lập, còn về nhà cha mẹ
lại luôn làm giúp trẻ mọi việc. Chính vì không muốn tình trạng đó xảy ra nên
tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh trong những giờ đón trả trẻ, trong các
buổi họp phụ huynh về mọi vấn đề có liên quan đến trẻ ở trường và đặc biệt là giáo dục
tính tự lập cho trẻ. Bởi không phải phụ huynh nào cũng có nhận thức đúng đắn về vấn
đề đó.
Một số phụ huynh có nhiều vướng mắc khi giáo dục tính tự lập cho trẻ là
do thời gian dành cho trẻ còn hạn chế, trong nhiều gia đình thì không thống nhất
8
9
được quan điểm giáo dục trẻ, bố, mẹ thì muốn con tự làm những công việc vừa
sức, nhưng ông, bà sợ cháu mệt thì làm hộ trẻ dẫn đến kết quả của việc rèn tính
tự lập cho trẻ chưa thành công. Một số phụ huynh khác thì có ý kiến hoàn toàn
nhờ cô giáo chủ nhiệm, chứ về nhà bố, mẹ nói trẻ không nghe lời.
Tôi luôn tuyên truyền với phụ huynh hiểu thế nào là cho trẻ tự lập, tự làm
những việc trong khả năng của trẻ, bố mẹ chỉ là người làm mẫu và hướng dẫn
trẻ làm không nên làm giúp trẻ, hay khi trẻ đã biết làm rồi thì người lớn nên
khuyên khích động viên trẻ, cho trẻ rèn luyện tính tự lập đó nhiều lần để trở
thànhcác
kỹ
năng
cần
thiết
trong
cuộc
sống
của
trẻ.
VD: Tôi thấy một số trẻ lớp tôi rất được bố mẹ nuông chiều không bao giờ
tự làm một việc gì, đến lớp thì đợi cô và bạn làm giúp đỡ như cháu Chí Anh,
Mai Chi, Minh Châu , Minh Cường, Hoàng Huy…. Tôi đã trò chuyện với phụ huynh
để họ nắm bắt được tình hình của con mình và tôi tuyên truyền cho họ các phương
pháp về giáo dục tính tự lập cho trẻ ngay từ nhỏ để phụ huynh có thể áp dụng tại
gia đình. Tôi có thể gợi ý cho họ về cách giáo dục trẻ tự lập
Trong gia đình việc tạo môi trường tự lập cho trẻ là rất cần thiết. Vì vậy
người lớn trong gia đình cần tạo ra các tình huống để thu hút trẻ làm nhiều hơn
như: Dọn đồ chơi, nhặt rau cùng mẹ, tự xúc cơm ăn. Khi làm một việc gì cùng
trẻ nên phân tích, giảng giải cho trẻ biết lý do và cách thức hành động. Tạo điều
kiện cho trẻ tham gia vào bất kỳ việc gì trẻ muốn (phơi quần áo mẹ nhờ bé đưa
dần cho mẹ tất, quần áo của bé…để mẹ phơi lên dây….) Tuy có mất thời gian
một chút, nhưng sự kiên nhẫn của người lớn là chìa khóa thành công của trẻ, dần
dần sẽ hình thành trẻ tính tự giác, tính tự quyết định, khả năng tự xoay sở của
mình. Nhờ có sự phối kết hợp chặt chẽ giữa giáo viên với cha mẹ trẻ mà tôi thấy
trẻ của lớp tôi luôn có tính tự lập cao, trẻ mạnh dạn tự tin, các kỹ năng tự phục
vụ, kỹ năng giữ gìn vệ sinh, kỹ năng giúp đỡ người khác luôn thành thạo và rất
vui vẻ nhiệt tình khi được tự lập.
4. Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm
Giáo dục tính tự lập cho trẻ mầm non nhắm giúp trẻ phát huy khả năng tự
lập, làm cơ sở cho sự hình thành nhân cách của trẻ sau này, trẻ biết được những
điều nên làm và những điều không nên làm, giúp trẻ tự giác, tự tin thể hiện được
khả năng, năng lực của mình.
Qua việc thực hiện những biện pháp trên, tôi thấy rằng học sinh của lớp đã biết có tính
tự lập tực phục vụ bản thân, và giúp đỡ cô giáo và bạn bè
*Về phía trẻ:
Bằng các biện pháp khác nhau trẻ được thực hành, trải nghiệm, được tự thỏa
mãn nhu cầu tự lập của trẻ tôi thấy học sinh lớp tôi rất hứng thú tham gia các
hoạt động của lớp, và đặc biệt trẻ mạnh dạn, tự tin hơn trong mọi hoạt động, các
kỹ năng tự phụ vụ, kỹ năng giữ gìn vệ sinh, kỹ năng giúp đỡ mọi người trở nên
9
10
tốt hơn, không cần cô giáo phải nhắc nhở nhiều mà trẻ thực hiện một cách tự
nguyện và thích thú.
VD: Các hoạt động: Tự gấp quần áo và cất đúng nơi qui định, tự rửa tay, rửa
mặt trước khi ăn, biết tự xả nước sau khi đi vệ sinh và biết rửa tay bằng xà
phòng, chuẩn bị bàn ăn, giường ngủ cùng cô, nhặt rác bỏ vào thùng rác… tích
cực tham gia vào các hoạt động của tập thể, của lớp. Từ đó những thói quen tốt
củatrẻ
được
hình
thành
và
sẽ
phát
triển
bền
vững.
* Về phía giáo viên:
Sau khi thực hiện những biện pháp trên tôi thấy trẻ đã có tính tự lập, đã có
những kỹ năng cần thiết phù hợp với độ tuổi. Trẻ tự tin, mạnh dạn khi tham gia
các hoạt động giúp cho việc tổ chức các hoạt động giáo dục của cô giáo đạt kết
quả tốt
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ:
Tạo cho trẻ tính tự lập ngay từ khi còn nhỏ sẽ đóng góp một không nhỏ trong quả trình
phát triển của trẻ và tương lai của trẻ sau này sẽ giúp trẻ không ỉ lại vào gười khác và
phát triển tốt hơn
Trên đây là một số suy nghĩ của bản thân tôi về một spps biện pháp giáo dục tính tự
lập cho trẻ trẻ 3-4 tuổi. Mặc dù tôi đã nổ lực cố gắng xong khó tránh
khỏi những thiếu sót. Tôi rất mong các cấp lãnh đạo và đồng nghiệp góp ý chân
thành để tôi rút kinh nghiệm trong quá trình giảng dạy của mình.
Tôi xin chân thành cảm ơn.
Long Biên, ngày 25 tháng 3năm 2019
Người thực hiện
Nguyễn Thu Thảo
10
Bạn đang xem tài liệu "SKKN Một số kinh nghiệm Trong công tác về Một số biện pháp giáo dục tính tự lập cho trẻ 3-4 tuổi", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- skkn_mot_so_kinh_nghiem_trong_cong_tac_ve_mot_so_bien_phap_g.docx