SKKN Một số biện pháp nhằm phát huy tính tích cực chủ động của trẻ mẫu giáo bé (3-4 tuổi) thông qua hoạt động vui chơi ngoài trời
Từ thực trạng trên, là giáo viên mầm non được phân công lớp mẫu giáo bé (3- 4 tuổi) tôi luôn trăn trở và tìm các biện pháp để tổ chức các hoạt động vui chơi hoạt động ngoài trời cho trẻ một cách có hiệu quả nhất. Tôi nghĩ môi trường hoạt động ngoài trời sẽ là một môi trường hấp dẫn và lôi cuốn trẻ nếu chúng ta biết nắm bắt và vận dụng tất cả những yếu tố có sẵn trong thiên nhiên, tác động vào chúng qua các trò chơi, quan sát, tìm hiểu sự vật xung quanh trẻ trong các tình huống. Những câu hỏi như: vì sao, làm thế nào…và sự tò mò ham hiểu biết của trẻ, ta sẽ giáo dục cho trẻ hình thành hành vi đẹp, thói quen tốt góp phần phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ. Chính vì nhu cầu nhận thức của trẻ muốn khám phá thế giới xung quanh, tôi đã mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp nhằm phát huy tính tích cực chủ động của trẻ mẫu giáo bé (3- 4 tuổi) thông qua hoạt động vui chơi ngoài trời” để làm sáng kiến kinh nghiệm trong năm học này.
Một số biện pháp nhằm phát huy tính tích cực chủ động của trẻ mẫu giáo bé
thông qua hoạt động vui chơi ngoài trời
MỤC LỤC
Phần I: ĐẶT VẤN ĐỀ
- Lý do chọn đề tài
Phần II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1, Cơ sở lí luận.
2, Cơ sở thực tiến:
2.1: Đặc điểm chung.
2.2: Thuận lợi.
2.3: Khó khăn.
3, Một số biện pháp tổ chức hoạt động ngoài trời nhằm phát huy tính tích cực
chủ động cho trẻ mẫu giáo bé.
3.1 Biện pháp 1: Khảo sát tính tích cực của trẻ.
3.2 Biện pháp 2: Chuẩn bị tốt về đồ dùng, đồ chơi, tâm lý, sức khỏe cho buổi
hoạt động.
3.3: Biện pháp 3: Tổ chức quan sát trực tiếp các đối tượng, thường xuyên cho
trẻ tiếp xúc với môi trường sống.
3.4: Đa dạng các trò chơi ngoài trời.
3.5 Biện pháp 5: Sưu tầm đồng dao, hò, vè, câu đố ứng dụng vào trò chơi
nhằm phát huy tính tích cực chủ động của trẻ.
3.6: Vai trò của giáo viên trong định hướng tổ chức hoạt động cho trẻ.
4, Hiệu quả SKNN
5. Bài học kinh nghiệm
PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1/22
Một số biện pháp nhằm phát huy tính tích cực chủ động của trẻ mẫu giáo bé
thông qua hoạt động vui chơi ngoài trời
ĐẶT VẤN ĐỀ
Như chúng ta đã biết, ở lứa tuổi mầm non, hoạt động vui chơi là hoạt động
chủ đạo, nó chi phối đời sống tinh thần của trẻ. Trẻ ‘‘Học mà chơi- Chơi mà
học’’. Thông qua hoạt động vui chơi ngoài trời, trẻ phát triển thể chất, trí tuệ, thẩm
mỹ, tình cảm quan hệ xã hội, qua đó nhằm phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ.
Đối với trẻ hoạt động ngoài trời là một hoạt động không thể thiếu vì trẻ sẽ được hít
thở không khí trong lành, được quan sát thế giới xung quanh, được tìm tòi, khám
phá những điều mới lạ từ thiên nhiên giúp trẻ tăng thêm vốn sống và nhất là trẻ
được tự do hoạt động. Chính vì vậy, giáo viên cần tổ chức cho trẻ tham gia các hoạt
động vui chơi ngoài trời. Nhưng làm thế nào để tổ chức được hoạt động vui chơi
ngoài trời cho trẻ thực sự có hiệu quả, lôi cuốn và hấp dẫn được trẻ là một bài toán
khó. Vì khả năng chú ý có chủ định của trẻ mầm non còn kém trẻ dễ dàng tham gia
vào các hoạt động nhưng cũng nhanh chán, nhanh bỏ cuộc.
Trong thực tế, ở trường mầm non nơi tôi công tác nói chung và ở lớp tôi
đang giảng dạy nói riêng, việc tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ đã được quan
tâm nhưng chưa đạt được kết quả cao, hình thức giảng dạy của nhiều giáo viên
mầm non còn chưa linh hoạt, sáng tạo, do đó chưa khơi gợi được hứng thú và sự
tích cực trong trẻ.
Từ thực trạng trên, là giáo viên mầm non được phân công lớp mẫu giáo bé
(3- 4 tuổi) tôi luôn trăn trở và tìm các biện pháp để tổ chức các hoạt động vui chơi
hoạt động ngoài trời cho trẻ một cách có hiệu quả nhất. Tôi nghĩ môi trường hoạt
động ngoài trời sẽ là một môi trường hấp dẫn và lôi cuốn trẻ nếu chúng ta biết nắm
bắt và vận dụng tất cả những yếu tố có sẵn trong thiên nhiên, tác động vào chúng
qua các trò chơi, quan sát, tìm hiểu sự vật xung quanh trẻ trong các tình huống.
Những câu hỏi như: vì sao, làm thế nào…và sự tò mò ham hiểu biết của trẻ, ta sẽ
giáo dục cho trẻ hình thành hành vi đẹp, thói quen tốt góp phần phát triển toàn diện
nhân cách cho trẻ. Chính vì nhu cầu nhận thức của trẻ muốn khám phá thế giới
xung quanh, tôi đã mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp nhằm phát huy tính
tích cực chủ động của trẻ mẫu giáo bé (3- 4 tuổi) thông qua hoạt động vui chơi
ngoài trời” để làm sáng kiến kinh nghiệm trong năm học này.
2/22
Một số biện pháp nhằm phát huy tính tích cực chủ động của trẻ mẫu giáo bé
thông qua hoạt động vui chơi ngoài trời
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1, Cơ sở lí luận
Hoạt động ngoài trời là một trong những hoạt động vui chơi mà trẻ hứng thú
và quan tâm nhất, nó mang lại cho trẻ nhiều niềm vui và kiến thức cần thiết về thế
giới xung quanh. Trẻ nhận thức thế giới xung quanh bằng cách tiếp xúc, tìm hiểu,
khám phá và quan tâm đến những gì xảy ra ở cuộc sống xung quanh mình. Qua
hoạt động ngoài trời trẻ được thỏa mãn nhu cầu hoạt động, nhu cầu tìm hiểu khám
phá của bản thân. Hoạt động vui chơi ngoài trời tạo cho trẻ sự nhanh nhẹn và sự
thích ứng với môi trường tự nhiên đồng thời trẻ tự tin, mạnh dạn hơn trong cuộc
sống. Đối với trẻ mầm non nói chung và trẻ 3- 4 tuổi nói riêng, vui chơi là hoạt
động chủ đạo vì vậy trẻ được học mà chơi, chơi mà học.
Thông qua các hoạt động ngoài trời trẻ phát huy được tính tích cực chủ động
của mình. Đồng thời qua đó trẻ có được sự thoải mái dễ chịu khi được ra ngoài hít
thở không khí trong lành của thiên nhiên tươi đẹp. Ở trường mầm non, trong những
giờ hoạt động ngoài trời mọi người có cảm giác như được trở về với làng quê với
những nhóm trẻ tụm năm tụm ba chơi các trò chơi dân gian, ngoài ra lại có những
nhóm trẻ ngồi chia sẻ những điều thú vị mà bản thân vừa khám phá được hay có
những nhóm trẻ được thỏa thích chơi các trò chơi ngoài trời như chơi cầu trượt,
xích đu, bập bênh…Chính vì vậy hoạt động ngoài trời là một hoạt động cần thiết
không thể thiếu đối với trẻ mầm non.
2, Cơ sở thực tiễn:
2.1 Đặc điểm chung:
Trường MN nơi tôi công tác là một ngôi trường mới, có điều kiện cơ sở vật
chất khang trang, hiện đại, khuôn viên trường rộng rãi, sạch sẽ, an toàn cho trẻ hoạt
động. BGH nhà trường luôn quan tâm sát sao đến việc cải tạo sân vườn để tạo điều
kiện thuận lợi nhất cho trẻ hoạt động.
2.2 Thuận lợi:
- Như đã nói ở trên, trường mầm non nơi tôi đang làm việc là một ngôi
trường mới, với diện tích lớn, khuôn viên rộng rãi, lại được BGH quan tâm cải tạo
nên rất sạch sẽ, an toàn cho trẻ, trẻ có được một sân chơi tập hoàn hảo, mà sĩ số học
sinh mỗi lớp phù hợp, không quá đông nên việc tổ chức các hoạt động ngoài trời
cho trẻ rất thuận lợi.
3/22
Một số biện pháp nhằm phát huy tính tích cực chủ động của trẻ mẫu giáo bé
thông qua hoạt động vui chơi ngoài trời
- Nhà trường còn có tủ sách chuyên môn với nhiều loại sách phong phú để
tìm hiểu.
- Trường cũng trang bị nhiều đồ dùng, đồ chơi đa dạng, phong phú để cô và
trẻ hoạt động.
- Năm học 2015- 2016, tôi được nhà trường phân công phụ trách lớp Mẫu
giáo bé C6.
- Giáo viên của lớp đều có trình độ đạt chuẩn, nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ.
Sĩ số học sinh của lớp là 38 cháu, trong đó hầu hết các cháu đều ngoan ngoãn, ham
học hỏi, thích tìm tòi khám phá.
- Bản thân thường xuyên học hỏi đồng nhiệp qua các buổi hoạt động ngoài
trời và tự tìm hiểu qua các loại sách báo đồng thời có kế hoạch sắp xếp hoạt động
vui chơi theo từng chủ đề với sự hứng thú của trẻ.
- Phụ huynh ủng hộ các nguyên vật liệu cho các hoạt động và học sinh thì
tích cực tham gia các hoạt động.
2.3 Khó khăn
- Khả năng chú ý có chủ định của trẻ còn hạn chế. Trẻ dễ dàng cuốn hút vào
các hoạt động nhưng cũng nhanh chóng phân tán tư tưởng, tự rút ra khỏi trò chơi
nếu nó không còn hứng thú.
- Trong lớp còn một số trẻ rụt rè, nhút nhát, thiếu tự tin và không thích tham
gia vào các hoạt động tập thể.
- Đa số phụ huynh ở lớp đều là cán bộ, công nhân, bận rộn đi làm nên thời
gian trò chuyện cùng trẻ về thế giới xung quanh còn hạn chế, đa phần là cô cung
cấp cho trẻ kiến thức.
- Tài liệu phổ biến về các trò chơi dân gian chưa nhiều.
3, Một số biện pháp tổ chức hoạt động ngoài trời nhằm phát huy tính tích cực
chủ động cho trẻ mẫu giáo bé.
3.1 Biện pháp 1: Khảo sát tính tích cực của trẻ
– Để nắm được tình hình, khả năng của trẻ từ đó tôi lên kế hoạch một số biện
pháp nhằm phát huy tính tích cực chủ động cho trẻ, tôi đã xây dựng các tiêu chí
đánh giá tính tích cực của trẻ
4/22
Một số biện pháp nhằm phát huy tính tích cực chủ động của trẻ mẫu giáo bé
thông qua hoạt động vui chơi ngoài trời
Tính tích cực của trẻ
Tiêu chí đánh giá
– Trẻ biết được mình là ai, cả về bản thân và trong
mối quan hệ với người khác
Sự mạnh dạn, tự tin
– Trẻ biết diễn đạt ý tưởng của mình cho người khác
hiểu, biết điều chỉnh giọng nói và sử dụng từ ngữ
Khả năng giao tiếp của trẻ phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp, chăm chú lắng
nghe người khác nói và chờ đến lượt trong giao tiếp,
trò chuyện.
Trẻ tò mò ham hiểu biết, – Trẻ biết đặt câu hỏi, thích khám phá sự vật hiện
tích cực khám phá thiên tượng xung quanh trẻ tìm tòi cái mới hay đặt câu
nhiên
hỏi: Vì sao? Tại sao? Như thế nào?...
– Trẻ nhận biết được vẻ đẹp của thiên nhiên xung
Yêu thiên nhiên, yêu lao quanh mình, từ đó biết yêu quý, bảo vệ và bước đầu
động.
có những hành động để chăm sóc, giữ gìn thiên
nhiên xanh, sạch, đẹp.
Dựa vào các tiêu chí trên tôi đã tiến hành khảo sát trẻ đầu năm và thu được
kết quả như sau:
Tổng
số
Đạt
Chưa đạt
STT
Tính tích cực của trẻ
Sự mạnh dạn, tự tin
Số trẻ Tỉ lệ % Số trẻ Tỉ lệ %
trẻ
1
2
38
25
27
65.7%
71%
13
11
34,3%
29%
Khả năng giao tiếp của trẻ
Trẻ tò mò ham hiểu biết, tích
cực khám phá thiên nhiên
38
3
4
38
38
30
29
79%
08
09
21%
Yêu thiên nhiên, yêu lao động.
76,3%
23,7%
* Từ việc đưa ra con số khảo sát chính xác và cụ thể như vậy sẽ giúp tôi có
biện pháp hiệu quả nhất đối với từng mục tiêu và từng nhóm trẻ cụ thể.
3.2. Biện pháp 2: Chuẩn bị tốt về đồ dùng, đồ chơi, tâm lý, sức khỏe cho buổi
hoạt động:
- Để buổi hoạt động ngoài trời đạt kết quả cao trước hết người giáo viên phải:
+ Xác định đối tượng, số lượng, vị trí các đối tượng, khu vực tổ chức hoạt
5/22
Một số biện pháp nhằm phát huy tính tích cực chủ động của trẻ mẫu giáo bé
thông qua hoạt động vui chơi ngoài trời
động của trẻ, dự kiến những ảnh hưởng của thời tiết đến các đối tượng trẻ sẽ quan
sát khám phá. Dự kiến về nội dung sẽ cho trẻ lao động, chăm sóc thiên nhiên
+ Chuẩn bị phương tiện cho trẻ hoạt động, ngoài các đối tượng đã có trên
sân, vườn, cần chuẩn bị các dụng cụ cho trẻ hoạt động như: Các đồ chơi cần thiết,
các đồ dùng, dụng cụ cho trẻ tham gia lao động, làm thí nghiệm. Những đồ chơi
cho trẻ chơi đóng vai, đồ chơi cát.
Hình ảnh một số dụng cụ mà tôi thường chuẩn bị trẻ hoạt động ngoài trời
+ Hoặc cũng có thể tận dụng các nguyên vật liệu thiên nhiên (Lá vàng rơi.
Cành cây khô…) hoặc những nguyên vật liêu mở (hột, hạt, cọng rau muống ngâm
nước..) để trẻ phát huy tối đa sự sáng tạo, tích cực hoạt động của mình
+ Tìm hiểu tâm lí và tình trạng sức khoẻ của từng trẻ trước khi khám phá.
+ Tạo cơ hội để trẻ nói về những suy nghĩ của mình.
+ Nhắc trẻ uống nước, đi vệ sinh trước khi ra sân.
- Những công việc này tưởng chừng như rất nhỏ nhưng lại có ý nghĩa rất
lớn, là tiền đề quyết định sự thành công của buổi hoạt động ngoài trời.
3.3. Biện pháp 3: Tổ chức quan sát trực tiếp các đối tượng, thường xuyên cho trẻ
tiếp xúc với môi trường sống:
6/22
Một số biện pháp nhằm phát huy tính tích cực chủ động của trẻ mẫu giáo bé
thông qua hoạt động vui chơi ngoài trời
- Hoạt động ngoài trời là cơ hội tốt nhất để tổ chức các hoạt động đa dạng
tích cực của trẻ, trong quá trình hoạt động trẻ được tiếp xúc với thiên nhiên: với
mây, với nắng và gió, với hoa, lá, cỏ, cây… Vậy nên khi tổ chức cho trẻ quan sát
cần cho trẻ quan sát trực tiếp nhất là trẻ phải được thường xuyên quan sát môi
trường sống, trong quá trình quan sát, khả năng tri giác của trẻ chính xác hơn,
nhanh nhạy hơn, óc quan sát sắc nhọn và tinh tế hơn. Vì khi quan sát trẻ sẽ được
tận mắt nhìn thấy cây cỏ, hoa lá, các con vật và những công việc làm của con
người. Trẻ được nhìn, sờ tay, ngửi, ăn, nếm…những cái mới lạ trong thiên nhiên và
đích thực tai trẻ nghe thấy tiếng chim hót, gà gáy…nói chung trẻ sẽ được đắm mình
trong môi trường thiên nhiên và khám phá cuộc sống mới lạ.
Ví dụ: Khi khám phá các loại cây trẻ mẫu giáo bé sẽ hiểu sâu hơn, rõ hơn, và
cụ thể hơn về các loại cây (Hình dáng, màu sắc, môi trường sống…)
Hình ảnh một giờ quan sát cây hoa súng
Khi khám phá về các hiện tượng thiên nhiên: “gió” trẻ sẽ cảm nhận được gió
có ích lợi gì? Gió thổi cơ thể con người cảm thấy như thế nào? Tại sao con biết là
đang có gió? Lắng nghe gió thổi qua lá cây?...
7/22
Một số biện pháp nhằm phát huy tính tích cực chủ động của trẻ mẫu giáo bé
thông qua hoạt động vui chơi ngoài trời
Hình ảnh trẻ nhắm mắt cảm nhận tác động của gió
* Tuy nhiên, khi thực hiện biện pháp này, có 1 lưu ý quan trọng, đó là: Không biến
buổi hoạt động ngoài trời thành tiết khám phá môi trường xung quanh. Khi tổ chức
cho trẻ khám phá thiên nhiên giáo viên cần xác định rõ mục đích và yêu cầu của
giờ hoạt động, tổ chức cho trẻ hoạt động cần tự do thoải mái, tránh gò bó áp đặt,
cần tiến hành trên nền cảm xúc và sự hứng thú của trẻ với đối tượng đang quan sát,
không nhất thiết phải thực hiện các nội dung theo một trật tự cứng nhắc mà phải
linh hoạt tùy vào tình hình của trẻ và diễn biến của giờ chơi.
Ví dụ: Khi trẻ đang chăm chú quan sát những cây rau trong vườn trường, thì
một cái máy bay bay qua, tất cả trẻ đều nhìn lên cái máy bay, khi đó giáo viên phải
linh động chuyển mục đích quan sát cây rau sang quan sát máy bay theo sự hứng
thú của trẻ, không bắt trẻ phải tiếp tục quan sát cây rau khi trẻ không chú ý tới rau
nữa.
8/22
Một số biện pháp nhằm phát huy tính tích cực chủ động của trẻ mẫu giáo bé
thông qua hoạt động vui chơi ngoài trời
Hình ảnh trẻ quan sây
Hình ảnh trẻ quan sát, phát hiện những yếu tố tự bất ngờ
9/22
Một số biện pháp nhằm phát huy tính tích cực chủ động của trẻ mẫu giáo bé
thông qua hoạt động vui chơi ngoài trời
- Sau khi cho trẻ quan sát cần cho trẻ tự nói lên những điều mà trẻ quan sát
được, sau đó giáo viên sử dụng các câu hỏi để kích thích tính tò mò ham hiểu biết
của trẻ. Hệ thống câu hỏi đặt ra cho buổi hoạt động cần chuẩn bị chu đáo, chú ý câu
hỏi đàm thoại cần ngắn gọn, rõ ràng, đúng ngữ pháp có tác dụng rèn luyện, phát
triển tư duy của trẻ. Câu hỏi khó nên đặt đối với trẻ khá giỏi, câu hỏi dễ nên đặt cho
cho trẻ bình thường.
Ví dụ 1: Quan sát hoa đối với trẻ 3- 4 tuổi:
- Câu hỏi đặt cho trẻ bình thường.
+ Đây là cây gì?
+ Bông hoa hồng có màu gì?
+ Hoa hồng có thơm không?
+ Hoa hồng dùng để làm gì?
- Câu hỏi đặt cho trẻ khá giỏi.
+ Trong vườn có những loại hoa nào?
+ Có những hoa màu gì?
+ Ai là người trồng và chăm sóc cho cây hoa?
+ Để vườn hoa thêm đẹp, các con phải làm gì?
Không nên kéo dài thời gian quan sát bởi vì sẽ có thể làm phản tác dụng giáo
dục trẻ. Trẻ cần được hoạt động và kết thúc trong tâm trạng tích cực…
3.4.Biện pháp 4: Đa dạng các trò chơi ngoài trời:
Trường tôi là một trường có diện tích sân chơi rộng, sĩ số cháu một lớp
không đông nên việc tổ chức cho các cháu vui chơi hoạt động ngoài trời có nhiều
thuận lợi. Riêng với lớp tôi ngoài việc tách nhóm cho cháu hoạt động tôi còn chủ
động tìm tòi những nội dung hoạt động ngoài trời, những trò chơi vận động, trò
chơi dân gian gắn liền với chủ điểm và gắn với những mốc thời gian phù hợp:
* Các trò chơi phát triển giác quan:
Trẻ lắng nghe tiếng động, tiếng gió thổi, tiếng kêu ở đâu, lá rụng, chim hót, ngửi
mùi hoa, mùi cỏ, mùi lá cây, cảm nhận ánh nắng mặt trời, qua trò chơi ai tinh mắt,
đoán cây qua lá, đoán vật bằng tay, đoán xem tiếng động gì, ai thính tai…
10/22
Tải về để xem bản đầy đủ
22 trang
06/06/2024
1340
Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một số biện pháp nhằm phát huy tính tích cực chủ động của trẻ mẫu giáo bé (3-4 tuổi) thông qua hoạt động vui chơi ngoài trời", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- skkn_mot_so_bien_phap_nham_phat_huy_tinh_tich_cuc_chu_dong_c.doc
