SKKN Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi)
Đây là những hoạt động được sắp xếp theo các kĩ năng từ dễ đến khó. Trẻ được làm quen với hoạt động, được giáo viên hướng dẫn với mẫu rồi dần dần trẻ làm quen với công việc tự tạo ra các mẫu theo trí tưởng tượng và suy nghĩ của mình. Giáo viên sắp xếp các hoạt động phù hợp vào các chủ đề, xen kẽ với các hoạt động khác trong ngày của trẻ. Trẻ từ từ được tham gia vào các hoạt động nghệ thuật khác nhau nhưng lại thao tác với những hình rất quen thuộc gắn liền với toán học (hình tròn, hình vuông, hình chữ nhật, hình tam giác). Trẻ sẽ tự đặt cho mình câu hỏi: không biết những hình này thì có thể làm gì? Tạo ra những cái gì? Câu hỏi của trẻ được giải đáp qua các hoạt động mà trẻ sẽ trải qua. Chính từ đó, trẻ sẽ nhận ra trong thực tế các đồ dùng, các vật liệu không chỉ có một công dụng mà có rất nhiều công dụng, chức năng khác nhau nếu ta chịu khó suy nghĩ, tìm tòi. Với ý nghĩa đó, tôi đã lựa chọn đề tài sáng kiến kinh nghiệm này để giới thiệu tới bạn bè đồng nghiệp.
MÃ SKKN
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
SỬ DỤNG HÌNH CƠ BẢN TRONG TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG
SÁNG TẠO NGHỆ THUẬT CHO TRẺ MẪU GIÁO LỚN (5 – 6 TUỔI)
Lĩnh vực/ Môn: Giáo dục mẫu giáo.
Cấp học: Mầm non.
Tài liệu kèm theo (nếu có):
Ví dụ: đĩa CD minh họa cho SKKN, mô hình, sản phẩm, phụ lục…
NĂM HỌC 2016 - 2017
Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi).
MỤC LỤC
Nội dung
Trang
3
Phần I: Đặt vấn đề
Phần II: Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
I. NỘI DUNG LÍ LUẬN
6
9
II. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ
III. CÁC BIỆN PHÁP ĐÃ TIẾN HÀNH
1. Làm quen với các hình cơ bản
2. Sáng tạo với các hình cơ bản
2.1 Tận dụng các sản phẩm từ hoạt động làm quen với các
hình cơ bản
2.2 Sáng tạo với hình tròn
2.3 Sáng tạo với hình vuông
IV. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Phần III. Kết luận và khuyến nghị
52
2/40
Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi).
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ (LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI).
Chương trình giáo dục mầm non là cánh cửa mở ra giúp giáo viên mầm non
chủ động hơn, sáng tạo hơn khi lập kế hoạch tổ chức các hoạt động trong ngày
cho trẻ tại trường. Giáo viên linh hoạt trong việc tổ chức các hoạt động sao cho
hợp lí không bị bó buộc vào các chương trình khung. Giáo viên có quyền lựa
chọn các hoạt động trong ngày sao cho hợp lí, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý
và lứa tuổi của trẻ. Bên cạnh các hoạt động mà trẻ vẫn tham gia nhằm phát triển
5 mặt: Nhận thức -Thể chất - Ngôn ngữ - Tình cảm, xã hội - Thẩm mỹ, giáo viên
hoàn toàn có thể thể hiện sự sáng tạo của mình trong các giờ hoạt động về
những lĩnh vực này. Nhưng hoạt động mang lại sự sáng tạo nhiều nhất cho cô và
trẻ chính là hoạt động tạo hình. Đây là hoạt động giáo viên mang lại cho trẻ rất
nhiều mới mẻ từ việc tạo ra các sản phẩm tạo hình đến việc trẻ phải vận dụng trí
tưởng tửợng, óc sáng tạo của mình để làm cho các sản phẩm của mình có tiếng
nói riêng. Các đề tài của hoạt động tạo hình được tổ chức trong các trường mầm
non hiện nay, bị phụ thuộc nhiều vào các đề tài trong vở thủ công và vở vẽ nên
không thể coi đấy là các hoạt động sáng tạo nghệ thuật. Hay chăng những hoạt
động sáng tạo nghệ thuật chỉ được tổ chức ở một nhóm trẻ, tập trung vào những
trẻ có kĩ năng tạo hình khá và thường được tổ chức vào các giờ hoạt động ngoài
trời hay chủ yếu là hoạt động góc. Hoạt động sáng tạo nghệ thuật có thể dễ thấy
trong các giờ hội giảng, giáo viên tập trung nhiều sức suy nghĩ cho những tiết
học. Để những giờ học này thành công, giáo viên phải dồn sức rèn kĩ năng cho
trẻ hay thậm chí là cho trẻ thực hành trước chính những sản phẩm trong giờ học
và cứ rèn đi, rèn lại như vậy. Do vậy mà trẻ không có được những kĩ năng cơ
bản cho các hoạt động sáng tạo nhất là kĩ năng quan sát, kĩ năng tư duy nên các
sản phẩm được gọi là sáng tạo do trẻ làm ra thực chất lại là sự áp đặt của giáo
viên lên sản phẩm của trẻ. Những sản phẩm đó chưa thể hiện tiếng nói riêng của
trẻ trong nghệ thuật.
Với tôi hoạt động sáng tạo nghệ thuật đối với trẻ mẫu giáo lớn là hoạt động
có sự gợi ý, định hướng của cô vào một chủ đề nào đó, cô là người chuẩn bị cho
trẻ những nguyên vật liệu. Nhưng các sản phẩm được tạo ra là từ suy nghĩ của
trẻ, từ cách làm của trẻ, trẻ tưởng tượng thế nào trẻ thực hiện như thế và nói lên
được suy nghĩ của trẻ khi nhìn vào sản phẩm của mình. Một hoạt động sáng tạo
nghệ thuật thành công, là trẻ phải thực sự hứng thú với hoạt động đó, trẻ có kĩ
năng tạo hình đơn giản như: vẽ, gấp, cắt, xé dán… và các kĩ năng về tư duy như:
kí năng quan sát, kĩ năng sắp xếp trình tự các bước thực hiện…nên trẻ phải được
3/40
Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi).
trải qua việc luyện tập các kĩ năng này từ đơn gản đến phức tạp thông qua các
hoạt động từ dễ đến khó. Khi trẻ đã có kĩ năng, giáo viên dễ dàng tạo ra các hoạt
động đòi hỏi tính sáng tạo của trẻ do trẻ đã có thói quen suy nghĩ, thể hiện sản
phẩm theo cách riêng của mình. Đây là tiền đề để giúp trẻ có thói quen suy nghĩ
một cách sáng tạo, suy nghĩ độc lập ở các hoạt động khác chứ không riêng gì các
hoạt động nghệ thuật như hoạt động tạo hình.
Nhiệm vụ trọng tâm năm học 2016 – 2017 đã đề ra: Nâng cao chất lượng
thực hiện chương trình giáo dục mầm non, đổi mới hoạt động chăm sóc giáo dục
trẻ theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm; Tăng cường các hoạt động
vui chơi và các hoạt động trải nghiệm, khám phá của trẻ. Để thực hiện được
nhiệm vụ này, bản thân mỗi giáo viên phải nỗ lực tìm tòi, khám phá, đổi mới
hình thức, nội dung dạy học, làm mới các đề tài. Tuy vậy, giáo viên phải mất rất
nhiều thời gian để tìm kiếm những đề tài mới, những hình thức, nội dung mới;
mất thời gian để thử nghiệm những đề tài mới, sửa chữa, thay đổi để phù hợp
với học sinh.Trong khi đó, các đề tài nhất là các đề tài phục vụ cho hoạt động
tạo hình ít thay đổi. Thời gian cho các hoạt động sáng tạo nghệ thuật còn hạn
chế do giáo viên vẫn phải đáp ứng đủ các bài trong vở cho trẻ và dành thời gian
cho các hoạt động khác theo đúng kế hoạch giáo dục một ngày. Nhận thấy
những khó khăn và trở ngại khi giáo viên triển khai các hoạt động nghệ thuật đòi
hỏi tính sáng tạo, phát huy được trí lực của trẻ, tôi xin mạnh dạn giới thiệu trong
sáng kiến kinh nghiệm lần này gợi ý “Tổ chức cho trẻ mẫu giáo lớn (5-6 tuổi)
tham gia hoạt động sáng tạo nghệ thuật với các hình cơ bản”.
Đây là những hoạt động được sắp xếp theo các kĩ năng từ dễ đến khó. Trẻ
được làm quen với hoạt động, được giáo viên hướng dẫn với mẫu rồi dần dần trẻ
làm quen với công việc tự tạo ra các mẫu theo trí tưởng tượng và suy nghĩ của
mình. Giáo viên sắp xếp các hoạt động phù hợp vào các chủ đề, xen kẽ với các
hoạt động khác trong ngày của trẻ. Trẻ từ từ được tham gia vào các hoạt động
nghệ thuật khác nhau nhưng lại thao tác với những hình rất quen thuộc gắn liền
với toán học (hình tròn, hình vuông, hình chữ nhật, hình tam giác). Trẻ sẽ tự đặt
cho mình câu hỏi: không biết những hình này thì có thể làm gì? Tạo ra những
cái gì? Câu hỏi của trẻ được giải đáp qua các hoạt động mà trẻ sẽ trải qua. Chính
từ đó, trẻ sẽ nhận ra trong thực tế các đồ dùng, các vật liệu không chỉ có một
công dụng mà có rất nhiều công dụng, chức năng khác nhau nếu ta chịu khó suy
nghĩ, tìm tòi. Với ý nghĩa đó, tôi đã lựa chọn đề tài sáng kiến kinh nghiệm này
để giới thiệu tới bạn bè đồng nghiệp.
4/40
Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi).
PHẦN II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ (NỘI DUNG GIẢI PHÁP, CẢI TIẾN):
I. Nội dung lý luận:
Trong thực tế giảng dạy, trẻ thường chơi với các hình cơ bản chủ yếu thông
qua hoạt động:
- Phát triển nhận thức giờ học làm quen với toán: Đây là hoạt động trẻ được
được tiếp cận nhiều nhất với các hình cơ bản. Từ lứa tuổi mẫu giáo bé trẻ đã
được làm quen, nhận biết các hình cơ bản: trẻ biết được tên gọi, đặc điểm của
các hình, so sánh sự giống và khác nhau giữa các hình thông qua các trò chơi.
Đến lứa tuổi mẫu giáo nhỡ và mẫu giáo lớn, trẻ được ôn luyện, củng cố lại và
ứng dụng vào thực tế khi tìm và phát hiện những đồ vật xung quanh mình có
dạng các hình cơ bản. Đặc biệt, trẻ còn tham gia vào hoạt động chắp ghép các
hình cơ bản để tạo thành hình mới theo ý thích. Hoạt động này đòi hỏi trẻ phải
có óc tưởng tượng và sự sáng tạo rất cao trong khi tham gia hoạt động.
Giờ học sáng tạo: Chắp ghép các hình cơ bản
để tạo thành hình mới theo ý thích
- Phát triển thẩm mỹ: Đây cũng là giờ học giúp trẻ ôn luyện, củng cố khả
năng nhận biết các hình cơ bản thông qua các hoạt động: vẽ, dán, cắt dán hay xé
dán. Ngay từ lứa tuổi mẫu giáo bé trẻ đã sử dụng các hình cơ bản để tạo thành
sản phẩm.
- Lồng ghép, tích hợp trong một số hoạt động khác: Trong các giờ học khác,
các hình cơ bản được sử dụng tích hợp, lồng ghép nhằm mang lại hiệu quả giờ
học hoặc gây hứng thú giúp trẻ tập trung vào nội dung chính của bài học. Tuy
nhiên việc lồng ghép, tích hợp này cũng rất ít khi sử dụng.
5/40
Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi).
II. Thực trạng vấn đề:
Trên thực tế khi tổ chức các hoạt động giáo dục cho lứa tuổi mầm non giáo
viên luôn bám sát nội dung chương trình giáo dục mầm non nên các hoạt động
trẻ được làm quen, ôn luyện, củng cố nhận biết các hình cơ bản là hoạt động có
sự hướng dẫn hoặc gợi ý của giáo viên.
Sau đây là bảng thống kê các hoạt động dạy hoặc lồng ghép, tích hợp các
kiến thức về hình cơ bản trong trường mầm non:
Hoạt động phát triển thẩm mỹ
Vở tạo hình Vở thủ công
Hoạt động phát triển
Các hoạt
động khác
Lứa tuổi
nhận thức
Nhận biết, tên gọi các
hình: hình vuông,
hình tròn, hình tam
giác, hình chữ nhật và
nhận dáng các hình
đó trên thực tế
Ôn luyện
Nhận
Vẽ ôtô tải
Dán con lật đật
biết, tên
gọi các
hình
Bài 22.
Nhận
Sử dụng các hình
Xếp và dán những
hình tròn trên băng
giấy
biết
4
hình học để chắp Vẽ bông hoa
hình (vở
trò chơi
học tập)
Bài 23.
Nhận
ghép.
Mẫu
giáo bé
biết
4
Vẽ gà con
Dán ngôi nhà
hình (vở
trò chơi
học tập)
Vẽ bánh chưng và tô Dán con thỏ và củ cà
màu rốt
Vẽ mặt trời buổi sáng Dán bộ phận còn
và tô màu cỏ
Vẽ phao cho bạn
6
thiếu của tàu hỏa
2
5
3
So sánh sự khác nhau
và giống nhau của các
hình: hình vuông,
hình tròn, hình tam
giác, hình chữ nhật
Bài 17.
Ôn
4
Vẽ đồ chơi trung thu Dán và vẽ bạn tập thể
hình (vở
trò chơi
học tập)
bé thích
dục
Mẫu
giáo nhỡ
Chắp ghép các hình Vẽ và tô những chiếc Cắt, dán khăn mặt của Ôn luyện
hình học để tạo thành vòng màu bé Nhận
6/40
Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi).
Hoạt động phát triển thẩm mỹ
Hoạt động phát triển
Các hoạt
động khác
Lứa tuổi
nhận thức
Vở tạo hình
Vở thủ công
các hình mới theo ý
thích và theo yêu cầu
biết, tên
gọi các
hình
Vẽ chân dung bạn trai
hoặc bạn gái
Gấp và dán áo
Vẽ người thân trong
gia đình
Dán chiếc xe đẩy
Cắt và dán cửa cho
Vẽ ngôi nhà
ngôi nhà
Vẽ đồ dùng trong gia
đình bé
Xé và dán con cá
Mẫu
Vẽ con cá
Xé và dán hoa
Xé và dán ôtô khách
Xé và dán thuyền trên
biển
giáo nhỡ
Vẽ những bông hoa
Vẽ quả ngày tết
Vẽ tàu hỏa
Xé và dán quang cảnh
bầu trời ban ngày
Xé và dán hoa mừng
sinh nhật Bác
Vẽ máy bay
2
11
11
2
Ôn nhận biết, phân
biệt các hình: hình
Cắt và dán đồ chơi Bài
4.
trong Quan sát,
nhận biết
vuông, hình tròn, hình Vẽ chân dung cô giáo ngoài
trời
tam giác, hình chữ
trường mầm non
nhật
Vẽ đồ dùng bé thích
Vẽ ngôi nhà của bé
Xé và dán đàn vịt
Cắt và dán bông hoa
Vẽ người thân trong Gấp và dán thuyền
gia đình
trên biển
Cắt và dán phương
Mẫu
giáo lớn
Vẽ trang trí hình tròn tiện giao thông đường
bộ
Vẽ chân dung bác sĩ
Gấp và dán máy bay
Cắt, dán cảnh quê
Vẽ phương tiện giao hương mà bé thích
thông
(Cắt, dán phố cổ Hà
Nội)
Cắt và dán trang trí
Vẽ đồ dùng học tập
đồ dùng học tập
1
8
8
1
7/40
Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi).
Dựa trên bảng thống kê nhận thấy: Chủ yếu các hoạt động trẻ tham gia là các
hoạt động nhận biết, củng cố kiến thức về các hình cơ bản nên những hoạt động
này không đòi hỏi trẻ phải vận dụng sự sáng tạo của mình. Trẻ tích hợp kiến
thức về các hình cơ bản vào các giờ tạo hình thông qua các hoạt động vẽ, cắt
dán, xé dán. Các sản phẩm tạo hình được tạo ra thường quy về những hình cơ
bản để trẻ dễ tưởng tượng trong khi thực hiện kĩ năng tạo hình.
Sản phẩm tạo hình lứa tuổi mẫu giáo bé:
Cửa sổ tàu hỏa hình chữ nhật, bánh xe tàu hỏa hình tròn
8/40
Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi).
Sản phẩm tạo hình lứa tuổi mẫu giáo nhỡ: Để trẻ dễ vẽ giáo viên thường
hướng dẫn trẻ vẽ khuôn mặt hình tròn
Sản phẩm tạo hình lứa tuổi mẫu giáo lớn: Cắt, xé dán phố cổ Hà Nội.
Trẻ cắt phần thân nhà, cửa ra vào là hình chữ nhật, cửa sổ hình vuông
và mái nhà hình tam giác
9/40
Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi).
Bên cạnh đó trong quá trình xây dựng, tổ chức các hoạt động cho trẻ tôi
nhận thấy trong số giấy màu thủ công của trẻ có rất nhiều các hình cơ bản đã
được cắt sẵn, có 3 kích thước khác nhau và rất nhiều màu sắc. Tuy nhiên, số
hình này hầu như không được tận dụng, để từ năm này đến năm khác, có lớp
không sử dụng đến dành vứt đi cho gọn. Thấy rất phí nên tôi đã dẫn dần xây
dựng các hoạt động chủ yếu là các hoạt động thẩm mỹ và tôi đi sâu vào các hoạt
động kích thích sự sáng tạo của trẻ để tận dụng số hình đó. Cộng với sự giúp ích
của internet, tôi tra cứu và tìm thêm các hoạt động để giúp trẻ có thêm các hoạt
động với các hình cơ bản, làm cho các giờ học với các hình cơ bản bớt khô khan
và phong phú hơn.
Tuy vậy, tôi đã gặp trở ngại ngay khi áp dụng tổ chức hoạt động sáng tạo với
các hình cơ bản cho trẻ mẫu giáo lớn ( 5 – 6 tuổi ): Tôi chưa xây dựng một hệ
thống các hoạt động giúp trẻ làm quen dần với hoạt động sáng tạo mẫu nên trẻ
chưa có kĩ năng đối với các đề tài mới nhất là các hoạt động tạo hình đòi hỏi tính
nghệ thuật và trí tưởng tượng phong phú. Do vậy, giáo viên cần phải chuẩn bị
cho trẻ những kĩ năng cần thiết từ việc làm quen với chất liệu, khám phá việc
ứng dụng chất liệu vào các hoạt động khác nhau…đến việc phải làm việc với
chất liệu như thế nào. Giáo viên thường không lên kế hoạch như vậy cho trẻ nên
khi thực hiện trẻ thường rất bỡ ngỡ nên hay lúng túng khi tạo ra sản phẩm vì vậy
mà trẻ sẽ lựa chọn cách là làm theo mẫu của cô mà chưa thực hiện theo cách
riêng của trẻ.
10/40
Tải về để xem bản đầy đủ
Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "SKKN Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi)", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- skkn_su_dung_hinh_co_ban_trong_to_chuc_hoat_dong_sang_tao_ng.docx