SKKN Một số biện pháp Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 5 – 6 tuổi trong Trường Mầm non
Việc dạy kỹ năng sống cho trẻ cũng là một vấn đề mà giáo viên mầm non luôn suy nghĩ và trăn trở, nhất là khi bắt đầu nhận lớp. Với số lượng học sinh chưa có nề nếp lớp học. Thêm vào đó lại có những trẻ có vấn đề về hành vi và khả năng tập trung cụ thể như: trẻ không có khả năng chờ đến lượt mình, không biết lắng nghe và hoạt động theo nhóm vì thế mà trẻ không thể lĩnh hội được những điều cô giáo dạy, đơn giản là vì những trẻ này thường không có khả năng chờ đến lượt, không biết chú ý lắng nghe và làm việc theo nhóm, điều này làm cho trẻ không thể tập trung lĩnh hội những điều cô giáo dạy! Vì vậy, giáo viên phải mất rất nhiều thời gian vào đầu năm học để giúp trẻ có được những kỹ năng sống cơ bản ở trường mầm non. Vì thế, việc dạy kỹ năng sống cho trẻ mầm non rất quan trọng, nó là nền tảng cho sự hình thành và phát triển nhân cách của trẻ và các giai đoạn tiếp theo.
UBND QUẬN HOÀN KIẾM
TRƯỜNG MẪU GIÁO TUỔI THƠ
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Một số biện pháp
Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 5 – 6 tuổi
trong trường mầm non
Lĩnh vực: Giáo dục mẫu giáo
Cấp học: Mầm non
Họ và tên: Hà Lê Hải Yến
Chức vụ: Giáo viên
Điện thoại: 0966729088
Email: haiyen310888@gmail.com
Đơn vị công tác: Trường mẫu giáo Tuổi Thơ
Quận Hoàn Kiếm – Hà Nội
Hoàn Kiếm, tháng 4 năm 2018
Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 5-6 tuổi trong trường MN
MỤC LỤC
STT
Tên mục
Số trang
Mục lục
1
3
4
4
5
5
5
5
5
7
7
8
8
8
9
Danh mục viết tắt
ĐẶT VẤN ĐỀ
Lý do chọn đề tài
Mục đích nghiên cứu đề tài
Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng khảo sát thực nghiệm
Phương pháp nghiên cứu
Phạm vi đề tài
A.
I
II
III
IV
V
VI
B.
I
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Cơ sở lý luận
II
Cơ sở thực tiễn
1
2
3
III.
1.
2.
2.1.
2. 2
3.
3.1.
3.2.
3.3.
3.4.
3.5.
3.6.
3.7.
4.
2/39
Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 5-6 tuổi trong trường MN
DANH MỤC VIẾT TẮT
STT
Chữ viết tắt
CS
Cụm từ viết đầy đủ
Chỉ số
Ban giám hiệu
Sáng kiến kinh nghiệm
1
2
3
BGH
SKKN
4/39
Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 5-6 tuổi trong trường MN
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Giáo dục mầm non là ngành học mở đầu trong hệ thống giáo dục quốc
dân, chiếm vị trí quan trọng. Giáo dục mầm non có nhiệm vụ xây dựng những
cơ sở ban đầu, đặt nền móng cho việc hình thành và phát triển nhân cách cho
con người. Chúng ta bước sang thế kỉ 21 – thế kỉ của nền văn minh trí tuệ, của
nền khoa học hiện đại. Do vậy, con người cần năng động sáng tạo để phù hợp
với sự phát triển của thời đại. Trong đó, dạy trẻ những kĩ năng sống cơ bản thiết
yếu để làm nền tảng để cho trẻ phát triển ở giai đoạn tiếp theo như lời của nhà
giáo dục Maria Montessori đã nói: “ Trong mỗi đứa trẻ đều có những tiềm năng,
tiềm ẩn. Sự chuẩn bị kĩ càng từ lúc đầu đời chính là chìa khóa thành công cho
tương lai của mỗi cháu.”
Việc giáo dục và hình thành kỹ năng sống cho trẻ cũng đã được sự quan
tâm ngày càng nhiều hơn của các bậc phụ huynh. Các bậc phụ huynh ai cũng
muốn con mình có được tính tự tin, nhanh nhẹn, hoạt bát, tự lập và tích cực
trong mọi hoạt động nhận thức. Tuy nhiên, do bộn bề của cuộc sống điều kiện
công tác, điều kiện làm việc nên không phải tất cả phụ huynh đều dành được
thời gian để dạy con mình. Những kỹ năng sống cần thiết hoặc dành thời gian
dạy con nhưng cũng không hiệu quả vì họ không có kỹ năng sư phạm nên dạy
chưa đúng cách.
Việc dạy kỹ năng sống cho trẻ cũng là một vấn đề mà giáo viên mầm non
luôn suy nghĩ và trăn trở, nhất là khi bắt đầu nhận lớp. Với số lượng học sinh
chưa có nề nếp lớp học. Thêm vào đó lại có những trẻ có vấn đề về hành vi và
khả năng tập trung cụ thể như: trẻ không có khả năng chờ đến lượt mình, không
biết lắng nghe và hoạt động theo nhóm vì thế mà trẻ không thể lĩnh hội được
những điều cô giáo dạy, đơn giản là vì những trẻ này thường không có khả năng
chờ đến lượt, không biết chú ý lắng nghe và làm việc theo nhóm, điều này làm
cho trẻ không thể tập trung lĩnh hội những điều cô giáo dạy! Vì vậy, giáo viên
phải mất rất nhiều thời gian vào đầu năm học để giúp trẻ có được những kỹ năng
sống cơ bản ở trường mầm non. Vì thế, việc dạy kỹ năng sống cho trẻ mầm non
rất quan trọng, nó là nền tảng cho sự hình thành và phát triển nhân cách của trẻ
và các giai đoạn tiếp theo.
Với tầm quan trọng của việc dạy trẻ kỹ năng sống và với tình hình thực tế
như vậy tôi đã quyết định chọn đề tài: “ Một số biện pháp giáo dục kỹ năng
sống cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi) trong trường mầm non” để thực hiện
nhằm giáo dục, hình thành cho trẻ có kỹ năng sống, giúp trẻ mạnh dạn, tự tin để
bước vào trường tiểu học
5/39
Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 5-6 tuổi trong trường MN
II . GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. NỘI DUNG LÝ LUẬN
Trước tiên muốn xác định được những kỹ năng sống cần dạy trẻ mẫu giáo
lớn (5-6 tuổi) thì chúng ta cần tìm hiểu: “Kỹ năng là gì?”, “Kỹ năng sống là gì?”
Bản chất của việc dạy kỹ năng sống?
Có nhiều cách định nghĩa khác nhau về kỹ năng. Tuy nhiên hầu hết chúng
ta đều thừa nhận rằng kỹ năng được hình thành khi chúng ta áp dụng kiến thức
vào thực tiễn. Kỹ năng học được do quá trình lặp đi lặp lại một hoặc một nhóm
hành động nhất định nào đó. Kỹ năng luôn có chủ đích và định hướng rõ ràng.
Kỹ năng là năng lực (khả năng) của chủ thể thực hiện thuần thục một hay
một chuỗi hành động trên cơ sở hiểu biết (kiến thức hoặc kinh nghiệm) nhằm tạo
ra kết quả mong đợi.
Qua việc đọc tài liệu, tôi được biết kỹ năng sống là kỹ năng cần có cho
hành vi lành mạnh, cho phép con người đối mặt với những thách thức của cuộc
sống hàng ngày. Và có thể hiểu ở đây hai vấn đề, đó là: hành động và kỹ năng.
Khi chúng ta dạy trẻ rằng: “Con hãy nhặt rác ở trong lớp hay sân trường bỏ vào
thùng rác”, hay “các con không được sờ vào ổ điện” và trẻ thực hiện đúng yêu
cầu thì đó mới chỉ là hành động. Với trẻ mầm non nói chung và trẻ mẫu giáo lớn
nói riêng, hầu hết các trẻ đều có thể thực hiện được các hành động đơn giản như
nhặt rác, chào hỏi người lớn, xin lỗi, cảm ơn, biết rửa mặt, rửa tay đúng cách,
biết tự lấy nước uống… Nhưng để hành động đó trở thành kỹ năng khi trẻ nhìn
thấy rác liền lập tức nhặt rác bỏ vào thùng hay đi vệ sinh xong phải rửa tay mà
không cần ai nhặc nhở. Lúc đó trẻ đã ý thức được: thấy có rác phải nhặt bỏ vào
thùng rác cho sân trường, lớp học sạch sẽ, hay đi vệ sinh xong phải rửa tay cho
sạch nếu không sẽ mắc bệnh. Như vậy, bên cạnh việc dạy trẻ các hành động
như: bảo vệ môi trường, tránh xa nơi nguy hiểm, biết xin lỗi, cảm ơn… chúng ta
cần dạy trẻ ý thức được các việc làm đó để trẻ thực hiện các hành động đó có ý
thức chứ không phải vì người lớn bắt buộc trẻ làm. Khi nào trẻ thực hiện được
như vậy thì khi đó kỹ năng sống của trẻ được hình thành và theo trẻ đến suốt
cuộc đời. Qua đó, chúng ta thấy được bản chất của việc dạy trẻ kỹ năng sống
chính là: “Đưa hành động vào trong ý thức”. Khi đã hiểu được bản chất, việc
dạy kỹ năng sống cho trẻ trở nên đơn giản và nhẹ nhàng hơn rất nhiều với các cô
giáo và bậc phụ huynh.
“Xây dựng trường học thân thiện - Học sinh tích cực”, với yêu cầu tăng
cường sự tham gia một cách hứng thú của học sinh trong các hoạt động giáo dục
trong nhà trường và tại cộng đồng với thái độ tự giác, chủ động và ý thức sáng
6/39
Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 5-6 tuổi trong trường MN
tạo. Trong năm nội dung thực hiện có nội dung rèn luyện kỹ năng sống cho học
sinh.
Nghiên cứu gần đây về sự phát triển của não trẻ cho thấy rằng khả năng
giao tiếp với mọi người, khả năng biết tự kiểm soát, thể hiện các cảm giác của
mình, biết cách ứng xử phù hợp với các yêu cầu, biết giải quyết các vấn đề cơ
bản một cách tự lập có những ảnh hưởng rất quan trọng đối với kết quả học tập
của trẻ tại trường
Vì thế, ngày nay trên thế giới rất nhiều trường mầm non áp dụng phương pháp
học trung tính là phương pháp học tập thông qua các giao tiếp tích cực với
những người khác
Để hình thành cho trẻ các kỹ năng sống thì vai trò của giáo viên là vô
cùng quan trọng vì Cô giáo luôn là tấm gương sáng để trẻ noi theo. Cô phải luôn
luôn chủ động dạy cho trẻ những kỹ năng sống đơn giản nhất. Vì giáo dục kỹ
năng sống là giúp trẻ nâng cao năng lực để tự lựa chọn giữa những giải pháp
khác nhau. Quyết định phải xuất phát từ trẻ, tạo ra nhiều cơ hội để trẻ phát triển
về mọi mặt, giúp trẻ được tự thể hiện mình, thể hiện sự sáng tạo và phong cách
riêng của bản thân.
2. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ
2.1. Đặc điểm chung tình hình lớp
Năm học 2017- 2018 tôi được Ban Giám Hiệu phân công dạy lớp mẫu
giáo lớn ( 5 – 6 tuổi). Với số trẻ trên lớp là: 39 cháu, trong đó: 17 cháu nam và
22 cháu nữ. Lớp có 3 giáo viên. 35% phụ huynh làm nghề tự do . 35% phụ
huynh là công nhân viên chức. Từ thực tế trên tôi đã gặp những thuận lợi và khó
khăn sau:
2.2.Thuận lợi:
* Cơ sở vật chất
- Trường luôn đạt danh hiệu tiên tiến cấp Quận, nhiều thành tích trong
công tác chăm sóc và giáo dục trẻ. Luôn tạo được sự tin tưởng của các cấp lãnh
đạo, của phụ huynh và của nhân dân trong phường.
- Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo nên cơ sở, vật chất của nhà
trường ngày một khang trang với các trang thiết bị tương đối hiện đại và đồng
bộ.
- Nhà trường bổ sung trang bị tương đối đầy đủ trang thiết bị cơ sở vật chất,
BGH luôn tạo điều kiện để cho giáo viên có những buổi kiến tập, sinh hoạt
chuyên môn để giáo viên được trao đổi kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau trong giáo
dục. Nhà trường luôn khuyến khích và động viên giáo viên sáng tạo và nâng cao
tay nghề.
* Giáo viên
7/39
Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 5-6 tuổi trong trường MN
- Lớp tôi có ba giáo viên trong đó: 2 giáo viên có trình độ đại học, nhiều
năm kinh nghiệm, luôn năng động, sáng tạo, nhiệt tình, nhanh nhẹn, yêu nghề
tâm huyết trong công việc và có tinh thần trách nhiệm cao.
- Sử dụng thành thạo một số chương trình máy tính có thể ứng dụng vào
công tác giảng dạy như: Power point, Photoshop.
- Bản thân luôn học hỏi nâng cao hiểu biết nhận thức về chuyên môn và
trao đổi cùng đồng nghiệp, tìm ra những phương pháp hay, biện pháp mới, sáng
tạo chủ động trong các giờ học, tích cực trong công tác rèn kỹ năng sống cho trẻ.
Bản thân là một giáo viên nhiệt tình trong giảng dạy, trong công tác văn hóa –
văn nghệ của nhà trường. Luôn yêu nghề mến trẻ, có trình độ chuẩn về chuyên
môn nghiệp vụ sư phạm.
* Học sinh
- Nhiều trẻ học qua chương trình các lớp nên đa số trẻ có nề nếp thói quen
tốt trong học tập, khả năng nghe, hiểu và tiếp thu rất nhanh.
- Trẻ nhanh nhẹn, mạnh dạn, hào hứng tham gia vào các hoạt động. Tích
cực cùng cô giải quyết vấn đề, nắm bắt kỹ năng tốt.
* Phụ huynh
- Đa số phụ huynh đều quan tâm ủng hộ nhiệt tình trong mọi phong trào nên
rất thuận lợi trong việc tuyên truyền kết hợp giáo dục giữa gia đình và nhà trường.
- Nhiệt tình ủng hộ các đợt phát động của trường, lớp.
2.3. Khó khăn
- Diện tích lớp còn chật hẹp nên khó khăn trong việc tổ chức các hoạt
động.
- Đối với học sinh: Mức độ nhận thức của trẻ không đồng đều, việc dạy
trẻ và quản lý trẻ còn nhiều khó khăn. Trẻ từ mẫu giáo nhỡ lên lớp mẫu giáo lớn
nên chưa có kỹ năng sống tự tin vẫn còn rụt rè rè và nhút nhát khi bước vào lớp
mới môi trường mới và các cô giáo mới, kỹ năng giao tiếp vẫn còn hạn chế như:
khi gặp cô giáo, mọi người các cô bác trong trường vẫn chưa tự chào hỏi còn
phải nhắc, khi đi ra về hoặc đến lớp vẫn phải nhắc chào cô giáo, kỹ năng tự bảo
vệ bản thân cũng vẫn còn hạn chế ….
- Đối với phụ huynh: Do bộn bề của cuộc sống, điều kiện công tác, điều
kiện làm việc nên không phải tất cả đều dành thời gian để dạy con mình những
kỹ năng sống cần thiết hoặc dành thời gian dạy con nhưng cũng chưa hiệu quả vì
họ không có kỹ năng sư phạm nên dạy chưa đúng cách.
Tôi luôn ý thức về tầm quan trọng của việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ
nên đầu năm học tôi đã tiến hành khảo sát kỹ năng sống của trẻ trên lớp:
8/39
Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 5-6 tuổi trong trường MN
* Bảng khảo sát trẻ đầu năm:
Đầu năm
TT
Nội dung nghiên cứu
Đạt
Tỉ lệ
Chưa đạt
Tỉ lệ
(%)
(%)
1
2
Kỹ năng tự phục vụ
23
30
29
77
9
10
9
Kỹ năng sống tự tin
25.7
74.3
3
4
5
6
Kỹ năng sống hợp tác
Kỹ năng giao tiếp
Kỹ năng tự bảo vệ
14.9
28.2
23
85.1
30
28
30
71.8
77
11
9
Kỹ năng tò mò, học hỏi, khả
năng thấu hiểu
23
9
77
30
Kết quả: Sau khi khảo sát kết quả đầu năm tôi nhận thấy kỹ năng sống của trẻ
lớp tôi còn thấp, tỉ lệ trung bình các kỹ năng sống của trẻ chưa đạt
Từ kết quả khảo sát trên. Tôi đã suy nghĩ, nghiên cứu tài liệu về việc dạy trẻ
mầm non kỹ năng sống với những biện pháp thực hiện sau:
+ Xây dựng kế hoạch thực hiện
+ Phối kết hợp với giáo viên cùng lớp trong việc dạy trẻ
+ Giáo dục trẻ kỹ năng sống thông qua các hoạt động.
+ Học hỏi bạn bè đồng nghiệp, chia sẻ kinh nghiệm và tình huống trong
chăm sóc và giáo dục trẻ.
+ Sưu tầm, sáng tác những bài vè, đồng dao, trò chơi, lồng vào nội dung giáo
dục
+ Phối kết hợp với phụ huynh trong việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.
3. CÁC BIỆN PHÁP ĐÃ TIẾN HÀNH
3.1. Xây dựng kế hoạch thực hiện
Để có biện pháp dạy trẻ sao phù hợp với đặc điểm của độ tuổi và với khả
năng của trẻ trên lớp. Ngay từ đầu năm học, tôi cùng các đồng nghiệp trong lớp
phối kết hợp với các đồng chí giáo viên trong khối, kết hợp với BGH nhà trường
xây dựng kế hoạch, lồng ghép nội dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ trong các
chủ đề, nhằm giáo dục kỹ năng sống, giúp trẻ phát triển toàn diện về 5 mặt: Phát
9/39
Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 5-6 tuổi trong trường MN
triển thể chất, tình cảm xã hội, ngôn ngữ, nhận thức và thẩm mỹ. Nội dung cụ
thể giáo dục kỹ năng sống trong các tháng như sau:
Bảng xây dựng kế hoạch :
Biện
pháp
Chủ đề
Mục tiêu
Nội dung
Thời gian
- Kỹ năng hợp tác: Trẻ hợp tác - Tích
CS 42: Dễ hoà
đồng với bạn bè
trong nhóm chơi.
CS 65: “Nói rõ
ràng”.
với bạn trong nhóm chơi, biết
hợp lồng
phân và nhận vai chơi hợp lý. ghép
- Kỹ năng giao tiếp: Trẻ nói rõ giáo dục
ràng, mạch lạc, nói cả câu, biết trẻ trong
chào hỏi, nói lời cảm ơn, xin
lỗi.
- Nhận biết, phân loại một số
thực phẩm thông thường theo 4 - Tích
nhóm. hợp lồng
ghép
- Làm quen với một số thao tác giáo dục
đơn giản trong chế biến một số kỹ năng
hoạt
động vui
chơi
- Lựa chọn được
một số thực phẩm
khi được gọi tên
nhóm.
- Nói được tên một
số món ăn hàng
ngày và dạng chế
biến đơn giản.
món ăn, thức uống.
cho trẻ
trong
- Biết ăn nhiều loại
thức ăn, ăn chín,
uống sôi để khỏe
mạnh, uống nhiều
nức ngọt, nước có
gas, ăn nhiều đồ
ngọt dễ béo phì
không có lợi cho
sức khỏe
- Thực hiện một số
việc được một số
việc đơn giản:
+ Tự rửa tay bằng
xà phòng, tự lau.
mặt. Tự đánh răng
+ Tự thay quần áo
khi bị ướt, bẩn và
để vào đúng nơi
qui định.
- Ích lợi và tác hại của việc ăn, hoạt
uống đối với sức khỏe con
người
động
học(
Khám
phá khoa
học,
Tháng 9
Làm
quen với
tác phẩm
văn
- Đi vệ sinh đúng nơi qui định, học….).
sử dụng đồ dùng vệ sinh đúng - Tích
cách, có kỹ năng tự phục vụ
bản thân.
hợp lồng
ghép
giáo dục
kỹ năng
cho trẻ
trong
10/39
Tải về để xem bản đầy đủ
Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một số biện pháp Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 5 – 6 tuổi trong Trường Mầm non", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- skkn_mot_so_bien_phap_giao_duc_ky_nang_song_cho_tre_5_6_tuoi.doc